Return to Video

İş yerindeki yanlılığı ortadan nasıl kaldırırız

  • 0:00 - 0:02
    Birkaç yıl önce,
  • 0:02 - 0:05
    hayalimdeki feminist
    kurumsal işe sahiptim.
  • 0:06 - 0:08
    Daha fazla kadın çalışanın
    işe alınması amacıyla
  • 0:08 - 0:11
    bir şirkette ulusal bir girişim başlatmak.
  • 0:11 - 0:12
    Finans sektöründe.
  • 0:13 - 0:16
    Ancak önce tüm bölüm başkanlarının
  • 0:16 - 0:18
    imzalı desteğini almam gerekiyordu.
  • 0:18 - 0:20
    Böylece aylarım teklifi
    kusursuz bir hale getirmekle geçti.
  • 0:20 - 0:22
    Teklifi sundum
  • 0:22 - 0:25
    ve neredeyse herkesin desteğini aldım.
  • 0:27 - 0:31
    Bu ekipte, adlarına Howard
    ve Tom diyeceğimiz iki erkek vardı.
  • 0:32 - 0:35
    Howard bir türlü bana geri dönüş yapmadı.
  • 0:35 - 0:37
    Bu teklif hakkında
    ona bir e-posta gönderdim,
  • 0:37 - 0:39
    sesli mesaj bıraktım.
  • 0:39 - 0:40
    Howard ile göz teması kurabilmek için
  • 0:40 - 0:43
    toplantılarda sandalyemi
    bir sağa bir sola çekip durdum.
  • 0:43 - 0:44
    (Kahkaha)
  • 0:44 - 0:47
    O ise eline telefonunu alıp
    dalıp gidiyordu.
  • 0:48 - 0:52
    Sonra kendimi sorgulamaya başladım.
  • 0:52 - 0:56
    Yazdığım e-posta
    yeterince diplomatik miydi?
  • 0:56 - 0:58
    O sesli mesaj fazla mı talepkardı?
  • 0:58 - 1:00
    Howard bu tekliften
    nefret etmiş olabilir miydi?
  • 1:00 - 1:03
    Yoksa sadece ben mi abartıyordum?
  • 1:03 - 1:06
    Büyük ihtimalle benden
    kaynaklanıyor, diye düşündüm.
  • 1:06 - 1:08
    Sonra bir gün,
  • 1:08 - 1:12
    koridorda yürürken
    karşıdan Howard'ın geldiğini gördüm.
  • 1:12 - 1:13
    Elinde bir tomar kağıt vardı.
  • 1:13 - 1:16
    O da beni gördü
  • 1:16 - 1:17
    ve bana dedi ki:
  • 1:17 - 1:20
    "Sara, bak Tom az önce bana
    e-posta olarak ne göndermiş.
  • 1:20 - 1:23
    Daha fazla kadın çalışanı
    işe almamız için bir teklif."
  • 1:23 - 1:24
    (Kahkaha)
  • 1:24 - 1:27
    "Bence bu gerçekten harika bir fikir
  • 1:27 - 1:29
    ve hepimiz Tom'un bu fikrini
    desteklemeliyiz."
  • 1:30 - 1:34
    Howard, benim teklifimi
    bana sunmaya çalıştı.
  • 1:34 - 1:37
    Sonra bana kendi teklifimin
    olumlu yanlarını anlattı.
  • 1:37 - 1:40
    (Kahkaha)
  • 1:41 - 1:45
    Howard, daha fazla kadın çalışanın
    işe alınmasına karşı değildi.
  • 1:45 - 1:48
    Ancak daha fazla kadın çalışanın
    işe alınmasının önemini
  • 1:48 - 1:51
    bir erkekten duyması gerekiyordu.
  • 1:52 - 1:54
    Bu olay yaşanırken
  • 1:54 - 1:56
    hiçbir şey söylemedim.
  • 1:58 - 2:03
    Çünkü bana uygun olmayan bu yerde
  • 2:03 - 2:05
    bir misafir olduğumu
    bir şekilde biliyordum.
