Return to Video

Elektryzujące przemówienia Sojourner Truth - Daina Ramey Berry

  • 0:07 - 0:10
    W 1828 roku Sojourner Truth
    zwróciła się do ławy przysięgłych
  • 0:10 - 0:12
    w Kingston, w stanie Nowy Jork.
  • 0:12 - 0:14
    Nie miała doświadczenia
  • 0:14 - 0:15
    z systemem prawnym,
  • 0:15 - 0:18
    pieniędzy, ani władzy w oczach sądu.
  • 0:18 - 0:20
    Ignorując pogardę ławy przysięgłych,
  • 0:20 - 0:24
    oświadczyła, że chce walczyć o opiekę
    nad swoim 5-letnim synem Peterem,
  • 0:24 - 0:27
    który został nielegalnie sprzedany
    jako niewolnik do Alabamy.
  • 0:27 - 0:30
    W trakcie procesu trwającego
    przez kolejne kilka miesięcy
  • 0:30 - 0:33
    Truth zbierała fundusze,
    współpracowała z prawnikami
  • 0:33 - 0:35
    oraz kultywowała swoją wiarę.
  • 0:35 - 0:40
    W końcu wiosną 1828 roku
    Truth odzyskała opiekę nad synem,
  • 0:40 - 0:43
    ale jej praca wcale się nie skończyła.
  • 0:43 - 0:46
    Resztę życia poświęciła
    na szukanie sprawiedliwości
  • 0:46 - 0:48
    i duchowego zrozumienia.
  • 0:48 - 0:51
    Truth urodziła się
    jako Isabella Baumfree, niewolnica,
  • 0:51 - 0:54
    pod koniec XVIII wieku
    w hrabstwie Ulster w stanie Nowy Jork.
  • 0:54 - 0:58
    Choć w Nowym Jorku
    niewolnictwo zniesiono w 1799 roku,
  • 0:58 - 1:01
    ustawę o emancypacji
    wprowadzano stopniowo.
  • 1:01 - 1:03
    Ci, którzy byli już niewolnikami,
  • 1:03 - 1:07
    musieli do wieku 25 lat
    pozostać w niewoli kontraktowej.
  • 1:07 - 1:11
    Przez ten czas Baumfree
    wielokrotnie sprzedawano,
  • 1:11 - 1:13
    odrywając ją od bliskich.
  • 1:13 - 1:17
    Często celowo uniemożliwiano jej
    nawiązywanie nowych relacji.
  • 1:17 - 1:21
    W końcu poślubiła niewolnika
    imieniem Thomas,
  • 1:21 - 1:23
    z którym miała trójkę dzieci.
  • 1:23 - 1:26
    Pragnęła utrzymać rodzinę razem,
  • 1:26 - 1:29
    ale powolny postęp w zniesieniu
    niewolnictwa zagrażał jej marzeniu.
  • 1:29 - 1:35
    Właściciel Baumfree, John Dumont,
    obiecał uwolnić ją do 1826 roku.
  • 1:35 - 1:39
    Kiedy nie dotrzymał słowa,
    Baumfree uciekła.
  • 1:39 - 1:44
    Podczas ucieczki mogła uratować
    jedynie najmłodszą córkę, Sophię,
  • 1:44 - 1:46
    pozostawiając resztę dzieci w niewoli.
  • 1:46 - 1:50
    2 lata zajęło jej odzyskanie
    opieki nad Peterem.
  • 1:50 - 1:53
    Potem minęły kolejne 2 lata,
  • 1:53 - 1:56
    zanim ujrzała pozostałe dzieci.
  • 1:56 - 1:59
    W tym czasie Baumfree
    znalazła ukojenie w wierze.
  • 1:59 - 2:02
    Rosło jej oddanie do refleksji religijnej.
  • 2:02 - 2:04
    Po zamieszkaniu w Kingston
  • 2:04 - 2:08
    dołączyła do społeczności metodystów,
    podzielającej jej poglądy polityczne.
  • 2:08 - 2:11
    Nadal głośno rozmawiała
    z Bogiem w samotności,
  • 2:11 - 2:16
    aż pewnej nocy jej wieczorne modlitwy
    nabrały świętego znaczenia.
  • 2:16 - 2:20
    Baumfree usłyszała podobno głos Boga,
    który nakłaniał ją do opuszczenia Kingston
  • 2:20 - 2:23
    i głoszenia innym świętej nowiny.
  • 2:23 - 2:25
    Choć nigdy nie umiała czytać ani pisać,
  • 2:25 - 2:28
    Baumfree stała się znana
