7 πιστεύω που σιωπούν τις γυναίκες - και πώς να τα ξεμάθουμε

Στην Ινδία (και πολλές άλλες χώρες), κορίτσια και γυναίκες δεν μπορούν να εκφραστούν εξαιτίας παραδοσιακών κανόνων ευγένειας και περιορισμού, λέει η κοινωνιολόγος Ντίπα Ναράγιαν. Σε αυτή την ειλικρινή ομιλία, κατονομάζει επτά βαθιά εδραιωμένες αντιλήψεις που ενισχύουν την ανισότητα -- και καλεί τους άντρες να βοηθήσουν στο να φέρουν την αλλαγή.

Σα Ρουκ Καν: «Ένα κορίτσι
πρέπει να φαίνεται, όχι ν' ακούγεται».

«Σιωπή», ή «Σκασμός».

Αυτές είναι λέξεις που χρησιμοποιούνται
για να σιωπήσουν τα κορίτσια

από την παιδική ηλικία
μέχρι την ενηλικίωση

και στα βαθιά γεράματα.

Με χαρά σας συστήνω
την επόμενη μας ομιλήτρια,

μια αληθινή πρωταθλήτρια
της γυναικείας φωνής,

μια σύμβουλο για τη φτώχια,

το φύλο και την ανάπτυξη
για την Παγκόσμια Τράπεζα,

τα Ηνωμένα Έθνη και διάφορες ΜΚΟ
στην Ινδία και στον υπόλοιπο κόσμο.

Αποκαλεί τον εαυτό της
πολιτισμικό ντετέκτιβ.

Ας καλωσορίσουμε την καταξιωμένη
κοινωνιολόγο και συγγραφέα

Ντίπα Ναράγιαν.

(Μουσική)

(Χειροκρότημα)

Ντίπα Ναράγιαν: Ο στόχος
κάθε στοργικού γονέα

είναι να μεγαλώσει καλά κορίτσια,

αλλά αυτό που πραγματικά κάνουν οι γονείς

είναι να χαλιναγωγούν, να περιορίζουν
και να συνθλίβουν τα κορίτσια τους.

Έτσι, όσο συνθλίβουν τα κορίτσια τους,

τα προετοιμάζουν για κακοποίηση.

Αυτό θα ήταν τόσο ολέθριο

που κανένας γονέας
δεν μπορεί να το αντέξει,

οπότε κουκουλώνεται.

Στην Ινδία, το ονομάζουμε «προσαρμογή».

Είμαι σίγουρη ότι έχετε ακούσει τη λέξη.

«Αγάπη μου, απλώς προσαρμόσου λίγο.

Απλώς προσαρμόσου.

Ό,τι κι αν γίνει, απλώς προσαρμόσου».

Η «προσαρμογή» εκπαιδεύει
τα κορίτσια να είναι αδύναμα,

να μην υπάρχουν, να μη φαίνονται,

να μην έχουν εαυτό,

και εκπαιδεύει τα αγόρια να διεκδικούν
δύναμη και εξουσία σε όλο τον κόσμο.

Και στο μεταξύ, συνεχίζουμε να μιλάμε για
ισότητα φύλων και γυναικεία χειραφέτηση.

Μετά το 2012, μετά τον ομαδικό βιασμό
σε λεωφορείο στο Δελχί,

ήθελα πραγματικά να καταλάβω
τις ρίζες της κακοποίησης.

Έτσι, άρχισα να κάνω μια απλή ερώτηση:

τι σημαίνει για εσάς να είστε
μια καλή γυναίκα ή ένας καλός άντρας;

Και έμεινα τόσο έκπληκτη
από αυτά που άκουσα,

από τις απαντήσεις
που έδωσαν κυρίως οι νέοι,

που το πρότζεκτ έγινε ερευνητικό
και κατέλαβε τη ζωή μου.