  • 2:06 - 2:09
    Bu yüzden çevremi sorgulamak yerine,
  • 2:09 - 2:11
    kendimi sorguladım.
  • 2:13 - 2:14
    Saatlerce çalışan
  • 2:14 - 2:17
    ve kendine güvenerek kariyerine başlayan
    yetenekli pek çok kadının
  • 2:18 - 2:20
    nasıl olup da kendilerinden şüphe edip
  • 2:20 - 2:24
    "Büyük ihtimalle benden kaynaklanıyor,"
  • 2:24 - 2:26
    diye düşündüklerini bilmek istiyordum.
  • 2:27 - 2:29
    Bu nasıl hala mümkün olabiliyordu?
  • 2:29 - 2:31
    Durum iyiye gitmiyor muydu?
  • 2:32 - 2:36
    Geçtiğimiz 50 yıl içinde
    kadınlar için fırsatlar artmıştı.
  • 2:36 - 2:39
    Ancak son 10 yıl içinde
    bu ilerleme durmuştu.
  • 2:39 - 2:44
    Daha önce, uzmanlar 2059 yılında
  • 2:44 - 2:47
    kadın ile erkek arasındaki ücret farkının
    kapanacağını belirtmişti.
  • 2:47 - 2:49
    Bu yıl Eylül ayında ise
  • 2:49 - 2:52
    aynı uzmanlar güncel verilere göre
  • 2:52 - 2:56
    beklentimizi 2119 yılı olarak
  • 2:56 - 2:58
    değiştirmemiz gerektiğini ifade etti.
  • 2:58 - 3:00
    (Seyirci mırıldanır)
  • 3:00 - 3:03
    Günümüzden 101 yıl sonrası.
  • 3:03 - 3:05
    Ücret farkının ötesinde,
  • 3:05 - 3:08
    kıdemli liderliğe erişme imkanı
    kadınlara daha az veriliyor.
  • 3:08 - 3:11
    Kadınlar hala liderler tarafından
  • 3:11 - 3:12
    yeterince temsil edilmiyor.
  • 3:12 - 3:15
    Erkeklerden yüzde 45 daha fazla olarak
  • 3:15 - 3:19
    ve temel sebep olarak kültür gösterilerek
  • 3:19 - 3:23
    teknoloji gibi en hızlı büyüyen
    sektörlerden ayrılıyor.
  • 3:24 - 3:27
    Peki cinsiyet eşitsizliğini
    ele almak adına ne yapıyoruz?
  • 3:27 - 3:29
    Neden yaptıklarımız işe yaramıyor?
  • 3:29 - 3:32
    Birçok işletme,
    eğitim sağladıklarından dolayı
  • 3:32 - 3:34
    bu sorunu ele aldıklarını düşünüyor.
  • 3:34 - 3:39
    "Harvard Business Review"
    dergisinin çalışmalarına göre
  • 3:39 - 3:42
    bu, yıllık 8 milyar dolar
    değerinde bir eğitim.
  • 3:42 - 3:46
    Aynı çalışmalar,
    bu eğitimlerin işe yaramadığını
  • 3:46 - 3:49
    ve genelde olumsuz
    sonuçlandığını da gösteriyor.
  • 3:49 - 3:54
    30 yıldır, 830 şirketin işe alım
    ve terfi uygulamalarını
  • 3:54 - 3:56
    takip eden araştırmanın sonucunda
  • 3:56 - 4:01
    farklılık eğitimi alması
    istenilen beyaz erkeklerin
  • 4:01 - 4:03
    kadın ve azınlık gruptan daha az çalışanı
  • 4:03 - 4:06
    işe alarak ve terfi ettirerek
  • 4:06 - 4:08
    karşı çıkmaya eğilimli olduğu görülmüş.
  • 4:08 - 4:14
    Diğer bir çözümse kadınlardan tavırlarını
    değiştirmelerini istemek olmuş.
  • 4:14 - 4:16
    Öne çıkmalarını.
  • 4:16 - 4:18
    Masada yer almalarını.
