Hans Rosling e a lavadora máxica

Cal foi o maior invento da revolución industrial? Hans Rosling defende que foi a lavadora. Con novos gráficos de Gapminder, Rosling amósanos a maxia que aparece cando o crecemento económico e a electricidade convirten un día aburrido de lavado nun dia intelectual de lectura.

Eu tiña só catro anos

cando vin á miña nai cargar a lavadora

por primeira vez na súa vida.

Foi un gran día para a miña nai.

A miña nai e o meu pai estiveran aforrando diñeiro durante anos

para poder mercar a máquina.

E o primeiro día no que ía ser usada,

ata a miña avoa foi convidada

a ver a máquina.

E a avoa estaba aínda máis entusiasmada.

Ao longo da súa vida

ela estivera quentando auga con leña,

e lavara a man a roupa

de sete nenos.

E agora ía ver

como a electricidade facía ese traballo.

A miña nai abriu a porta con coidado,

e cargou a roupa

na máquina,

así.

E entón, cando ela pechou a porta,

a avoa dixo, "Non, non, non, non.

Déixame, déixame premer o botón."

E a avoa premeu o botón,

e dixo, "Oh, fantástico.

Quero ver isto. Dádeme unha cadeira.

Dádeme unha cadeira. Quero velo."

E sentou diante da máquina,

e viu o programa de lavado enteiro.

Estaba abraiada.

Para a miña avoa,

a lavadora era unha milagre.

Hoxe, en Suecia e outros países ricos,

a xente usa

moitas máquinas diferentes.

Mirade, as casas están cheas de máquinas;

Nin sei o nome de todas.

E eles tamén, cando queren viaxar,

usan máquinas voadoras

que poden levalos a destinos remotos.

Mais, no mundo, hai tanta xente

que aínda quenta auga ao lume,

e que cociña a súa comida ao lume.

Ás veces nin sequera teñen comida abonda.

E viven por debaixo da liña de pobreza.

Hai 2 mil millóns de compañeiros seres humanos

que viven con menos de dous dólares ao día.

E a xente rica aí --

hai mil millóns de persoas --

e viven por enriba do que eu chamo a liña do ar

porque gastan máis de 80 dólares por día

de consumo.

Pero isto son só un, dous, tres mil millóns de persoas,

e obviamente hai sete mil millóns de persoas no mundo,

así que teñen que existir un, dous, tres, catro mil millóns de persoas máis,

que viven entre a pobreza e a liña do ar.

Teñen electricidade,

pero a pregunta é, cantos teñen lavadoras?

Fixen unha análise dos datos de mercado,

e atopei que, de feito,

a lavadora penetrou por debaixo da liña do ar,

e hoxe existen mil millóns de persoas a maiores

que viven por enriba da liña de lavado.

(Sorrisos)

E consumen máis de 40 dólares ao día.

Así que dous mil millóns teñen acceso a lavadoras.

E os cinco mil millóns restantes,

como lavan?

Ou, para ser máis exactos,

como lavan a maioría das mulleres do mundo?

Porque lavar segue a ser un traballo duro para as mulleres.

Elas lavan así: a man.

É unha tarefa dura e que leva tempo,

que teñen que facer durante horas cada semana.

E ás veces tamén teñen que carrexar auga de lonxe

para facer a coada na casa.

Ou teñen que levar a roupa a un regato afastado.

E queren a lavadora.

Non queren pasar tanto tempo na súa vida

facendo este traballo duro

cunha produtividade relativamente baixa.

E non hai nada diferente no seu desexo

do que tiña a miña avoa.

Mirade aquí, hai dúas xeracións en Suecia --

collendo auga dun regato,

quentándoa ao lume e lavando así.

Queren a lavadora exactamente do mesmo xeito.

Pero cando dou aulas a estudantes preocupados polo medio ambiente,

eles dinme, "Non, non todo o mundo pode ter coches e lavadoras."

Como podemos dicirlle a esta muller

que non vai ter unha lavadora?

E entón eu pregúntolles aos meus estudantes,

Lévolles preguntando -- durante os últimos dous anos preguntei,

"Cantos de vós non usades un coche?"

E algúns deles erguen a man con orgullo

e din, "Eu non uso coche."

E entón lanzo a pregunta realmente dura:

"Cantos de vós

lavades a man os vosos pantalóns e a roupa da cama?"

E ninguén ergue a man.

Incluso os máis radicais no movemento ecoloxista

usan lavadoras.

