Return to Video

Cuộc đua đầy nguy hiểm và táo bạo đến Nam Cực - Elizabeth Leane

  • 0:06 - 0:11
    Roald Amundsen dành gần hai năm
    chuẩn bị cho chuyến thám hiểm cực Bắc.
  • 0:11 - 0:16
    Ông được Hoàng gia Na Uy tài trợ kinh phí
    và tự chọn lấy bạn đồng hành.
  • 0:16 - 0:20
    Ông thậm chí còn được
    nhà thám hiểm lừng danh Fridtjof Nansen
  • 0:20 - 0:26
    chúc phúc và cho mượn con tàu, Fram,
    được thiết kế đặc biệt để chịu băng tuyết.
  • 0:26 - 0:31
    Ngay trước khi khởi hành, ông thông báo
    điều cuối cùng cho thủy thủ đoàn:
  • 0:31 - 0:35
    Họ sẽ khởi hành theo hướng ngược lại.
  • 0:35 - 0:40
    Vào đầu thế kỉ 20, gần như toàn bộ
    các khu vực trên địa cầu đã được khám phá
  • 0:40 - 0:45
    và đưa vào bản đồ,trừ hai nơi:
    Bắc Cực, nằm sâu trong
  • 0:45 - 0:49
    dòng nước đóng băng của vùng cực Bắc,
    và Nam Cực, ẩn mình trong
  • 0:49 - 0:54
    một lục địa băng giá vừa được phát hiện
    ở Nam Đại dương rộng lớn.
  • 0:54 - 0:56
    Là một nhà thám hiểm kì cựu,
  • 0:56 - 1:00
    Amundsen luôn mơ
    giấc mơ được đi đến Bắc Cực.
  • 1:00 - 1:03
    Nhưng vào năm 1909, trong khi
    ông còn đang chuẩn bị,
  • 1:03 - 1:07
    thì có tin hai nhà thám hiểm người Mĩ
    Frederick Cook và Robert Peary
  • 1:07 - 1:11
    là những người đầu tiên
    chinh phục Bắc Cực.
  • 1:11 - 1:13
    Thay vì từ bỏ chuyến đi
    đã được lên kế hoạch,
  • 1:13 - 1:19
    Amundsen quyết định đổi hướng đến nơi
    ông gọi là "vấn đề vĩ đại cuối cùng."
  • 1:19 - 1:24
    Nhưng thủy đoàn của Amundsen không phải là
    những người duy nhất không biết điều này.
  • 1:24 - 1:28
    Sĩ quan hải quân người Anh
    Robert F. Scott đã tới vùng cực Nam,
  • 1:28 - 1:31
    hiện dẫn đầu cuộc thám hiểm Nam Cực.
  • 1:31 - 1:35
    Ngay khi tàu của Scott,
    Terra Nova, vừa tới Melbourne năm 1910,
  • 1:35 - 1:38
    ông được tin
  • 1:38 - 1:41
    rằng Amundsen cũng đang tiến thẳng
    đến cực Nam.
  • 1:41 - 1:43
    Bất đắc dĩ, Scott nhận ra
    mình đang đọ sức
  • 1:43 - 1:49
    với nhà thám hiểm người Na Uy
    mà báo chí gọi là 'cuộc đua đến vùng cực'.
  • 1:49 - 1:52
    Tuy nhiên, nếu là một cuộc đua,
    thì đó là một cuộc đua kì lạ.
  • 1:52 - 1:57
    Hai nhà thám hiểm khởi hành vào thời điểm,
    địa điểm khác nhau,
  • 1:57 - 2:00
    và đều có những kế hoạch khác nhau
    cho cuộc hành trình.
  • 2:00 - 2:03
    Amundsen chỉ tập trung vào việc
    tiến tới vùng cực.
  • 2:03 - 2:08
    Nhờ chuyến thám hiểm Bắc Cực,
    ông có kinh nghiệm của cả Inuit và Na Uy,
  • 2:08 - 2:12
    và đến cùng với một nhóm người nhỏ
    và hơn hàng trăm chú chó.
  • 2:12 - 2:16
    Những nhà thám hiểm của ông được mặc
    quần áo làm từ da hải cẩu và lông thú,
  • 2:16 - 2:19
    cũng như ván trượt và giày
    được thiết kế đặc biệt.
  • 2:19 - 2:21
    Nhưng Scott lại phức tạp hơn.
  • 2:21 - 2:24
    Khởi động cuộc thám hiểm
    nghiên cứu khoa học sâu rộng,
  • 2:24 - 2:28
    đoàn của ông gấp tận ba lần
    số người của Amundsen,
  • 2:28 - 2:33
    cùng với hơn 30 chú chó,
    19 con ngựa Xibia,
  • 2:33 - 2:36
    và ba chiếc xe trượt tuyết
    hiện đại nhất.
  • 2:36 - 2:38
    Nhưng dụng cụ cùng với quá nhiều người
  • 2:38 - 2:42
    đã nhấn chìm con tàu khi nó vật lộn với
