Welke rol speelt geluk in je leven?
-
0:01 - 0:02Hallo iedereen.
-
0:02 - 0:06Ik ben vereerd
met jullie te kunnen praten -
0:06 - 0:12en vandaag wil ik het graag hebben
over geluk en rechtvaardigheid -
0:12 - 0:14en de relatie tussen die twee.
-
0:14 - 0:19Een paar jaar geleden
werd ik opgebeld door een oud-student -
0:19 - 0:21die het over zijn dochter wou hebben.
-
0:21 - 0:23Haar middelbare school zat er bijna op
-
0:23 - 0:30en ze overwoog een aanvraag in te dienen
bij Swarthmore, waar ik lesgaf. -
0:30 - 0:35En hij wou polsen bij mij
of ze kans maakte op een toelating. -
0:35 - 0:40Swarthmore is een extreem
moeilijke school om binnen te geraken. -
0:40 - 0:42Dus ik zei: "Vertel me eens
wat meer over haar." -
0:42 - 0:44En hij vertelde me over haar,
-
0:44 - 0:47over haar cijfers, haar referenties,
-
0:47 - 0:49haar buitenschoolse activiteiten.
-
0:49 - 0:53En ze klonk als een superster,
een fantastisch kind. -
0:54 - 0:56Dus zei ik: "Ze klinkt geweldig.
-
0:56 - 1:02Ze klinkt als het soort student
dat Swarthmore graag wil hebben." -
1:02 - 1:05En hij vroeg: "Betekent dat
dat ze zal worden toegelaten?" -
1:06 - 1:08En ik zei: "Nee.
-
1:09 - 1:13Er zijn gewoon niet genoeg
plekken op Swarthmore -
1:13 - 1:15voor iedereen die goed is.
-
1:15 - 1:19Er zijn niet genoeg plekken op Harvard,
Yale, Princeton of Stanford. -
1:19 - 1:23Er zijn niet genoeg plekken
bij Google, Amazon of Apple. -
1:23 - 1:28Er zijn niet genoeg plekken
op de TED-conferenties. -
1:28 - 1:30Er zijn ontzettend veel goede mensen
-
1:30 - 1:33en sommigen van hen
zullen het niet halen." -
1:35 - 1:37Dus zei hij: "Wat moeten we dan doen?"
-
1:38 - 1:41En ik zei: "Dat is een heel goede vraag."
-
1:42 - 1:44Wat moeten we doen?
-
1:44 - 1:48En ik weet wat hogescholen
en universiteiten hebben gedaan. -
1:48 - 1:56In het belang van eerlijkheid
zijn ze de normen blijven opdrijven, -
1:56 - 2:02omdat het niet eerlijk lijkt
minder gekwalificeerde mensen toe te laten -
2:02 - 2:05en beter gekwalificeerde
mensen af te wijzen, -
2:05 - 2:09dus leg je de normen steeds hoger en hoger
-
2:09 - 2:15tot je enkel die studenten kan toelaten
waar plaats voor is. -
2:16 - 2:22En dit schendt veel mensen hun gevoel
van rechtvaardigheid en eerlijkheid. -
2:22 - 2:25Amerikaanse burgers
hebben verschillende meningen -
2:25 - 2:29over wat een eerlijk proces
precies inhoudt, -
2:29 - 2:33maar over één iets
is bijna iedereen het eens: -
2:33 - 2:36in een rechtvaardig en eerlijk systeem
-
2:36 - 2:38krijgen mensen wat ze verdienen.
-
2:38 - 2:41En wat ik mijn oud-student vertelde
-
2:41 - 2:45is dat als het gaat
om de toelating tot een universiteit, -
2:45 - 2:49het gewoon niet zo is
dat je krijgt wat je verdient. -
2:49 - 2:53Sommige mensen krijgen
wat ze verdienen en anderen niet -
2:53 - 2:56en zo is het nu eenmaal.
-
2:56 - 3:00Als je de vereisten opdrijft,
zoals de universiteiten hebben gedaan, -
3:00 - 3:05creëer je een waanzinnige concurrentie
onder middelbare scholieren, -
3:05 - 3:08want het volstaat niet om goed te zijn,
-
3:08 - 3:10het volstaat niet om goed genoeg te zijn,
-
3:10 - 3:14je moet beter zijn dan alle anderen
die zich ook aanmelden. -
3:14 - 3:16En wat dit heeft gedaan,
-
3:16 - 3:18of waaraan het heeft bijgedragen,
-
3:18 - 3:22is een soort epidemie
van angst en depressie -
3:22 - 3:25die verpletterend is voor onze tieners.