    jako elektryzująca oratorka,
  • 2:28 - 2:31
    której przemowy nawiązywały do Biblii,
  • 2:31 - 2:34
    ideałów duchowych
    oraz jej doświadczeń niewolnicy.
  • 2:34 - 2:39
    Jej kazania potępiały ucisk
    zarówno Afroamerykanów, jak i kobiet,
  • 2:39 - 2:43
    oraz były wzorem w kampaniach dotyczących
    praw kobiet i zniesienia niewolnictwa.
  • 2:43 - 2:47
    W 1843 roku Baumfree zmieniła
    imię i nazwisko na Sojourner Truth,
  • 2:47 - 2:50
    a następnie wyruszyła
    na legendarny cykl wykładów.
  • 2:50 - 2:53
    Truth uważała swoją podróż
    za misję od Boga.
  • 2:53 - 2:57
    Jej wiara często prowadziła ją
    do najbardziej wrogich rejonów w kraju,
  • 2:57 - 3:01
    gdzie przemawiała do fanatycznej widowni
    jako jedyna czarnoskóra kobieta w tłumie.
  • 3:01 - 3:04
    Truth była przekonana, że Bóg ją ochroni,
  • 3:04 - 3:07
    jednak publiczność często
    reagowała przemocą na jej odwagę.
  • 3:07 - 3:08
    Podczas jednego z kazań
  • 3:08 - 3:13
    tłum białych mężczyzn groził
    podpaleniem namiotu, w którym przemawiała.
  • 3:13 - 3:17
    W pamiętniku Truth opisuje
    swoje przygotowania do konfrontacji:
  • 3:17 - 3:20
    "Czy nie mam dość wiary,
    aby wyjść i poskromić tę ciżbę?
  • 3:20 - 3:22
    Czułam się, jakbym miała 3 serca!
  • 3:22 - 3:26
    Serca tak wielkie, że ciało
    ledwo mogło je utrzymać!".
  • 3:26 - 3:32
    Truth uspokajała tłum pieśnią i modlitwą,
    aż nie chcieli jej już skrzywdzić.
  • 3:32 - 3:36
    Jej przemówienia wpłynęły na tysiące ludzi
    na terenie całego kraju,
  • 3:36 - 3:39
    ale jej aktywizm wykraczał daleko
    poza publiczne wystąpienia.
  • 3:39 - 3:43
    Podczas wojny secesyjnej
    pomagała Armii Federalnej,
  • 3:43 - 3:46
    prowadząc nabór i organizując dostawy
    dla czarnoskórych żołnierzy.
  • 3:46 - 3:51
    Za swoją cenną pracę została zaproszona
    na spotkanie z prezydentem Lincolnem.
  • 3:51 - 3:54
    Korzystając z okazji, argumentowała,
    że wszyscy byli niewolnicy
  • 3:54 - 3:57
    powinni otrzymać od rządu ziemię.
  • 3:57 - 4:00
    Truth kontynuowała podróż
    i wykłady nawet po 80. roku życia.
  • 4:00 - 4:02
    Aż do śmierci w 1883 roku
  • 4:03 - 4:05
    walczyła jako elokwentny krytyk
  • 4:05 - 4:09
    o prawo głosu we wrogim świecie.
  • 4:09 - 4:13
    Powiedziała raz: "Czuję się
    bezpieczna nawet wśród wrogów,
  • 4:13 - 4:17
    bo prawda jest potężna i zawsze zwycięża".
Title:
Elektryzujące przemówienia Sojourner Truth - Daina Ramey Berry
Speaker:
Daina Ramey Berry
Description:

Zobacz całą lekcję na: https://ed.ted.com/lessons/the-electrifying-speeches-of-sojourner-truth-daina-ramey-berry

Isabella Baumfree urodziła się jako niewolnica pod koniec XVIII wieku w Nowym Jorku. Po ucieczce z niewoli ze swoją najmłodszą córką zmieniła imię i nazwisko na Sojourner Truth i rozpoczęła legendarny cykl wykładów. Truth stała się znana jako elektryzująca oratorka, której przemowy wpłynęły na tysiące osób w wielu środowiskach USA. Daina Ramey Berry opowiada o życiu wymownej aktywistki.

Lekcja: Daina Ramey Berry, reżyseria: WOW-HOW Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:17

Polish subtitles

Revisions