Ken Robinson di que as escolas matan a creatividade

Sir Ken Robinson defende de xeito entretido e profundamente conmovedor a creación dun sistema educativo que potencie (en vez de minar) a creatividade.

Bo día. Como estades? Está sendo estupendo, verdade?

Impresionoume moitísimo todo isto.

De feito, vou marchar. (Sorrisos)

Houbo tres temas, verdade?

repetíndose ao longo da conferencia, que son relevantes

para o que que quero dicir.

Un é a proba extraordinaria da creatividade humana

en todas as presentacións que tivemos

e en toda a xente que está aquí. Simplemente a variedade

e a amplitude da mesma. O segundo é que

isto nos sitúa nun lugar no que non temos a menor idea do que vai acontecer,

en termos do futuro. Nin idea

sobre como isto vai evoluir.

A min interésame a educación --

de feito, o que noto é que todo o mundo está interesado na educación.

Non credes? Penso que isto é moi interesante.

Se estás nunha cea dunha festa, e dis

que traballas na educación --

realmente, non estás moito en festas, francamente, se traballas na educación.

(Sorrisos) Non vos convidan.

E nunca voltades a ser convidados, curiosamente. Non o entendo.

Mais se estivérades e lle dixérades a alguén,

é dicir, eles preguntan, "A que te adicas?"

e respondes que traballas na educación,

podes ver o sangue escapar da súa cara. Están pensando:

"Meu deus,", xa sabedes, "Por que eu? A única noite que saio en toda a semana." (Sorrisos)

Mais se preguntas sobre a súa educación,

arrincónanche contra a parede. Porque é unha desas cousas

que a xente leva no máis fondo, estou no certo?

Como a relixión, o diñeiro e outras cousas.

Teño moito interese na educación, e penso que todos o temos.

Temos un enorme interese persoal nela,

en parte porque é a educación o que se supón que

nos levará nese futuro que non podemos comprender.

Se o pensades, os nenos que comezan a escola este ano

retiraranse no 2065. Ninguén ten nin idea -

a pesar de todo o coñecemento que leva desfilado nos últimos catro días -

de como vai ser o mundo

dentro de cinco anos. E a pesar diso suponse

que estamos educándoos para iso. Así que o impredecíbel, penso,

é extraordinario.

E a terceira parte disto é que

todos estivemos dacordo, a pesar de todo, sobre

as capacidades realmente extraordinarias que teñen os nenos -

as súas capacidades para a innovación. Quero dicir, Sirena a pasada noite foi unha marabilla,

non si? Simplemente ver o que ela pode facer.

E ela é excepcional, pero eu penso que non o é, por dicilo dalgún xeito,

non é excepcional entre todos os nenos.

O que tedes aí é unha persoa de dedicación extraordinaria

que atopou un talento. E a miña teoría é,

que todos os nenos teñen talentos fantásticos.

E dilapidámolos, sen piedade.

Así que quero falar sobre educación e

quero falar sobre creatividade. A miña teoría é que

a creatividade é tan importante na educación como a alfabetización,

e deberíamos darlle o mesmo status.

(Aplausos) Grazas. Iso era todo, por certo.

Moitas grazas. (Sorrisos) Ben, quedan 15 minutos.

Ben, eu nacín... non. (Sorrisos)

Escoitei unha gran historia recentemente -- encántame contala --

dunha nena pequena que estaba nunha lección de debuxo. Tiña seis anos

e estaba ao fondo, debuxando,

e a mestra díxo que esta neniña case nunca

atendía, e nesta clase de debuxo fíxoo.

A mestra estaba fascinada e achegouse a ela

e dixo, "Que estás a debuxar?"

E a nena dixo, "Estou debuxando unha imaxe de Deus."

E a mestra dixo, "Pero ninguén sabe como é Deus."

E a nena dixo, "Saberán nun minuto."

(Sorrisos)

Cando o meu fillo tiña catro anos en Inglaterra --

de feito tiña catro en todas partes, a verdade. (Sorrisos)

Se somos estrictos sobre o tema, onde queira que fomos, tiña catro aquel ano.

