Return to Video

Görme engelliler görebilseydi | Alberto Rizzoli & Marita Cheng | TEDxMelbourne

  • 0:06 - 0:08
    Marita Cheng: Ben daha çocukken,
  • 0:08 - 0:12
    20'li yaşlarında görme yeteneğini yitirmiş
    bir aile dostumuz vardı.
  • 0:12 - 0:16
    Ailecek bir yerlere gittiğimizde
    bana şöyle derdi;
  • 0:16 - 0:20
    "Rita elimden tut, kolumu tut ve
    bana neler gördüğünü anlat."
  • 0:20 - 0:24
    Ben de anlatırdım,
    "Solunda birkaç çiçek var.
  • 0:24 - 0:26
    Sağ tarafında bir kapı ve
  • 0:26 - 0:28
    karşıda, uzaklarda bir dağ var."
  • 0:28 - 0:31
    Yine sorardı,
    "Çiçekler hangi renk?
  • 0:32 - 0:35
    Elimi uzatıp onlara dokunabilir miyim?
  • 0:35 - 0:37
    Elimi o tarafa doğru götürebilir misin?
  • 0:37 - 0:40
    Ben de " Onlar pembe, bunlar mavi."
    derdim.
  • 0:40 - 0:43
    Ve o yine "Daha fazla anlat,
    gördüğün şeyleri daha çok anlat,
  • 0:43 - 0:44
    paylaş benimle." derdi.
  • 0:44 - 0:49
    Yaklaşık sekiz ay önce, Alberto ile
    birlikte görme engelli insanların,
  • 0:49 - 0:53
    etrafındakileri tanıyabilmesini sağlayan
    bir uygulama geliştirmeye karar verdik.
  • 0:53 - 0:56
    Sarmal sinir ağı denen ve
    milyonlarca görüntüyü
  • 0:56 - 1:00
    algılamak üzere programlanmış
    bir bilgisayar sistemi kullandık
  • 1:00 - 1:04
    Bir köpeğin dış görünüşünü, bir çiçeğin
    neye benzediğini algılayabiliyor.
  • 1:04 - 1:08
    Çatal, bıçak ve günlük hayatımızda
    kullandığımız daha bir çok nesneyi de.
  • 1:10 - 1:15
    Bu sistemi kullanarak "Aipoly" adında
    binin üzerinde nesneyi ayırd edebilen
  • 1:15 - 1:18
    bir uygulama geliştirdik.
  • 1:18 - 1:22
    Böylece, görme engelli bir kişi
    elinde telefonu ile yürüyecek
  • 1:22 - 1:27
    ve onu nesnelerin üzerine tutacak
    ve telefon o nesnenin adını söyleyecek.
  • 1:27 - 1:32
    Dış ses özelliği ile telefon
    ekranda yazan kelimeyi
  • 1:32 - 1:34
    görme engelli kişiye bildirecek.
  • 1:34 - 1:36
    Böylece önlerinde ne olduğunu bilecekler.
  • 1:36 - 1:38
    (Alkış)
  • 1:46 - 1:49
    Ocak ayında uygulamamızı
    piyasaya sürdüğümüzden beri
  • 1:49 - 1:53
    tüm dünya 100 bin kişi
    tarafından indirildi.
  • 1:54 - 1:58
    Uygulama öyle çok ilgi gördü ki
    yedi dile çevirdik.
  • 1:59 - 2:02
    Alberto Rizzoli: Bir kez bu teknolojiyi
    deneyen kullanıcılar
  • 2:02 - 2:05
    bizden hep daha fazlasını istediler.
  • 2:06 - 2:09
    Biz de onlardan, bizim
    teknolojimizin bir an için
  • 2:09 - 2:14
    süper güç olduğunu düşünmelerini istedik.
  • 2:14 - 2:19
    istedikleri zaman kolayca
    kullanabilecekleri
  • 2:19 - 2:22
    ve önlerinde ne olduğunu anlamalarını
    sağlayacak bir güç.
  • 2:23 - 2:26
    Şaşırtıcı bir şekilde,
  • 2:26 - 2:30
    kimse X-ray görüşü ya da
    teleskopik gözlük istemedi.
  • 2:30 - 2:33
    Hepsi daha fazla bilgi istedi.
  • 2:33 - 2:35
    Bu hiç de şaşırtıcı değil çünkü
  • 2:35 - 2:40
    aldığımız bilgilerin %60'ına
    görme yeteneği sayesinde sahibiz.
  • 2:40 - 2:42
    Çevremizi anlayabilmek ve çoğunlukla
  • 2:42 - 2:46
    karar vermek için kullandığımız
    en temel araç görme duyumuz.
  • 2:46 - 2:50
