2014-10-27 Francophone Educators' Retreat

(Chuông)

(Chuông)

(Chuông)

Làng Mai

Mùa thu 2014

Lời mở đầu khóa tu của Thầy

Chùa Pháp Vân
Xóm Thượng

Ngày 27 tháng 10 2014

Sư cô Đào Nghiêm,
sư cô ngồi có thoải mái không?

Dạ thưa Thầy, rất thoải mái.

(Cười)

Còn sư cô Jina?
- Thưa Thầy, con cũng vậy.

Ta có thể bắt đầu chứ?

Rất tốt.

Xin chào mừng các bạn,

chào mừng các đồng nghiệp thân thương,

chào mừng đến với khóa tu pháp ngữ dành cho
thầy cô giáo, những người làm trong ngành giáo dục.

Bản thân tôi, tôi cũng là thầy giáo.

(Cười)

Và tôi yêu công việc của mình!

(Cười)

Tôi biết chắc rằng
các bạn cũng yêu công việc của mình.

Các bạn mong muốn xây dựng nên
những người con trai, con gái trẻ tuổi

khỏe mạnh, tươi vui,
có khả năng sống hạnh phúc,

và có khả năng đem lại sự hạnh phúc
cho những người xung quanh.

Sứ mạng của chúng ta không chỉ là
trao truyền kiến thức,

mà là đào tạo con người,
xây dựng một nhân loại chân chính

xinh đẹp

có khả năng chăm sóc
cho hành tinh quý báu của chúng ta.

Tôi đã có rất nhiều may mắn

Bởi vì những người đã đến với tôi,
nhất là những người trẻ,

họ đều có chung một lý tưởng.

Họ muốn được học
cách chuyển hóa bản thân,

cách sống hạnh phúc và giúp đỡ
những người khác cùng sống hạnh phúc.

Vì thế, mỗi khi tôi bước vào lớp học,
chúng tôi đều rất hạnh phúc.

Lúc nào cũng vậy!

Có một sự thông hiểu lẫn nhau
giữa thầy và trò.

Và sự có mặt của tình huynh đệ

khiến cho công việc dạy và học
trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.

Tôi luôn cố gắng tìm hiểu

cuộc sống của học trò tôi.

Tôi nói về những khó khăn của bản thân,
về ước vọng của tôi, về những điều như thế.

Và vì lẽ đó sự truyền thông
luôn luôn dễ dàng và có mặt.

Chúng ta đều biết rằng trẻ em, học trò
trong thời đại của chúng ta hôm nay

có rất nhiều khổ đau trong mình.

Đó là vì ba mẹ của chúng khổ đau.

Cha mẹ của chúng đã không còn có thể
trò chuyện với nhau được.

Và cũng không có sự truyền thông dễ dàng
giữa cha mẹ và con cái.

Vì thế, có một sự cô đơn,
một khoảng không,

một sự trống trải trong đứa trẻ.

Và đứa trẻ tìm cách khỏa lấp sự trống trải trong lòng
bằng trò chơi điện tử

và bằng những thứ khác.

Điều này chúng ta thấy rất rõ.

Vì vậy có một sự khổ đau to lớn
trong những người trẻ.

Điều đó làm cho việc dạy học
trở nên rất khó khăn.

Và bản thân chúng ta,
chúng ta cũng có những khó khăn.

Chúng ta đã cố gắng hết sức,

nhưng hoàn cảnh, gia đình, đồng nghiệp
người cùng làm việc với ta

họ cũng có rất nhiều khó khăn
trong bản thân.

Vì vậy, rất khó khăn.

Nếu thầy cô giáo, những người đồng nghiệp,
không có hạnh phúc.

thì làm cách nào ta có thể
đem lại hạnh phúc cho những đứa trẻ?

Đó là một vấn đề lớn!

Chúng ta không có đủ
sự kiên nhẫn, sự hiểu biết

sự tươi mát, lòng từ bi

để có thể đối mặt
với tất cả những khó khăn đó.

Vì vậy

việc có một chiều sâu tâm linh
là rất cần thiết cho chúng ta,

nó sẽ giúp cho chúng ta
chuyển hóa bản thân

và có thể bắt đầu giúp đỡ
những người xung quanh dần chuyển hóa.

bắt đầu từ những người thân
trong gia đình và với người bạn đời.

