Return to Video

Akuzas mediumojn

  • 0:01 - 0:03
    Bonan tagon.
  • 0:03 - 0:06
    Mi ĝojas vidi tiom da amikoj
  • 0:06 - 0:08
    kaj tiom da ridetoj.
  • 0:09 - 0:11
    Mi havas tre personan
  • 0:11 - 0:13
    sintenon kaj rilaton
  • 0:13 - 0:15
    koncerne realecon,
  • 0:15 - 0:17
    ĉar mi estas prestidigitisto.
  • 0:17 - 0:20
    Mi preferas tiun vorton, al tiu de magiisto;
  • 0:20 - 0:22
    se mi estus magiisto, tio signifus,
  • 0:22 - 0:24
    ke mi uzas sorĉojn, sorĉkantojn
  • 0:24 - 0:27
    kaj ĉiajn gestaĉojn
  • 0:27 - 0:30
    por efektivigi veran magion.
  • 0:30 - 0:32
    Tion mi ne faras; mi estas prestidigitisto,
  • 0:32 - 0:35
    tiu kiu ŝajnigas sin
  • 0:35 - 0:38
    vera magiisto. (Ridoj)
  • 0:38 - 0:41
    Sed, kiel oni elturniĝas prie?
  • 0:41 - 0:43
    Ĉio dependas de la fakto,
  • 0:43 - 0:45
    ke spektantaroj kiel tiu ĉi
  • 0:45 - 0:47
    facile akceptas iluziojn.
  • 0:47 - 0:49
    Ekzemple, kiam mi surscenejis
  • 0:49 - 0:51
    kaj deprenis la mikrofonon de ties apogilo
  • 0:51 - 0:53
    kaj ŝaltis ĝin, vi pensis,
  • 0:53 - 0:55
    ke tio ĉi estas ja mikrofono -- eraro!
  • 0:55 - 0:57
    (Ridoj)
  • 0:57 - 0:59
    Fakte, ĝi estas aĵo, kion
  • 0:59 - 1:02
    pli ol la duono el vi ne konas:
  • 1:02 - 1:05
    Barbotondilo, ĉu vi vidas?
  • 1:05 - 1:07
    Ĝi faras aĉan mikrofonon;
  • 1:07 - 1:09
    jes, mi plurfoje provis. (Ridoj)
  • 1:09 - 1:11
    Aliaj iluzioj vi akceptas --
  • 1:11 - 1:13
    kaj tiu ĉi lecioneto montros al vi,
  • 1:13 - 1:15
    ke vi ja facile akceptas ilin.
  • 1:15 - 1:17
    Ne nur povas vi, sed pretas vi fari ĝin
  • 1:17 - 1:19
    des pli kiam oni taŭge sugestas ilin al vi.
  • 1:19 - 1:21
    Vi kredas, ke mi rigardas vin.
  • 1:21 - 1:24
    Tute ne. Mi ne rigardas vin. Mi ne povas vidi vin.
  • 1:24 - 1:27
    Ja ĉeestas amaso, mi scias. Kulise, oni diris min,
    ke plenplenas la ejo.
  • 1:27 - 1:29
    Efektive, mi ja aŭdas,
  • 1:29 - 1:32
    sed ne vidas vin, ĉar mankas miaj okulvitroj.
  • 1:32 - 1:34
    Kaj tio ĉi? Nur senvitra muntaĵo. (Ridoj)
  • 1:34 - 1:36
    Tute senvitra.
  • 1:36 - 1:39
    Nu, kial do plenkreskulo venas alparoli vin
  • 1:39 - 1:41
    kun senvitra muntaĵo sur la nazo?
  • 1:41 - 1:43
    Por trompi vin, Gesinjoroj,
  • 1:43 - 1:46
    por mistifiki vin kaj montri, ke vi ankaŭ,
  • 1:46 - 1:48
    akceptas iluziojn.
  • 1:48 - 1:50
    Neniam forgesu tion.
  • 1:50 - 1:52
    Bone, antaŭ ĉio, repreni miajn verajn okulvitrojn
  • 1:52 - 1:54
    por fine vidi vin,
  • 1:54 - 1:57
    tio kio estos sendube pli plaĉa.
    Mi ankoraŭ ne eblis juĝi,
  • 1:57 - 1:59
    bone rigardi. Nu, ne tiom plaĉa, kiom mi pensis...
