Return to Video

ဘာသာစကားဟာ လူသားရဲ့ မဟာတီထွင်မှုကြီး ဖြစ်တာ ဘာကြောင့်လဲ

  • 0:02 - 0:03
    ဇွန်းတွေ။
  • 0:05 - 0:06
    ကတ်ထူပုံးတွေ။
  • 0:07 - 0:10
    ကလေးကစားစရာ မီးရထားတွေ။
  • 0:11 - 0:12
    ပွဲလမ်းသဘင် အဆင်တန်ဆာတွေ။
  • 0:12 - 0:14
    နေအိမ်တွေ။
  • 0:14 - 0:16
    စောင်တွေ။
  • 0:16 - 0:17
    ခြင်းတွေ။
  • 0:17 - 0:18
    ကော်ဇောတွေ
  • 0:18 - 0:20
    ဗန်းစားပွဲတွေ။
  • 0:20 - 0:21
    စမတ်ဖုန်းတွေ။
  • 0:21 - 0:22
    စန္ဒယားတွေ။
  • 0:23 - 0:25
    ဝတ်စုံတွေ။
  • 0:25 - 0:26
    ဓာတ်ပုံတွေ။
  • 0:26 - 0:28
    ဒီအရာတွေ အားလုံးက နောက်ဆုံး
    သုံးလအတွင်းမှာ
  • 0:28 - 0:31
    ရိုက်ယူခဲ့တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ ဖြစ်တာကလွဲလို့
    တူတဲ့ အချက်က ဘာများလဲ။
  • 0:31 - 0:34
    အဲဒီပုံတွေအတွက် ကျွန်တော် မူပိုင်ခွင့်
    ပိုင်တာ လွဲလို့ပေါ့လေ။
  • 0:34 - 0:35
    (ရယ်သံများ)
  • 0:35 - 0:37
    ဒါတွေအားလုံးဟာ တီထွင်မှုတွေပါ၊
  • 0:37 - 0:40
    ဘာသာစကားရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကြောင့်
    ဖန်တီးဖြစ်ခဲ့တာပါ။
  • 0:40 - 0:43
    ဘာသာစကားသာ မရှိခဲ့ရင်
    ဒီအရာတစ်ခုမှာမှ ရှိနိုင်ခဲ့ကြမှာ မဟုတ်ပါ။
  • 0:43 - 0:45
    အဲဒါတွေထဲက တစ်ခုခုကို
  • 0:45 - 0:48
    ဒါမှမဟုတ် ဒီလို အဆောက်အအုံကြီးမျိုးကို၊
  • 0:48 - 0:50
    ဘာသာစကားကို မသုံးနိုင်ဘဲနဲ့၊
  • 0:50 - 0:55
    ဘာသာစကားကို အသုံးပြုပြီး ရခဲ့တဲ့ အသိပညာကို
    အသုံးမပြုခဲ့ဘဲ ဆောက်လုပ် မရနိုင်ခဲ့ပါ။
  • 0:55 - 0:59
    အခြေခံအားဖြင့် ဘာသာစကားဟာ
    တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ အရေးအကြီးဆုံး
  • 0:59 - 1:00
    အချက် ဖြစ်ပါတယ်။
  • 1:00 - 1:03
    ကျုပ်တို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအားလုံးတို့က
    ၎င်းအပေါ်တွင် ရပ်တည်နေကြရတယ်။
  • 1:03 - 1:06
    ပြီးတော့ ဘာသာစကားကို လေ့လာရန်
    ရွေးချယ်ကြသူတို့ဟာ
  • 1:06 - 1:11
    ဘာသာစကား ဘယ်လို ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သလဲ၊
    လူသားတွေရဲ့ ဘာသာစကား မတူကွဲပြားကြပုံ၊
  • 1:11 - 1:14
    အဲဒါက တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ဆက်သွယ်မှုစနစ်နဲ့
    မတူပုံကို လေ့လာသူတို့ကို
  • 1:14 - 1:15
    ဘာသာဗေဒပညာရှင်တွေလို့ ခေါ်ပါတယ်။
  • 1:15 - 1:20
    ဘာသာစကားဗေဒ ပညာဟာ အတော်လေး
    နုသေးတဲ့ ပညာရပ်ပါ။
  • 1:20 - 1:23
    ပြီးတော့ အဲဒီထဲမှာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်တွေ
    အများကြီး မပါဝင်ကြပါဘူး၊
  • 1:24 - 1:26
    ဥပမာ၊ လူသားရဲ့ ဆက်သွယ်စကားပြောရေး
    စနစ်တွေဟာ
  • 1:26 - 1:29
    တိရိစ္ဆာန်တွေရဲ့ စနစ်နဲ့ လုံးဝကို မတူဘူး၊
  • 1:29 - 1:32
    ဘာသာစကားအားလုံးတို့ရဲ့
    ထုတ်ဖေါ်ပြောနိုင်စွမ်းဟာ
  • 1:32 - 1:34
    နည်းလမ်းတွေ မတူတောင် တူညီကြပါတယ်။
  • 1:34 - 1:37
    ဒါတောင်၊ ဘာသာစကား အကြောင်းကို မရပ်မနား
    ပြောဆိုဆွေးနွေးချင်ကြတဲ့
  • 1:37 - 1:42
    လူတွေလည်း အထူးပဲ
    များပြားလှပြီး သူတို့ကိုသူတို့
  • 1:42 - 1:45
    ဘာသာဗေဒ ပညာရှင်တွေလိုပဲ
    အားလုံးသိကြတယ်လို့ ထင်မှတ်ကြပါတယ်။
  • 1:45 - 1:48
    သူတို့က ဘာသာစကားတစ်ခုကို
    ပြောနိုင်ကြတော့ ထင်နိုင်ကြပါတယ်။
  • 1:48 - 1:50
    ကိုယ်က ဘာသာစကား တစ်ခုကို ပြောနိုင်တော့
  • 1:50 - 1:52
    ဘယ်သူမဆို အဲဒီအကြောင်းကို
    ဆွေးနွေးခွင့် ရှိတယ်ပေါ့။
  • 1:52 - 1:55
    ခွဲစိတ်ကုဆရာဝန်နဲ့ ခင်ဗျား စကားပြောနေရတာ
    စိတ်ကူးကြည့်ကြည့်ပါ၊
  • 1:55 - 1:57
    ‘‘ဆရာ၊ ကျနော့်ကို နားထောင်ပါ၊
  • 1:57 - 1:58
    ကျွန်တော် အသက် ၄၀ ရှိလာပြီ၊
  • 1:58 - 2:02
    အခုတော့ သွေေးကြော အဆို့ရှင် တစ်ခုနှစ်ခု
