بەڕاستی چی ڕوویدا لە کاتی دادگایی کردنی جادووگەرەکانی گوندی سالم - برایەن پاڤلاک
-
0:07 - 0:11بە ئەنجامدانی
تاوانێک کە ئەنجامت نەداوە تاوانبار کراویت. -
0:11 - 0:13سەلماندنی بێ تاوانیت کارێکی ئەستەمە.
-
0:13 - 0:16ئەگەر پێداگری بکەیت لەسەر بێ تاوانیت،
-
0:16 - 0:19بە کەسێکی تاوانبار لە قەڵەم
دەدرێیت و لە سێدارە دەدرێیت. -
0:19 - 0:24بەڵام ئەگەر گەواهی هەڵە بدەیت، یان پۆزش
بهێنیتەوە، و خەڵکی تر تێوە بگلێنیت، -
0:24 - 0:25ئازاد دەکرێیت.
-
0:25 - 0:30ئایا درۆ دەکەیت یاخود مەترسی
لە سێدارەدان دەخەیتە ئەستۆی خۆت؟ -
0:30 - 0:33ئەم هەڵبژاردەیە ڕووبەڕووی ئەوانە
بوەتەوە کە تۆمەتبارکراون -
0:33 - 0:40لە گوندی سالم، ماساچوستس لە نێوان
شوباتی ساڵی ۱۹٦۲ و ئایاری ساڵی ١۹٦٣. -
0:40 - 0:43ئەوان قوربانیانی دەستی جادوو و
بیرکردنەوەی خراپ بوون، -
0:43 - 0:46ڕەگەز پەرستی و سیستمی ئەشکەنجەدان--
-
0:46 - 0:50و سیستەمێکی یاسایی پەشیمانی لە جێگەی
ڕاستییدا پەیڕەو دەکرد. -
0:50 - 0:56سالم لە ۱٦۲٦ لەلایەن پوریتانیەکانەوە،
کە گروپێکی ئینگلیزی گاورەکانن، دۆزرایەوە. -
0:56 - 0:59ژیان زۆر دژوار و دوورە پەرێز بووە
بۆ ئەو خەڵکانەی لە"سالم" دەژیان. -
0:59 - 1:02لەگەڵ دراوسێ ئەمەریکییە ڕەسەنەکان جەنگان
-
1:02 - 1:05هەروەها چەندین جار لەگەڵ گروپێکی
نیشتەجێی فەڕەنسی شەڕیان دەکرد. -
1:05 - 1:07خەڵکی ترسی برسێتی و نەخۆشیان هەبوو،
-
1:07 - 1:10پەیوەندیان لەگەڵ
گوندنشینەکان زۆر توند بوو. -
1:10 - 1:16کێشەکان خراپتر بوون، ساڵی ۱٦۹۲
ساردترین زستانی ئەو ساڵە بوو. -
1:16 - 1:18لەو زستانەدا، دوو پورزا،
-
1:18 - 1:21تەمەن ۹ ساڵێک بە ناوی بیتی پاریس
لەگەڵ ۱۱ ساڵێک بە ناوی ئابیگەڵ ویلیامز -
1:21 - 1:25ڕەفتاری سەیرو سەمەرەیان دەکرد.
-
1:25 - 1:28پزیشک هیچ نەخۆشیەکی
لاشەیی بەدی نەکرد-- -
1:28 - 1:33بەڵام ووتی کە ئەوان لە ژێر
کاریگەری "جادوودان." -
1:33 - 1:38پیوریتانیەکان باوەڕیان وابوو کە
شەیتان ناکۆکی خستووەتە نێوان خەڵکەوە، -
1:38 - 1:42یان جادووگەرن، سرووشت لەناو دەبات،
هێنانی دەرکەووتە خێویەکان، -
1:42 - 1:45و ئەشکەنجەی منداڵانی داوە.
-
1:45 - 1:50هەواڵەکە و نیشانەکانی نەخۆشیەکە
لەناو گوندەکەدا بڵاوبونەوە. -
1:50 - 1:55ڕاپۆرتەکان ۱۲ کچی نەخۆشیان
لە ژێر چاودێری تۆمار کردبوو، -
1:55 - 1:59کە بە دەست خورانی پێستەوە دەیانناڵاند.