  • 1:59 - 2:01
    (Ridoj)
  • 2:01 - 2:03
    Nun, mi devas fari ion, kio ŝajnos
  • 2:03 - 2:05
    iom stranga, fare de magiisto.
  • 2:05 - 2:07
    Mi devas preni medikamenton.
  • 2:07 - 2:09
    Jen flakono plena je
  • 2:09 - 2:11
    Calms Forte.
  • 2:11 - 2:13
    Post momento mi klarigos.
  • 2:13 - 2:15
    Ignoru la instrukciojn,
  • 2:15 - 2:17
    tiujn la registaro metas nur
  • 2:17 - 2:20
    por konfuzi nin, tutcerte.
  • 2:20 - 2:22
    Mi englutos sufiĉe da tiuj. Mm.
  • 2:23 - 2:25
    Kial ne la tutaĵon.
  • 2:32 - 2:35
    Tridek du granuloj de Calms Forte.
  • 2:35 - 2:38
    Tion farinte -- la kialon mi rivelos baldaŭ --
  • 2:38 - 2:40
    mi devas diri al vi,
  • 2:40 - 2:42
    ke mi estas aktoro.
  • 2:42 - 2:45
    Aktoro, kiu ludas specifan rolon.
  • 2:45 - 2:47
    La rolon de magiisto,
  • 2:47 - 2:50
    sorĉisto, se vi preferas, vera sorĉisto.
  • 2:50 - 2:53
    Se iu surscenejus kaj alparolus vin
  • 2:53 - 2:55
    por anonci, ke li estas
  • 2:55 - 2:58
    antikva Danlanda princo nomata Hamleto,
  • 2:58 - 3:00
    vi sentus vin insultitaj
  • 3:00 - 3:02
    kaj tute prave.
  • 3:02 - 3:04
    Kiel ulo povus supozi, ke vi kredos
  • 3:04 - 3:06
    rakonton tiom bizaran?
  • 3:06 - 3:08
    Sed tra la mondo vidiĝas
  • 3:08 - 3:11
    grandega aro da homoj,
  • 3:11 - 3:13
    kiuj pretas aserti,
  • 3:13 - 3:15
    ke ili havas psikajn, magiajn povojn
  • 3:15 - 3:17
    ke ili scipovas antaŭvidi la estontecon,
  • 3:17 - 3:19
    kaj kontakti la forpasintojn.
  • 3:19 - 3:21
    Ho, ili ankaŭ asertas...
  • 3:21 - 3:23
    ili vendas al vi horoskopojn
  • 3:23 - 3:25
    aŭ aliajn aŭguraĵojn.
  • 3:25 - 3:27
    Ho, ja ĝojkore ili tion pretas fari.
  • 3:27 - 3:29
    Kaj ili diras ankaŭ,
  • 3:29 - 3:31
    ke ili povas konstrui eternajn movilojn
  • 3:31 - 3:33
    kaj sistemojn uzantajn senliman energion.
  • 3:33 - 3:35
    Ili asertas, ke ili estas mediumoj,
  • 3:35 - 3:37
    aŭ psikuloj, aŭ mi ne scias kio.
  • 3:37 - 3:40
    Sed la afero, kiu vigle reviviĝas
  • 3:40 - 3:42
    de malmulte da tempo
  • 3:42 - 3:44
    estas la negoco
  • 3:44 - 3:46
    komuniki kun la mortintoj.
  • 3:47 - 3:49
    Nu, por mia senartifika menso,
  • 3:49 - 3:52
    esti morte implicas
  • 3:52 - 3:55
    ian neeblon komuniki. (Ridoj)
  • 3:55 - 3:57
    Eble vi konkordas kun mi prie.
  • 3:57 - 4:00
    Sed tiuj uloj, ili diras al vi
  • 4:00 - 4:02
    ne nur, ke ili ja komunikas kun la mortintoj --
  • 4:02 - 4:04
    "Saluton" --
  • 4:04 - 4:06
    sed, ke ili krome aŭdas ilin,
  • 4:06 - 4:09
    kaj povas transdoni ties mesaĝojn al la vivuloj.
  • 4:09 - 4:11
    Nu, ĉu ĝi veras?.
  • 4:11 - 4:13
    Dubinde estas, pro tio
  • 4:13 - 4:15
    ke tiu aro de homaĉoj
  • 4:15 - 4:18
    uzas ekzakte la samajn trukojn kiel ni magiistoj,
  • 4:18 - 4:20
    ekzakte la samajn --
  • 4:20 - 4:23
    la samaj metodoj, ĉu fizikaj aŭ psikologiaj --
  • 4:23 - 4:26
    kaj tion farante, ili profunde kaj ade
  • 4:26 - 4:28
    trompas milionojn da homoj tramonde,
  • 4:28 - 4:30
    kaj nocas ilin.