    လောက် လဲပေးဖို့ လိုနေတယ်။
  • 2:02 - 2:04
    ခင်ဗျားကလည်း ကျွန်တော့်အမြင်ကို
    သဘောတူမှာပါ။‘‘
  • 2:04 - 2:06
    လက်တွေ့ဘဝထဲမှာ တကယ့်ကို
    အဲဒီလို ဖြစ်ပျက်နေပါတယ်။
  • 2:06 - 2:10
    Neil deGrasse Tyson ရဲ့ "Arrival,"
    ကားကို မှတ်မိကြမယ်ဆိုရင်၊
  • 2:10 - 2:13
    ဒီပြင်ဂြိုဟ်သားတွေနဲ့ ဆက်သွယ်
    ပြောဆိုနိုင်ဖို့အတွက် သူဟာ
  • 2:13 - 2:15
    လျှိုဝှက်စာတွေကို ဖြေနိုင်သူကို
    ရှာဖွေယူဖို့ လိုအပ်မယ်၊
  • 2:15 - 2:17
    ဘာသာဗေဒပညာရှင်ကို ခေါ်မယ်ဆိုရင်
  • 2:17 - 2:19
    ဂြိုလ်သားတွေနဲ့ဆက်သွယ်ပြောဆိုတဲ့အခါမှာ
  • 2:19 - 2:22
    ဂြိုလ်သားတွေရဲ့ ဘာသာစကားကို ဘာမှ
    မသိတဲ့ ဘာသာဗေဒ ပညာရှင်ဟာ
  • 2:22 - 2:23
    အဲဒီလို အခြေအနေမျိုးထဲမှာ
  • 2:23 - 2:25
    ဘယ်လိုမှာမှ အသုံးဝင်မှာ မဟုတ်လို့ပါ။
  • 2:25 - 2:28
    ဟုတ်ပါတယ်၊ "Arrival" ရုပ်ရှင်ကားရဲ့
    သာဓကဟာ စဉ်းစားစရာပါပဲ။
  • 2:28 - 2:30
    အဲဒီရုပ်ရှင်အစား ကျနော်
    ဆွေးနွေးချင်တာက ဟေ့လူတွေ၊
  • 2:30 - 2:33
    ဂြိုလ်သား အများအပြားတို့ဟာ
    ဧရာမအာကာသယာဉ်ကြီးတွေနဲ့
  • 2:33 - 2:37
    ကျုပ်တို့ဆီကို လာနေကြတာက
    ဆက်သွယ်စကားပြောဖို့ သက်သက် အတွက်ပဲလား၊
  • 2:37 - 2:39
    ဒီတော့ ဘာသာဗေဒ
    ပညာရှင်ကို ငှားဖို့ လိုနေတယ်ပေါ့။
  • 2:39 - 2:40
    (ရယ်သံများ)
  • 2:40 - 2:44
    အမေရိကန် အစိုးရဆီမှာ ဘတ်ဂျက်
    ည်းနေလို့လား၊ ပြဿနာတစ်ခုခု ရှိနေလို့လား။
  • 2:44 - 2:45
    (ရယ်သံများ)
  • 2:45 - 2:48
    ဒီလိုတွေးခေါ်မှုတွေက နားလည်မှု
    လွဲမှာနေတာတွေကို ထောက်ပြနေတယ်၊
  • 2:48 - 2:51
    ဘာသာစကားဆိုတာက ဘာလဲ၊ ဘာသာစကားဆိုင်ရာ၊
    ပြီးတော့ ဘာသာဗေဒ ပညာရှင်ကိုပါ
  • 2:51 - 2:52
    အပေါ်ယံ ချဉ်းကပ်မှုမျိုးပါ။
  • 2:54 - 2:58
    ခုနက ပြောပြခဲ့တဲ့ လွှဲမှားနေတဲ့
    နားလည်မှု တော်တော်များများကို
  • 2:58 - 3:02
    Forbes မဂ္ဂဇင်းထဲက စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့
    ဆောင်းပါးထဲမှာ
  • 3:02 - 3:06
    စုပေါင်းဖေါ်ပြထားတယ်။ အထက်တန်းကျောင်းသား
    တွေ နိုင်ငံခြားဘာသာကို သင်ရန် ဆောင်းပါးပါ။
  • 3:06 - 3:08
    ၎င်းထဲက အချက်အလက် တချို့ကို
    ကျွန်တော် ကိုးကားရပါမယ်၊
  • 3:08 - 3:11
    အဲဒီနောက် ခင်ဗျားတို့က
    အဲဒီလို အယူအဆတွေ မှန်မမှန်ကို
  • 3:11 - 3:14
    ချင့်ချိန်း ခန့်မှန်း သုံးသပ်နိုင်ကြမှာပါ။
  • 3:15 - 3:19
    "အမေရိကန်တွေဟာ ဂန္ထဝင်ဝတ္ထုတွေကို
    ဘာသာပြန်နဲ့တောင်မှ ဖတ်ခဲကြတယ်။‘‘
  • 3:19 - 3:22
    အဲဒီလိုဆိုရင်၊ ထိုသူတို့ဟာ မူရင်းဘာသာနဲ့
    မဖတ်ကြဖို့ များတော့
  • 3:22 - 3:25
    သူတို့ကို နိုင်ငံခြားဘာသာစကားကို
    သင်ပေးဖို့ ဘာ့အတွက် လိုအပ်ပါသလဲ။
  • 3:25 - 3:26
    ဆိုလိုရင်းက ဘာများလဲ။
  • 3:26 - 3:30
    "ကျောင်းမှာ နိုင်ငံခြားဘာသာစကားကို
    သင်ယူမှုဟာ ကျောင်းမှာ ပြုလုပ်နိုင်တဲ့
  • 3:30 - 3:34
    အခြားအရာတွေနဲ့စာရင်
    အချိန်ကို ဖြုန်းမှုသက်သက်ပါ။"
  • 3:34 - 3:38
    ဥရောပမှာ အတော်သေးငယ်တဲ့ ဒေသထဲတွင်
    ဘာသာစကားအုပ်စုတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။‘‘
  • 3:38 - 3:41
    ဒီတော့ အမေရိကန်တွေ အနေနဲ့ အခြားဘာသာ
    စကားတစ်ခုကို သင်ယူဖို့က ဘာ့အတွက်များလဲ။
  • 3:41 - 3:45
    တကယ်ပါပဲ၊ အဲဒါ့အတွက် ကိုယ်စိုက်ထုတ်ရမယ့်
    အချိန်အတွက် ဆုလာဘ် ရစရာမရှိပါဘူး။
  • 3:45 - 3:46
    ကျွန်တော်အကြိုက်ဆုံး အပိုဒ်က-
  • 3:46 - 3:49
    Birmingham မြို့မှ ကျောင်းသားဟာ
    မက်ဆီကို နယ်ခြားဆီ ရောက်ဖို့
  • 3:49 - 3:51
    မိုင်ထောင်ချီ ခရီးထွက်ရလိမ့်မယ်၊
    ဒါတောင် အဲဒီဒေသမှာ
  • 3:51 - 3:55
    ထိုသူဟာ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ အင်္ဂလိပ်လို
    ပြောနိုင်ဖို့ များပါတယ်။‘‘
  • 3:55 - 3:57