Và sau đó, nếu chúng ta thành công
trong phép thực tập này,

ta sẽ trở nên dễ chịu hơn,
tươi cười và giàu từ bi.

Rồi ta có thể giúp đỡ đồng nghiệp của ta
cùng làm điều tương tự.

Và ta sẽ có thể mang sự thực tập này
vào lớp học.

Do đó, việc đầu tiên là thực hiện
một cuộc quay về vĩ đại.

một cuộc quay về vĩ đại
ngay nơi bản thân mình.

Lối thoát!

Ta đi tìm một lối thoát.

Nhưng lối thoát cho chúng ta lại bắt đầu
bằng việc đi vào bên trong.

'Muốn thoát ra thì phải đi vào.'

Thầy có thể vẽ một hình ảnh không,
thầy Pháp Linh?

(Cười)

Đúng rồi!

(Cười)

Đó là sự quay về vĩ đại nơi bản thân

để có thể chăm sóc bản thân,

để có khả năng chữa lành
những khó khăn còn trong bản thân.

Và ở đây chúng ta
có được những phương pháp để thực tập.

Và chúng ta có thể
thực tập chung với nhau, rất vui.

Với hơi thở có ý thức, ta có thể
đem tâm của mình trở về với thân,

và chăm sóc cho
thân thể của chúng ta trước nhất.

Có những căng thẳng, những đau đớn
trong thân thể của chúng ta.

Và với sự thực tập này
ta có thể trở về với thân của ta,

nhận diện sự có mặt của những căng thẳng,
của nỗi khổ trong thân ta

và hít thở như thế nào
để làm vơi những nỗi khổ đó.

Và chỉ với một giờ thực tập
đã có thể đem lại nhiều thay đổi.

Một bài tập do đức Phật trình bày:

"Thở vào, tôi ý thức về thân thể của tôi."

Tôi quay trở về nơi thân thể của tôi,
vốn rất tuyệt vời,

nhưng giờ phút này đây,
thân tôi không có nhiều bình an.

Và nếu như không có sự bình an trong thân

rất khó để có sự an lạc trong tâm.

Thân và tâm luôn luôn đi chung với nhau.

Vì lẽ đó, phải bắt đầu với thân,

trong các tư thế đi, đứng, nằm, ngồi,

ta có thể thực tập rất tốt
nhằm buông thư cơ thể.

Đó là điều đầu tiên.

Ngồi trong xe buýt,

hay trong xe hơi,
ta đều có thể làm như vậy.

Khi đang chuẩn bị bữa sáng,
ta cũng có thể làm điều đó.

Khi đang rửa chén,
ta cũng có thể làm điều đó.

Do đó ta có rất nhiều thời gian
để làm điều đó, để thực tập.

Buông thư cơ thể rất quan trọng.

Và còn có những bài tập

giúp chúng ta nhận diện

những mầu nhiệm sự sống,
những vẻ đẹp của thiên nhiên

đang có mặt trong giờ phút hiện tại.

Rất dễ.

Nếu chúng ta phát một tâm nguyện,

và nếu chúng ta tập trung hoàn toàn
vào hơi thở

khi đó, chúng ta có thể dừng lại
mọi sự nghĩ suy.

Chúng ta suy tư nhiều, nhưng
những suy nghĩ của ta lại không hiệu quả.

Chúng ta càng lúc càng rối rắm khi suy tư.

'Ta suy tư nên ta không còn thực sự tồn tại.'

Ta suy tư nên ta đánh mất mình trong suy tư.

Vì lẽ đó nếu ta chỉ tập trung vào hơi thở,

ngay cả khi hơi thở của ta
chỉ kéo dài hai hay ba giây,

ta đã dừng lại sự suy tư,

ta tự do thoát khỏi quá khứ và tương lai,
khỏi các kế hoạch.

Và việc hít thở có thể đem lại sự dễ chịu.

Đối với người hành giả,
hơi thở có thể rất dễ chịu.

Bạn đang còn sống đây.

Bạn đang thở một hơi đây.

Đó là một điều tuyệt vời!