-
3:25 - 3:28We vernielen een hele generatie
met dit soort concurrentie. -
3:29 - 3:31Terwijl ik hierover nadacht,
-
3:31 - 3:34bedacht ik dat er een manier is
om dit probleem op te lossen. -
3:34 - 3:36Dit is wat we zouden kunnen doen:
-
3:37 - 3:40als mensen een aanvraag indienen
bij een universiteit -
3:40 - 3:45maken we een onderscheid tussen zij
die goed genoeg zijn om succesvol te zijn -
3:46 - 3:47en zij die dat niet zijn
-
3:47 - 3:51en we weigeren degenen
die niet goed genoeg zijn -
3:51 - 3:55en van alle anderen steken we
hun namen in een hoed, -
3:55 - 3:59we trekken er willekeurige namen uit
en laten die mensen toe. -
3:59 - 4:00Met andere woorden:
-
4:00 - 4:03we laten studenten toe
via een loterijsysteem -
4:03 - 4:08en misschien doen we hetzelfde
bij technologiebedrijven -
4:08 - 4:10en -- misschien ga ik nu te ver --
-
4:10 - 4:14maar misschien beslissen we zelfs
wie een TED Talk mag geven -
4:14 - 4:16via een loterijsysteem.
-
4:16 - 4:18Begrijp me niet verkeerd,
-
4:18 - 4:22een loterij als deze
zal het onrecht niet elimineren. -
4:22 - 4:26Er zullen nog altijd genoeg mensen zijn
die niet krijgen wat ze verdienen. -
4:26 - 4:29Maar het is tenminste eerlijk.
-
4:29 - 4:35Het onthult het onrecht voor wat het is,
in plaats van te doen alsof het niet zo is -
4:35 - 4:38en het doorprikt de enorme druk
-
4:38 - 4:42waaronder onze middelbare
scholieren momenteel leven. -
4:43 - 4:48Dus hoe komt het dat dit perfect
redelijke voorstel, al zeg ik het zelf, -
4:49 - 4:51niet serieus wordt overwogen?
-
4:52 - 4:53Ik denk dat ik weet waarom.
-
4:54 - 4:57Ik denk dat we het idee haten
-
4:57 - 5:03dat echt belangrijke dingen in ons leven
door geluk of toeval kunnen gebeuren, -
5:03 - 5:08dat we echt belangrijke dingen
in ons leven niet onder controle hebben. -
5:08 - 5:09Ik haat dat idee.
-
5:09 - 5:12Het is geen wonder
dat mensen dat idee haten, -
5:12 - 5:16maar het is gewoon de realiteit.
-
5:17 - 5:22Ten eerste is de toelating
tot universiteiten nu al een loterij. -
5:22 - 5:24Alleen doen zij
die de aanvragen goedkeuren -
5:24 - 5:25alsof het niet zo is.
-
5:25 - 5:27Dus laten we er eerlijk over zijn.
-
5:27 - 5:32En ten tweede denk ik dat als we
toegeven dat het een loterij is, -
5:32 - 5:37het ons ook zou doen inzien
hoe belangrijk geluk is -
5:37 - 5:39in het leven van elk van ons.
-
5:39 - 5:41Neem mij.
-
5:42 - 5:46Bijna alle belangrijke
gebeurtenissen in mijn leven -
5:46 - 5:50heb ik grotendeels te danken aan geluk.
-
5:51 - 5:54Toen ik in de brugklas zat,
verliet mijn familie New York -
5:54 - 5:57en ging naar Westchester County.
-
5:57 - 6:00Op school leerde ik meteen
een leuk jong meisje kennen -
6:00 - 6:01dat een vriendin werd,
-
6:01 - 6:04toen werd ze mijn beste vriendin,
-
6:04 - 6:07toen werd ze mijn partner
-
6:07 - 6:09en uiteindelijk werd ze mijn vrouw.
-
6:09 - 6:13Gelukkig is ze nu al 52 jaar mijn vrouw.
-
6:13 - 6:17Ik had hier weinig mee te maken.
Het was gelukkig toeval. -
6:18 - 6:20Ik ging naar de universiteit
-
6:20 - 6:25en in het eerste semester schreef ik me in
voor een inleiding in de psychologie. -
6:25 - 6:27Ik wist niet eens wat psychologie was,
-
6:27 - 6:30maar het paste in mijn schema
en voldeed aan de vereisten, -
6:30 - 6:31dus schreef ik me in.
-
6:31 - 6:33En toevallig werd de les gegeven
-
6:33 - 6:38door een vermaard docent
in inleidende psychologie, een legende. -
6:39 - 6:42Daardoor werd psychologie mijn hoofdvak.
-
6:42 - 6:46Ik studeerde af en zat in het laatste jaar
-
6:46 - 6:49toen een vriend die lesgaf
op Swarthmore besloot -
6:49 - 6:51dat hij geen professor meer wou zijn.