  • 4:30 - 4:32
    Ili trompas aliulojn,
  • 4:32 - 4:34
    prifraŭdas ties monon,
  • 4:34 - 4:36
    suferigas al ili egan angoron.
  • 4:36 - 4:38
    Oni elspezas miliardojn
  • 4:38 - 4:41
    ĉiujare, tra la mondo,
  • 4:41 - 4:43
    pro tiuj ĉarlatanoj.
  • 4:43 - 4:45
    Nu, du demandojn
  • 4:45 - 4:47
    mi ŝatus starigi al tiuj uloj
  • 4:47 - 4:49
    se mi havus la oportunon.
  • 4:49 - 4:52
    Unue: Se mi volas, ke ili voku --
  • 4:52 - 4:54
    ĉar ili aŭdas la mortintojn per siaj propraj oreloj.
  • 4:54 - 4:56
    Tiele ili aŭskultas la spiritojn --
  • 4:56 - 4:59
    ke ili voku la fantomon de mia avino,
  • 4:59 - 5:01
    ĉar ŝi mortis antaŭ ol diri kie estas kaŝita
  • 5:01 - 5:03
    ŝia testamento. Ni tute ne scias kie ĝi estas.
  • 5:03 - 5:06
    Do mi pridemandas Avinjon: "Kie la testamento, Avinjo?"
  • 5:06 - 5:09
    Kion respondas ŝi? Ŝi diras: "Mi estas en la Ĉielo; ĉio glatas.
  • 5:09 - 5:11
    Mi revidas longtempajn forpasintajn
  • 5:11 - 5:13
    amikojn kaj familianojn, kaj ĉiujn
  • 5:13 - 5:16
    hundidojn kaj katidojn, kiujn mi havis infanaĝe.
  • 5:16 - 5:19
    Kaj mi amas vin; mi ĉiam estos kun vi.
  • 5:19 - 5:21
    Ĝis la reaŭdo."
  • 5:21 - 5:23
    Damne, ŝi ne respondis la malbenan demandon!
  • 5:23 - 5:25
    Kie la testamento?
  • 5:25 - 5:27
    Nu, ŝi facile povintus diri,
  • 5:27 - 5:29
    "Ho jes, sur la dua breto de la biblioteko, malantaŭ la enciklopedio",
  • 5:29 - 5:32
    sed ne, ne pri tio ŝi babilis.
  • 5:32 - 5:35
    Ŝi transdonis nenian utilan informeron.
  • 5:35 - 5:37
    Ni kare pagis por tiu informero,
  • 5:37 - 5:39
    sed ne ricevis ĝin.
  • 5:39 - 5:42
    Mia dua demando estus tre simpla:
  • 5:42 - 5:44
    Se mi petas, ke ili kontaktu
  • 5:44 - 5:47
    la spiriton de mia forpasinta bopatro, ekz.,
  • 5:47 - 5:49
    kial ili senĉese diras --
  • 5:49 - 5:51
    memoru, oni parolas al ili ĉeorele --
  • 5:51 - 5:55
    kial ili diras: "Mia nomo komencas per J aŭ M?"
  • 5:56 - 5:58
    Ĉu temas pri divenludo?
  • 5:58 - 6:00
    Ĉu ili rajtas starigi 20 demandojn
  • 6:00 - 6:03
    ĝis trafi la bonan respondon?
    20, aŭ 120, plejofte...
  • 6:03 - 6:06
    Nu, kia kruela, turmentiga,
  • 6:07 - 6:10
    tute malhonesta --
  • 6:10 - 6:13
    ja bone fartas mi, residiĝu (Ridoj) --
  • 6:13 - 6:15
    ludo flanke de tiuj trompistoj.
  • 6:15 - 6:18
    Ili parazitas povrajn funebrulojn
  • 6:18 - 6:21
    senartifikajn kaj naivajn.
  • 6:21 - 6:23
    Sciu, ke procedon tian
  • 6:23 - 6:26
    oni nomas "konjekto-diveno".
  • 6:27 - 6:29
    Mi konas ulon...
  • 6:30 - 6:32
    li nomiĝas Van Praagh, James Van Praagh --
  • 6:32 - 6:34
    granda praktikanto de tiu artaĉo.