Những ai đã chết không còn có thể
hít thở dù chỉ một hơi.

(Cười)

Tôi thở nghĩa là tôi đang sống.

Và còn sống là một phép nhiệm mầu,
nhiệm mầu lớn nhất trên đời này!

Thở một hơi
có thể đem đến cho ta sự an lạc.

Và khi ta thực tập phép thở này,
ta đem tâm trở về với thân

vì trong cuộc sống thường ngày
thân của ta đang ở đó,

nhưng tâm của ta lại ở nơi khác,

mắc kẹt trong quá khứ, trong tương lai,
và trong những dự án hay lòng hiềm giận.

Khi đó thân và tâm không ở cùng với nhau.

Và khi đó ta đang không thực sự sống.

Chúng ta phải đem tâm trở về với thân,

để cho ta thực sự có mặt
và sống sâu sắc trong giây phút này,

mỗi giây phút của cuộc đời ta.

Và khi thân và tâm hợp nhất
bạn đang sống một cách trọn vẹn, có mặt

và bạn sẽ nhận diện được
những điều tuyệt vời sự sống đang có mặt:

Mặt trời, cây cối, chim muông.

Thiên quốc đang có mặt ở đây và bây giờ.

Đó là sự nhận diện đơn giản và thuần khiết
về vẻ đẹp của các mầu nhiệm sự sống.

Và bạn cũng có thể nhận thấy

bạn đang có nhiều
may mắn hơn kẻ khác,

may mắn được sống
hạnh phúc bây giờ và ở đây.

Nếu bạn có thời gian, bạn có thể...

ghi lại tất cả những điều kiện hạnh phúc
mà ta đã có lên một trang giấy,

những điều ta không cần phải
tìm kiếm trong tương lại.

Tôi đoan chắc rằng
một trang sẽ không đủ đâu.

Hai trang cũng không đủ.

Ba trang hay bốn trang cũng không đủ.

Bạn đang có rất nhiều may mắn,
rất nhiều điều kiện hạnh phúc.

và hạnh phúc là điều có thể
bây giờ và ở đây.

Và đó, đó là lời dạy của đức Phật.

Người Pháp có câu ngạn ngữ.

"Ta còn chờ gì để sống hạnh phúc?"

(Cười)

Ta có một bài tập
giúp ta nhận diện được điều đó,

những điều mầu nhiệm sự sống,
Thiên Quốc,

những điều kiện hạnh phúc đang có sẵn.

Và bạn có thể phát khởi
một cảm giác hỉ lạc,

một cảm giác hạnh phúc
bất kể nơi nào và bất kể ở đâu.

Một người hành giả thực tập chánh niệm

có khả năng...

phát khởi cảm giác hỉ và lạc
bất kì lúc nào.

Đó là nghệ thuật hạnh phúc.

Rất đơn giản.

Rất dễ dàng, ai cũng làm được.

Và rồi ta bài tập thứ hai.

Khi có cảm giác đau khổ phát khởi,

khi có cảm giác đau khổ phát khởi,

ta có thể thở như thế nào
để có thể phát khởi

năng lượng chánh niệm,

để có thể nhận diện những cảm thọ này,
những cảm xúc này

và ôm ấp nó một cách trìu mến.

Và bạn có thể đem lại sự xoa dịu
ngay sau vài phút?

Điều đó rất quan trọng.

Ta phải biết lắng nghe...

chính nỗi khổ niềm đau của mình...

trong thân ta, trong cảm thọ và cảm xúc.

Người khác cũng có những điều tượng tự.

Người ấy cũng có những đau khổ trong mình.

Vì thế người ấy đã nói, đã hành xử,
đã làm cho ta khổ đau.

Không phải là
người đó có cố tâm làm ta đau khổ,

nhưng là vì người ấy không thể chữa trị
những nổi khổ trong mình.

Và chúng ta, những người hành giả,
biết cách chuyển hóa khổ đau.

Chuyển hóa khổ đau, đó là một nghệ thuật.

Ta đã nói về nghệ thuật hạnh phúc
và ta cũng nói về nghệ thuật khổ đau.

Ta phải học cách khổ đau.