    တနည်းအားဖြင့် ကိုယ်ဟာ တစ်နေရာရာကို
    သွားနိုင်စွမ်း ရှိရင်၊
  • 3:57 - 3:59
    ကိုယ်လိုချင်တဲ့ နေရာတွေကို သွားနိုင်ပြီး
  • 3:59 - 4:02
    ဒီ့ပြင်ဘာသာစကားကို သင်ယူခြင်းဟာ
    ဘယ်လိုမှ အဓိပ္ပါယ်မရှိပါ။
  • 4:02 - 4:06
    ဒီလို တွေးထင်လာစေတဲ့ အကြောင်းရင်းက
    ခံယူချက်ဆိုင်ရာ အမှားကြောင့်ပါ၊
  • 4:06 - 4:09
    ဘာသာစကားဟာ ကိရိယာတခုပါ
    ဆိုတဲ့ အချက်ကြေင့်ပါ။
  • 4:09 - 4:12
    အဲဒီလို ခံယူချက်က ဟုတ်မှန်သလို
    စဉ်းစားစရာ အကြေင်းတွေ ရှိကြတာ အမှန်ပါပဲ။
  • 4:12 - 4:15
    ကိုယ်ဟာ ဒေသသုံး ဘာသာစကားကို
    မသိရင် ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘူး ဆိုတော့
  • 4:15 - 4:17
    ဘာသာစကားဟာ ကိရိယာတစ်ခုနဲ့ တူတာ မှန်ပါတယ်။
  • 4:17 - 4:20
    ဒါပေမဲ့ ဘာသာစကားကို ကိရိယာတစ်ခု
    သက်သက်လို မြင်မှုကျတော့
  • 4:20 - 4:22
    လုံးဝကြီးကို မှားနေပါတယ်။
  • 4:22 - 4:25
    ဘာသာစကားဟာ ကိရိယာတခုမျှသာ ဖြစ်ခဲ့ရင်
    အတော့်ကို ဟောင်နွမ်းလောက်ပါပြီ။
  • 4:25 - 4:28
    ပိုကောင်းတာကို ရှာတွေ့လို့ အဲဒါကို
    စွန့်ပစ်ခဲ့သင့်တာ ကြာလှပါပြီ။
  • 4:28 - 4:30
    ဒီနေရာမှာ ဝါကျတစ်ကြောင်း စဉ်းစားကြည့်ပါ။
  • 4:30 - 4:34
    ကျွန်တော့်ဘဝထဲတွင်“မနေ့က ကျွန်တော်
    Kyn ကိုမြင်ခဲ့တယ်” ပြောခဲ့ဘူးပါတယ်။
  • 4:34 - 4:35
    ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်း အမည်က Kyn ပါ။
  • 4:35 - 4:38
    "Yesterday I saw Kyn "
    လို့ ပြောဆိုချိန်မှာ
  • 4:38 - 4:40
    ကျွန်တော့် ခေါင်းထဲမှာ
    ပေါ်ပေါက်နေသမျှ အားလုံးဟာ
  • 4:40 - 4:42
    ခုနက ဝါကျမှတစ်ဆင့် ခင်ဗျားရဲ့ စိတ်ထဲမှာပါ
  • 4:42 - 4:44
    ပေါ်လာပြီလို့ သေချာပါသလား။
  • 4:44 - 4:47
    ဆက်စပ်နေတဲ့ အချင်းအရာတွေ များလွန်းလို့
    သေချာဖို့ မလွယ်ပါ။
  • 4:47 - 4:48
    ဥပမာ၊ "မနေ့က" စကားလုံး ဆိုပါစို့။
  • 4:48 - 4:52
    ကျွန်တော်က အဲဒီမှာ ရာသီဥတု ဘယ်လို
    ရှိခဲ့မှန်းကို ထင်မိနိုင်သေးတယ်။
  • 4:52 - 4:53
    ဆက်ပြီး ကျွန်တော် မှတ်မိသေးတာက
  • 4:53 - 4:56
    အီးမေးလ်ပို့ဖို့ ကျွန်တော် မေ့သွားခဲ့သို့
    ပို့ခဲ့ရတာမျိုးပါ။
  • 4:56 - 5:00
    ဒါက တမင်ကို နောက်ပြောင် ပြောလိုက်တာပါ၊
    မေးလ်ပိုဖို့ မေ့သွားတာ အမှန်ပါ။
  • 5:00 - 5:02
    ဒီတော့ အဲဒါကို တနင်္လာကျမှ
    လုပ်ရမယ့် သဘောပါ၊
  • 5:02 - 5:05
    အဲဒီနေ့ ကျွန်တော် အိမ်ကို
    ပြန်ရောက်မှာမို့လို့ပါ။
  • 5:05 - 5:07
    ဒါနဲ့၊ တနင်္လာနေ့ကို စဉ်းစားလိုက်တာနဲ့
  • 5:07 - 5:10
    ကျွန်တော်ဟာ Bangles တွေရဲ့ "Manic Monday"
    ဆိုတဲ့ သီချင်းကောင်းကို စဉ်းစားမိတယ်။
  • 5:10 - 5:13
    ပြီးတော့ "saw" လို့ ပြောလိုက်လို့
    စဉ်းစားမိတဲ့ စကားစုက-
  • 5:13 - 5:16
    "ငါမြင်ပြီ။' မျက်မမြင်သူက သူ့တူနဲ့ လွှကို
    ယူလိုက်တာကို မြင်မိတယ်။
  • 5:16 - 5:17
    အမြဲတမ်း ဒီအတိုင်းပဲ။
  • 5:17 - 5:21
    ကျွန်တော် "saw" စကားလုံးကို ကြားရင်၊
    ပြောမိရင် အမြဲတမ်း အဲဒီလို စဉ်းစားတတ်တယ်။
  • 5:21 - 5:22
    အဖိုးရဲ့ ပြောနေကျ စကားလုံးတွေပါ၊
  • 5:22 - 5:24
    တဆက်တည်း အဖိုးကိုလည်း သတိရစရာပါ။
  • 5:24 - 5:27
    ကျွန်ုပ်တို့ဟာ "Manic Monday" အကြောင်း
    ပြန်ပြောဆိုကြရဦးမယ်။
  • 5:27 - 5:30
    "Yesterday I saw Kyn" ဝါကျထဲမှာ Kyn ကို
    ပြောဆိုခဲ့ရာတွင်လည်း၊
  • 5:30 - 5:33
    ကျွန်တော် သူ့ကိုတွေ့မြင်ခဲ့ရတဲ့
    အခြေအနေတွေကိုပါ စဉ်းစားမိမှာပါ။
  • 5:33 - 5:37
    ထိုနေ့တုန်းကလည်း အလားတူ ဖြစ်ခဲ့တယ်။ သူဟာ
    ကျွန်တော့်ကြောင်နဲ့ အတူ ဒီမှာ ရှိနေတယ်။
  • 5:37 - 5:39
    ကျွန်တော် Kyn အကြောင်းကို
    စဉ်းစားနေစဉ်
  • 5:39 - 5:41
    သူအခု Long Beach State သွားနေတာကို သိတယ်၊
  • 5:41 - 5:43
    တဆက်တည်း ကျွန်တော့်မိတ်ဆွေနဲ့