Για τρία χρόνια, άκουσα πάνω
από 600 γυναίκες, άντρες και παιδιά,

μορφωμένους, μεσαίας τάξης,

κάτι που οδήγησε σε 1.800 ώρες ακρόασης

και 8.000 σελίδες σημειώσεων,

και πήρε άλλον ένα χρόνο
για να βγουν συμπεράσματα.

Σήμερα, βλέπουμε καλοντυμένες μορφωμένες
γυναίκες, όπως πολλές σαν εσάς εδώ μέσα,

όλες εδώ μέσα, και μαζί κι εγώ,

και νομίζουμε ότι ο κόσμος έχει αλλάξει,

αλλά αυτές οι εξωτερικές αλλαγές
είναι υπερβολικά παραπλανητικές,

γιατί εσωτερικά δεν έχουμε αλλάξει.

Έτσι σήμερα, δεν πρόκειται
να μιλήσω για φτωχούς ανθρώπους.

Θα μιλήσω μόνο για
τις μεσαίες και ανώτερες τάξεις,

γιατί εμείς βρισκόμαστε
περισσότερο σε άρνηση.

Εμείς είμαστε που έχουμε πει ξανά και ξανά

ότι όταν οι γυναίκες μορφώνονται,

όταν εργάζονται

και έχουν εισόδημα,

θα είναι ίσες, ισχυρές και ελεύθερες.

Δεν είναι.

Γιατί;

Από την έρευνά μου,
αναγνώρισα εφτά συνήθειες

που σβήνουν τις γυναίκες,

εξαφανίζουν τις γυναίκες,

αλλά αυτές οι συνήθειες εμμένουν

γιατί είναι τόσο οικείες σε εμάς

και τις έχουμε κάνει καλές κι ηθικές.

Γιατί ν' αλλάξεις ή να
σταματήσεις κάτι καλό και ηθικό;

Έτσι, από τη μία πλευρά,
αγαπάμε τα παιδιά μας

αγαπάμε τις κόρες μας,

και από την άλλη, τις συνθλίβουμε.

Συνήθεια νούμερο ένα: Δεν έχετε σώμα.

Το πρώτο βήμα για να εξαφανίσεις ένα
κορίτσι είναι να εξαφανίσεις το σώμα της,

να υποκριθείς ότι δεν έχει σώμα.

Η Ακάνγκσα, 23 ετών, είπε,

«Στην οικογένειά μου,
ποτέ δεν μιλήσαμε για το σώμα, ποτέ».

Και εν μέσω αυτής της σιωπής,

εκατομμύρια κορίτσια
παρενοχλούνται σεξουαλικά,

και δεν το λένε καν στις μητέρες τους.

Και είναι τα αρνητικά σχόλια των άλλων

που οδηγούν 90 τις εκατό των γυναικών
να λένε ότι δεν τους αρέσει το σώμα τους.

Όταν ένα κορίτσι απορρίπτει το σώμα της,

απορρίπτει το μοναδικό της σπίτι

και η αορατότητα κι η ανασφάλεια

γίνονται τα σαθρά θεμέλιά της.

Συνήθεια νούμερο δύο: Σιωπή, μη μιλάς.

Αν υποτίθεται ότι δεν υπάρχεις

και δεν έχεις σώμα,

πώς μπορείς να έχεις φωνή;

Έτσι σχεδόν κάθε γυναίκα έχει πει,

«Όταν ήμουν μικρή, η μητέρα μου
συνήθιζε να με κατσαδιάζει και να λέει,

"Μη μιλάς, ησύχασε, σκάσε,

μίλα ήρεμα, μη διαφωνείς
και μην αντιμιλάς.

Τζαγαμπ ναχί Ντενά"».

Είμαι σίγουρη ότι όλες το έχετε ακούσει.

Και έτσι τα κορίτσια
φοβούνται και αποσύρονται.

Και μένουν ήσυχες και λένε,

«Άστο. Τζάνε ντο.

Ποιο το νόημα; Κανείς δεν ακούει».