Estaba na representación da Natividade.

Lembrades a historia? Non, foi famosa.

Foi unha historia famosa. Mel Gibson fixo a secuela.

Quizais a vísedes: "Natividade II". Pero a James tocoulle a parte de Xosé,

polo que estábamos encantados.

Consideramos que era un dos papeis principais.

Tíñamos todo o lugar cheo de axentes con camisetas:

"James Robinson É Xosé!" (Sorrisos)

El non tivo que falar, pero sabedes o momento

no que os tres reis magos chegan. Chegan cos agasallos,

traen ouro, incenso e mirra.

Isto aconteceu realmente. Estabamos sentados aló

e penso que se enganaron,

porque falamos co neniño despois e dixemos,

"Está todo correcto?" E dixo, "Si, por que? Que estivo mal?"

Simplemente confundíranse, iso foi todo.

De calquera xeito, os nenos entraron --

nenos de catro anos con panos de cociña nas súas cabezas --

e pousaron as caixas no chan,

e o primeiro neno dixo, "Traio ouro."

E o segundo neno dixo, "Traio mirra."

E o terceiro neno dixo, "Frank manda isto." (Sorrisos) (en inglés rima con incenso)

O que estas cousas teñen en común é que os nenos van probar sorte.

Se non saben, tentarano igual.

Non estou no certo? Non teñen medo de estar equivocados.

Agora ben, non estou a dicir que estar equivocado sexa a mesma cousa que ser creativo.

O que sabemos é,

que se non estás preparado para equivocarte,

nunca proporás nada orixinal.

Se non estás preparado para estar equivocado. E en canto chegan a ser adultos,

a maior parte dos nenos perden esa capacidade.

Pasaron a ter medo a equivocarse.

E diriximos as empresas así, por certo.

Estigmatizamos os erros. E temos agora

sistemas nacionais de educación onde

os erros son a peor cousa que se pode facer.

E o resultado é que estamos a educar á xente para que perda

as súas capacidades creativas. Picasso dixo isto unha vez.

Dixo que todos os nenos nacen artistas.

O problema é seguir sendo artista ao medrar. Creo nisto apaixoadamente,

que non medramos na creatividade,

medramos perdéndoa. Ou mellor dito, somos educados para perdela.

E por que acontece isto?

Vivín en Stratford-on-Avon ata fai cinco anos.

De feito, mudámonos de Stratford a Los Ángeles.

Así que vos podedes imaxinar que transición máis doada foi.

(Sorrisos) De feito,

vivimos nun lugar chamado Snitterfield,

xusto ao sair de Stratford, que é onde

o pai de Shakespeare naceu. Acábavos de invadir un novo pensamento? A min pasoume.

Nunca se pensa que Shakespeare tivese un pai, verdade?

Verdade? Porque nunca se pensa que

Shakespeare fose un neno, verdade?

Shakespeare con sete anos? Nunca pensei niso. Quero dicir, tivo

sete anos nalgún momento. Estivo na

clase de inglés dalquén, non? Como de molesto sería iso?

(Sorrisos) "Precisa mellorar." Cando o seu pai o manda a durmir, por exemplo,

a Shakespeare, "Vai á cama, agora,"

a William Shakespeare, "e deixa o lapiz apoiado.

E deixa de falar así. Está confundindo a todo o mundo."

(Sorrisos)

En calquera caso, movímonos de Stratford a Los Ángeles

e só quero dicir unhas palabras sobre a transición, de feito.

O meu fillo non quería vir.

Teño dous fillos. El ten 21 agora; a miña filla 16.

El non quería vir a Los Ángeles. Encantáballe,

pero tiña unha noiva en Inglaterra. O amor da súa vida, Sarah.

Coñecíaa dende facía un mes.

Tede en conta, que tiveran xa o seu cuarto aniversario,

porque é moito tempo cando tes 16.

En calquera caso, estaba moi enfadado no avión,

e dixo, "Nunca atoparei outra rapaza como Sarah."

E estábamos encantados con iso, francamente,

porque ela era a principal razón pola que estabamos a deixar o país.