  • 6:34 - 6:37
    John Edward, Sylvia Browne
  • 6:37 - 6:40
    kaj Rosemary Altea estas ties gekolegoj.
  • 6:40 - 6:43
    Ili svarmas ĉie, sed nialande,
  • 6:43 - 6:45
    James Van Praagh estas ja famkonata.
  • 6:45 - 6:47
    Kaj kion faras li? Li ŝatas riveli
  • 6:47 - 6:49
    kiel mortintoj mortis,
  • 6:49 - 6:52
    tiuj mortintoj, kiuj flustras ĉe lia orelo.
  • 6:52 - 6:55
    Do oftege, li elbuŝigas fidirojn tiajn:
  • 6:55 - 6:58
    "Li diras, li diras al mi, ke antaŭ ol forpasi,
  • 6:59 - 7:01
    li spiris pene". Uloj!
  • 7:01 - 7:03
    Jen ĝuste tio kio provokas morton!
  • 7:03 - 7:05
    (Ridoj)
  • 7:05 - 7:07
    Oni ĉesas spiri, kaj mortas.
  • 7:07 - 7:09
    Estas tutsimpla afero.
  • 7:09 - 7:12
    Kaj informeron tian li ĉerpas ĉe "la alia flanko"?
  • 7:12 - 7:14
    Mi ege pridubas tion.
  • 7:14 - 7:16
    Nu, tiuj homaĉoj eldiras kion ajn, hokfrazojn kiel
  • 7:16 - 7:18
    "Kial sentas mi elektron?
  • 7:18 - 7:21
    Li diras al mi, 'Elektro.'
  • 7:21 - 7:23
    Ĉu li estis elektristo?" "Ne."
  • 7:23 - 7:25
    "Ĉu li uzis elektran razilon?" "Ne."
  • 7:25 - 7:27
    Ili disĵetas fiŝliniojn kaj hokojn tiele,
  • 7:27 - 7:29
    esperante kapti bonajn respondojn.
  • 7:29 - 7:31
    Ofte, homoj telefonas nin,
  • 7:31 - 7:33
    ĉe la James Randi Edukfondaĵo,
  • 7:33 - 7:36
    kaj diras: kial tiel ĉagreniĝi pri tio, S-ro Randi?
  • 7:36 - 7:38
    Ĉu ĝi ne estas simpla amuzilo?"
  • 7:38 - 7:41
    Ne, ne estas amuze. Estas kruela farso.
  • 7:41 - 7:44
    Eble ĝi alportas iom da konsolo al kelkaj,
  • 7:44 - 7:46
    sed la konsolo daŭras
  • 7:46 - 7:48
    pli-malpli 20 minutojn.
  • 7:48 - 7:50
    Poste, la viktimoj pripensas kaj diras:
  • 7:50 - 7:52
    "Mi pagis amason da steloj por ricevi mesaĝon,
  • 7:52 - 7:55
    kaj kion diris ĝi? 'Mi vin amas!'"
  • 7:55 - 7:57
    Ili ĉiam diras tiaĵojn.
  • 7:57 - 7:59
    Ili ne ricevas informeron,
  • 7:59 - 8:01
    tio, kion ili ricevas ne egalvaloras la elspezon.
  • 8:01 - 8:03
    Nu, Sylvia Browne, jen granda aferistino.
  • 8:03 - 8:05
    Ni moknomas ŝin "Ungegoj".
  • 8:05 - 8:07
    Sylvia Browne -- dankon --
  • 8:07 - 8:10
    Sylvia Browne starigis la plej grandan
  • 8:10 - 8:12
    el tiuj negocaĉoj ĝis nun.
  • 8:12 - 8:15
    Sylvia Browne -- bone aŭskultu --
  • 8:15 - 8:18
    postulas 700 dolarojn
  • 8:18 - 8:21
    por 20-minuta telefonkonversacio,
  • 8:21 - 8:23
    ne necese, ke ŝi renkontu vin,
  • 8:23 - 8:25
    kaj la atendo estas dujara,
  • 8:25 - 8:27
    tiom populara ŝi fariĝis.
  • 8:27 - 8:29
    Oni pagas kreditkarte aŭ kiel ajn,
  • 8:29 - 8:31
    kaj ŝi telefonos vin iam
  • 8:31 - 8:33
    dum la venontaj du jaroj. Vi tuj certos,
  • 8:33 - 8:35
    ke estas ŝi. "Ha-lo, mi 'stas Sylvia Browne."