    Görme engelliyseniz dokunma ya da işitme
    gibi diğer duyulara bağlı kalmalısınız.
  • 2:50 - 2:53
    Görebilen bir insanın,
    her gün, her saniye beyni ve gözleriyle
  • 2:53 - 2:59
    kolayca alabildiği ışık hızında gelen
    bilgileri kaçırsınız.
  • 2:59 - 3:04
    Santa Monica Vadisi
    Görme Engelliler Merkezi'ne gittik
  • 3:05 - 3:08
    ve bu süper gücü
    hayata geçirmeye çalıştık.
  • 3:08 - 3:10
    İnsanların ne tür şeyler öğrenmek
    istediklerini araştırdık,
  • 3:10 - 3:14
    gerçekten çok basit şeyler
    mesela bir yemeğin temiz olup olmadığı,
  • 3:14 - 3:18
    karşıdan karşıya geçip geçemeyecekleri,
    o anda hangi ürüne baktığı gibi.
  • 3:18 - 3:21
    Basit bir bakıştan karşınızdaki olayı
    anlamaya kadar
  • 3:21 - 3:24
    karar vermelerine yardımcı olacak şeyler.
  • 3:25 - 3:29
    İnsanlara hangi biçim katsayısını tercih
    ettiklerini sorduk ve isteklerini yaptık.
  • 3:29 - 3:32
    Sonuç olarak bir kemik iletimli kulaklık,
  • 3:32 - 3:37
    bir gözlük ve küçük bir kamerayı
    bir araya getirdik.
  • 3:38 - 3:42
    Arkadaşlarımızdan, günlük hayatta
    karşılarına çıkabilecek
  • 3:42 - 3:45
    ve karar vermelerini gerektirecek
    bir durum düşünmelerini istedik.
  • 3:45 - 3:48
    Onlara yaptığımız prototipi
    vereceğimizi söyledik
  • 3:48 - 3:50
    ve o durumda kullanmalarını istedik.
  • 3:50 - 3:52
    Bakalım neler olmuş.
    (Video başlangıcı)
  • 3:52 - 3:53
    [Görme engelli bireylere,
  • 3:53 - 3:56
    bu halleriyle yapması en zor şeyin ne
    olduğunu sorduk]
  • 3:56 - 3:59
    Benim için market alışverişi yapmak
    çok uzun sürüyor.
  • 3:59 - 4:02
    Yanımda beni yıllardır tanıyan
    biri olsa bile.
  • 4:02 - 4:06
    "Bu dolapta ne var?" diye sorup duruyorum.
  • 4:07 - 4:10
    Ya da sağdan sola, yukarıdan aşağı
    bir sistem buluyoruz.
  • 4:10 - 4:13
    [Onları bizim teknolojimizi kullanacakları
    market alışverişine götürdük.]
  • 4:13 - 4:15
    Bilgisayar: Portakallar.
  • 4:16 - 4:19
    Adam: Bu harika. Bayıldım bu alete.
  • 4:20 - 4:23
    Elmalar, üzümler, havuçlar.
  • 4:23 - 4:26
    Bakıyorum, bakıyorum.
  • 4:26 - 4:28
    Bilgisayar: Zambaklar.
    Adam: Zambaklar.
  • 4:28 - 4:31
    Bilgisayar: Buket.
    Adam: Aa, Buket!
  • 4:31 - 4:33
    Bilgisayar: Güller, çiçekler.
  • 4:33 - 4:35
    Adam: Bunları eve götürebilir miyim?
  • 4:35 - 4:37
    Gerçekten harika.
  • 4:37 - 4:39
    Bilgisayar: Güller.
    Adam: Güller.
  • 4:39 - 4:41
    Bilgisayar: Buket, laleler.
    Adam: Laleler.
  • 4:41 - 4:44
    Bilgisayar: Ananas.
    Kadın: Bu ananas.
  • 4:45 - 4:47
    Bilgisayar: Mango.
    Kadın: Mango.
  • 4:47 - 4:48
    Bilgisayar: M&M
    Kadın: M&M
  • 4:48 - 4:51
    Bilgisayar: Tic Tac.
    Kadın: "Tic Tac" dedi
  • 4:51 - 4:52
    Bilgisayar: Tic Tac.
    Kadın: Tic Tac.
  • 4:52 - 4:54
    Bilgisayar: Not kağıdı, takvim.
  • 4:54 - 4:56
    Kadın: Takvim, herşeyi anlıyor.
  • 4:56 - 4:59
    Ben hayatta bilemezdim ne olduğunu.
  • 4:59 - 5:01
    Bilgisayar: Pretzels.
    Kadın: Pretzels.
  • 5:01 - 5:04
    Bilgisayar: Pretzels.
    Kadın: "Pretzels" dedi.
  • 5:04 - 5:05
    Bilgisayar: Lipton çay.