  • 4:18 - 4:20
    Erkekler kadar sık
    fikir alışverişi yapmalarını.
  • 4:20 - 4:21
    Bir de daha çok eğitim almalarını.
  • 4:23 - 4:27
    Şu anda kadınlar, üniversite mezunlarının
    çoğunluğunu oluşturuyor.
  • 4:27 - 4:30
    Anahtar liderlik becerilerinde
    denklerini geçiyor.
  • 4:30 - 4:33
    Rakiplerini geride bırakan
    işleri yönetiyor.
  • 4:33 - 4:35
    Görünüşe göre asıl sorun
  • 4:35 - 4:39
    eğitim, beceriler ya da ticari zeka değil.
  • 4:39 - 4:42
    Buna hazır olan işletmeler üzerinde
  • 4:42 - 4:44
    bir etki yaratabilecek
    kadar güçlüyüz zaten.
  • 4:44 - 4:48
    Bu yaklaşımlar sistemsel anahtar sorunu;
  • 4:48 - 4:51
    bilinçsiz ön yargıları
    ele almada başarısız oluyor.
  • 4:52 - 4:58
    (Alkış)
  • 5:00 - 5:03
    Hepimiz yanlı davranabiliriz, olabilir.
  • 5:03 - 5:05
    Beynimizde amigdalaya yerleşmiş bu
  • 5:05 - 5:08
    ve işe gittiğimizde çalışmaya başlıyor.
  • 5:08 - 5:11
    Yanlılık, sizi ne kadar beğendiğimi,
  • 5:11 - 5:14
    yapabileceklerinize
  • 5:14 - 5:17
    ve ne kadar yer kapladığınıza karşı
    bakış açımı bile etkiliyor.
  • 5:17 - 5:19
    Me Too hareketi,
  • 5:19 - 5:22
    cinsiyet yanlılığıyla ilgili farkındalığın
    kısmen yayılmasını sağladı.
  • 5:23 - 5:26
    Ancak manşetlerde
    yer alan taciz hikayeleri
  • 5:26 - 5:28
    yalnızca bir kısmı.
  • 5:28 - 5:32
    Bir kadının kariyerini sınırlandırmak için
    onu taciz etmenize gerek yok.
  • 5:32 - 5:36
    Kadınların bana gönderdiği mesajlarda
    taciz yer almıyordu.
  • 5:36 - 5:40
    Kadınların iş yerindeki varlıkları
    hoş görülüyordu.
  • 5:40 - 5:43
    Ancak değer görmüyorlardı.
  • 5:44 - 5:49
    "İşverenimle ilgili
    en sevdiğim şey ne biliyor musun?
  • 5:49 - 5:51
    Beni hep hoş görüyorlar.
  • 5:51 - 5:52
    Gerçekten böyle hissediyorum."
  • 5:52 - 5:54
    diyen biriyle hiç karşılaşmadım.
  • 5:54 - 5:58
    (Kahkaha)
  • 5:58 - 6:00
    Bu durumu değiştirmek için
  • 6:00 - 6:03
    Me Too hareketinin bir üstüne çıkmalıyız.
  • 6:03 - 6:06
    Kadınlar olarak varlığımızın
    sadece hoş görülmesini aşmalıyız.
  • 6:06 - 6:10
    Kuruluşumuz, bu sorunla
    iki şekilde mücadele etmeye karar verdi.
  • 6:10 - 6:12
    Birincisi, hepimiz yanlı davranıyorsak
  • 6:12 - 6:17
    iş yerimizin, etkin şekilde,
    yanlılığa karşı düzenlenmesi gerekiyor.
  • 6:17 - 6:21
    Bir eğitimle düşünce yapısının
    değiştirilmeye çalışılması değil.
  • 6:21 - 6:26
    Ekibimiz, ön yargının etkisine
    karşı düzenlenebilecek
  • 6:26 - 6:30
    100'den fazla kültürel manivela
    belirleyerek işe başladı.
  • 6:30 - 6:34
    Küçük değişikliklerle büyük farklar
    yaratabileceğimizi keşfettik.
