Wyjaw prawdę i szukaj jej u innych
-
0:01 - 0:03Jak to często dziś bywa,
-
0:03 - 0:05wykonywałam w życiu wiele zawodów
-
0:05 - 0:07i chociaż były naprawdę różne,
-
0:07 - 0:11moja pierwsza praca stała się
podstawą dla całej reszty. -
0:11 - 0:15Byłam położną asystującą
przy domowych porodach. -
0:16 - 0:21Przyjmowanie na świat dzieci nauczyło mnie
wielu cennych i zaskakujących rzeczy. -
0:21 - 0:24Na przykład: jak uruchomić
samochód o 2 w nocy -
0:24 - 0:25przy dziesięciostopniowym mrozie.
-
0:25 - 0:26(Śmiech)
-
0:26 - 0:31Albo jak ocucić ojca,
który zemdlał na widok krwi. -
0:31 - 0:32(Śmiech)
-
0:32 - 0:34Czy jak przeciąć pępowinę,
-
0:34 - 0:37żeby pępek był ładny.
-
0:37 - 0:40Ale to nie te rzeczy zapamiętałam,
-
0:40 - 0:44kiedy przestałam być położną
i zaczęłam pracę w innych zawodach. -
0:44 - 0:48To, co zapamiętałam, to silne przekonanie,
-
0:48 - 0:54że każdy z nas rodzi się
z unikalną wartością. -
0:54 - 0:58Gdy patrzyłam na twarz noworodka,
-
0:58 - 1:01dostrzegałam przebłysk tej wartości,
-
1:01 - 1:05to bycie sobą bez przepraszania
za swoje istnienie, -
1:05 - 1:07tę wyjątkową iskrę.
-
1:09 - 1:12Używam słowa "dusza",
żeby nazwać tę iskrę, -
1:12 - 1:17bo w języku angielskim to jedyne słowo,
które jest tak blisko nazwania tego, -
1:17 - 1:20co każde dziecko przynosi na świat.
-
1:21 - 1:25Każdy noworodek był jak
niepowtarzalny płatek śniegu. -
1:25 - 1:29Jedyna taka mieszanka biologii,
-
1:29 - 1:31pochodzenia i tajemnicy.
-
1:32 - 1:34Kiedy dziecko dorasta,
-
1:34 - 1:36zaczyna się utożsamiać z rodziną
-
1:36 - 1:38i dopasowywać do kultury,
-
1:38 - 1:41do społeczeństwa oraz do swojej płci.
-
1:41 - 1:44Zaczyna wtedy chować swoją duszę
-
1:44 - 1:46warstwa po warstwie.
-
1:46 - 1:48Tak się właśnie rodzimy,
-
1:48 - 1:50ale...
-
1:50 - 1:51(Śmiech)
-
1:51 - 1:54Ale kiedy dorastamy, wiele nas spotyka
-
1:55 - 1:56i sprawia, że chcemy...
-
1:58 - 2:03ukryć autentyczność
i ekscentryczność duszy. -
2:03 - 2:04Wszyscy to robimy.
-
2:04 - 2:07Każdy w tym pokoju jest byłym dzieckiem...
-
2:07 - 2:08(Śmiech)
-
2:08 - 2:11z prawami przyrodzonymi.
-
2:12 - 2:17Jednak jako dorośli tak długo
źle się czuliśmy we własnej skórze, -
2:17 - 2:21jakbyśmy mieli ADD:
zaburzenia poziomu autentyczności. -
2:21 - 2:23Ale nie te dzieci.
-
2:23 - 2:24Jeszcze nie.
-
2:24 - 2:26Ich przekaz brzmiał dla mnie tak:
-
2:26 - 2:29odkryj swoją duszę
-
2:29 - 2:32i poszukaj tej iskry
-
2:32 - 2:33w innych ludziach.
-
2:33 - 2:34Bo ona ciągle tam jest.
-
2:35 - 2:38Natomiast od rodzących nauczyłam się,
-
2:38 - 2:41żeby być otwartą,
-
2:41 - 2:44nawet gdy jest to bolesne.
-
2:45 - 2:47Szyjka macicy na co dzień wygląda tak.
-
2:47 - 2:49To mały mięsień
-
2:49 - 2:51w trzonie macicy.
-
2:51 - 2:55Podczas porodu musi rozciągnąć się od...
-
2:56 - 2:57do...
-
2:57 - 2:58Au!
-
2:58 - 3:01Jeśli walczysz z tym bólem,
-
3:01 - 3:03to sprawiasz go sobie jeszcze więcej
-
3:03 - 3:06i blokujesz to, co ma się urodzić.