    Kadın: Lipton?
  • 5:05 - 5:07
    Çay?
  • 5:07 - 5:09
    Bilgisayar: Lipton poşet çay.
  • 5:09 - 5:12
    Kadın 2: Sanki görüyormuşum gibi,
    ama görmüyorum, o benim yerime görüyor.
  • 5:12 - 5:15
    Bilgisayar: Coffee mate.
    Kadın 2: Mate; coffee mate.
  • 5:16 - 5:19
    "Kahve" demedi "mate" deyip duruyor.
  • 5:19 - 5:21
    Bilgisayar: Mate, mate.
  • 5:22 - 5:25
    Adam 2: Gözlüğü taktım
  • 5:25 - 5:28
    ve o anda önümde bir elma olduğunu
    portakallar olduğunu söyledi.
  • 5:28 - 5:33
    Burada şu var, orada bu var
    Bu inanılmaz birşey.
  • 5:33 - 5:35
    İlk görüşte aşk.
  • 5:35 - 5:36
    (Video sonu)
  • 5:36 - 5:37
    (Alkış)
  • 5:45 - 5:49
    AR: Telefonlarına bağlı bu küçük gözlükler
  • 5:49 - 5:53
    5 binden fazla nesneyi
    aynı anda tanımlayabiliyor.
  • 5:53 - 5:56
    Bu yaklaşık beş yaşındaki bir çocuğun
    kapasitesi ile aynı.
  • 5:57 - 6:04
    Artık basit bir aksesuar
    insanların algılarını
  • 6:04 - 6:06
    binlerce farklı olasılığa açabiliyor.
  • 6:07 - 6:12
    Yapay zeka ve insan zekasının
    birleşiminden doğmuş bir ürün
  • 6:12 - 6:15
    ve hala keşfedilmemiş alanlarla dolu.
  • 6:15 - 6:18
    Bu devrimin sebebi
    GPU'ların hızla gelişmesi
  • 6:18 - 6:21
    ya da daha geniş araştırmalar
    yapılması değil.
  • 6:21 - 6:24
    Bunun sebebi, yapay zekanın milyonlarca
    insanın hayatına girmesinin
  • 6:24 - 6:27
    önündeki engellerin gün geçtikçe azalması.
  • 6:28 - 6:31
    Paralimpik olimpyatları
    birkaç hafta içinde başlıyor.
  • 6:31 - 6:37
    Hedeflerin, çalışmanın
    ve teknolojinin ortak gücünün
  • 6:37 - 6:40
    engelli insanları süper insanlara
    dönüştürdüğü yarışmalar
  • 6:41 - 6:47
    ve bunlar sayesinde öğrenme, karar alma,
    düşünme, algılama gibi tüm bu özellikler
  • 6:47 - 6:49
    katlanarak artacak.
  • 6:49 - 6:52
    Bunu hayata geçirecek aleti sizler
    geliştireceksiniz.
  • 6:54 - 6:57
    Mesela yarın, sabah kahvenizi içerken
  • 6:57 - 7:01
    40 dakikanızı ayırın ve derinlemesine
    öğrenme ile ilgili bir kaç deneme yapın.
  • 7:01 - 7:03
    Kendinize küçük bir süper güç bulun.
  • 7:03 - 7:06
    Gereken tek şey bilgisayarınız
    ve birkaç bilgi,
  • 7:06 - 7:08
    mesela tatil fotoğraflarınız.
  • 7:08 - 7:13
    Süper güç mühendisliği,
    müthiş bir hayali meslek.
  • 7:14 - 7:18
    İyi haber şu, dünyanın bu gibi beyinlere
    daha çok ihtiyacı var.
  • 7:19 - 7:22
    Bu yüzden de sizlerin neler yapacağını
    görmek için sabırsızlanıyoruz.
  • 7:23 - 7:24
    Teşekkürler.
  • 7:24 - 7:25
    (Alkış)
Title:
Görme engelliler görebilseydi | Alberto Rizzoli & Marita Cheng | TEDxMelbourne
Description:

Bu konuşma TED’den bağımsız, yerel bir topluluğun düzenlediği bir TEDx etkinliğinde TED Konferansı formatı kullanılarak yapılmıştır. Daha fazla bilgi için: http://ted.com/tedx

Her gün milyonlarca görme engelli insan desteğe ve günlük eylemlerini yapabilmek için yardıma ihtiyaç duyuyor. Bu genç girişimciler görme engelli kişilerin hayatını tamamen değiştirecek bir uygulama geliştirdi.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
07:40

Turkish subtitles

Revisions