O dereito fundamental de asilo

A avogada especializada en dereitos dos refuxiados e inmigrantes Melanie Nezer comparte con nós unha urxente e moi necesaria perspectiva histórica sobre a crise que se está a producir na fronteira sur dos Estados Unidos e demóstranos como os cidadáns poden esixirlles aos seus gobernos responsabilidade na protección dos vulnerables. Nas súas propias palabras, "un país amosa fortaleza por medio da compaixón e o pragmatismo, non por medio da forza e o medo".

O verán pasado recibín a chamada
dunha muller, Ellie.

Escoitara falar da separación de familias
na fronteira sur

e quería saber como podía axudar.

Contoume a historia
do seu avó e o seu bisavó.

Cando eran cativos, en Polonia,

o seu pai,

temendo pola seguridade do seu fillo,

deulles algúns cartos e díxolles
que marchasen cara ao oeste,

que non parasen de camiñar
ata ter cruzado Europa.

E así o fixeron.

Cruzaron Europa camiñando
cara ao oeste,

subiron a un barco
e chegaron aos Estados Unidos.

Ellie díxome que cando escoitaba
as historias dos rapaces

que cruzaban México camiñando,

non podía deixar de pensar
no seu avó e o seu irmán.

Para ela, díxome, as historias
eran exactamente iguais.

Aqueles irmáns eran
os Irmáns Hassenfeld --

os "Has" "bros" --

os de Hasbro, a empresa de xoguetes,

coñecerédelos porque crearon Mr. Potato.

Pero esa non é a razón pola que
vos conto esta historia.

Cóntovola porque esta historia
fíxome pensar

en se eu tería a fe,

a coraxe,

de enviar os meus rapaces --
e teño tres --

a unha viaxe como aquela.

Sabendo que non estaban seguros
onde estaban,

sería quen de velos marchar?

Comecei na miña profesión hai décadas
na fronteira sur dos EUA,

traballando con solicitantes de asilo
centroamericanos.

Desde hai 16 anos estou na HIAS,

a organización xudía que loita
polos dereitos dos refuxiados do mundo,

como avogada.

Unha das cousas que aprendín
é que, ás veces,

aquilo que nos din que nos vai dar
máis seguridade e forza

non fai tal.

De feito, algunhas desas medidas teñen
un efecto contrario ao esperado

e entrementres causan un sufrimento
enorme e innecesario.

Así que por que razón aparecen
estas persoas na nosa fronteira sur?

A maioría dos inmigrantes e refuxiados
que chegan á nosa fronteira sur

veñen fuxindo de tres países:
Guatemala, Honduras e El Salvador.

Son países que sistematicamente encabezan

a lista de nacións
máis violentas do mundo.

É moi difícil estar seguro neses países,

para canto máis construír un futuro
para ti e a túa familia.

E a violencia contra mulleres e nenas
é xeralizada.

A xente leva fuxindo de Centroamérica

durante xeracións.

Xeracións de refuxiados
seguen chegando ás nosas costas,

escapando das guerras civís
da década de 1980,

nas que Estados Unidos estivo
moi involucrado.

Isto non é novo.

O novo é que ultimamente
aumentou a chegada de familias,

de nenos e familias, que se presentan
nos postos de control

solicitando asilo.

Vímolo estes días nos noticiarios,

e quero que lembredes un par de cousas
cando vexades esas imaxes.

Primeiro, non estamos ante un máximo
histórico de interceptacións na fronteira,

e, de feito, estas persoas preséntanse
nos postos de control.

Segundo, chegan só co que traen posto;

algúns veñen literalmente en chancletas.

E terceiro, somos o país máis poderoso
do mundo.

Non hai motivo para o pánico.

É doado desde a seguridade
do país de destino

pensar en termos absolutos:

É legal ou é ilegal?

Pero as persoas que pelexan
con estas preguntas

e toman estas decisións
sobre as súas familias

pensan en preguntas moi distintas:

Como manteño a miña filla a salvo?

Como protexo o meu fillo?

E se queredes termos absolutos,

é absolutamente legal pedir asilo.

É un dereito fundamental recoñecido
nas nosas leis e no dereito internacional.

De feito --

(Aplausos)

derívase da Convención de 1951
sobre o Estatuto dos Refuxiados,

que foi a resposta do mundo ao Holocausto

e un modo para que as nacións
se comprometesen a non devolver a ninguén

a un país onde puidese sufrir mal
ou ser asasinado.

Os refuxiados chegan aquí
de varias formas.

Unha é a través do Programa de Admisión
de Refuxiados dos EUA.

Por medio dese programa, identifícanse
e seleccionan refuxiados no estranxeiro

para traelos aos Estados Unidos

O ano pasado acollimos
o número máis baixo de refuxiados

desde que o programa se
puxo en marcha en 1980.

Este ano serán probablemente aínda menos.

E iso ocorre nun momento en que temos
máis refuxiados no mundo

ca en ningún outro período da historia,

mesmo desde a Segunda Guerra Mundial.

Outro dos modos de entrar no país
como refuxiado é solicitando asilo.