  • 6:34 - 6:37
    Hem bunların maliyeti
    sekiz milyon dolardan az tutuyor.
  • 6:37 - 6:40
    Peki, bu küçük değişiklikler neler?
  • 6:40 - 6:42
    Bir kadının iş başvuru formunu doldurmadan
  • 6:42 - 6:45
    ya da becerilere ilişkin bir test
    yapılmadan önce
  • 6:45 - 6:47
    cinsiyetini belirtmesi istendiğinde
  • 6:47 - 6:52
    bu istenmeden önce alınacak sonuca göre
    daha kötü bir sonuç çıkıyor.
  • 6:52 - 6:57
    İşletmeler kişilerde bu klişe yanlılığı
    harekete geçirmekten nasıl kaçınabilir?
  • 6:57 - 7:01
    Cinsiyet işaretleme kutucuğunu
    başvurunun sonuna alarak.
  • 7:01 - 7:03
    İkinci örnek.
  • 7:04 - 7:07
    Yürüttüğümüz ulusal bir araştırmada,
  • 7:07 - 7:10
    erkekler geçtiğimiz yıl içinde
  • 7:10 - 7:14
    muhtemelen yüzde 50 daha fazla olarak
  • 7:14 - 7:17
    daha sık değerlendirme
    aldıklarını ifade ettiler.
  • 7:17 - 7:20
    Yıllık tek bir değerlendirmenin aksine.
  • 7:20 - 7:23
    Peki bu neden önemli?
  • 7:23 - 7:27
    "Fortune" dergisi, sektörler genelinde
    performans değerlendirmelerini inceledi.
  • 7:27 - 7:30
    İşle bağlantılı becerilerle ilgili olmayan
  • 7:30 - 7:34
    ["Ses tonuna dikkat et!"]
    gibi kişisel eleştirilerin,
  • 7:34 - 7:37
    94 kadından 71'inin
  • 7:37 - 7:40
    yıllık değerlendirmesinde
    yer aldığı sonucuna ulaştı.
  • 7:40 - 7:43
    Erkeklere verilen 83 değerlendirmeden
  • 7:43 - 7:46
    ikisinde kişisel eleştiriye rastlandı.
  • 7:48 - 7:53
    Çok daha kısa ancak oldukça sık
    değerlendirme yapan işletmelerde,
  • 7:53 - 7:56
    haftalık beş dakikalık
    değerlendirmeler gibi,
  • 7:56 - 7:58
    belirli projelere odaklanılmış.
  • 7:58 - 8:02
    Kişisel eleştiriler ortadan kalkıyor.
  • 8:02 - 8:04
    Kadınlar ve erkekler arasında ise
  • 8:04 - 8:07
    neredeyse hiç performans farkı yok.
  • 8:07 - 8:09
    Yıllık değerlendirmeler,
  • 8:09 - 8:13
    yanlılık konusunda petri kutusu gibi olan
    genel izlenimlere dayanırken;
  • 8:14 - 8:16
    kısa ve yansız değerlendirmeler
  • 8:16 - 8:20
    duygulara dayanan bu ikilemli
    alanı ortadan kaldırıyor.
  • 8:20 - 8:24
    Bazı işletmeler yanlılığın etkisine karşı
  • 8:24 - 8:27
    bilinçli olarak bu adımları atarken
  • 8:27 - 8:31
    bazıları yalnızca iyi reklam yapıyor.
  • 8:31 - 8:35
    Kimlerin bunu doğru anladığını
    öğrenmek istiyoruz.
  • 8:35 - 8:38
    Bunun için Facebook'ta bir anket oluşturup
  • 8:38 - 8:40
    atölyelerdeki kadınlara
  • 8:40 - 8:44
    kendilerine değer verecek işverenleri
    nasıl seçtiklerini sorduk.
  • 8:44 - 8:46
    En sık aldığımız cevap ne mi oldu?
  • 8:46 - 8:48
    "Google'a soruyorum."
  • 8:48 - 8:50
    Tabii biz de Google'a sorduk.