Μορφωμένες γυναίκες λένε

ότι το νούμερο ένα πρόβλημά τους

ήταν η αδυναμία τους να πάρουν τον λόγο,

σαν να υπάρχει κάτι στο λαιμό τους

έτοιμο να τις πνίξει.

Η σιωπή τεμαχίζει τις γυναίκες.

Συνήθεια νούμερο τρία:
Να ευχαριστείς τους ανθρώπους.

Ευχαρίστησε τους άλλους.

Σε όλους αρέσει μια καλή γυναίκα
που χαμογελάει συνέχεια,

που ποτέ δεν λέει όχι,
που ποτέ δεν νευριάζει,

ακόμα κι όταν την εκμεταλλεύονται.

Η Αμίσα, 18 ετών, είπε,

«Ο πατέρας μου μού είπε,

"Αν δε σε βλέπω να
χαμογελάς, δε νιώθω καλά"».

Έτσι χαμογελάει.

Κι έτσι, ο πατέρας της τής μαθαίνει,

ότι η δικιά του ευτυχία είναι πιο
σημαντική από τη δική της ευτυχία.

Και σε αυτό τον αγώνα να κάνουν συνέχεια
τους πάντες χαρούμενους,

τα κορίτσια φοβούνται να πάρουν αποφάσεις.

Και αν τις ρωτήσεις, σου λένε,

«Οτιδήποτε, ό,τι νά 'ναι! Κουτς μπι!

Όλα είνα εντάξει. Τσάλτα χε».

Η Ντάρσα, 25 ετών,

είπε με μεγάλη περηφάνεια,

«Είμαι αρκετά ευέλικτη.

Γίνομαι ότι θέλουν οι άλλοι να γίνω».

Τέτοια κορίτσια
εγκαταλείπουν τα όνειρά τους,

τις επιθυμίες τους,

και κανείς δεν το προσέχει,

εκτός από την κατάθλιψη.

Εγκαθίσταται.

Άλλο ένα κομμάτι από
ένα κορίτσι αφαιρείται.

Συνήθεια νούμερο τέσσερα:
Δεν έχετε σεξουαλικότητα.

Νομίζω ότι όλοι θα συμφωνήσετε ότι
με πληθυσμό πάνω από 1,3 εκατομμύρια,

το σεξ δεν είναι καινούργιο στην Ινδία.

Αυτό που είναι καινούργιο είναι ότι
περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν πια

ότι οι γυναίκες έχουν κι αυτές
δικαίωμα στη σεξουαλική επιθυμία.

Αλλά, πώς μπορεί μια γυναίκα που δεν της
έχει επιτραπεί να της ανήκει το σώμα της,

που δεν έχει εκπαιδευτεί για το σώμα της,

που μπορεί να έχει
παρενοχληθεί σεξουαλικά,

που δεν μπορεί να πει όχι

και που έχει κυριευτεί από ντροπή,

πώς μπορεί να διεκδικήσει
τη σεξουαλική επιθυμία της;

Η γυναικεία σεξουαλικότητα
έχει καταπιεστεί.

Συνήθεια νούμερο πέντε:
Μην εμπιστεύεστε γυναίκες.

Φανταστείτε πώς θα άλλαζε ο κόσμος

αν οι γυναίκες ενώνονταν από αλληλεγγύη,

αλλά για να σιγουρευτεί
ότι αυτό δεν θα συμβεί,

η κουλτούρα μας εναποθέτει
υψηλή ηθική αξία

στην αφοσίωση στους άντρες
και στην οικογενειακή μυστικοπάθεια.

Πολλές γυναίκες είπαν,

«Γνωρίζω μόνο μια αξιόπιστη γυναίκα,

και αυτή είμαι εγώ».

Ακόμα κι η Ρούτσι, 30 ετών,

που εργάζεται στο φεμινιστικό κίνημα
στο Πανεπιστήμιο του Δέλχι, είπε,

«Δεν εμπιστεύομαι τις γυναίκες.
Ζηλεύουν και κακολογούν».