    những cơn bão của vùng Nam đại dương.
  • 2:42 - 2:46
    Và ngay khi dỡ đồ tiếp tế,
    họ mới nhận ra
  • 2:46 - 2:51
    cả ngựa và xe trượt tuyết đều vô dụng
    trong băng tuyết khắc nghiệt.
  • 2:51 - 2:55
    Mùa xuân năm 1911, sau khi chờ đợi
    qua một đêm dài ở vùng cực,
  • 2:55 - 2:58
    cả hai đều bắt đầu
    hành trình đến vùng phía Nam.
  • 2:58 - 3:01
    Đội của Scott đã đi qua
    sông băng Beardmore,
  • 3:01 - 3:05
    lần theo lối mòn trước đó của
    Ernest Shackleton để tới vùng cực.
  • 3:05 - 3:10
    Dù đã được ghi lại,
    hướng đi này lại rất chậm và tốn sức.
  • 3:10 - 3:12
    Trong khi đó, dù có một khởi đầu sai,
  • 3:12 - 3:15
    nhóm năm người của Amundsen
    đã tận dụng được thời gian
  • 3:15 - 3:20
    khi đi theo một đường chưa được khám phá,
    cũng qua dãy núi Transantarctic.
  • 3:20 - 3:22
    Họ đã dẫn trước đội của Scott,
  • 3:22 - 3:27
    và vào ngày 14 tháng 12,
    đã đến đích trước tiên.
  • 3:27 - 3:31
    Nhằm tránh sự mập mờ xung quanh tuyên bố
    chinh phục Bắc Cực của Cook và Peary,
  • 3:31 - 3:34
    thủy đoàn của Amundsen đã
    nghiên cứu kĩ khu vực theo dạng mắc lưới
  • 3:34 - 3:37
    để đảm bảo họ đã bao quát cả vùng cực.
  • 3:37 - 3:39
    Cùng với việc cắm cờ và dựng trại,
  • 3:39 - 3:44
    họ để lại một bức thư cho Scott,
    mãi đến một tháng sau mới được tìm thấy.
  • 3:44 - 3:46
    Nhưng khi đội của Scott,
    cuối cùng, cũng đến điểm cực,
  • 3:46 - 3:49
    việc thua trong 'cuộc đua' chỉ còn
    là vấn đề nhỏ nhất của họ.
  • 3:49 - 3:54
    Trên đường quay về khu trại,
    hai trong số năm người đã chết
  • 3:54 - 3:56
    vì lạnh, đói và kiệt sức.
  • 3:56 - 4:00
    Những người còn lại hi vọng đoàn tụ
    với một nhóm đã được gửi đi trước đó
  • 4:00 - 4:05
    nhưng do nhiều rủi ro,
    suy xét và thông tin sai
  • 4:05 - 4:08
    đội cứu hộ của họ
    đã không bao giờ đến.
  • 4:08 - 4:13
    Hài cốt của họ, cùng nhật ký của Scott,
    mãi đến mùa xuân mới được tìm thấy.
  • 4:13 - 4:16
    Ngày nay, các nhà khoa học từ nhiều nước
  • 4:16 - 4:18
    sống và làm việc
    tại các trạm nghiên cứu ở Nam Cực.
  • 4:18 - 4:21
    Nhưng hành trình của
    những nhà thám hiểm tiên phong
  • 4:21 - 4:23
    sẽ không bao giờ bị quên lãng.
  • 4:23 - 4:26
    Dù có số phận trái ngược,
    họ mãi mãi được ghi dấu vào lịch sử,
  • 4:26 - 4:31
    và được đặt tên cho những trạm nghiên cứu
    có mặt tại Nam cực.
Title:
Cuộc đua đầy nguy hiểm và táo bạo đến Nam Cực - Elizabeth Leane
Speaker:
Elizabeth Leane
Description:

Xem toàn bộ bài tại: https://ed.ted.com/lessons/the-dangerous-and-daring-race-for-the-south-pole-elizabeth-leane

Vào đầu những năm 1900, gần như toàn bộ các khu vực trên địa cầu đã được khám phá và đưa vào bản đồ, trừ duy nhất hai nơi: Bắc và Nam Cực. Sau khi hai người Mĩ chinh phục được Bắc Cực, một nhà thám hiểm người Na Uy và một sĩ quan hải quân người Anh đã lên đường đi đến nơi cuối cùng còn chưa được khai phá, mà báo chí thời đó gọi là "Cuộc đua đến vùng cực". Elizabeth Leane sẽ vẽ lại hành trình về phương Nam này.

Bài học bởi Elizabeth Leane, đạo diễn bởi Studio WOW-HOW.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:30

Vietnamese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.