Những ai biết cách khổ đau,
người đó sẽ đau khổ ít hơn nhiều.

Hãy tin tôi.

Người biết cách khổ đau,
sẽ đau khổ ít hơn nhiều so với kẻ khác.

Đó là một sự thật.

Và nếu bạn có khả năng
thấy được nỗi khổ nơi người khác

ta sẽ không tiếp tục khổ đau nữa.

Tội nghiệp người đó, tội nghiệp bạn tôi,
tội nghiệp đồng nghiệp của tôi!

Có rất nhiều khổ đau trong người đó.

Anh ta đã không biết cách
để chữa trị những đau khổ.

Anh ta hành động, anh ta đau khổ
và anh ta làm người khác đau khổ.

Và khi bạn biết cách ứng xử như thế
trong đôi mắt bạn ánh lên lòng từ bi.

Và khi bạn nhìn người khác với tâm từ bi

bạn không còn khổ đau nữa.

Lòng từ bi là thuốc giải cho sự giận hờn.

(Cười)

Và việc phát khởi năng lượng từ bi rất đơn giản,

chỉ cần ta nhận diện được nỗi khổ niềm đau
to lớn đang có mặt trong người ấy

Và rồi bạn có được lòng từ bi với người ấy.

Bạn có thể mỉm cười thật hiền từ và bi mẫn.

Người ấy sẽ rất ngạc nhiên:

"Tại sao bạn lại hành động như vậy?"

Trong một tình huống như thế,
người khác sẽ giận dữ phản ứng lại,

nhưng còn bạn, bạn lại buông thư,
tươi cười và giàu lòng thương.

Và nhờ cách đó ta có thể giúp đỡ kẻ khác.

Vì vậy, một cuộc quay trở về
là bước đầu tiên cần thực hiện.

Và sau đó, bạn có thể bắt đầu việc giúp đỡ

người bạn đời của mình
và người thân trong gia đình mình.

Vì người kia đã chứng kiến sự chuyển hóa nơi bạn
và họ có niềm tin nơi bạn

rằng nếu họ cũng thực tập như bạn,
họ cũng sẽ thành công,

và việc hòa giải, sự phục hổi và sự truyền thông trở nên khả dĩ,

bởi vì ái ngữ, lời nói yêu thương, và bi thính,
lắng nghe với lòng từ bi, luôn hiệu nghiệm

có khả năng phục hồi truyền thông
và đem lại sự hòa giải.

"Bạn thân ơi, tôi biết bạn có rất nhiều
sự khổ đau trong những năm qua.

Tôi đã không giúp được bạn.

Tôi đã hành xử thế nào
mà tình trạng càng trở nên khó khăn hơn.

Bạn thân ơi, tôi không cố tâm
để làm bạn khổ đau đâu.

Tôi đã hành xử như thế bởi vì tôi đã không thấy
và không hiểu nỗi khổ đau to lớn trong bạn.

Bạn phải giúp tôi, bạn ơi.

Bạn phải nói cho tôi nghe
tất cả mọi điều trong lòng bạn:

tất cả những khó khăn,
nỗi đau khổ của bạn.

Tôi tin rằng, nếu tôi hiểu được
nỗi khổ niềm đau của bạn,

tôi sẽ không hành xử
như tôi đã làm trong quá khứ.

Và nếu bạn muốn giúp tôi, bạn ơi,
hãy kể tôi nghe những điều trong lòng bạn."

Đó là lời nói ái ngữ!

Và đó là chìa khóa có thể mở
cánh cửa lòng người khác.

Rất hiệu nghiệm!

Ngay cả sau năm năm khó khăn, người đó vẫn sẽ
kể cho ta những điều trong lòng mình.

Và giờ phút đó, bạn có thể
thực tập như Bồ tát Quán Thế Âm:

lắng nghe với lòng từ bi,
lắng nghe đơn thuần.

Pháp bi thính...

chỉ có một đích: giúp người khác dốc hết
những điều chất chứa trong lòng mình

để giúp người bớt khổ.

Ngay cả khi những điều người đó
nói không chính xác,

ta không được ngắt lời người đó.

Ta phải để người đó nói,

nói và nói.

