Hoe de darmmicroben waarmee je wordt geboren invloed hebben op je levenslange gezondheid

Je levenslange gezondheid kan zijn bepaald op de dag dat je werd geboren, zegt microbioomonderzoeker Henna-Maria Uusitupa. In dit fascinerende verhaal laat ze zien hoe de darmmicroben, die je tijdens de geboorte en als baby opdoet, invloed hebben op je gezondheid tot in de volwassenheid -- en bespreekt ze nieuw microbioomonderzoek dat problemen als obesitas en diabetes kan helpen aanpakken.

Ik weet wel dat we gemakkelijk denken

dat microben slecht zijn,

in het bijzonder dan voor baby's,

maar onderzoek toont in feite
het tegenovergestelde aan.

De waarheid is misschien wel
wat ingewikkelder,

maar eigenlijk veel interessanter.

Het lijkt erop dat we
microben nodig hebben

om ons te programmeren
voor een goede gezondheid,

maar niet zomaar eender welke microben,

we hebben de juiste combinatie nodig.

Dat lukt het best
met de kleine microben

waar we ons tijdens de evolutie

aan hebben aangepast
om ermee samen te leven.

Ik denk dat het jullie niet zal verbazen

te horen dat we de juiste combinatie
al direct bij de geboorte krijgen.

Nou ja, toch een aantal van ons.

Baby's geboren door keizersnede
en vaginaal geboren baby's

zijn niet hetzelfde wat aangaat
hun microbiële start in het leven

en na de geboorte zijn er allerlei
gebeurtenissen in de eerste levensjaren

en omstandigheden,

die verder bepalen
hoe de darmflora zich ontwikkelt,

zoals de medicijnen die voor de baby
of de moeder kunnen worden voorgeschreven,

het aantal huisdieren en broers
en zussen in het gezin,

evenals het niveau van hygiëne thuis,

en in dit geval is het eigenlijk beter

als het niet de hele tijd
perfect schoon is.

Ook de voeding
van zowel moeders als baby's.

Al deze gebeurtenissen
en omstandigheden spelen een grote rol

in de microbiële ontwikkeling in de darm

en dat heeft een enorme impact
op de levenslange gezondheid van die baby.

Ik heb het hier niet
over kleine gevolgen voor de gezondheid.

Ik heb het over de grote dingen.

Microben die we krijgen of niet krijgen

beïnvloeden onze kans op het ontwikkelen
van ziekten zoals obesitas, diabetes

en zelfs sommige vormen van kanker.

Veel van de vroege
levensgebeurtenissen die ik net vermeldde

zijn zo dat we ze niet kunnen beïnvloeden,

ze zijn onvermijdelijk.

Zo is de keizersnede bijvoorbeeld
bedacht om levens te redden

en dat doet ze nog dagelijks.

Ook de meeste medicijnen

worden voorgeschreven
om een geldige reden,

in het bijzonder voor baby's,
en ga zo maar door.

Daarom moeten we leren

hoe de gezondheid
van deze baby's te beschermen

na dergelijke vroege gebeurtenissen

die de ontwikkeling
van hun darmflora kunnen verstoren.

Ik werk als onderzoeker

en als technisch leider van een platform
voor zuigelingengezondheid.

Ik ben elke dag op zoek
naar een oplossing voor die vraag,

en ook de vraag waarover deze talk gaat,

naar hoe we ervoor kunnen zorgen

dat alle baby's dezelfde kans
op levenslange gezondheid krijgen,

hoe ze ook zijn geboren

of welke vroege gebeurtenissen
ze in het leven ook tegenkwamen.

Lijkt een nobele zaak, toch?

Supergoed.

Dus gaan we dit uitzoeken.

Herinner je je dat ik zei

dat we de juiste combinatie
van microben nodig hadden?

Om die combinatie in orde te krijgen,

moeten we de microben
die ons lichaam bewonen

in een bepaalde volgorde binnenkrijgen.

Zie het als een kolonisatiemars.

De zeer vroege microben
die ons lichaam als eersten bewonen,

veranderen het milieu
in de darm van de zuigeling

zodat de volgende microben
kunnen inhuizen,

zoals bij een invasie

de eersten de infrastructuur opzetten

waarop de andere kolonisten
kunnen voortbouwen.

Als baby's via keizersnede geboren worden,

is die vroege fase van de kolonisatie
erg veranderd,

want in plaats van de vaginale,
fecale en huid-bacteriën van de moeder,

komen meestal alleen de huidbacteriën
terecht in de ingewanden van het kind.

Dat geeft die kolonisatiemars
een totaal andere toon,

alleen omdat dat anders is

dan waaraan we zijn aangepast
tijdens de evolutie.

Dat zou voor
met keizersnede geboren baby's

later tot een aantal
gezondheidsproblemen kunnen leiden.

We kunnen gewichtsontwikkeling
als voorbeeld nemen.

Het is al in verschillende
studies aangetoond

dat de samenstelling van de darmflora

verbonden is met het gewicht

en de waarschijnlijkheid
van het ontwikkelen van ziekten

zoals diabetes of hart- en vaatziekten.

Maar nu zijn er aanwijzingen

dat je al van in de kinderschoenen

aan een fecaal monster
van een baby kan zien

dat sommige microben ontbreken

bij personen die later obesitas
of overgewicht zullen ontwikkelen.