  • 8:35 - 8:37
    Jes ja, vi tuj rekonos ŝin.
  • 8:39 - 8:42
    Nu, Montel Williams estas inteligenta viro,
  • 8:42 - 8:45
    famkonata televida anoncisto.
  • 8:45 - 8:47
    Bonedukita, klera,
  • 8:47 - 8:49
    li ja konas la fifarojn de Sylvia Browne
  • 8:49 - 8:51
    sed prifajfas ilin.
  • 8:51 - 8:54
    Tute prifajfas ilin.
  • 8:55 - 8:58
    Tio, kio gravas por li estas la sponsoroj:
  • 8:58 - 9:00
    kaj la sponsoroj ja ŝatas ŝin,
  • 9:00 - 9:02
    sekve, li elmontras ŝin televide konstante.
  • 9:02 - 9:05
    Sed kion vendas Sylvia Browne kontraŭ 700 dolaroj?
  • 9:05 - 9:08
    La nomojn de viaj gardanĝeloj, antaŭ ĉio.
  • 9:08 - 9:11
    Kompreneble: kiel elturniĝi sen tio? (Ridoj)
  • 9:11 - 9:14
    Ŝi ankaŭ diras kiel vi nomiĝis
  • 9:14 - 9:16
    en viaj antaŭaj vivoj.
  • 9:16 - 9:18
    Mirindege.
  • 9:18 - 9:20
    Oni rapide konstatas,
  • 9:20 - 9:22
    ke ŝiaj klientinoj ĉiuj estis
  • 9:22 - 9:25
    Babilonaj princinoj, aŭ io simila,
  • 9:25 - 9:27
    kaj la viroj estis helenaj militistoj
  • 9:27 - 9:30
    flanke de Agamemnono.
  • 9:30 - 9:32
    Oni neniam mencias
  • 9:32 - 9:34
    14-jara botciriston el la stratoj de Londono,
  • 9:34 - 9:36
    kiu mortis pro ftizo.
  • 9:36 - 9:39
    Klare, ne penvaloras invoki lin.
  • 9:39 - 9:42
    Kaj strangege -- uloj, vi mem konstatis ĝin.
  • 9:42 - 9:45
    Vi vidis kiel agas tiun fiaron televide --
  • 9:45 - 9:48
    ili neniam revenigas spiritojn el infero. (Ridoj)
  • 9:49 - 9:52
    Ĉiuj loĝas en la Ĉielo, neniam en infero.
  • 9:52 - 9:54
    Se ili revenigus kelkajn el miaj amikoj,
  • 9:54 - 9:56
    ili... Nu, vi komprenas...
  • 9:56 - 9:58
    (Ridoj)
  • 9:59 - 10:02
    Nu, tiu Sylvia Browne estas esceptulino,
  • 10:02 - 10:04
    ŝi apartiĝas per spefica karakterizaĵo:
  • 10:04 - 10:07
    mia fondaĵo, la James Randi Edukfondaĵo,
  • 10:07 - 10:10
    proponas unu milionon da dolaroj,
  • 10:10 - 10:12
    tre simple gajneblaj.
  • 10:12 - 10:14
    Oni nur pruvu, siajn paranormalajn povojn
  • 10:14 - 10:16
    aŭ ian ajn supernaturan okazaĵon aŭ povon
  • 10:16 - 10:18
    sub taŭgaj observadaj kondiĉoj.
  • 10:18 - 10:20
    Unu miliono, tre facile gajnebla.
  • 10:20 - 10:22
    Sylvia Browne estas esceptulino pro tio,
  • 10:22 - 10:25
    ke ŝi estas la ununura pskikulo
  • 10:25 - 10:27
    tutmonda,
  • 10:27 - 10:30
    kiu akceptis nian defion.
  • 10:30 - 10:33
    Tion ŝi faris dum televidelsendo, ĉe CNN
  • 10:33 - 10:36
    antaŭ ses jaroj kaj duono.
  • 10:36 - 10:39
    Ekde tiam, absoluta silento. Strange.
  • 10:39 - 10:42
    Unue, ŝi diris, ke ŝi ne scias kiel kontakti min.
  • 10:42 - 10:44
    Ĉu?
  • 10:44 - 10:46
    Profesia psikulino, kiu konversacias kun mortintoj,
  • 10:47 - 10:49
    ŝi ne eblas kontakti min?
  • 10:49 - 10:51
    (Ridoj)
  • 10:51 - 10:53
    Mi estas viva, eble vi rimarkis.
