Wijsheid van beroemde schrijvers over ieder levensjaar
-
0:01 - 0:03Volgende maand word ik 44
-
0:03 - 0:08en ik heb het gevoel dat 44
echt een goed jaar wordt. -
0:08 - 0:11Een jaar van besef en van vervulling.
-
0:12 - 0:13Ik heb dat gevoel,
-
0:13 - 0:16niet omdat mij iets specifieks
te wachten staat, -
0:16 - 0:19maar omdat ik heb gelezen
dat het een goed jaar zou worden -
0:19 - 0:22in een boek van Norman Mailer uit 1968.
-
0:22 - 0:25"Hij voelde zijn leeftijd,
vierenveertig ...", -
0:25 - 0:28schreef Mailer in
'The Armies of the Night', -
0:28 - 0:31"... voelde zich alsof
hij een robuuste belichaming was -
0:31 - 0:35van botten, spieren, hart, geest
en gevoel om een man te zijn, -
0:35 - 0:37alsof hij was gearriveerd."
-
0:37 - 0:40Ik weet wel dat Mailer
niet over mij schreef. -
0:40 - 0:42Maar toch ook een beetje wel.
-
0:43 - 0:47Want wij allen;
jij, ik, het karakter in dit boek, -
0:47 - 0:49we worden allemaal ouder.
-
0:49 - 0:52We volgen vanaf onze geboorte
dezelfde grote lijnen. -
0:53 - 0:56Via de verwondering en bescherming
van de kindertijd, -
0:56 - 1:00de bevrijding en de frustaties
van de puberteit, -
1:00 - 1:03de macht en mijlpalen
van de volwassenheid, -
1:04 - 1:08naar de erkenning
en berusting van de oude dag. -
1:08 - 1:10Het leven bestaat uit patronen
-
1:10 - 1:12en die worden gedeeld.
-
1:12 - 1:17Thomas Mann schreef:
"Het zal mij net zo vergaan als hen." -
1:18 - 1:20We beleven deze patronen niet alleen.
-
1:20 - 1:22We leggen ze ook vast.
-
1:22 - 1:25We schrijven ze op in boeken
en zo worden ze verhalen -
1:25 - 1:27die we kunnen lezen en herkennen.
-
1:28 - 1:30Boeken vertellen ons wie we waren,
-
1:30 - 1:33wie we zijn en ook wie we worden.
-
1:33 - 1:35Dat hebben ze al duizenden jaren gedaan.
-
1:36 - 1:38James Salter schreef:
-
1:38 - 1:42"Het leven gaat over in pagina's,
als het al ergens in overgaat." -
1:43 - 1:46Dus zes jaar geleden bedacht ik:
-
1:46 - 1:50als het leven overgaat in pagina's,
moeten er ergens -
1:50 - 1:53dingen zijn geschreven over elke leeftijd.
-
1:53 - 1:56Als ik ze kon vinden,
zou ik ze in een verhaal kunnen bundelen. -
1:56 - 1:58Ik zou ze kunnen bundelen tot een leven;
-
1:58 - 2:01een lang leven, een honderdjarig leven,
-
2:01 - 2:03het geheel van al die opvolgende jaren,
-
2:03 - 2:06dat de gelukkigen onder ons
daadwerkelijk doorlopen. -
2:07 - 2:10Ik was toen 37 jaar oud,
-
2:11 - 2:14"een leeftijd van discretie",
schreef William Trevor. -
2:15 - 2:18Ik had de neiging om over tijd
en leeftijd na te denken. -
2:18 - 2:21Door een ziekte in de familie
en later mijn eigen blessure, -
2:21 - 2:24wist ik al lang dat oud worden
geen vanzelfsprekendheid is. -
2:25 - 2:29Trouwens, ouder worden
stelde slechts het onvermijdelijke uit: -
2:29 - 2:31de tijd die afmaakt
wat omstandigheden lieten liggen. -
2:32 - 2:34Een beetje ontmoedigend.
-
2:34 - 2:37Maar een overzicht zou blijven bestaan.