-
3:06 - 3:10Nigdy nie zapomnę magii tej chwili,
-
3:10 - 3:13kiedy kobieta przestaje walczyć z bólem
-
3:14 - 3:15i otwiera się.
-
3:15 - 3:19Tak jakby siły wszechświata zauważyły to
-
3:19 - 3:21i wysłały pomoc.
-
3:22 - 3:24Nigdy nie zapomnę tego przesłania.
-
3:24 - 3:28Kiedy zdarzają mi się bolesne chwile
-
3:28 - 3:30w życiu lub w pracy zawodowej,
-
3:30 - 3:33na początku oczywiście się im opieram,
-
3:33 - 3:36a potem przypominam sobie
przesłanie matek: -
3:36 - 3:37bądź otwarta,
-
3:38 - 3:39bądź ciekawa.
-
3:39 - 3:42Zapytaj, co urodzi się z tego bólu.
-
3:42 - 3:44Coś nowego chce się narodzić.
-
3:45 - 3:48Jedna ważna rzecz, której się nauczyłam,
-
3:48 - 3:50pochodzi od Alberta Einsteina.
-
3:51 - 3:53Nie było go przy żadnym z porodów...
-
3:53 - 3:54(Śmiech)
-
3:54 - 3:56ale była to lekcja o czasie.
-
3:58 - 4:02Pod koniec życia Einstein stwierdził,
-
4:02 - 4:06że doświadczenie życia
jako kołowrotka dla chomików -
4:06 - 4:07jest iluzją.
-
4:08 - 4:10Biegniemy w kółko coraz szybciej,
-
4:10 - 4:12próbując gdzieś dotrzeć.
-
4:12 - 4:14Podczas gdy
-
4:15 - 4:19pod powierzchnią czasu jest inny wymiar,
-
4:19 - 4:24gdzie przeszłość, teraźniejszość
i przyszłość łączą się -
4:24 - 4:27i stają czasem głębokim.
-
4:27 - 4:30Nie ma dokąd pójść.
-
4:31 - 4:35Einstein nazywał ten stan, wymiar:
-
4:35 - 4:37"tylko byciem".
-
4:37 - 4:39Powiedział też, że gdy tego doświadczył,
-
4:39 - 4:41przeżył strach pomieszany z podziwem.
-
4:42 - 4:43Gdy przyjmowałam na świat dzieci,
-
4:43 - 4:45byłam zmuszona opuścić kołowrotek.
-
4:45 - 4:49Czasem siedziałam całymi dniami,
godzina po godzinie, -
4:49 - 4:52jedynie oddychając z przyszłymi rodzicami.
-
4:52 - 4:53Tylko będąc.
-
4:54 - 4:57Doświadczyłam sporo tego uczucia.
-
4:57 - 5:02Oto trzy lekcje, których nauczyło
mnie położnictwo. -
5:02 - 5:05Pierwsza: odsłoń swoją duszę.
-
5:05 - 5:12Druga: gdy sprawy stają się trudne
lub bolesne, pozostań otwarta. -
5:12 - 5:16Trzecia: od czasu do czasu
wyjdź z kołowrotka -
5:16 - 5:18w głęboki czas.
-
5:19 - 5:22Czerpałam z tych lekcji przez całe życie,
-
5:23 - 5:25lecz najbardziej w ostatnich latach,
-
5:25 - 5:30kiedy podjęłam najważniejszą
jak do tej pory pracę. -
5:31 - 5:35Dwa lata temu moja siostra miała nawrót
-
5:35 - 5:37rzadkiej odmiany raka krwi.
-
5:38 - 5:42Jedyną możliwością leczenia
był przeszczep szpiku kostnego. -
5:43 - 5:46Mimo przeszkód znaleźliśmy dawcę.
-
5:46 - 5:48Tym dawcą byłam ja.
-
5:49 - 5:52Mam trzy siostry,
-
5:52 - 5:58które dowiedziawszy się, że jestem
idealną kandydatką do przeszczepu, -
5:59 - 6:01powiedziały: "Serio? Ty?"
-
6:01 - 6:02(Śmiech)
-
6:02 - 6:04"Idealna kandydatka?".
-
6:04 - 6:07Wśród rodzeństwa to typowe.
-
6:07 - 6:10Między rodzeństwem wiele się dzieje.
-
6:10 - 6:14Jest miłość i przyjaźń, jest ochrona.
-
6:14 - 6:16Ale jest też zazdrość,
-
6:17 - 6:18rywalizacja,
-
6:19 - 6:21odrzucenie i atak.