  • 10:53 - 10:55
    Nu, pli-malpli, tio estas.
  • 10:56 - 10:59
    Ŝi ne eblas... Sed nun, ŝi diras, ke ŝi ne volas,
  • 10:59 - 11:02
    ĉar mi estas ne diotima.
  • 11:02 - 11:04
    Des pli bona motivo por senigi min de tiu miliono,
  • 11:04 - 11:06
    ĉu ne, Sylvia?
  • 11:06 - 11:09
    Nu, serioze, oni devas kontraŭbatali tiujn fiulojn.
  • 11:09 - 11:11
    Oni ja devas, ĉar tio ĉi estas kruela farso.
  • 11:11 - 11:14
    Ĉe la Fondaĵo, ni oftege vidas homojn
  • 11:14 - 11:17
    ruinigitajn finance kaj emocie,
  • 11:17 - 11:19
    ĉar ili disdonis kaj monon kaj fidon
  • 11:19 - 11:21
    al nefidindaj homaĉoj.
  • 11:21 - 11:23
    Bone, vi memoras, ke mi ĵus glutis granulojn.
  • 11:23 - 11:25
    Klarigon mi ŝuldas al vi prie.
  • 11:25 - 11:28
    Homeopatio -- ni iomete priparolu la aferon.
  • 11:28 - 11:30
    Mmm. Vi jam aŭdis pri ĝi.
  • 11:30 - 11:33
    Temas pri alternativa kuracilo, ĉu ne?
  • 11:33 - 11:36
    Homeopatio, fakte -- jen ekzemplo.
  • 11:36 - 11:39
    Calms Forte,
  • 11:39 - 11:42
    32 granuloj dormigaj! Mi forgesis mencii ĝin.
  • 11:42 - 11:44
    Mi ĵus englutis dormigilon
  • 11:44 - 11:47
    sufiĉe por ses tagoj kaj duono.
  • 11:47 - 11:49
    (Ridoj)
  • 11:49 - 11:51
    Ses tagoj kaj duono, sendube fatala dozo.
  • 11:51 - 11:53
    Ĝuste tie ĉi, sur la flakono, oni diras:
  • 11:53 - 11:55
    "Okaze de superdozo,
  • 11:55 - 11:57
    tuj voku la telefonsukurejon",
  • 11:57 - 11:59
    kaj jen la senpaga numero.
  • 11:59 - 12:01
    Ne zorgu -- neniel danĝeras.
  • 12:01 - 12:03
    Mi ne bezonas helpon;
  • 12:03 - 12:05
    tiun veneniĝon mi faras
  • 12:05 - 12:08
    antaŭ spektantaroj tramonde.
  • 12:08 - 12:10
    Jam de ok aŭ dek jaroj,
  • 12:10 - 12:13
    mi glutas fatalajn dozojn de homeopatia dormigilo.
  • 12:13 - 12:15
    Kial ili ne efikas ĉe mi?
  • 12:15 - 12:17
    (Ridoj)
  • 12:17 - 12:20
    (Aplaŭdoj)
  • 12:20 - 12:22
    La respondo povus surprizi vin.
  • 12:22 - 12:24
    Kio estas homeopatio?
  • 12:24 - 12:26
    Prenu substancon, kiu vere efikas
  • 12:26 - 12:28
    kaj diluu ĝin ĝis
  • 12:28 - 12:30
    ja sub la limo de Avogadro,
  • 12:30 - 12:32
    ĝis la punkto, fakte
  • 12:32 - 12:35
    kie ĝi tute malaperas. (Ridoj)
  • 12:35 - 12:37
    Amikoj, tio ĉi ne estas
  • 12:37 - 12:40
    nura metaforo. Ĝi estas vero.
  • 12:40 - 12:42
    Estas ekzakte kiel preni
  • 12:42 - 12:46
    unu 325-milligraman aspirinon,
  • 12:46 - 12:49
    ĵeti ĝin meze de grandega lago,
  • 12:49 - 12:52
    miksi la tutaĵon, kompreneble per grandega kulero,
  • 12:52 - 12:54
    kaj atendi proksimume du jarojn
  • 12:54 - 12:57
    por ke la solvaĵo homogeniĝas.
  • 12:57 - 12:59
    Tiam, kiam vi sentas kapdoloron,
  • 12:59 - 13:02
    trinku iomete de tiu akvo,
    kaj -- miraklo -- vi resaniĝas.