-
2:37 - 2:40Een tijdslijn met alle
kwetsbare jaren na elkaar -
2:41 - 2:44zou een manier zijn om het vluchtige
te grijpen en te doorgronden, -
2:44 - 2:47en een manier om mijzelf en anderen
een glimp van de toekomst te geven, -
2:47 - 2:49of we haar nu ooit
zouden bereiken of niet. -
2:50 - 2:54Toen ik aan het overzicht begon te werken,
raakte ik al snel geobsedeerd; -
2:54 - 2:57ik doorzocht pagina na pagina
naar alle mogelijke leeftijden. -
2:58 - 3:02Op zoek naar een beschrijving voor elk
van de eerste honderd jaar van ons leven. -
3:03 - 3:06"Zevenentwintig ... een periode
van onverwachte onthullingen", -
3:07 - 3:11"Tweeënzestig ...
van subtiele achteruitgang." -
3:12 - 3:16Ik was me er natuurlijk van bewust
dat zulke ideeën relatief waren. -
3:16 - 3:20Om te beginnen leven we nu langer,
dus we worden langzamer oud. -
3:21 - 3:24Christopher Isherwood gebruikte
de uitdrukking 'het gele blad' -
3:24 - 3:26om een man van 53 te beschrijven,
-
3:27 - 3:31een eeuw nadat Lord Byron zichzelf
zo beschreef toen hij 36 was. -
3:31 - 3:33(Gelach)
-
3:33 - 3:36Ik was me er ook van bewust,
dat de jaren in je leven -
3:36 - 3:39wild en onvoorspelbaar
op elkaar kunnen volgen, -
3:39 - 3:42en dat mensen dezelfde leeftijd
verschillend kunnen ervaren. -
3:42 - 3:46Maar toch, toen het overzicht vorm kreeg,
-
3:46 - 3:49zag ik, zo helder als een spiegelbeeld,
-
3:49 - 3:51ook mijn eigen leven
op het papier verschijnen. -
3:52 - 3:55Ook ik was op mijn 20e "steeds minder
zeker van de eigen persoonlijkheid", -
3:56 - 4:01en kwam ik op mijn 30e "uit de woestenij
van voorbereiding naar een actief leven", -
4:01 - 4:05tot ik op mijn veertigste
"... zachtjes de deuren sloot -
4:05 - 4:08van kamers waar ik niet
naar terug zou keren". -
4:09 - 4:10Dat was ik.
-
4:12 - 4:14Dat zijn we natuurlijk allemaal.
-
4:15 - 4:17Milton Glaser,
fantastisch grafisch ontwerper, -
4:17 - 4:20wiens mooie ontwerpen jullie hier zien
-
4:21 - 4:22en die nu 85 is --
-
4:22 - 4:27al die jaren "... een rijping
en een apotheose", schreef Nabokov -- -
4:27 - 4:31zei tegen me dat net als kunst en kleur,
-
4:31 - 4:34literatuur ons helpt te herinneren
wat we hebben meegemaakt. -
4:35 - 4:39En inderdaad, toen ik het overzicht
aan mijn opa liet zien, -
4:39 - 4:41knikte hij instemmend.
-
4:41 - 4:45Hij was toen 95 en zou bijna sterven,
-
4:45 - 4:50wat volgens Roberto Bolaño
"... hetzelfde is als nooit doodgaan". -
4:52 - 4:54En achteraf zei hij tegen me
-
4:55 - 5:00dat Proust gelijk had: als we 22 zijn,
weten we zeker dat we niet zullen sterven. -
5:02 - 5:05Net zoals een thanatoloog,
Edwin Shneidman, gelijk had -
5:05 - 5:09dat als we 90 zijn,
we zeker weten dat dat wel zal gebeuren. -
5:09 - 5:11Het was hem overkomen,
-
5:11 - 5:12net zoals hen.
-
5:15 - 5:17Het overzicht is nu klaar:
-
5:18 - 5:20honderd jaren.
-
5:21 - 5:23En als ik erop terugkijk
-
5:24 - 5:26weet ik dat ik nog niet klaar ben.
-
5:27 - 5:29Ik moet mijn leven nog leven,
-
5:29 - 5:31ik heb nog veel meer pagina's
om in over te gaan. -
5:33 - 5:34En denkend aan Mailer,
-
5:34 - 5:36wacht ik 44 af.
-
5:37 - 5:38Bedankt.
-
5:38 - 5:41(Applaus)
- Title:
- Wijsheid van beroemde schrijvers over ieder levensjaar
- Speaker:
- Joshua Prager
- Description:
-
Zo verschillend als wij mensen zijn, we worden allemaal ouder volgens dezelfde opeenvolging van jaren, en de gemeenschappelijke patronen van onze levens vinden we terug in de pagina's van de boeken waar we van houden. In deze treffende talk gaat journalist Josh Prager op zoek naar de verschillende levensfases aan de hand van citaten van Norman Mailer, Joyce Carol Oates, William Trevor en andere beroemde schrijvers. De visualisaties zijn gemaakt door grafisch ontwerper Milton Glaser. Prager zegt: "Boeken vertellen ons wie we waren, wie we zijn en ook wie we worden."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:01
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life | ||
Saskia O'Neill edited Dutch subtitles for Wisdom from great writers on every year of life |