-
6:22 - 6:28To pośród rodzeństwa zaczynamy
gromadzić pierwsze warstwy, -
6:28 - 6:29które otaczają naszą duszę.
-
6:30 - 6:33Kiedy dowiedziałam się,
że mój szpik nadaje się do przeszczepu, -
6:33 - 6:35zaczęłam zbierać informacje.
-
6:35 - 6:37Dowiedziałam się,
-
6:38 - 6:41jak przebiega przeszczep.
-
6:41 - 6:44Najpierw cały szpik chorego jest niszczony
-
6:44 - 6:47potężną dawką chemioterapii,
-
6:47 - 6:50a potem zastępuje się go
-
6:50 - 6:54milionami komórek zdrowego szpiku dawcy.
-
6:54 - 6:56Następnie robi się wszystko,
-
6:56 - 7:00żeby przeszczep się przyjął.
-
7:00 - 7:05Dowiedziałam się także,
że przeszczepy są niebezpieczne. -
7:05 - 7:10Po prawie śmiercionośnej chemioterapii
-
7:11 - 7:14na siostrę czekały kolejne wyzwania.
-
7:14 - 7:16Moje komórki
-
7:17 - 7:19mogą zaatakować jej ciało,
-
7:20 - 7:23a jej ciało może odrzucić komórki.
-
7:23 - 7:25Nazywa się to odrzuceniem przeszczepu
-
7:25 - 7:27i obydwie sytuacje mogą ją zabić.
-
7:28 - 7:30Odrzucenie, atak.
-
7:30 - 7:32Te słowa brzmią znajomo
-
7:32 - 7:35w kontekście rodzeństwa.
-
7:36 - 7:39Ja i siostra miałyśmy
długą historię pełną miłości, -
7:39 - 7:42ale również odrzucenia i ataku.
-
7:42 - 7:46Od małych nieporozumień
do większych zdrad. -
7:47 - 7:49Nie miałyśmy tej relacji,
-
7:49 - 7:51w której rozmawia się na głębsze tematy.
-
7:52 - 7:57Jak to często robią siostry
i osoby w różnych relacjach, -
7:57 - 8:00unikałyśmy pełnej szczerości,
-
8:00 - 8:03odsłaniania ran
-
8:03 - 8:05lub przyznawania się do błędów.
-
8:05 - 8:10Jednak gdy dowiedziałam się
o ryzyku odrzucenia bądź ataku, -
8:10 - 8:12pomyślałam, że czas to zmienić.
-
8:13 - 8:18Zostawiłyśmy przeszczep szpiku lekarzom
-
8:18 - 8:24i skupiłyśmy się na czymś, co potem
nazwałyśmy "przeszczepem szpiku duszy". -
8:24 - 8:28Czy gdybyśmy zmierzyły się
z wyrządzonymi sobie krzywdami, -
8:28 - 8:31czy zamiast odrzucenia lub ataku...
-
8:31 - 8:33Czy mogłybyśmy się wysłuchać?
-
8:33 - 8:35Czy mogłybyśmy sobie przebaczyć?
-
8:35 - 8:37Stać się jednością?
-
8:37 - 8:40Czy nasze komórki zrobiłyby wtedy to samo?
-
8:41 - 8:46By zachęcić sceptyczną siostrę,
sięgnęłam po świętą księgę rodziców, -
8:46 - 8:48New Yorker Magazine.
-
8:48 - 8:50(Śmiech)
-
8:50 - 8:53Wysłałam jej komiks,
-
8:53 - 8:57by przekonać ją, dlaczego
powinnyśmy iść do terapeuty -
8:57 - 9:02przed pobraniem
i przeszczepieniem szpiku. -
9:02 - 9:04Oto on.
-
9:04 - 9:08"Nigdy mu nie wybaczę tego,
co sobie sama ubzdurałam". -
9:08 - 9:10(Śmiech)
-
9:10 - 9:12Powiedziałam siostrze,
-
9:13 - 9:16że prawdopodobnie też takie byłyśmy.
-
9:16 - 9:22Krążyłyśmy wokół zmyślonych historii,
które trzymały nas na dystans. -
9:22 - 9:25Powiedziałam jej, że po przeszczepie
-
9:25 - 9:28w jej żyłach
-
9:28 - 9:29będzie płynąć moja krew,
-
9:29 - 9:32wytworzona przez komórki mojego szpiku.
-
9:32 - 9:37Oraz, że w jądrach tych komórek
-
9:37 - 9:39będzie moje DNA.