  • 8:50 - 8:52
    (Kahkaha)
  • 8:52 - 8:56
    Özellikle "Teknoloji alanındaki
    kadınlar için en iyi işverenler"i sorduk.
  • 8:56 - 9:01
    Sonuç olarak tamamen
    farklı üç listeye ulaştık.
  • 9:01 - 9:04
    Bir işletme, bir listenin en iyisiyken
  • 9:04 - 9:06
    diğer bir listede yer almıyordu bile.
  • 9:06 - 9:09
    Bazı listeler hiç kriter belirlememişti.
  • 9:09 - 9:11
    Bazılarıysa reklam içeriyordu.
  • 9:11 - 9:12
    Bunun için ödeme almışlardı.
  • 9:14 - 9:17
    Hem çalışanlar hem işverenler,
  • 9:17 - 9:20
    iyi niyeti aşan,
    net değerlendirmeler istiyordu.
  • 9:22 - 9:25
    LEED sertifikasyonu,
    çevresel yönetim çerçevesinde,
  • 9:25 - 9:28
    sertifika için atılması gereken
    adımları belirleyerek
  • 9:28 - 9:32
    işletmelere bu netliği sundu.
  • 9:32 - 9:36
    Biz, işletmelerin cinsiyet eşitliği için
    bu tarz bir rehberi olsun istedik.
  • 9:36 - 9:38
    Bu nedenle ikinci olarak
  • 9:38 - 9:42
    bu kültürel manivelaları test ederek
    elde ettiklerimizi ortaya koyup
  • 9:42 - 9:45
    Washington Üniversitesi
    ile iş birliği yaptık.
  • 9:45 - 9:48
    ABD işletmelerinde cinsiyet eşitliği için
  • 9:48 - 9:52
    ilk standart sertifikayı oluşturduk.
  • 9:52 - 9:57
    (Alkış)
  • 9:57 - 9:59
    Teşekkürler.
  • 9:59 - 10:01
    (Alkış)
  • 10:02 - 10:03
    Bu standardı oluşturmak için
  • 10:03 - 10:07
    neyin önemli olup neyin olmadığını
    öğrenmemiz gerekti.
  • 10:07 - 10:08
    Asıl önemli olanın
  • 10:08 - 10:12
    kadın çalışanların oranının
  • 10:12 - 10:15
    ya da kadın kurul üyelerinin
    sayısının olmadığını anladık.
  • 10:15 - 10:17
    Bunlara göstermelik ölçüler diyoruz.
  • 10:17 - 10:19
    İç yapı dengeli olmasa da
  • 10:19 - 10:24
    bunlar satın alınmış olabiliyor.
  • 10:24 - 10:27
    Önemli olan ve ölçülmesi gereken etkenler
  • 10:27 - 10:29
    yüzeyin altındakiler.
  • 10:29 - 10:30
    Örneğin,
  • 10:30 - 10:34
    danışmanı olan kadın ve erkek çalışanların
  • 10:34 - 10:37
    eşit oranda olduğu kuruluşlarda bile
  • 10:37 - 10:41
    erkeklerin danışmanı
    genelde daha kıdemli oluyor.
  • 10:41 - 10:44
    Araştırmanın sonuçlarını incelediğimizde,
  • 10:44 - 10:47
    erkeklere kendilerinden kıdemli
    birinin yanında yer alma fırsatının
  • 10:47 - 10:50
    genelde iki kat daha fazla
    sunulduğunu gördük.
  • 10:52 - 10:55
    Hepimiz ücret farkını duymaya alışkınız.
  • 10:55 - 11:00
    Bunun gibi gizli fırsat farkları da
    aynı şekilde etkili.
  • 11:00 - 11:02
    Bir işletmenin kültürünü değerlendirirken
  • 11:02 - 11:06
    erkeklerin ve kadınların deneyimleri
    arasındaki bu farkları ölçüyoruz.
  • 11:06 - 11:08
    Fark ne kadar azsa
  • 11:08 - 11:11
    eşitlik o kadar kültürün
    merkezinde oluyor.