    ကျွန်တော့်မိခင်တို့ဟာ
  • 5:43 - 5:46
    နှစ်ဦးစလုံး Long Beach State မှ
    ဘွဲ့ရခဲ့တာ မှတ်မိမယ်၊
  • 5:46 - 5:49
    ကျွန်တော့ တူမဝမ်းကွဲ Katie အခု
    Katie Long Beach State တက်နေတယ်။
  • 5:49 - 5:50
    အားလုံးကး "Manic Monday" သဘောပါပဲ။
  • 5:50 - 5:53
    ကိုယ်က တစ်ခုခုပြောချိန်မှာ
    ခေါင်းထဲမှာ ပေါ်လာတတ်တာတွေရဲ့
  • 5:53 - 5:55
    အစိတ်အပိုင်း အချို့ပဲ ရှိပါသေးတယ်။
  • 5:55 - 5:57
    ကျုပ်တို့အားလုံး ကိုယ့်ခေါင်းထဲမှာ
    ဖြစ်ပျက်နေတာတွေကို
  • 5:57 - 6:00
    အဲဒီလိုပုံစံ စဉ်းစားလေ့ ရှိကြပါတယ်။
  • 6:00 - 6:01
    ကျုပ်တို့ အားလုံး အလားတူပါပဲ။
  • 6:01 - 6:02
    (ရယ်သံများ)
  • 6:02 - 6:06
    ဒီတော့ ကျုပ်တို့ရဲ့ စနစ်က အခုလို
    ညံ့နေတာဟာ ဘာမှ အံ့အားသင့်စရာမဟုတ်ပါ။
  • 6:06 - 6:07
    ဥပမာ တစ်ခုကို ပြသပေးတဲ့ အနေနဲ့
  • 6:07 - 6:11
    ခင်ဗျားတို့က ကိတ်မုန့်စားရတာ ဘယ်လိုလဲ
    သိချင်ကြတယ် ဆိုပါစို့၊
  • 6:11 - 6:13
    ကိတ်မုန့်ကိုယူပြီး စားမယ့်အစား
  • 6:13 - 6:16
    ကျုပ်တို့ဟာ ကိတ်ထဲ ပါဝင်တဲ့
    အရာတွေကို
  • 6:16 - 6:18
    တစ်ခုပြီးတစ်ခု ညွှန်ကြားချက်နဲ့အတူ
  • 6:18 - 6:19
    စားပစ်ကြရန် လိုအပ်ပါမယ်။
  • 6:19 - 6:23
    ဝင်ပစ္စည်းတွေက ပေါင်းစည်းမိလျက် ကိတ်မုန့်
    ဖန်တီးပေးပုံအကြောင်း သိရန်အတွက်ပါ။
  • 6:23 - 6:25
    ခင်ဗျားတို့ ညွှန်ကြားချက်ကိုပါ စားပစ်ရမယ်။
  • 6:25 - 6:26
    (ရယ်သံများ)
  • 6:26 - 6:29
    ကျုပ်တို့က ကိတ်မုန့်ကို အဲဒီပုံစံနဲ့
    လက်တွေ့စမ်းသပ်ကြရမယ်ဆိုရင်၊
  • 6:29 - 6:31
    ကျုပ်တို့ဟာ ကိတ်မုန့်ကို ဘယ်တော့မှ
    စားဖြစ်မှ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 6:31 - 6:35
    ဒါပေမဲ့၊ ကျုပ်တို့ ခေါင်းထဲမှာ ဖြစ်ပျက်နေ
    တာတွေကို နားလည်ရန်
  • 6:35 - 6:37
    ဘာသာစကားဟာ တစ်ခုတည်းသော
    နည်းလမ်း ဖြစ်ပါတယ်။
  • 6:37 - 6:40
    ဒါက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အတွင်းပိုင်းလက္ခဏာပါ၊
  • 6:40 - 6:42
    ကျုပ်တို့ကို လူသားလုပ်ပေးတဲ့ အရာပါ၊
  • 6:42 - 6:45
    ကျန်တဲ့ တိရိစ္ဆာန်တွေနဲ့ကျုပ်တို့ကို
    မတူအောင် လုပ်ပေးတဲ့ အချက်ပါပဲ၊
  • 6:45 - 6:47
    ကျုပ်တို့ အတွင်းထဲမှာ
    တစ်နေရာရာမှာရှိနေတဲ့ အရာပါ၊
  • 6:47 - 6:51
    ကျုပ်တို့အနေနဲ့ အဲဒါကို မိတ်ဆက်ပေးဖို့
    လိုအပ်တာက ကျုပ်တို့ရဲ့ ဘာသာစကားတွေပါပဲ။
  • 6:51 - 6:55
    ကျုပ်တို့ခေါင်းထဲမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာကို
    ပြသဖို့ ဘာသာစကားဟာ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းပဲ။
  • 6:55 - 6:57
    ‘‘လူသားရဲ့ တွေးခေါ်ပုံနဲ့ ခံစားချက်များရဲ့
    သဘာဝက ဘာလဲ‘‘
  • 6:57 - 7:00
    မေးခွန်းကို ခင်ဗျားတို့အား
    မေးလိုတာကို စိတ်ကူးကြည့်ကြပါ။
  • 7:00 - 7:01
    ခင်ဗျား လုပ်ချင်ကြမှာက
  • 7:01 - 7:03
    အတတ်နိုင်ဆုံး အများဆုံး ကွဲပြားကြတဲ့
    ဘာသာစကားတွေကို
  • 7:03 - 7:04
    လေ့လာကြရပါမယ်။
  • 7:04 - 7:06
    တစ်ခုတည်းကို လေ့လာရုံနဲ့ မဖြစ်နိုင်ပါ။
  • 7:06 - 7:08
    ခင်ဗျားတို့အား ဥပမာတစ်ခု အနေနဲ့၊
  • 7:08 - 7:11
    ကြောက်လေး Roman ရဲ့ ပုံတစ်ပုံ ရိုက်ထားရာ၊
  • 7:11 - 7:14
    12 megapixel ကင်မရာနဲ့ ရိုက်ယူခဲ့တယ်။
  • 7:14 - 7:17
    ဒါကျတော့ အဲဒီကြောင်ရဲ့ ပုံပါပဲ၊
    ဒါပေမဲ့ pixel ပိုနည်းတဲ့ပုံပါ။
  • 7:17 - 7:21
    ဒီပုံနှစ်ပုံလုံးဟာ တကယ့်ကြောင်ပါလို့
    ပြောမရနိုင်တာ ရှင်းနေပါတယ်။
  • 7:21 - 7:25
    ဒါပေမဲ့ တစ်ပုံက နောက်ပုံနဲ့စာရင် ကြောင်ကို
    ပိုပြီးပြည့်စုံစွာ ဖေါ်ပြနိုင်ပါတယ်။
  • 7:26 - 7:28
    ဘာသာစကားဟာ ကိရိယာတစ်ခု သက်သက်မဟုတ်ပါ။
  • 7:28 - 7:30
    ၎င်းဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့အမွေပါ။