  • 13:02 - 13:04
    (Ridoj)
  • 13:04 - 13:07
    Jes, jen tio, kio homeopatio vere estas.
  • 13:07 - 13:10
    Oni ankaŭ asertas -- vere ridinde --,
  • 13:10 - 13:13
    ke ju pli diluita la substanco,
  • 13:13 - 13:15
    des pli potenca ĝi fariĝas.
  • 13:15 - 13:18
    Tute logike... Nu, mi aŭdis pri iu ulo en Florido.
  • 13:18 - 13:20
    La povrulo mortis pro superdozo
  • 13:20 - 13:22
    de homeopatia kuracilo:
  • 13:22 - 13:24
    Li forgesis preni ĝin.
  • 13:24 - 13:26
    (Ridoj)
  • 13:26 - 13:28
    Bone pripensu ĝin; vi komprenos.
  • 13:30 - 13:33
    Ridinde estas. Tute absurde.
  • 13:33 - 13:35
    Mi ne scias kial ni kredas
  • 13:35 - 13:38
    tiom da sensencaĵojn de tiom da jaroj.
  • 13:38 - 13:40
    Kaj nun, kelkaj vortoj,
  • 13:40 - 13:42
    pri la James Randi Edukfondaĵo.
  • 13:42 - 13:44
    Nia propono estas ja alloga,
  • 13:44 - 13:47
    sed verdire, la fakto ke neniu
  • 13:47 - 13:49
    rapidas akcepti ĝin
  • 13:49 - 13:51
    ne signifas, ke paranormalaj povoj ne ekzistas.
  • 13:51 - 13:54
    Ili ja povus ekzisti, ie, iel.
  • 13:54 - 13:57
    Eble mediumoj estas simple tro riĉaj.
  • 13:57 - 13:59
    Certe, ĝi pravas pri Sylvia Browne.
  • 13:59 - 14:01
    Pripensu: 700 dolarojn por 20-minuta seanco
  • 14:01 - 14:03
    pertelefona --
  • 14:03 - 14:05
    avokatoj postulas malpli!
  • 14:06 - 14:08
    Ŝi probable enspezas amasegon da mono.
  • 14:08 - 14:11
    Homoj tiaj ne bezonas unu milionon
    da dolaroj, sendube,
  • 14:11 - 14:13
    sed kial ne preni ĝin
  • 14:13 - 14:15
    nur por ridindigi min?
  • 14:15 - 14:18
    Por silentigi tiun nediotima viraĉo
  • 14:18 - 14:21
    pri kiu Sylvia Browne ĉiam parolas?
  • 14:21 - 14:23
    Mi pensas, ke ion oni nepre faru pri tio.
  • 14:23 - 14:26
    Ni vere ŝatus ricevi viajn sugestojn, amikoj,
  • 14:26 - 14:29
    pri kiel kontakti la estrarojn de la lando,
  • 14:29 - 14:31
    de la ŝtatoj kaj de la urboj
  • 14:31 - 14:33
    por devigi ilin fari ion.
  • 14:33 - 14:36
    Se vi ion eltrovas... Nu, kompreneble,
  • 14:36 - 14:38
    hodiaŭ ni aŭdis homojn parolantajn
  • 14:38 - 14:40
    pri la aideso-epidemio
  • 14:40 - 14:42
    kaj la malnutritaj infanoj ĉie ĉirkaŭ ni,
  • 14:42 - 14:45
    kaj la dramoj kaŭzitaj de netrinkebla akvo.
  • 14:45 - 14:47
    Ĉio tio ĉi ja gravas,
  • 14:47 - 14:49
    estas vere grave por ni,
  • 14:49 - 14:52
    kaj estas nia devo agi pri tiuj problemoj.
  • 14:52 - 14:54
    Sed samtempe,
  • 14:54 - 14:56
    kiel Arthur C. Clarke skribis,
  • 14:56 - 14:58
    la putriĝo de la homa menso,
  • 14:58 - 15:00
    la kredo je paranormaleco, kaj okultaj povoj
  • 15:00 - 15:02
    kaj psikuloj --
  • 15:02 - 15:04
    ĉiuj tiuj sensencaĵoj
  • 15:04 - 15:06
    tiu Mezepoka pensmaniero --
  • 15:06 - 15:08
    io estas farenda prie, laŭ mi,
  • 15:08 - 15:10
    kaj ĝi baziĝas sur edukado.