  • 11:11 - 11:13
    Erkekler ve kadınlar için
  • 11:13 - 11:15
    en önemli iş yeri kültürü ilkeleri için
  • 11:15 - 11:19
    edindiğimiz sonuçları inceledik.
  • 11:19 - 11:23
    Erkekler için devamlı önemli olan
    yalnızca üç etken varken
  • 11:23 - 11:25
    kadınlar için bunun
    bir düzine olduğunu gördük.
  • 11:25 - 11:28
    Ortak olarak ise tek bir etken var.
  • 11:28 - 11:30
    Kadınlar için listenin başında;
  • 11:30 - 11:32
    Ücretli ailevi durum izni,
  • 11:32 - 11:34
    aile üyeleri için sağlık hizmetleri,
  • 11:34 - 11:37
    düşüncelerinin dikkate
    alındığını hissetmeleri
  • 11:37 - 11:40
    ve karşılığını bulabilmeleri yer alıyor.
  • 11:40 - 11:43
    Bunlar, iş yerinde eşitlik için
  • 11:43 - 11:47
    bir işletmenin nicel standartlarımızı
    karşılayıp karşılamadığını belirleyen
  • 11:47 - 11:51
    188 belirleyiciden birkaçı.
  • 11:51 - 11:54
    İlgili verileri esas olarak aldık.
  • 11:54 - 11:56
    Devamlı bir eşitlik kültürü
    oluşturmak için
  • 11:56 - 11:59
    gereken etkenler bunlar.
  • 11:59 - 12:02
    Bir ya da birkaç ay değil;
  • 12:02 - 12:03
    yıllarca sürmesi için.
  • 12:05 - 12:07
    Peki bununla geldiğimiz nokta ne?
  • 12:10 - 12:14
    İş gücünün bir parçası olan
    kadınlara devamlı şu deniliyor:
  • 12:14 - 12:17
    "İstediğini yapabilirsin.
  • 12:17 - 12:18
    Bu seninde elinde."
  • 12:20 - 12:21
    Ücret farkı daha da fazla olan,
  • 12:21 - 12:24
    renkleri farklı kadınlar da
  • 12:24 - 12:25
    bunları duyuyor.
  • 12:26 - 12:32
    Asgari ücretle çalışanların
    üçte ikisini oluşturan kadınlar da öyle.
  • 12:33 - 12:35
    Kendilerini kadın ya da erkek
    olarak tanımlamayan
  • 12:35 - 12:37
    ve iş yerinde
  • 12:37 - 12:39
    kimliklerini gizleyen çalışanlar da öyle.
  • 12:39 - 12:42
    Onlar "İstediğin her şeyi
    yapabilirsin, bu senin elinde,"
  • 12:42 - 12:43
    sözlerini duyabiliyorlarsa
  • 12:43 - 12:46
    işletmelerimizin de duyma sırasının
    geldiğini düşünüyorum.
  • 12:47 - 12:52
    İş yerindeki yanlılığın
    ortadan kaldırmak zorlayıcı olabilir.
  • 12:52 - 12:55
    Ancak insanların yarısının
  • 12:55 - 12:57
    görmezden gelmeye devam edilmesinin
    altından kalkamayız.
  • 12:58 - 13:02
    İşletmelere, gerçek bir değişim için
    bir çerçeve verdik.
  • 13:02 - 13:05
    Artık işletmeler,
    istedikleri her şey olabilir.
  • 13:05 - 13:07
    Bu onların elinde.
  • 13:07 - 13:09
    Teşekkürler.
  • 13:09 - 13:13
    (Alkış)
Title:
İş yerindeki yanlılığı ortadan nasıl kaldırırız
Speaker:
Sara Sanford
Description:

Eşitlik uzmanı Sara Sanford, veriye dayalı bir standart kullanarak ektin bir şekilde bilinçsiz yanlılığa karşı koymaları ve yalnızca insanların düşünce yapısını değil, iş yerindeki işleyişi de değiştirerek cinsiyet eşitliğini teşvik etmeleri için şirketlere sertifikalı bir rehber sunuyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:26

Turkish subtitles

Revisions