-
9:39 - 9:43"Będę w tobie pływać do końca życia",
-
9:43 - 9:46powiedziałam lekko przerażonej siostrze.
-
9:46 - 9:48(Śmiech)
-
9:48 - 9:51"Myślę więc, że lepiej
oczyścić nasze relacje". -
9:52 - 9:54Kryzys zdrowotny sprawia,
-
9:54 - 9:59że podejmujemy ryzykowane decyzje
jak odejście z pracy czy skok z samolotu. -
10:00 - 10:02W przypadku mojej siostry
-
10:02 - 10:05była to zgoda na sesje terapeutyczne,
-
10:06 - 10:09na których dotarłyśmy do samego szpiku.
-
10:12 - 10:16Wróciłyśmy do historii sprzed lat
-
10:16 - 10:18i wyobrażeń, jakie miałyśmy o sobie.
-
10:18 - 10:20Przez winę i wstyd,
-
10:20 - 10:24aż została sama miłość.
-
10:26 - 10:30Ludzie mówią, że byłam
dzielna, oddając szpik, -
10:30 - 10:32ale ja tak nie myślę.
-
10:32 - 10:34Dla mnie odważny był
-
10:34 - 10:37ten drugi zabieg
-
10:37 - 10:39przeszczepu duchowego.
-
10:40 - 10:44Całkowite obnażenie się
przed innym człowiekiem. -
10:44 - 10:47Odrzucenie dumy i postawy obronnej.
-
10:47 - 10:49Odsłanianie warstw
-
10:50 - 10:54oraz dzielenie się delikatnymi duszami.
-
10:54 - 10:57Przypominałam sobie wtedy
lekcje z bycia położną: -
10:57 - 10:59odsłoń swoją duszę.
-
11:00 - 11:03Otwórz się na to,
co straszne i bolesne. -
11:03 - 11:05Szukaj tego, co wywołuje
strach pomieszany z podziwem. -
11:06 - 11:09To ja z komórkami szpiku po pobraniu.
-
11:09 - 11:11Mówią na to "zbiory",
-
11:11 - 11:14jak na jakąś sielankę z farmy na stół.
-
11:14 - 11:15(Śmiech)
-
11:15 - 11:18A zapewniam was, że wygląda to inaczej.
-
11:20 - 11:23Tutaj moja bardzo dzielna siostra
-
11:23 - 11:25dostaje moje komórki.
-
11:26 - 11:30Po przeszczepie zaczęłyśmy
spędzać coraz więcej czasu razem, -
11:30 - 11:33jakbyśmy były znów małymi dziewczynkami.
-
11:34 - 11:37Przeszłość i teraźniejszość połączyły się.
-
11:37 - 11:39Weszłyśmy w głęboki czas.
-
11:39 - 11:44Opuściłam kołowrotek życia i pracy,
-
11:44 - 11:45żeby połączyć się z siostrą
-
11:46 - 11:48na samotnej wyspie
-
11:48 - 11:50choroby i leczenia.
-
11:51 - 11:53Spędziłyśmy miesiące
-
11:53 - 11:55w izolacji,
-
11:55 - 11:57zarówno w szpitalu, jak i w jej domu.
-
11:58 - 12:00Nasze pędzące społeczeństwo
-
12:00 - 12:05nie wspiera ani nie docenia tej pracy.
-
12:05 - 12:09Widzimy to jako rozłam
w prawdziwym życiu i ważnej pracy. -
12:09 - 12:14Obawiamy się emocjonalnego
wyczerpania i kosztów finansowych. -
12:14 - 12:17I tak, koszty finansowe są znaczne.
-
12:17 - 12:19Ale dostałam zapłatę.
-
12:20 - 12:24Zapłatę w walucie,
o której społeczeństwo zapomniało. -
12:25 - 12:27Zapłacono mi miłością.
-
12:28 - 12:29Zapłacono mi duszą.
-
12:29 - 12:32Zapłacono mi siostrą.
-
12:33 - 12:38Siostra powiedziała, że rok po
przeszczepie był najlepszym w jej życiu. -
12:38 - 12:39To było zaskakujące.
-
12:39 - 12:42Tyle wycierpiała.
-
12:42 - 12:46Ale powiedziała, że życie
nigdy nie było tak słodkie, -
12:46 - 12:49a dzięki odsłonięciu duszy
-
12:49 - 12:51i mówieniu sobie prawdy
-
12:52 - 12:56zaczęła w kontaktach z innymi
-
12:56 - 12:57być bardziej sobą.