(Sorrisos)

Mais algo sorpréndeche cando te trasladas a América

e cando viaxas polo mundo:

Todo sistema educativo na terra ten a mesma xerarquía de contidos.

Todos. Independentemente de a onde vaias.

Un pensaría que sería diferente, pero non o é.

No cumio están as matemáticas e as linguas,

despois veñen as humanidades, e abaixo de todo as artes.

En calquera lugar da terra.

E en case calquera sistema tamén,

existe unha xerarquía dentro das artes.

Arte e música teñen normalmente un estatus superior nas escolas

que drama ou baile. Non existe un sistema educativo no planeta

que ensine baile todos os días aos nenos

do xeito que o facemos cosas matemáticas. Por que?

Porque non? Penso que é bastante importante.

Penso que as matemáticas son moi importantes, pero tamén o é o baile.

Os nenos bailan todo o tempo se se lles deixa, todos facémolo.

Todos temos corpos, non? Perdínme unha reunión?

(Sorrisos) Sinceramente, o que ocorre é,

que cando os nenos medran, comezamos a educalos

progresivamente da cintura para arriba. E entón enfocámonos nas súas cabezas.

E un pouco cara a un lado.

Se estivésedes visitando a educación, como un extraterrestre,

e dixérades "Para que é, a educación pública?"

Penso que teríades que concluir -- se mirades o resultado,

a quen realmente triunfa nisto,

quenes fan todo o que deberían,

quenes levan todos os puntos, os que son os triunfadores --

penso que teríades que concluir que o propósito da educación pública

en todo o mundo

é producir profesores universitarios. Verdade?

Son as persoas que chegan ao cumio.

E eu soía ser un, nin máis nin menos. (Sorrisos)

E gústanme os profesores universitarios, pero sabedes,

non deberíamos consideralos a cota máis alta dos logros da humanidade.

Son simplemente un xeito de vida,

outro xeito de vida. Pero son bastante curiosos,

e digo isto con afecto cara a eles.

Hai algo curioso nos profesores, na miña experiencia --

non todos eles, mais típicamente -- viven nas súas cabezas.

Viven aí enriba, e lixeiramente cara a un lado.

Son incorpóreos, sabedes, dun xeito bastante literal.

Consideran o seu corpo

un medio de transporte para as súas cabezas, non credes?

(Sorrisos) É un medio para levar ás súas cabezas a reunións.

Se queredes proba real de experiencias extracorpóreas,

por certo, ide a unha conferencia con aloxamento

de académicos senior,

e pasade pola discoteca na última noite.

(Sorrisos) E alí o veredes -- homes e mulleres maduros

retorcéndose incontrolábelmente, fora de ritmo,

esperando a que remate para poder ir á casa e escreber un artigo sobre iso.

O noso sistema educativo está baseado na idea da aptitude académica.

E hai unha razón.

Todo o sistema foi inventado -- en todo o mundo, non había

sistemas de educación públicos, realmente, antes do século XIX.

Todos nacen

para satisfacer as necesidades do industrialismo.

De xeito que a xerarquía está enraizada en dúas ideas.

Primeiro, que as asignaturas máis útiles para o traballo

están no cumio. Así que seguramente mantivéronvos alonxados benévolamente

de cousas na escola cando erades nenos, cousas que vos gustaban,

coa xustificación de que

nunca teríades un traballo facendo iso. É así?

Non fagas música, non vas ser un músico;

non fagas arte, non vas ser un artista.

Consello benigno -- mais profundamente equivocado. O mundo enteiro

está sumido nunha revolución.

E o segundo é a aptitude académica, que ten chegado a dominar

a nosa visión da intelixencia,

porque as universidades deseñaron o sistema á súa imaxe.

Se o pensades, todo o sistema

de educación pública en todo o mundo é un alongado proceso

de entrada na universidade.

E a consecuencia é que moitas persoas con talento,

brillantes e creativas, pensan que non o son,

porque a cousa na que destacaban na escola

non se valoraba, ou estaba estigmatizada.