Προφανώς, τότε, στις πόλεις,

οι γυναίκες δεν συμμετέχουν
σε γυναικείες ομάδες,

και όταν τις ρωτάς γιατί, λένε,
«Δεν έχουμε χρόνο για κουτσομπολιό».

Είναι πιο εύκολο να συντρίψεις
μια γυναίκα που είναι μόνη.

Συνήθεια νούμερο έξι:
Καθήκον πάνω από επιθυμία.

Η Μουσκάν έδωσε έναν μακροσκελή ορισμό
ενός καλού κοριτσιού

και είναι μόνο 15 ετών.

«Καλή, ήρεμη, ευγενική, στοργική,

τρυφερή, ειλικρινής, υπάκουη,
σέβεται τους ηλικιωμένους,

βοηθάει όλους άνευ όρων και είναι καλή με
τους άλλους και εκτελεί το καθήκον της.»

Κουραστικό δεν είναι;

Μέχρι να εκπληρώσετε το καθήκον σας,

όποια λιγοστή επιθυμία έχει
απομείνει, έχει σχεδόν χαθεί.

Και όταν στις θυσιάζουσες μητέρες
δεν έχει μείνει τίποτα να πουν

εκτός από κουβέντα για φαγητό --

«Έχεις φάει; Κάνα κάλια; Τι θα φας;» --

άντρες σαν τον Σάουραμπ, 24 ετών,
τις αποκαλούν «βαρετές».

Μια γυναίκα γίνεται ένα κατάλοιπο.

Συνήθεια νούμερο επτά:
Να είστε απόλυτα εξαρτημένες.

Έτσι, όλες αυτές οι συνήθειες
συνολικά συνθλίβουν τις γυναίκες,

τις γεμίζουν με φόβο

και τις κάνουν απόλυτα εξαρτημένες
από τους άντρες για την επιβίωσή τους,

και αυτό επιτρέπει στο σύστημα της
αντρικής κυριαρχίας να συνεχίζεται.

Έτσι, όλες αυτές οι επτά συνήθειες
που πιστεύαμε ότι είναι καλές κι ηθικές

αρπάζουν τη ζωή από τα κορίτσια

και βάζουν τους άντρες
στη θέση του κακοποιητή.

Πρέπει να αλλάξουμε.

Πώς όμως θα αλλάξουμε;

Μια συνήθεια είναι απλώς μια συνήθεια,

Κάθε συνήθεια είναι μια επίκτητη συνήθεια,

έτσι μπορούμε να τις ξεμάθουμε

και αυτή η προσωπική αλλαγή
είναι υπερβολικά σημαντική.

Κι εγώ έπρεπε να αλλάξω.

Όμως, αυτό δεν αλλάζει το σύστημα

που συνθλίβει εκατομμύρια άλλες γυναίκες.

Έτσι, πρέπει να πάμε στη ρίζα του κακού.

Πρέπει να αλλάξουμε τι σημαίνει να είσαι
μια καλή γυναίκα και ένας καλός άντρας.

γιατί αυτό αποτελεί θεμέλιο
κάθε κοινωνίας.

Δεν χρειαζόμαστε ευέλικτες γυναίκες,
χρειαζόμαστε ευέλικτους ορισμούς,

για τους άντρες επίσης,

και αυτή η μεγάλη κοινωνική αλλαγή δεν
θα συμβεί χωρίς τη συμμετοχή των αντρών

Σας χρειαζόμαστε.

Χρειαζόμαστε τους άντρες να γίνουν
πρωταθλητές στην αλλαγή,

να αναπτύξουν δυνατούς μύες αλλαγής.

Αλλιώς, θα περάσουν δυο ακόμα αιώνες

πριν τα κορίτσια μας και τα αγόρια μας,

θα μπορούν να είναι ασφαλή και ελεύθερα.