  • 15:10 - 15:12
    Plejparte, la novaĵkomunikiloj
  • 15:12 - 15:14
    kulpas pri tiu problemo.
  • 15:14 - 15:16
    Ili senhonte promocias
  • 15:16 - 15:18
    ĉiajn absurdaĵojn tiajn
  • 15:18 - 15:21
    por plaĉi al la sponsoroj.
  • 15:22 - 15:24
    Por ili, nur gravas la gajnaĵoj, la financaj rezultoj.
  • 15:24 - 15:26
    Ili pensas nur pri tio.
  • 15:26 - 15:28
    Kaj estas plenumenda de ni agi prie.
  • 15:28 - 15:30
    Mi pretas aŭskulti viajn sugestojn,
  • 15:30 - 15:32
    kaj invitas vin
  • 15:32 - 15:35
    viziti nian retpaĝaron.
  • 15:35 - 15:38
    -- www.randi.org.
  • 15:38 - 15:40
    Enklaku ĝin kaj konsultu la arkivojn,
  • 15:40 - 15:42
    vi komencos plibone kompreni tion,
  • 15:42 - 15:44
    pri kio mi parolis hodiaŭ.
  • 15:44 - 15:46
    Vi vidos niajn dosierojn.
  • 15:46 - 15:48
    Nenio komparas al esti sidinta en tiu librejo
  • 15:48 - 15:50
    kaj vidi familion, kiu rakontas
  • 15:50 - 15:53
    kiel panjo disdonis la familian havaĵon.
  • 15:53 - 15:55
    Ŝi elbankigis la ŝparkontojn,
  • 15:55 - 15:58
    disvendis la akciojn.
  • 15:58 - 16:00
    Ĉagrenigas aŭdi rakontojn tiajn,
  • 16:00 - 16:03
    kaj ŝi neniel helpis sian familion,
  • 16:03 - 16:05
    neniun problemon ŝi solvis.
  • 16:05 - 16:07
    Jes, eble disvolviĝos putriĝo de la mensoj
    en tiu ĉi lando,
  • 16:07 - 16:10
    kaj la mensoj de ĉie ĉirkaŭ la terglobo
  • 16:10 - 16:13
    se ni ne reagas taŭge pri tiu problemo.
  • 16:14 - 16:16
    Nu, ni elmontras tiun allogaĵon,
  • 16:16 - 16:18
    kaj agitas ĝin ĉe la nazo de ĉiuj.
  • 16:18 - 16:20
    Ni atendas, ke la psikuloj venas mordeti ĝin.
  • 16:20 - 16:22
    Ho, ja multaj venas,
  • 16:22 - 16:24
    centoj venas provi ĉiujare.
  • 16:24 - 16:26
    Ili estas rabdistoj kaj homoj,
  • 16:26 - 16:28
    kiuj kredas, ke ankaŭ ili povas alparoli mortintojn,
  • 16:28 - 16:30
    sed nur duarangaj ili estas; ili ne scias kiel taksi
  • 16:30 - 16:33
    siajn laŭdirajn povojn.
  • 16:33 - 16:35
    La profesiulojn, oni neniam vidas.
  • 16:35 - 16:37
    Kun la escepto de Sylvia Browne,
  • 16:37 - 16:39
    kiel mi ĵus rakontis.
  • 16:40 - 16:43
    Unue, ŝi akceptis, sed nun ŝi rifuzas.
  • 16:43 - 16:46
    Gesinjoroj,
  • 16:46 - 16:49
    Mi nomiĝas James Randi,
  • 16:49 - 16:52
    kaj mi atendas.
  • 16:52 - 16:54
    Dankon.
  • 16:54 - 16:57
    (Aplaŭdoj)
Title:
Akuzas mediumojn
Speaker:
James Randi
Description:

La famkonata skeptikulo James Randi avide glutas superdozon de homeopatia dormigilo surscene, kaj tiel komencas 18-minutan akuzadon pri neraciaj kredoj. Li prezentas defion al mediumoj el ĉie: pruvu, ke tio kion vi faras estas vera, kaj vi ricevos 1 000 000 dolarojn. (Oni ankoraŭ atendas gajninton.)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:59
Dimitra Papageorgiou approved Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Dimitra Papageorgiou edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Dimitra Papageorgiou edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Karine Breault accepted Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Karine Breault edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Karine Breault edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Karine Breault edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Karine Breault edited Esperanto subtitles for Homeopathy, quackery and fraud
Show all

Esperanto subtitles

Revisions