(Sorrisos)

Entón, como é que isto é algo que todo o mundo usa

e pensan que ninguén deixará de facelo? Que ten de especial?

Tiven que facer unha análise sobre a enerxía usada no mundo.

Aquí está.

Mirade isto, vedes os sete mil millóns de persoas aí enriba:

a xente do ar, xente do lavado,

a xente das bombillas, e a xente do lume.

Unha unidade destas

é unha unidade de enerxía de combustible fósil --

petróleo, carbón ou gas.

Iso é o que a maioría da enerxía no mundo é.

E todo o mundo usa 12 unidades,

e os mil millóns máis ricos, usan seis delas.

A metade da enerxía é usada por unha sétima parte da poboación mundial.

E estes que teñen lavadoras,

pero non unha casa chea doutras máquinas,

usan dúas.

Este grupo usa tres, unha cada un.

E teñen tamén electricidade.

E aí non usan nin unha cada un.

Iso fai o total de 12.

Pero a principal preocupación

para os estudantes interesados no medio ambiente -- e teñen razón --

é o futuro.

Cales son as tendencias? Se prolongamos as tendencias,

sen ningunha análise real avanzada, ata 2050,

hai dúas cousas que poden incrementar o consumo de enerxía.

Primeiro, o crecemento da poboación.

Segundo, o crecemento económico.

O crecemento da poboación acontecerá principalmente entre a xente máis pobre,

porque teñen mortaldade infantil alta

e teñen moitos fillos por muller.

E con iso temos dúas a maiores,

pero iso non vai cambiar o uso da enerxía moito.

O que acontecerá é o crecemento económico.

O mellor del nas economías emerxentes --

eu chámolles o Novo Leste --

saltarán a liña do ar.

"Wopp!" dirán.

E comezarán a consumir tanto como o Vello Oeste está a facer xa.

E esta xente, queren a lavadora.

Díxenvolo. Subirán aí.

E van multiplicar por dous o seu consumo enerxético.

E esperamos que a xente pobre chegue a ter luz eléctrica.

E terán unha familia de dous fillos sen unha interrupción do crecemento poboacional.

Pero o consumo enerxético total

incrementarase a 22 unidades.

E destas 22 unidades

ainda a xente máis rica usa a maior parte.

Entón, que debe facerse?

Porque o risco,

a alta probabilidade de cambio climático é real.

É real.

Por suposto eles teñen que ser máis eficientes coa enerxía.

Teñen que cambiar o seu comportamento dalgún xeito.

Teñen tamén que comezar a producir enerxía verde,

moita máis enerxía verde.

Pero ata que teñan o mesmo consumo enerxético por persoa,

non deberían darlles consellos a outros --

qué facer e qué non facer.

(Aplausos)

Aquí podemos obter máis enerxía verde.

Isto é o que esperamos que poida acontecer.

É un reto real para o futuro.

Pero eu podo asegurarvos que esta muller na favela de Rio,

quere unha lavadora.

Ela está moi contenta coa súa ministra de enerxía

que lles proporcionou electricidade a todos --

tan contenta que ata votou por ela.

E ela converteuse en Dilma Rousseff,

a presidenta electa

dunha das maiores democracias do mundo --

pasando de ministra de enerxía a presidenta.

Se tedes unha democracia,

a xente vai votar polas lavadoras.

A eles encántanlles.

E cal é a maxia que teñen?

A miña nai explicou a maxia desta máquina

o primeiro día.

Dixo, "Agora, Hans,

que xa cargamos a roupa,

a máquina vai facer o traballo.

E agora podemos ir á biblioteca."

Porque esta é a maxia:

cargas a roupa,

e que obtés da máquina?

Obtés libros das máquinas,

libros para nenos.

E a miña nai tivo tempo para lerme.

Encantáballe. Obtiven o "ABC."

Aí foi cando comecei a miña carreira como mestre,

cando a miña nai tivo tempo para lerme.

E tamén obtivo libros para ela.

Puido estudar inglés

e aprendelo como lingua estranxeira.

E leu tantas novelas,

tantas novelas diferentes.

E nós queríamoslle de verdade a esta máquina.

E o que dixemos, a miña nai e máis eu, foi

"Grazas industralización.

Grazas fábrica de aceiro.

Grazas central eléctrica.

E grazas industria de procesamento químico

por darnos tempo para ler libros."

Moitas grazas.

(Aplausos)