Het is ook aangetoond
dat diezelfde microben

zouden kunnen ontbreken bij baby's
die geboren zijn met keizersnede

of die veel antibiotica nodig hadden
bij het begin van het leven.

Om deze lus te sluiten:

het is in bepaald onderzoek ook aangetoond

dat met keizersnede geboren baby’s

of zij die vroeg in het leven
veel antibiotica kregen

meer kans hebben op obesitas
of overgewicht, zelfs tot 50 procent,

wat veel is.

Nu zou je kunnen denken:

Ach nee, ik had net een keizersnede
of ik werd geboren via keizersnede

of mijn kind kreeg die antibiotica.

Maak je maar geen zorgen.

Als deze microben ontbraken

of om welke reden dan ook verloren gingen,

kunnen ze later worden verworven,

maar de baby moet er
gewoon wat hulp bij krijgen.

Een ding waarvan we al enige tijd weten
dat het helpt, is borstvoeding.

Moedermelk is echt wel een wonder:

naast voedingsstoffen voor de baby,

lijkt ze ook voeding te bevatten
voor de goede microben.

Dat is geweldig
voor een borstgevoede baby,

maar we weten ook dat
niet alle baby's borstvoeding krijgen.

Wat kunnen we doen om ervoor te zorgen

dat ook baby's
die geen borstvoeding krijgen

de ontwikkeling van hun darmflora
kunnen herstellen

na ontwrichtende gebeurtenissen
in hun vroege leven

die de ontwikkeling
van hun darmflora konden verstoren?

Nu komen we bij het deel van de talk

dat echte oplossingen aandraagt.

Het onderzoek op dit gebied

gaat de laatste tijd
met rasse schreden vooruit.

Eerst werd het duidelijk
dat als sommige microben ontbreken,

ze kunnen worden ingenomen.

We noemen deze goede ingenomen
microben probiotica.

Probiotica zijn in verschillende
klinische onderzoeken

in de loop der jaren getest,

ook bij zuigelingen, met goed resultaat,

zoals het verminderen van hun risico
op eczeem later in het leven.

Nu kwam er een tweede revolutie

toen de onderzoekers
gingen kijken naar moedermelk.

Dat was logisch, want, zoals ik al zei,

was het al bekend
dat het geven van borstvoeding

de gezonde ontwikkeling
van de darmflora ondersteunde.

Bepaalde deeltjes in de moedermelk

werden al in de jaren 1930 ontdekt.

We noemden ze
oligosacchariden uit menselijke melk,

maar hun functie bleef een mysterie

tot vele tientallen jaren
na hun ontdekking.

Ze waren echt een raadsel
voor de onderzoekers,

want ze komen echt
overvloedig voor in moedermelk.

Ze zijn eigenlijk de derde
grootste groep van vaste stoffen,

maar ze zijn niet verteerbaar
door de mens, zelfs niet door zuigelingen.

Waarom zouden moeders iets
in moedermelk synthetiseren,

hun middelen gebruiken
om daar iets te maken

waar hun kind niets aan heeft?

Meestal werkt de natuur
niet op die manier.

Toch?

Dus was het nogal een openbaring
toen eindelijk werd begrepen

waarvoor deze deeltjes dienden

en dat ze de beste microben
voor de zuigelingen selectief voedden

en zo impact hadden
op de gezondheid van het kind.

Er zijn meer dan honderd
verschillende HMO-structuren

en vandaag kunnen we een aantal ervan
ook in het lab synthetiseren.

Daardoor kunnen we ze combineren

met probiotica voor kinderen en baby's

die ze niet kunnen krijgen uit moedermelk

om hun darmflora te herstellen

na ontwrichtende gebeurtenissen
in hun vroege leven.

En dat is de oplossing.

Als onderzoeker moet ik op dit punt zeggen

dat het onderzoek op dit gebied
nog niet is afgerond

en er nog veel werk moet worden verzet.

Dat is een favoriet gezegde
van ons, wetenschappers.

Maar we nemen stappen
om steeds beter te begrijpen

welke de belangrijkste
ontbrekende microben zijn

in verschillende situaties

en welke HMO’s we moeten
combineren met welke probiotica

om de darmflora van die bepaalde baby

in dat specifieke geval
te helpen herstellen.

Onthoud van deze lezing

dat de vaginaal geboren,
borstgevoede baby

de darmflora heeft waaraan we
door de evolutie zijn aangepast.

Maar in gevallen
waarin dat niet mogelijk is,

zijn er methoden

om de negatieve gevolgen
voor de gezondheid te milderen.

Tot slot zou ik willen
dat je je even een wereld voorstelt,

een wereld met een zodanig
systeem voor gezondheidszorg

dat wanneer je je baby laat onderzoeken,

ze routinematig
de ontwikkeling van de darmflora

van die baby zouden testen

en als er eventuele storingen
zouden worden opgemerkt,

een op maat gemaakt product
om de darmflora te herstellen

zou worden voorgeschreven.

Ik bedoel, hoe geweldig zou het zijn

als alle chronische ziekten
uiterst zeldzaam zouden worden

door die preventieve gezondheidszorg?

Kun je je zo'n wereld voorstellen?

Geloven jullie dat zulk een
toekomst mogelijk zou zijn?

Ik wel.

Ik geloof in die toekomst

en wil bijdragen aan de realisatie ervan.

Een toekomst waarin elk kind
een gelijke start voor het leven krijgt

om te worden geprogrammeerd
voor een levenslange gezondheid.

Dank je.

(Applaus)