  • 7:30 - 7:32
    အဲဒါဟာ လူသားဖြစ်ရခြင်းရဲ့
    အနှစ်သာရကို ဖေါ်ပြပေးနေပါတယ်။
  • 7:32 - 7:37
    ပြီးတော့ ကျွန်တော်က ကျုပ်တို့အမွေလို ပြော
    လိုက်တာက လူသားတိုင်းကို ဆိုလိုတာပါ။
  • 7:37 - 7:42
    ဘာသာစကား တစ်ခုတည်း ဆုံးရှုံးရခြင်းဟာ
    ကားချပ်ပုံကို ပြတ်သားမှု နည်းသွားစေပါတယ်။
  • 7:42 - 7:46
    ကျွန်တော်ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ် အတွင်းမှာ
  • 7:46 - 7:49
    အလုပ်အနေနဲ့ရော၊ ပျော်စရာ အနေနဲ့ပါ၊
  • 7:49 - 7:51
    ကျွန်တော်ဟာ ဘာသာစကားတွေကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။
  • 7:51 - 7:53
    အဲဒါတွေကို "conlangs" လို့ ခေါ်ကြတယ်၊
  • 7:53 - 7:55
    "constructed languages" ရဲ့ အတိုကောက်ပါ။
  • 7:55 - 7:57
    အချက်နှစ်ချက်ကို ဘေးချင်းယှဉ်
    မိတ်ဆက်ပေးလိုက်ခြင်းက
  • 7:57 - 7:59
    ကျုပ်တို့ဟာ ကမ္ဘာ့ဘာသာစကားတွေကို
    ဆုံးရှုံးနေရတယ်၊
  • 7:59 - 8:02
    ကျွန်တော်က ဘာသာစကားအသစ်ကို
    ဖန်တီးနေတယ် ဆိုတော့
  • 8:02 - 8:04
    အဲဒီနှစ်ချက် အပြင်ပန်းဆက်သွယ်မှု ရှိနေသလို
  • 8:04 - 8:05
    ထင်စရာ ရှိနိုင်ပါတယ်။
  • 8:05 - 8:08
    တကယ်တော့ လူတော်တော်များများတို့က
    အဲဒီလို ဆက်စပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပါတယ်။
  • 8:08 - 8:11
    ဒါပေမဲ့ ခုနက ပြောဆိုနေတာတွေရဲ့
    ဘောင်အပြင်ကို ထိုးထွက်နေတဲ့
  • 8:11 - 8:14
    James Cameron ရဲ့ Avatar ရုပ်ရှင်ထဲက
    conlang တစ်ခု ရှိနေပါတယ်။
  • 8:14 - 8:15
    သူအဆိုအရ
  • 8:15 - 8:18
    "သုံးနှစ်အတွင်းမှာ ၎င်းဟာ
    James Cameron ကို သိမ်းယူနိုင်ခဲ့တယ်။
  • 8:18 - 8:21
    Avatar ကို ရုံတွေမှာ လိုက်ပြပြီးတဲ့နောက်
    အဲဒီဘာသာစကား သေဆုံးသွားပါပြီ။‘‘
  • 8:21 - 8:23
    နောက် ပြောစရာ ရှိပါသေးတယ်။
  • 8:23 - 8:26
    "Na'vi, alas ရဲ့ နေရာကို ဘယ်လိုမှာမှ
    အစားထိုးလို့ ရနိုင်မယ် မထင်ပါ..."
  • 8:26 - 8:28
    တကယ့်ကို လေးနက်လှပြီး နောင်တရစရာပါ၊
  • 8:28 - 8:31
    တချို့တို့ကတော့ အဲဒီအကြောင်း
    စဉ်းစားချင်မှ စဉ်းစားမိကြမှာပါ။
  • 8:31 - 8:31
    (ရယ်သံများ)
  • 8:31 - 8:33
    ကျွန်တော် ဘွဲ့ယူစဉ်တုန်းက
  • 8:33 - 8:34
    အဓိက ဘာသာရပ် နှစ်ခုကို သင်ယူခဲ့တယ်။
  • 8:34 - 8:37
    တစ်ခုက ဘာသာဗေဒ ဖြစ်ခဲ့ပြီး
    နောက်တစ်ခုက အင်္ဂလိပ်စာပါ။
  • 8:37 - 8:40
    အင်္ဂလိပ်ကို အဓိကဘာသာအဖြစ် သင်ခဲ့တာ၊
    အင်္ဂလိပ်စာကို လေ့လာခဲ့တာက
  • 8:40 - 8:43
    လက်တွေ့မှာကျတော့ ကျုပ်တို့ သိရှိကြသလို
    အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာမှုမဟုတ်ခဲ့ဘဲ
  • 8:43 - 8:45
    စာပေကို လေ့လာမှုသာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
  • 8:45 - 8:46
    စာပေဆိုတဲ့အရာ တကယ့်အံ့ဩစရာကြီးပါ၊
  • 8:46 - 8:49
    အခြေခံအားဖြင့် စာပေဟာ ပိုကျယ်ပြန့်စွာ
    ပြောရရင် အနုပညာနဲ့ဆင်ပါတယ်။
  • 8:50 - 8:51
    ၎င်းဟာ အနုပညာဆိုတဲ့ ခေါင်းစီးအောက်မှာပါ။
  • 8:51 - 8:53
    စာပေကို ကျုပ်တို့ လေ့လာကြည့်ရင်၊
  • 8:53 - 8:58
    စာရေးဆရာတွေဟာ လုံးဝကို အသစ်ဖြစ်ကြတဲ့
    ဖြစ်ရပ်တွေကို ဖန်တီးကြပါတယ်။
  • 8:58 - 9:01
    စာရေးသူတို့က သူတို့စိတ်ကူးယဉ်ပြီး
    ဖန်တီးပေးလိုက်ကြတဲ့
  • 9:01 - 9:06
    ဇာတ်ကောင်များထည့်ကို ထည့်ပေးလိုက်လို့
    ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးတို့ဟာ
  • 9:06 - 9:08
    နက်ရှိုင်းတဲ့ စိတ်ခံစားချက်တွေကို
    ခံစားလာကြရပါတယ်။
  • 9:08 - 9:11
    သူတို့ရဲ့ လက်ရာ အစွမ်းထက်ပုံကို
    ဒါတွေကို ကြည့်ရင် ထင်ရှားနေပါတယ်။
  • 9:11 - 9:14
    လုံးဝကို စိတ်ကူးထားတဲ့ ဇာတ်ကောင်တွေ
    အကြောင်း
  • 9:14 - 9:16
    စာအုပ်တွေ တသီတတန်းကြီး ရှိပါတယ်။
  • 9:16 - 9:19