-
1:59 - 2:04چوار کچ لەوان سێ ئافرەتی ناوچەکەیان
تۆمەتبار کردبوو بە تۆمەتی ئەشکەنجە دانیان. -
2:04 - 2:08هەرسێکیان کە تۆمەتبار کرابوون دەرکران.
-
2:08 - 2:12لە ۲۹ ی مانگی شوبات، دەسەڵاتدارانی حکومەت
سارا گوودیان دەستگیر کرد، -
2:12 - 2:15ئافرەتێکی هەژاری سکپڕ بە منداڵێکی کچ،
-
2:15 - 2:18سارا ئوسبۆرن،
کە ماوەیەکی زۆر لە پەرستگا دیار نەبوو -
2:18 - 2:21سکاڵا کردنی لە خێزانەکەی
یەکێک بوو لە تاوانەکانی، -
2:21 - 2:25هەروەها تیتوبا، ئافرەتێکی کۆیلە بوو
لە ماڵی بێتی پاریس -
2:25 - 2:28تەنها ناوی یەکەمی زانراو بوو.
-
2:28 - 2:31لە سەرەتادا تیتوبا نکۆڵی لەو تۆمەتە کرد
کە ئازاری کچەکانی دابێت. -
2:31 - 2:36بەڵام دواتر دانی پێدانا کە ڕاهێنانی لەسەر
فێربوونی جادوو و خواستەکانی شەیتان کردووە، -
2:36 - 2:39گوود و ئوسبۆرنی بەوە تاوانبار کرد
کە ئەوان بەزۆر ئەو کارەیان پێ کردووە. -
2:39 - 2:43ئۆسبۆرن و گوود هەردوکیان
پاڵپشتی بێ تاوانی خۆیان کرد. -
2:43 - 2:48ئوسبۆرن لە زیندان کۆچی دوایی کرد، هاوسەری
گوودیش لە دادگا دژی وەستایەوە و، -
2:48 - 2:53گەواهیدا لەسەر ئەوەی کە جادووگەرە و
یاخود بە زووترین کات دەبێتە جادووگەر. -
2:53 - 2:55کچە چوار ساڵانەکەی گوود بەند کرابوو
-
2:55 - 2:59سەرەنجام ئەویش لە دژی دایکی شایەتی دا.
-
2:59 - 3:01لەو کاتەدا، گوود لە بەندینخانە
منداڵی بوو. -
3:01 - 3:06منداڵەکەی مرد، لە پاشان بە تاوانبار
لە قەڵەم درا و لە سێدارە درا. -
3:06 - 3:11تیتووبا لە بەندینخانە مایەوە هەتا
مانگی ئایار، پاشان ئازاد کرا. -
3:11 - 3:14ئەو سێ قووربانییە تەنها سەرەتایەک بوو.
-
3:14 - 3:17ئەم جۆرە تۆمەتبارکردنە چەند بارە بوویەوە،
چەندین کەسی وەکو تیتووبا، -
3:17 - 3:20دان پێدانی هەڵەیان ئەنجام دەدا
بۆ پاراستنی ژیانیان. -
3:20 - 3:24دادوەرەکان بە یەکێک لەو
جادووگەرانەیان گوت بوو -
3:24 - 3:29ئەگەر دان پێدانانی هەڵە بدات ئازاد دەکرێت،
ئەگەر نا لە سێدارە دەدرێت. -
3:29 - 3:33ئەوان ئارەزووی ئەوەیان نەبوو لێکۆڵینەوەی
درووست و پوخت ئەنجام بدەن، -
3:33 - 3:38تەنها ئەوەی لە کڵێسا فێری ببوون پەیڕەویان
دەکرد، دان پێدانانی هەڵەیان لا پەسەند بوو، -
3:38 - 3:43کە داوای لێخۆشبوونیان کرد، و
بەڵێنیان دا چیتر کاری جادووگەری نەکەن. -
3:43 - 3:46دادگا هەموو بەڵگەکانی پەسەند کرد،
-
3:46 - 3:49پێیان دەگووت " بەڵگەی خێوی"
-
3:49 - 3:55کاتێک کچەکان وڕێنەیان دەکرد
بەهۆی کاریگەری تارماییەکی نادیار. -
3:55 - 3:59بۆ ئاڵۆز کردنی بارودۆخەکە،
ژمارەیەک ڵە دەستەی سوێند خۆران -
3:59 - 4:04کە خزمی سکاڵا کەرەکان بوون
بابەتەکەیان چارەسەرکرد. -
4:04 - 4:09ئەوانەی بوێری قسەکردنیان هەبوو،
وەکو دادوەری ناثانیاڵ ساڵتنستڵ، -
4:09 - 4:11گومان لێکراو بوون.