E penso que non nos podemos permitir ir por ese camiño.

Nos próximos 30 anos, según a UNESCO,

vaise graduar máis xente no mundo

no sistema educativo da que o fixo dende o comezo da historia.

Máis xente, e é a combinación

de todas as cousas das que falamos --

a tecnoloxía e o seu efecto transformador no traballo, e a demografía

e a enorme explosión da poboación.

De súpeto, os títulos non serven para nada. Non é certo?

Cando era un estudante, se tiñas un título, tiñas un traballo.

Se non tiñas un traballo era porque non o querías.

E eu, non o quería, francamente. (Sorrisos)

Mais agora os rapaces con títulos moitas veces

vanse á casa para seguir a xogar cos videoxogos,

porque precisas unha licenciatura onde o traballo anterior precisaba unha diplomatura,

e agora precisas un doutoramento para o outro.

É un proceso de inflación académica.

E indica que toda a estructura educativa

está mudando diante do noso nariz. Temos que repensar radicalmente

a nosa visión da inteligencia.

Sabemos tres cousas sobre a intelixencia.

Unha, que é diversa. Pensamos sobre o mundo de todos os xeitos

en que o experimentamos. Pensamos visualmente,

pensamos en sóns, pensamos kinestésicamente.

Pensamos en termos abstractos, pensamos en movemento.

Segunda, que a intelixencia é dinámica.

Se miramos as interacións do cerebro humano, tal e como escoitamos

onte en varias presentacións,

a intelixencia é marabillosamente interactiva.

O cerebro non está dividido en compartimentos.

De feito, a creatividade -- que eu defino como o proceso

de ter ideas orixinais que teñen valor --

a maior parte do tempo maniféstase pola interacción

de diferentes xeitos disciplinarios de ver as cousas.

O cerebro é intencionadamente -- por certo,

hai un conxunto de nervios que unen as dúas metades do cerebro

chamados corpus callosum. É máis groso nas mulleres.

Continuando o que dixo Helen onte, penso

que isto é probablemente polo que as mulleres son mellores na multi-tarefa.

Porque o sodes, non?

Hai unha morea de investigación, pero eu seino pola miña vida persoal.

Se a miña muller está cociñando na casa --

que non é moi de cotío, por sorte. (Sorrisos)

Pero xa sabedes, ela está facendo -- non, ela é boa nalgunhas cousas --

pero se está cociñando, sabedes,

está tratanco con xente no teléfono,

está falándolles aos nenos, está pintando o teito,

está facendo ciruxía a corazón aberto aquí.

Se eu estou a cociñar, a porta está pechada, os nenos están fora,

o teléfono está colgado, se ela ven eu enfádome.

Digo, "Terry, por favor, estou tentando fritir un ovo aquí. Dame un respiro." (Sorrisos)

De feito, sabedes esa cousa filosófica,

de que se unha árbore cae no bosque e ninguén a escoita,

pasou? Lembrades ese vella historia?

Vin unha camiseta estupenda recentemente que dicía, "Se un home di o que pensa

nun bosque, e ningunha muller o escoita,

está igualmente equivocado?" (Sorrisos)

E a terceira cousa sobre a intelixencia é,

é única. Estou a escreber un novo libro agora

chamado "Epifanía," que está baseado nunha serie de

entrevistas con xente sobre como descubriron

o seu talento. Estou fascinado por como a xente chegou aí.

Está realmente provocado por unha conversa que tiven

cunha muller marabillosa da que se cadra a maioría da xente

nunca escoitou falar, chamada Gillian Lynne,

escoitáchedes falar dela? Algúns si. É coreógrafa

e todo o mundo coñece o seu traballo.

Fixo "Cats," e "A pantasma da ópera."

É marabillosa. Eu soía estar no consello do Royal Ballet, en Inglaterra,

como podedes ver.