Os solicitantes de asilo son persoas
que se presentan na fronteira

e din que serían perseguidos
se os enviasen de volta.

Un solicitante de asilo é só
alguén que se somete a este proceso

nos Estados Unidos

para demostrar que se axusta
á definición de refuxiado.

E nunca antes fora tan difícil
solicitar asilo.

Os gardas dinlles aos que aparecen
nas nosas fronteiras

que o país está cheo e
non poden solicitar.

É algo sen precedentes e ilegal.

No marco dun novo programa,

co título orwelliano de
"Protocolo de Protección de Migrantes",

díselles aos refuxiados
que teñen que agardar en México

a que o seu caso supere os trámites
xudiciais nos Estados Unidos,

o que pode levar meses ou anos.

Entre tanto, non están seguros,

e non teñen acceso a un avogado.

O noso país, o noso goberno
leva detido a máis de 3.000 nenos,

separándoos dos seus pais,

como estratexia disuasoria
fronte ás solicitudes de asilo.

Moitos eran nenos pequenos,

incluso unha nena cega de seis anos.

E iso aínda continúa.

Gastamos miles de millóns en reter
no que practicamente son prisións

a persoas que non cometeron
ningún delito.

A separación familiar converteuse
no selo do noso sistema de inmigración.

Está lonxe daquilo da "cidade brillante
do outeiro" ou "o faro de esperanza"

ou deses outros xeitos nos que falamos
de nós mesmos e dos nosos valores.

As migracións sempre estiveron con nós,
e sempre estarán.

Os motivos polos que foxe a xente --
persecución, guerra, violencia,

cambio climático

e a capacidade de ver no teléfono
como é a vida noutros sitios --

esas presións non fan máis ca medrar.

Pero existen modos de ter políticas
que reflictan os nosos valores

e teñan sentido de verdade
na realidade actual.

En primeiro lugar é necesario
reducir a retórica tóxica

que está no fondo do debate nacional
sobre esta cuestión desde hai demasiado.

(Aplausos)

Eu non son unha inmigrante
nin unha refuxiada,

pero tomo estes ataques como algo persoal
porque os meus avós si que o eran.

A miña bisavoa Rose estivo sete anos
sen ver os seus fillos,

cando trataba de traelos desde Polonia
a Nova York.

Deixou o meu avó cando tiña sete anos

e non o volveu ver ata que tiña 14.

No outro lado da miña familia,

a miña avoa Aliza saíu de Polonia
nos anos 30 do século pasado

para ir ao que entón era
o Mandato británico de Palestina

e non volveu ver a familia nin os amigos.

A cooperación global como resposta
á migración e ao desprazamento global

contribuiría moito a facer da migración
algo que non é unha crise

senón algo que está aí

e debemos afrontar
como comunidade global

A axuda humanitaria tamén é crucial.

A asistencia que lles damos
aos países centroamericanos

que envían refuxiados e migrantes

é unha mínima fracción do que gastamos
en aplicación da lei e detencións.

Está claro que podemos ter
un sistema de asilo que funcione.

Por unha fracción minúscula
do custo de construír un muro,

poderiamos contratar máis xuíces,

garantir avogados aos solicitantes

e comprometernos cun sistema
de asilo decente.

(Aplausos)

E poderiamos acoller a máis refuxiados.

Isto daravos unha idea da redución
do programa de acollida:

hai tres anos, Estados Unidos acolleu
a 15.000 refuxiados sirios

en resposta á maior crise
de refuxiados do planeta.

Un ano despois, a cifra era de 3.000.

E o ano pasado foron 62 persoas.

62 persoas.

Malia crueza retórica e os esforzos
por bloquear a inmigración

e manter os refuxiados fóra do país,

o apoio aos refuxiados e inmigrantes
no noso país, segundo as enquisas,

é máis forte ca nunca.

Organizacións como HIAS,
para a que traballo,

e outras organizacións humanitarias
e relixiosas,

facilitan que nos pronunciemos

cando unha lei merece
que nos opoñamos a ela

ou merece o noso apoio, ou unha política
require supervisión.

Se tedes teléfono,

podedes facer algo,

e se queredes facer máis, podedes.

Direivos que se algunha vez vedes
un destes centros de detención

distribuídos pola fronteira

onde hai nenos -- son cárceres --

non volveredes ser os mesmos.

O que máis me gustou
da miña conversa con Ellie

foi ver que no fondo ela sabía
que as historias dos seus avós

non eran diferentes das historias de hoxe,

e quería facer algo ao respecto.

Se quero que quededes con algo,

ademais da historia tras Mr. Potato,

que, por suposto, tamén é
unha boa historia que deixarvos,

é a idea de que un país amosa fortaleza

a través da compaixón e o pragmatismo,

non por medio da forza e do medo

(Aplausos)

Estas historias dos Hassenfeld
e dos meus parentes e os vosos

seguen a acontecer hoxe;
son todas a mesma.

Un país é forte cando
non lle di "Fóra!" ao refuxiado,

senón que lle di:

"Está ben, xa te temos, estás a salvo".

Grazas.

(Aplausos)

Grazas.

(Aplausos)