-
4:11 - 4:15لە بەهاری ساڵی ۱٦۹۳
سەدان کەس زیندانی کران، -
4:15 - 4:19۱٤ ئافرەت و ٦ پیاو لە سێدارە دران.
-
4:19 - 4:23لەو کاتەوە، ئەنجامدانی تاوان بەشێوەیەکی
بەرفراوان لە دەرەوەی سالم بڵاو بۆوە. -
4:23 - 4:28بۆ کۆمەڵگەی دراوسێکان،
تەنانەت کەسە بەناوبانگەکانیش بوونە ئامانج. -
4:28 - 4:30کاتێک هاوسەرەکەی تۆمەتبار کرابوو،
-
4:30 - 4:34فەرمانڕەوا داگیرکەرەکەی ماساچوسێت
دادگایی کردنەکەی ڕاگرت. -
4:34 - 4:39یاساکان هەڵوەشێنرانەوە، بەند کراوەکان
ئازاد کران، پڕۆسەی بەند کردن ڕاگیرا. -
4:39 - 4:42هەندێ بەڵگە ئەوەیان دەرخستووە
کە ووڕێنە کردنی ئەو کچانە بەهۆی -
4:42 - 4:44؛قارچکەوە بووە
-
4:44 - 4:46یاخود بارودۆخێکە بەهۆی ئاووسانی
مێشکەوە ڕووی داوە. -
4:46 - 4:51بەڵام لە کۆتاییدا، هۆکاری ئەو جۆرە ڕەفتارە
سەیر و سەمەرانە بە نەزانراوی مایەوە. -
4:51 - 4:56ئەوەی دەیزانین ئەوەیە کە گەورەکان
هەموو دان پێدانانێکی منداڵان پەسەند دەکەن -
4:56 - 4:58وەکو بەڵگەیەکی بەهێز.
-
4:58 - 5:02لە ئێستادا، دادگای جادووگەرانی سالم وەک
چیرۆکێکی ئەفسانەیی ماوەتەوە -
5:02 - 5:05وەکو گروپێکی مەترسیدار و تاوانبار،
-
5:05 - 5:09هەروەها هێزی ترس بۆ چارەسەر کردنی
تێگەیشتنی مرۆڤ.
- Title:
- بەڕاستی چی ڕوویدا لە کاتی دادگایی کردنی جادووگەرەکانی گوندی سالم - برایەن پاڤلاک
- Speaker:
- برایەن ئـ. پاڤلاک
- Description:
-
تەواوی وانەکە لێرە ببینە: https://ed.ted.com/lessons/what-really-happened-during-the-salem-witch-trials-brian-a-pavlac
بە ئەنجامدانی تاوانێک کە تۆ ئەنجامت نەداوە، تاوانبار کراویت. سەلماندنی بێتاوانی خۆت کارێکی ئەستەمە، ئەگەر پێداگری بکەیت لەسەر بێتاوانت، بە کەسێکی تاوانبار لە قەڵەم دەدرێیت و لە سێدارە دەدرێیت، بەڵام ئەگەر گەواهی هەڵە بدەیت و خەڵکی تر تێوە بگلێنیت، ئازاد دەکرێیت. ئەم هەڵبژاردنە ڕووبەڕووی ئەو کەسانە بوەتەوە کە لە گوندی سالم تۆمەتبار کراون، ماساچوسست، لە سەدەی حەڤدە. ئەمە چۆن ڕوویدا؟ بریان پاڤلاک لێکۆڵینەوەی لەسەر کردووە.
وانەیەک لەلایەن برایەن پاڤلاک، دەرهێنانی لەلایەن لووسی ئەنیمەیشن ستۆدیو.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:10
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials | ||
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for What really happened during the Salem Witch Trials |