-
12:57 - 13:00Zaczęła mówić to,
co zawsze chciała powiedzieć. -
13:00 - 13:03Zaczęła robić to, co zawsze chciała.
-
13:03 - 13:05Ja również.
-
13:05 - 13:11Przestałam się tak bać autentyczności.
-
13:12 - 13:14Mówiłam swoje prawdy,
-
13:14 - 13:18ale co ważniejsze,
szukałam prawd innych osób. -
13:20 - 13:23Trwało to aż do końca tej historii,
-
13:23 - 13:27kiedy uświadomiłam sobie,
ile nauczyłam się jako położna. -
13:27 - 13:30Po najlepszym roku życia mojej siostry
-
13:30 - 13:32rak powrócił,
-
13:33 - 13:36ale tym razem lekarze
nie mogli już nic zrobić. -
13:36 - 13:39Dawali jej kilka miesięcy życia.
-
13:40 - 13:43Noc przed śmiercią siostry
-
13:43 - 13:46usiadłam przy jej łóżku.
-
13:46 - 13:48Była taka mała i chuda.
-
13:49 - 13:51Widziałam jak krew
pulsuje w żyłach na jej szyi. -
13:52 - 13:55To była moja krew, jej krew, nasza krew.
-
13:56 - 13:59Wraz z nią umarła część mnie.
-
14:01 - 14:05Próbowałam to zrozumieć.
-
14:05 - 14:08Jak to połączenie sprawiło,
-
14:08 - 14:10że stałyśmy się bardziej sobą,
-
14:10 - 14:12bardziej zgodnymi z duszą.
-
14:12 - 14:17Stawianie czoła i otwarcie
na cierpienia z przeszłości -
14:17 - 14:20sprawiło, że narodziłyśmy się
dla siebie na nowo. -
14:21 - 14:23Wyjście poza ramy czasu sprawiło,
-
14:23 - 14:25że zostałyśmy połączone na zawsze.
-
14:27 - 14:30Po siostrze zostało mi wiele rzeczy
-
14:30 - 14:33i przekażę wam jedną z nich.
-
14:34 - 14:38Nie musicie czekać
na sytuacje zagrażające życiu, -
14:38 - 14:42by oczyścić ważne dla was relacje
-
14:42 - 14:44oraz zaoferować szpik waszej duszy
-
14:45 - 14:47lub szukać go u kogoś.
-
14:48 - 14:50Wszyscy możemy to zrobić.
-
14:50 - 14:55Możemy być tym pierwszym,
-
14:55 - 14:59który zdobędzie się na odwagę
i postawi ten pierwszy krok -
15:00 - 15:02w kierunku drugiej osoby
-
15:02 - 15:05i zrobi coś innego
-
15:05 - 15:08niż dotychczasowe odrzucenie czy atak.
-
15:08 - 15:11Możemy to zrobić w stosunku do rodzeństwa,
-
15:11 - 15:12znajomych,
-
15:12 - 15:14przyjaciół czy kolegów z pracy.
-
15:14 - 15:17Możemy to uczynić z rozdźwiękiem
-
15:17 - 15:20i niezgodą, które nas otaczają.
-
15:20 - 15:24Możemy to uczynić dla duszy świata.
-
15:25 - 15:26Dziękuję.
-
15:26 - 15:27(Brawa)
- Title:
- Wyjaw prawdę i szukaj jej u innych
- Speaker:
- Elizabeth Lesser
- Description:
-
W tej lirycznej i niespodziewanie zabawnej prelekcji jak na poruszane w niej trudne tematy: nadwyrężone relacje czy śmierć bliskiej osoby, Elizabeth Lesser opowiada o procesie leczenia, który polegał na odrzuceniu dumy i postawy obronnej, by obnażyć duszę i powiedzieć prawdę. "Nie musisz czekać na sytuacje, w których toczy się walka o życie, by oczyścić relacje, które są dla ciebie ważne." - mówi -"Bądź tym odważnym, tym który postawi pierwszy krok w kierunku drugiej osoby".
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:44
Marta Grochowalska approved Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Marta Grochowalska edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Marta Grochowalska edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Marta Grochowalska commented on Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others | ||
Sylwia Gliniewicz edited Polish subtitles for Say your truths and seek them in others |
Marta Grochowalska
Hej Sylwia,
"druga godzina" jak najbardziej! Z wielokropkiem w 2:55 też racja.
Ten szpik mi się podoba - taka metafora nawiązuje do fizycznej terapii, o której tam mowa. Co do reszty - jak uważasz ;-)
Pozdrowienia i dzięki za zatwierdzenie tej prelekcji
Marta