    တနည်း၊ စာအုပ်တစ်အုပ်လုံးဟာ အတုဖန်တီးထားတဲ့
    လူတစ်ယောက် အကြောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။
  • 9:19 - 9:22
    George F. Babbitt ဆိုသူ အကြောင်း
    စာအုပ်ရှိပါတယ်။
  • 9:22 - 9:24
    Sinclair Lewis ရဲ့ "Babbitt" စာအုပ်ပါ၊
  • 9:24 - 9:27
    အဲဒီစာအုပ်ဟာ ‘‘Babbitt‘‘
    ကိုယ်၌ထက်ကို ပိုရှည်တာ အာမခံနိုင်ပါတယ်။
  • 9:27 - 9:29
    စာအုပ်ကိုယ်၌ကျတော့ တိုတိုလေးပါ။
  • 9:29 - 9:30
    တစ်ယောက်ယောက်က အဲဒါကို မှတ်မိရဲ့လား။
  • 9:30 - 9:34
    စာအုပ်ဟာ အတော်လေး ကောင်းပါတယ်၊
    ‘‘Main Street‘‘ ထက်ပိုကောင်းတယ်ထင်တယ်။
  • 9:34 - 9:36
    အဲဒီစာအုပ်ကို ကျွန်တော် အရမ်း ကြိုက်ပါတယ်။
  • 9:36 - 9:40
    ဒီတော့ စာပေဟာ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတာကို
    ကျုပ်တို့ ဘယ်တော့မှ မေးခွန်း မထုတ်ခဲ့ကြပါ။
  • 9:40 - 9:40
    အဲဒါအပြင့်၊
  • 9:40 - 9:44
    ဘာသာဗေဒပညာရှင်တွေကတောင်မှ
    ဖန်တီးထားတဲ့ စာပေက ဘာတွေ ပြောနိုင်ကြောင်း
  • 9:44 - 9:48
    အနုပညာအဖြစ် လူသားတွေရဲ့ ခံစားချက်ကို သက်
    ရောက်နိုင်ပုံကို စိတ်မဝင်စားကြပါဘူး။
  • 9:48 - 9:51
    ကျွန်တော် ဥပမာ ကောင်း တစ်ခုကို ပြပါမယ်။
  • 9:51 - 9:54
    တချိန်တုန်း ကျွန်တော့်အကြောင်း
    ဆောင်းပါး တစ်ပုဒ် ပေါ်လာခဲ့တယ်။
  • 9:54 - 9:57
    California alumnimagazine ထဲမှာ
    မကြာခင်တုန်းကပါ။
  • 9:57 - 9:59
    အဲဒီဆောင်းပါးကိုရေး သူတို့ရေးကြစဉ်
  • 9:59 - 10:01
    ဝေဖန်ရေးပေးမယ့်သူ တစ်ယောက်ယောက်ကို
    သူတို့ ရှာလိုခဲ့ကြတယ်၊
  • 10:01 - 10:03
    လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် မဟုတ်ဘဲ ထူးဆန်းနေခဲ့ပါတယ်။
  • 10:03 - 10:06
    ကိုယ်က လူတစ်ယောက် အကြောင်းကို
    ပြောပြနေတုန်းပဲ ရှိသေး၊
  • 10:06 - 10:08
    အဲဒီသူကို ဝေဖန်ရေးမယ့် လူတစ်ယောက်ကို
    ရှာချင်နေကြပြီ။
  • 10:08 - 10:10
    (ရယ်သံများ)
  • 10:10 - 10:13
    တကယ်ကျတော့ အဲဒါကြောင့် အချိန်ကို ဆွဲနေသလို
    ဖြစ်သွားခဲ့တယ်။
  • 10:13 - 10:15
    နောက်ဆုံးတွင် သူတို့ ကျုပ်တို့ခေတ်အတွင်း
  • 10:15 - 10:17
    အကျော်ကြားဆုံး ဘာသာဗေဒပညာရှင်ကို
    ရှာတွေခဲ့ကြတယ်၊
  • 10:17 - 10:20
    ကျုပ်တို့ ဒီBerkeley မှ ဘာသာဗေဒပညာရှင်
    George Lakoff ပါ။
  • 10:20 - 10:24
    သူရဲ့ သုတေသနများဟာ ဘာသာဗေဒပညာနဲ့
    သိရှိနားလည်မှုပညာ နယ်ပယ်ကို
  • 10:24 - 10:25
    အခြေခံမှအစ ပြောင်းပစ်ခဲ့ကြပါတယ်။
  • 10:25 - 10:29
    သူ့ကို ကျွန်တော့်အကြောင်း၊ အထူးသဖြင့်
    ဘာသာစကား ဖန်တီးမှုအကြောင်း မေးကြည့်တော့၊
  • 10:29 - 10:32
    "ဘာသာစကား လေ့လာမှုထဲမှာ လေ့လာစရာတွေ
    များလှပါတယ်၊ ကျုပ်တို့ဟာ
  • 10:32 - 10:35
    လက်တွေ့ကျတဲ့ အရာတစ်ခုခုအတွက်
    အချိန်ကို ဖြုန်းသင့်တယ်။‘‘ ဖြေခဲ့ပါတယ်။
  • 10:35 - 10:36
    တကယ်ပါ။
  • 10:36 - 10:40
    "လက်တွေ့ကျတဲ့ အရာတစ်ခုခု"က
    ခင်ဗျားတို့ကို တစ်ခုခု သတိမရစေဘူးလား။
  • 10:40 - 10:42
    သူကိုယ်တိုင် တီထွင်ခဲ့တဲ့
    မူဘောင်ကိုပဲ ပြန်သုံးချင်ပါတယ်၊
  • 10:42 - 10:45
    ကျွန်ုပ်တို့ ခံယူပြောဆိုလာခဲ့ကြတဲ့
    ခံယူချက်ကို ပြန် ထောက်ပြပါရစေ-
  • 10:45 - 10:47
    ဘာသာစကားဟာ ကိရိယာတခုပါ။
  • 10:47 - 10:50
    သူကပါ အဲဒီလို ခံယူချက်ကို လက်ခံထားလျက်
    လုပ်ကိုင်နေပုံရပါတယ်၊
  • 10:50 - 10:54
    ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုနိုင်မှသာ
    ဘာသာစကားဟာ အသုံးဝင်တယ် ဆိုတဲ့အချက်ပါ။
  • 10:54 - 10:57
    ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးပြုမရနိုင်ရင်
    ဘာသာစကားဟာ အသုံးမဝင်ပါ။
  • 10:57 - 11:00
    ကျုပ်တို့ဟာ သေနေကြပြီဖြစ်တဲ့ ဘာသာစကားတွေ
    ကိုကော ဘာလုပ်ကြရမလဲ စဉ်းစားကြရမယ်။
  • 11:00 - 11:02
    ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ်ပေါ့လေ။
  • 11:02 - 11:03
    အဲဒီလို ယူဆကြရိုးမှန်ပါက၊
  • 11:03 - 11:07
    ကျွန်တော်က HBO ရဲ့ "Game of Thrones"
    အတွက် ဖန်တီးပေးခဲ့တဲ့
  • 11:07 - 11:10
    High Valyrian ဘာသာစကား တစ်ခုဖြစ်တဲ့
    Duolingo သင်တန်းကို
  • 11:10 - 11:13
    တက်မှုဟာ အဓိပ္ပါယ် လုံးဝမရှိနိုင်ပါ။
  • 11:13 - 11:17
    တကယ်တမ်းတွင် လူ ၇၄၀,၀၀၀ တို့ဟာ
    သင်တန်းကို တက်နေကြပါတယ်။
  • 11:17 - 11:20
    (ရယ်သံများ)
  • 11:20 - 11:22
    အဲဒီအကြောင်းကို ကြည့်ကြရအောင်။
  • 11:22 - 11:23
    သူတို့ ဘာတွေကို သင်ယူနေကြသလဲ။
  • 11:23 - 11:26
    သူတို့ဘာတွေကို သင်ယူရရှိမယ်လို့
    မျှော်လင့်နေကြလဲ။
  • 11:26 - 11:29
    ကောင်းပြီ၊ ဒီလို နောက်ဘာသာစကားကို
    သင်ယူနေကြသူတို့က--
  • 11:29 - 11:31
    အင်္ဂလိပ်လိုပြောသူတွေ ဆိုတာကို
    ထည့်စဉ်းစားကြည့်ပါက။
  • 11:31 - 11:34
    အင်္ဂလိပ်စကားပြောသူ တော်တော်များများက
    အဲဒီမှာ သင်ယူနေကြတယ်။
  • 11:34 - 11:37
    ကျွန်တော် ဖတ်ပြမယ့် ဝါကျကို
    ဆက်သွယ်စကားပြောဖို့ ဘယ်တော့မှာမှ
  • 11:37 - 11:39
    သူတို့ရဲ့ဘဝထဲတွင် သုံးကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး-
  • 11:39 - 11:40
    "Vala ābre urnes."
  • 11:40 - 11:42
    အင်္ဂလိပ်လိုက "The man sees the woman."
  • 11:42 - 11:44
    အလယ်မှာ မြင်ရတဲ့ လိုင်းငယ်က သင်္ကေတပါ၊
  • 11:44 - 11:46
    စကားလုံး တစ်လုံးချင်းစီကို
    ဘာသာပြန်ပေးထားတာပါ။
  • 11:46 - 11:48
    သူတို့ဟာ၊ အထူးသဖြင့်
    အင်္ဂလိပ်လို ပြောဆိုကြသူတွေဆိုရင်၊
  • 11:48 - 11:50
    အံ့အားသင့်ဖွယ် အရာတွေကို သင်ယူနေကြပါတယ်။
  • 11:50 - 11:53
    ကြိယာဟာ ဝါကျရဲ့ အဆုံးမှာ
    ရှိနိုင်တာ သူတို့သိလာကြရမယ်။
  • 11:53 - 11:56
    ပြောဆိုချင်တာ နှစ်ခုရှိနေရင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာ
    ထဲမှာ အဲဒီလို လုပ်မရနိုင်ပါ။
  • 11:56 - 11:58
    ပြီးတော့ အဲဒီမှာ "the" လုံးဝမရှိဘူးဆိုတော့
  • 11:58 - 12:01
    သူတို့ဟာ ဘာသာစကား တချို့ထဲတွင် the
    မရှိတာကို သိလာကြရတယ်။
  • 12:02 - 12:03
    ဘာသာစကားဟာ အဲဒါကို လုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
  • 12:03 - 12:07
    ရှည်လျားတဲ့သရသံဟာ အချိန်ကာလအရပါ
    ပိုကြာရှည်နိုင်တာကို သူတို့ သိလာကြတယ်။
  • 12:07 - 12:09
    အင်္ဂလိပ်စာထဲမှာလို
    စကားလုံးအတိုအရှည်နဲ့ အဆိုင်ဘဲ
  • 12:09 - 12:12
    သရသံဟာ ရှည်လျားတတ်တာမျိုး မဟုတ်ပါ။
  • 12:12 - 12:16
    ပြီးတော့ သူတို့ဟာ အဲဒီမှာ အသံ
    ပြောင်းလဲပုံကို သင်ယူကြရတယ်။
  • 12:16 - 12:17
    အင်း။ အင်း။
  • 12:17 - 12:20
    နာမ်တွေကို အဆုံးသတ်ရာတွင် အသံပြောင်းပေးမှု
    ရှိပါတယ်--
  • 12:20 - 12:21
    (ရယ်သံများ)
  • 12:21 - 12:25
    ဝါကျတစ်ခုထဲတွင် ဘယ်သူက ဘယ်သူကို ဘာလုပ်တယ်
    ဆိုတာကို ပြသပေးပါတယ်။
  • 12:25 - 12:28
    တကယ်လို့များ စာလုံးတွေရဲ့
    နေရာကို မပြောင်းတောင်
  • 12:28 - 12:29
    အဆုံးသတ်သံကို ပြောင်းလိုက်ရင်၊
  • 12:29 - 12:32
    ဘယ်သူက ဘယ်သူကို ဘာလုပ်ကြောင်း
    အဓိပ္ပါယ် ပြောင်းသွားမယ်။
  • 12:32 - 12:38
    သူတို့ဟာ ဘာသာစကားတွေဟာ တူတဲ့အရာတွေကို
    မတူကွဲပြားစွာ လုပ်နိုင်တာကို သင်ယူနေကြတယ်။
  • 12:39 - 12:42
    ပြီးတော့ ဘာသာစကား သင်ယူရတာ
    ပျော်စရာကောင်းတာကို ပြနေတယ်။
  • 12:42 - 12:46
    သူတို့လုပ်နေကြတာက ဘာသာစကားအား လေးစားမှုကို
    ပြသနေကြတာပါ။
  • 12:46 - 12:50
    အမေရိကန်လူမျိုး ၈၈ ရာခိုင်နှုန်းတို့ကသာ
    အိမ်မှာ အင်္ဂလိပ်လို ပြောကြတယ် ဆိုတော့၊
  • 12:50 - 12:53
    ဒါဟာ ဆိုးတဲ့အရာပါလို့ ပြောမရနိုင်ပါ။
  • 12:53 - 12:56
    ကျုပ်တို့ ဂြိုဟ်ပေါ်မှာ ဘာသာစကားတွေ
    သေနေကြတာ ဘာကြောင့်လဲ သိကြလား။