De calquera xeito, Gillian e eu almorzamos un día e dixen,

"Gillian, como chegaches a ser unha bailarina?" E ela dixo

que era interesante, que cando estaba na escola,

estaba desesperada. E a escola, nos anos 30,

escrebeu aos seus pais dicindo, "Pensamos

que Gillian ten trastornos de aprendizaxe." Non se podía concentrar,

estaba inqueda. Penso que agora dirían

que ela tiña déficit de atención (ADHD). Non credes? Pero eran os anos 30,

e o ADHD non se inventara ainda.

Non era unha enfermidade disponíbel. (Sorrisos)

A xente non sabía que podían ter iso.

De calquera xeito, ela foi ver este especialista. Entón, un cuarto revestido de carballo,

e ela estaba aló coa súa nai,

guiárona para que se sentara nunha cadeira ao final,

e sentouse sobre as súas máns durante 20 minutos mentres

este home falaba coa súa nai sobre todos

os problemas que Gillian estaba a ter na escola. E ao final de todo --

porque ela estaba a molestar á xente,

os seus deberes sempre os facía tarde, etcétera,

pequena de 8 anos -- e ao final, o doctor foi e sentouse

ao lado de Gillian e dixo, "Gillian,

escoitei todas estas cousas que a túa nai

me contou, e preciso falar con ela en privado."

Dixo, "Espera aquí, voltaremos, non tardaremos moito."

e fóronse e deixárona.

Pero ao sair do cuarto, encendeu a radio

que estaba apoiada na súa mesa. E candosairon

do cuarto, díxolle á súa nai,

"Simplemente queda de pé e míraa." E ao minuto de que eles sairan,

dixo, ela estaba de pé, movéndose coa música.

E miraron por uns minutos

e el xirou cara á súa nai e dixo,

"Señora Lynne, Gillian non está enferma, é unha bailarina.

Lévea a unha escola de baile."

E eu dixen, "E que aconteceu?"

E ela dixo, "Fíxoo. E non che podo dicir o marabilloso que era.

Entramos naquel cuarto e estaba cheo de

xente coma min. Persoas que non podían quedarse quedas.

Persoas que se tiñan que mover para pensar." Que tiñan que moverse para pensar.

Fixeron ballet, fixeron claqué, fixeron jazz,

fixeron baile moderno, fixeron contemporáneo.

Ela probou finalmente para a Royal Ballet School,

convertiuse nunha solista, tivo unha carreira marabillosa

no Royal Ballet. Finalmente licenciouse

da Royal Ballet School,

formou a súa propia compañía -- a Gillian Lynne Dance Company --

coñeceu a Andrew Lloyd Weber. E é responsable de

algunha das produccións de teatro musical

máis exitosas da historia, deu placer a millóns,

e é multimillonaria. Outro

teríaa medicado e teríalle dito

que se calmase.

Agora ben, eu penso... (Aplausos) O que se pode concluir é isto:

Al Gore falou a outra noite

sobre ecoloxía, e a revolución que fora iniciada por Rachel Carson.

Penso que a nosa única esperanza para o futuro

é adoptar unha nova concepción de ecoloxía humana,

unha na que podamos comezar a reconstituir a nosa concepción

da riqueza da capacidade humana.

O noso sistema educativo explotou as nosas mentes do xeito

no que nós explotamos a terra: na busca dun producto concreto.

E para o futuro, non nos servirá.

Temos que repensar os principios fundamentais

nos que estamos a educar aos nosos nenos. Había

unha marabillosa cita de Jonas Salk, que dixo, "Se todos os insectos

desapareceran da terra,

en 50 anos a vida na Terra desaparecería.

Se todos os seres humanos desapareceran da terra,

en 50 anos todo tipo de formas de vida florecerían.

E ten razón.

O que TED celebra é o don da imaxinación humana.

Temos que ter coidado agora de usar ese don

con sabiduría, e de impedir algúns escenarios

escenarios dos que falamos. E o único xeito

de facer isto é ver as nosas capacidades creativas

polo ricas que son, e ver

aos nosos fillos pola esperanza que representan. E a nosa tarefa

é educar o seu completo ser, para que podan afrontar este futuro.

Por certo -- se cadra nós non veremos este futuro,

pero eles verano. E o noso traballo é axudarlles

a obter proveito del. Moitas grazas.