-
6:51 - 6:54Dus stopte hij ermee
en ging geneeskunde studeren. -
6:55 - 7:00Zijn baan kwam vrij,
ik solliciteerde en kreeg de baan, -
7:00 - 7:03de enige baan waar ik
ooit voor heb gesolliciteerd. -
7:03 - 7:06Ik heb 45 jaar lesgegeven op Swarthmore,
-
7:06 - 7:11een instelling die een enorme impact
had op mijn carrière. -
7:11 - 7:13En om nog een laatste voorbeeld te geven,
-
7:13 - 7:17toen ik een talk gaf
over mijn werk in New York, -
7:17 - 7:21kwam achteraf iemand
uit het publiek naar me toe. -
7:21 - 7:24Hij stelde zich voor
en zei: "Mijn naam is Chris. -
7:24 - 7:26Zou je een TED Talk willen geven?"
-
7:27 - 7:30Ik antwoordde: "Wat is TED?"
-
7:31 - 7:37Hij gaf me uitleg en TED was toen
nog niet wat het nu is. -
7:37 - 7:41Maar sinds dat moment
werden de TED Talks die ik heb gegeven -
7:41 - 7:44door meer dan 20 miljoen mensen bekeken.
-
7:44 - 7:47Dus de conclusie is
dat ik geluk heb gehad. -
7:47 - 7:49Ik heb geluk met mijn huwelijk.
-
7:49 - 7:50Ik heb geluk met mijn opleiding.
-
7:50 - 7:52Ik heb geluk met mijn carrière.
-
7:52 - 7:59En ik heb het geluk dat ik een platform
en een stem heb gekregen op iets als TED. -
7:59 - 8:01Verdien ik het succes dat ik heb gekend?
-
8:01 - 8:02Natuurlijk verdien ik dat succes,
-
8:03 - 8:05net zoals jij waarschijnlijk
ook je succes verdient. -
8:05 - 8:11Maar veel mensen
verdienen ook zo'n succes -
8:11 - 8:13en hebben het niet gekregen.
-
8:14 - 8:16Krijgen de mensen dan wat ze verdienen?
-
8:16 - 8:18Is de maatschappij rechtvaardig?
-
8:19 - 8:21Natuurlijk niet.
-
8:21 - 8:27Hard werken en je aan de regels houden
biedt geen enkele garantie. -
8:27 - 8:31Als we aanvaarden dat dit soort
onrechtvaardigheid onvermijdelijk is -
8:31 - 8:34en geluk ook een grote rol speelt,
-
8:34 - 8:38kunnen we ons afvragen
welke verantwoordelijkheid we hebben -
8:38 - 8:44tegenover de mensen die we nu
als helden van de pandemie bejubelen -
8:44 - 8:48wanneer hun familie wordt getroffen
door een ernstige ziekte. -
8:48 - 8:52Hoe zorgen we ervoor
dat hun leven niet wordt verwoest -
8:52 - 8:56door de kosten van een ziektebehandeling?
-
8:56 - 8:59Wat zijn we verschuldigd
aan mensen die worstelen, -
8:59 - 9:01hard werken
-
9:01 - 9:03en minder geluk hebben dan wij?
-
9:04 - 9:06Ongeveer een halve eeuw geleden
-
9:06 - 9:10schreef de filosoof John Rawls een boek
genaamd 'A Theory of Justice'. -
9:10 - 9:15En in dat boek introduceerde hij
het concept 'de sluier van onwetendheid'. -
9:15 - 9:16De vraag die hij stelde was:
-
9:16 - 9:22stel dat je niet weet welke positie
je in de maatschappij zal innemen, -
9:22 - 9:26welk type samenleving
zou je dan willen creëren? -
9:26 - 9:28En wat hij vermoedde
-
9:28 - 9:31is dat als we niet weten
of we de samenleving binnengaan -
9:31 - 9:33aan de top of aan de onderkant,
-
9:33 - 9:37dat we dan een samenleving willen
die gebaseerd is op gelijkheid, -
9:37 - 9:39zodat zelfs de minder gefortuneerden
-
9:39 - 9:43een fatsoenlijk, zinvol en bevredigend
leven kunnen leiden. -
9:43 - 9:49Dus neem dit als succesvolle mensen
mee naar jullie gemeenschap -
9:49 - 9:51en doe wat je kunt
-
9:51 - 9:56om die mensen te eren en te verzorgen
-
9:56 - 10:02die dit succes evenveel verdienen als wij,
maar minder geluk hebben gehad. -
10:02 - 10:04Bedankt.
- Title:
- Welke rol speelt geluk in je leven?
- Speaker:
- Barry Schwartz
- Description:
-
Toeval speelt een veel grotere rol in ons leven dan we willen toegeven, zegt psycholoog Barry Schwartz. Natuurlijk kan je het ver brengen door hard te werken en de regels te volgen, maar voor de rest heb je ook een goede dosis geluk nodig. Schwartz onderzoekt het verband tussen geluk, verdienste en succes en stelt een intrigerende oplossing voor om mensen meer gelijke kansen te geven, beginnend met de toelating van studenten tot universiteiten.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:16
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Ruth Compernol accepted Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Ruth Compernol edited Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Ruth Compernol edited Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Ruth Compernol edited Dutch subtitles for What role does luck play in your life? | ||
Ruth Compernol edited Dutch subtitles for What role does luck play in your life? |