  • 12:57 - 13:01
    အစိုးရက လူအုပ်စုငယ်ကို ဘာသာစကား
    တစ်မျိုးတည်းသုံးရန် အမိန့်ပေးလို့ မဟုတ်ပါ။
  • 13:01 - 13:05
    ဒါမှမဟုတ် ဘာသာစကား တစ်မျိုး ပြောသူတွေကို
    ရှင်းပစ်ခဲ့လို့ မဟုတ်ပါ။
  • 13:05 - 13:08
    အတိတ်ကာလမှာ အဲဒီလို ဖြစ်နိုင်ခဲ့ပြီး
    အခုလည်း ဖြစ်ပျက်နေပုံပေမဲ့၊
  • 13:08 - 13:10
    အဓိကအကြောင်းရင်းက အဲဒါ မဟုတ်ပါ။
  • 13:10 - 13:13
    အဓိကအကြောင်းရင်းက ကလေးတစ်ဦး
    မွေးလာတဲ့ မိသားစုရဲ့ ဘာသာစကားကို
  • 13:13 - 13:16
    သူတို့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ
    ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မပြောဆိုကြလို့ပါ။
  • 13:16 - 13:19
    အဲဒါနဲ့ အဲဒီကလေးဟာ သူ့ဘာသာစကားကို
    မသင်ဖြစ်တော့ပါ။
  • 13:19 - 13:20
    ဘာကြောင့်လဲ ဆိုရင်။
  • 13:20 - 13:24
    အဲဒီ ဘာသာစကားကို သူတို့ရဲ့
    အသိုင်းအဝိုင်းမှာ တန်ဖိုးမထားကြလို့ပဲ။
  • 13:24 - 13:26
    အဲဒီ ဘာသာစကားဟာ အသုံးမဝင်လို့ပါ။
  • 13:26 - 13:31
    အဲဒီကလေးဟာ သူ့ဘာသာစကားကို သင်ယူပြောကြား
    ခဲ့မယ် ဆိုရင် အလုပ်ရနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 13:31 - 13:35
    ဘာသာစကားဟာ ကကိရိယာ သက်သက် ဖြစ်ခဲ့ရင်
  • 13:35 - 13:38
    ကိုယ့်မိခင်ဘာသာစကားကို သင်ယူမှုဟာ
  • 13:38 - 13:40
    High Valyrian ကို
    သင်ယူသလိုပဲ အသုံးဝင်မှာပါ။
  • 13:40 - 13:41
    ဒီတော့ စိုးရိမ်စရာ မရှိပါဘူး။
  • 13:43 - 13:45
    ဆက်ပြောချင်တာက...
  • 13:47 - 13:51
    ဘာသာစကားကို လေ့လာမှုဟာ ဘာသာစကားပို
    ကျွမ်းကျင်စေမှာ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်နိုင်ပေမဲ့
  • 13:51 - 13:53
    တကယ်တော့ အဲဒီအချက်ဟာ သိပ်အရေးမကြီးပါဘူး။
  • 13:54 - 13:57
    ပိုပိုများတဲ့လူတွေက ဘာသာစကားတွေကို
    ပိုပိုလေ့လာလာကြပါက၊
  • 13:57 - 14:00
    ဘာသာစကားဆိုင်ရာ သည်းခံစိတ်
    ပိုကြီးထွားလာစေလျက်
  • 14:00 - 14:02
    ဘာသာစကားအရ နယ်ချဲ့မှုဟာ နည်းလာမှာပါ။
  • 14:02 - 14:05
    ကျုပ်တို့က ဘာသာစကားကို တကယ့်ကို
    လေးစားကြပါက--
  • 14:05 - 14:09
    လူသားတို့အတွက် တကယ့်ကို အကြီးမားဆုံး
    တီထွင်မှုအဖြစ် လေးစားကြပါက--
  • 14:09 - 14:10
    အနာဂါတ် တစ်နေ့တွင်
  • 14:10 - 14:15
    ကျုပ်တို့ အန္တရာယ် ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ဘာသာစကား
    များ ရှင်သန်နေကြလို့ ဆက်ဂုဏ်ပြုနိုင်ကြမယ်။
  • 14:15 - 14:17
    ပြတိုက်ထဲမှာသာ မြင်ရမှာကို
    ရှောင်ရှားနိုင်ကြမှာပါ။
  • 14:17 - 14:19
    (High Valyrian) Kirimvose.
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 14:19 - 14:20
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
ဘာသာစကားဟာ လူသားရဲ့ မဟာတီထွင်မှုကြီး ဖြစ်တာ ဘာကြောင့်လဲ
Speaker:
David Peterson
Description:

လူ့ယဉ်က​ျေးမှုဟာ ဘာသာစကားကို အခြေခံ ရပ်တည်နေရတာ ဖြစ်ကြောင်း ဘာသာစကားကို ဖန်တီးသူ David Peterson က ဆိုပါတယ်။ သူရဲ့ စိတ်လိုက်မာန်ပါနဲ့ ရယ်ရွှင်ဖွယ် ဟောပြောခန်းထဲတွင် သူက ဘာသာစကားကို လေ့လာမှု၊ ထိန်းသိမ်းမှုနဲ့ အသစ်ကို တီထွင်ဖန်တီးပေးမှုတို့က ကျွန်ုပ်တို့ လူသားအားလုံးတို့ရဲ့ စုပေါင်းရပ်တည်မှုကို နားလည်လာစေပုံကို ညွှန်ပြထားပြီး -- သူကနေပြီး "Game of Thrones" ရုပ်ရှင်အတွက် (Dothraki နဲ့အတူ) ဘာသာစကား အသစ်နှစ်မျိုးကို တီထွင်ပေးခဲ့ရာ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ High Valyrian ကို သင်တန်းတောင် ပို့ချပေးနေပါတယ်။ "ဘာသာစကားကို ကိရိယာသက်သက်အဖြစ် ထင်မှတ်မရနိုင်ကြောင်း သူက ဆိုထားင်္ပြး "ဘာသာစကားဟာ ကျုပ်တို့အားလုံးရဲ့ အမွေအနှစ်​ဖြစ်ပြီး လူသားရဲ့ အနှစ်သာရကို ဖေါ်ထုတ်ပေးတဲ့ အရာပါ။"လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:33

Burmese subtitles

Revisions