Φανταστείτε μισό δισεκατομμύριο γυναίκες
να ενώνονται, με την αντρική υποστήριξη,

για να μιλήσουν μεταξύ τους
για διάλογο, για αλλαγή,

και προσωπική και πολιτική,

και φανταστείτε άντρες
στον δικό τους κύκλο,

και φανταστείτε γυναίκες
και άντρες να βρίσκονται

απλώς για να ακούσουν ο ένας τον άλλον

χωρίς κριτική, χωρίς φταίξιμο,

χωρίς κατηγορίες και χωρίς ντροπή.

Φανταστείτε πόσα
θα μπορούσαμε να αλλάξουμε.

Μπορούμε να το κάνουμε μαζί.

Γυναίκες, μην προσαρμόζεστε.

Άντρες, προσαρμοστείτε.

Έχει φτάσει η ώρα.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)

ΣΡΚ: Ποσό καλά τα είπατε, πόσο θαυμάσια.

Όλοι, η Ντίπα, παρακαλώ.

Ακούγοντάς την, συνειδητοποίησα

ότι ακόμα και στις πιο απλές
συζητήσεις που κάνουμε με γυναίκες,

είμαστε πραγματικά επιθετικοί.

Για παράδειγμα, λέω
στην κόρη μου μερικές φορές,

(Χίντι) «Όταν γελάς είμαι καλά,
ειδάλλως όχι».

Συγνώμη, δεν θα το έκανα ποτέ αυτό.

(Χίντι) Από σήμερα θα λέω στην κόρη μου.

Ό,τι και να κάνεις,

(Χίντι) θα μου αρέσει.

Ακόμη κι αν δεν μου αρέσει,
μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις, σωστά;

(Χειροκρότημα)

Πώς νιώσατε εσείς,

ακούγοντας πρώτη φόρα τόσες
ανεκπλήρωτες ιστορίες, επιθυμίες,

έλλειψη ανεξαρτησίας,

κοριτσιών που θα υπέθετες
ότι είναι σε καλύτερη κατάσταση;

ΝτΝ: Πολύ στεναχωρημένη.

Μου ήταν σοκαριστικό και γι' αυτό
δεν μπορούσα να σταματήσω,

γιατί δεν σχεδίαζα να κάνω έρευνα
και να γράψω βιβλίο.

Είχα γράψει ήδη 17 βιβλία,
και σκεφτόμουν, «Δεν θα γράψω άλλο».

αλλά όταν πήγα στο Κολέγιο Σεντ Στίβεν

και άκουσα, στα πιο ελίτ κολέγια
που πολύ καλά ξέρεις στο Δελχί,

τις νέες γυναίκες και τους νέους άντρες,

να λένε τι σημαίνει γι' αυτούς
να είσαι γυναίκα ή άντρας

ένοιωσα σαν να ακούω
τη γενιά της μητέρας μου.

Έτσι, τότε πήγα και σε άλλα κολέγια.

Αυτό που με εξέπληξε

είναι ότι κάθε γυναίκα
ένιωθε ότι είναι μόνη,

ότι κρύβει τον φόβο της
και τη συμπεριφορά της,

γιατί νομίζει ότι
έχει προσωπικό φταίξιμο.

Δεν είναι προσωπικό φταίξιμο,
έχει να κάνει με την εκπαίδευση.

και νομίζω ότι αυτή είναι
η μεγαλύτερη αποκάλυψη

ότι, αν σταματήσουμε
να υποκρινόμαστε,

τότε ο κόσμος θα αλλάξει.

ΣΡΚ: Συμφωνείτε κορίτσια
με αυτά που λέει η Ντίπα;

(Χειροκρότημα)

Ήδη βλέπω αυτό το νέο κορίτσι να λέει,

«Ακούσατε, ακούσατε τι είπε;
Να το πείτε σε μένα».

Ναι, έτσι θα έπρεπε να είναι.

Εσύ, αγόρι, εσύ προσαρμόσου.
Εμείς δεν προσαρμοζόμαστε άλλο, εντάξει;

(Χειροκρότημα)

Σας ευχαριστώ πολύ.
Καλό βράδυ. Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)