Sau này, ta sẽ có dịp
để chia sẻ vài thông tin

giúp người đó chỉnh sửa nhận thức của mình.

Nhưng không phải là lúc này!

Rất hiệu nghiệm!

Phuc hồi sự truyền thông,
đem lại sự hòa giải.

Và với sự hợp tác giữa thầy cô giáo,
gia đình và bạn đời của người đó

ta có thể thực hiện bước tiếp theo:

Ta có thể hướng đến nơi ta làm việc,

bao gồm đồng nghiệp của ta, học trò của ta

Ta biết rất rõ rằng phần lớn đồng nghiệp

đều mang những nỗi khổ niềm đau trong mình.

Và nếu chúng ta có hiểu,
có thương trong lòng

chúng ta sẽ giảm bớt rất nhiều khổ đau

khi rắc rối tới,
khi những đồng nghiệp của ta bùng phát.

Ta phải có ước mơ xây dựng TăngThân,
nghĩa là một cộng đồng

giữa những người đồng nghiệp,
giữa những thành viên của cơ sở giáo dục.

Có ít nhất hai,
ba hay bốn người đồng nghiệp

mà bạn có thể nói chuyện dễ dàng, phải không?

Vì vậy, đầu tiên, ta nên nói với
những người đó về thực trạng.

Và những người đó cũng đã thấy được
sự chuyển hóa và trị liệu trong bạn.

Bạn tươi mát,
giàu tình thương và tươi cười.

Bạn có thể nói chuyện với họ như vậy.

Ta cần phải xây dựng một Tăng Thân.

Ta phải gặp mặt thường xuyên
để có thể duy trì sự thực tập,

không chỉ như một cá nhân hay một gia đình,
mà như một cộng đồng.

Xây dựng Tăng Thân, đó là điều...

tối cần thiết!

Ta có đi thiền hành chung
với nhau thật đẹp.

Ta có thể uống trà chung với nhau.

Ta có thể tổ chức
một buổi thiền buông thư chung.

Và ta sẽ thành lập một cộng đồng nhỏ
bao gồm những giáo viên hạnh phúc.

Những thầy cô giáo có hạnh phúc
sẽ thay đổi thế giới.

Và với TăngThân nhỏ bé này
ta có thể thay đổi

toàn bộ cộng đồng trong trường học.

Ta có thể viết một lá thư,
ta có thể nói thế này:

Chúng tôi là một nhóm người,

chúng tôi đã cùng nhau thực tập những điều này
và đã đạt được rất nhiều thay đổi

trong đời sống, trong công việc
và trong lớp học của chúng tôi.

Chúng tôi nghĩ rằng nếu các bạn
có thể tham gia cùng chúng tôi,

đó sẽ là điều tuyệt vời nhất.

Và những đồng nghiệp khác
có thể sẽ nếm thử

thứ an lạc này, tình huynh đệ
và sự buông thư này.

Ta không thể để
tình trạng tiếp tục thế này,

bởi vì nếu thầy cô giáo
mà không có hạnh phúc,

không có sự hòa hợp,
sự bình an giữa họ,

làm cách nào họ có thể giúp người trẻ

bớt khổ đau và thành công trong công việc?

Vì vậy việc xây dựng Tăng Thân
là điều tối cần thiết.

Mỗi thầy cô giáo phải là
một người xây dựng Tăng Thân.

Bạn biết rằng điều đầu tiên mà đức Phật
đã nghĩ đến sau khi giác ngộ

là xây dựng một Tăng Thân không?

Ngài hiểu rất rõ rằng
nếu không có một Tăng Thân

Ngài không thể nào thành tựu
sự nghiệp giác ngộ của một vị Phật.

(Cười)

Thầy cô giáo cũng có một sự nghiệp
cao quý, xinh đẹp và đáng kính.

Thiếu một Tăng Thân,
ta không thể làm nên những điều vĩ đại.

Vì vậy, việc dựng Tăng
là một điều tối quan trọng.

Vì vậy bạn thân mến, chúng ta đang có
một khóa tu, một điều kì diệu.

Và chúng ta có thời gian, có cơ hội
để thực tập chung với nhau.

Tôi chúc chúng ta có
một khóa tu tốt đẹp và an lạc.

Xin cám ơn!