Sierra Leone'nin geleceği için bir görüş
-
0:01 - 0:0416 Ocak 1996'da, Perşembe günü
-
0:06 - 0:09Cumhurbaşkanlığı makamına
-
0:09 - 0:12Sierra Leone Cumhuriyeti
devlet başkanı olarak girdim. -
0:14 - 0:16Seçilmemiştim.
-
0:18 - 0:19Dört yıl öncesinde,
-
0:19 - 0:22yirmili yaşlarında, savaş cephesinden
-
0:23 - 0:27başkent Freetown'a süren
-
0:27 - 0:30ağır silahlı otuz kişiden biriydim.
-
0:31 - 0:33Tek bir amacımız vardı:
-
0:35 - 0:41Kendini 25 yılı aşkın süredir
iktidarda tutan, -
0:41 - 0:45yozlaşmış, baskıcı, tek parti
diktatörlüğünü devirmek. -
0:46 - 0:50Ama sonunda,
çok şiddetli bir darbe değildi. -
0:51 - 0:56Birkaç atış yaptıktan ve radyo istasyonunu
ele geçirdikten sonra -
0:56 - 1:01yüz binlerce vatandaş, bizi kurtarıcı
olarak karşılamak için -
1:03 - 1:05sokaklara döküldü.
-
1:07 - 1:11Eğer bir film senaryosu gibi göründüğünü
düşünüyorsanız aynı fikirdeyim. -
1:13 - 1:15Ben iktidardaki
askeri hükûmetin parçasıydım, -
1:15 - 1:17birçok görevde bulundum.
-
1:17 - 1:23Amacımız, her zaman ülkeyi demokratik
sivil idare haline getirmekti. -
1:24 - 1:25Ama dört yıl sonra,
-
1:25 - 1:29o çok partili demokratik seçimler
hala gerçekleşmemişti. -
1:31 - 1:35Vatandaşlar sözümüze olan inançlarını
yitirmeye başlıyorlardı. -
1:35 - 1:37Ama biliyor musunuz?
-
1:37 - 1:39Verdiğim sözleri tutmayı seviyorum.
-
1:40 - 1:44Bazı yoldaşlarım ve ben,
başka bir askeri darbe düzenledik, -
1:44 - 1:48ama bu seferki, kendi devlet başkanımıza
ve komutanımıza karşıydı. -
1:48 - 1:51Yine, kansız bir darbe olmuştu.
-
1:52 - 1:55Bu, 16 Ocak 1996'da
-
1:56 - 2:00nasıl yeni askeri devlet başkanı
olduğumdur. -
2:00 - 2:02Daha sadece 31 yaşındaydım.
-
2:03 - 2:05Tabii ki güç tatlıydı.
-
2:06 - 2:07Kendimi yenilmez hissetmiştim.
-
2:08 - 2:13Komutamda binlerce ağır silahlı adam
-
2:13 - 2:15ve uçak vardı.
-
2:16 - 2:18Ciddi bir şekilde korunuyor
-
2:18 - 2:20ve lüks içinde yaşıyordum.
-
2:21 - 2:25Ama milletime karşı sorunluluklarım
her zaman öncelikliydi. -
2:26 - 2:30Milyonlarca vatandaş ya yerinden edilmişti
-
2:30 - 2:33ya da savaşın şiddetinden
ve soygunundan kaçıyordu. -
2:34 - 2:39Bu yüzden alt bölge genelinde
-
2:39 - 2:41bir dizi diplomatik faaliyete katıldım
-
2:41 - 2:48ve toplumdan uzaklaşmış isyancı liderini
ilk defa barış görüşmeleri başlatmaya -
2:48 - 2:50ikna ettim.
-
2:50 - 2:53Ayrıca, ilerisi için en iyi şekilde
tavsiyede bulunmak için -
2:54 - 2:57ulusal sivil toplum örgütleri
danışma konferansını -
2:57 - 3:00ve paydaşlarını çağırdım.
-
3:02 - 3:05İki durumda da
eskiden ve şimdi inandığım şeyleri -
3:05 - 3:09onlarla paylaştım
-
3:09 - 3:12ki bu da Sierra Leone'nin hepimizden
daha büyük olduğu, -
3:13 - 3:18Sierra Leone’nin herkesin gelişebileceği
-
3:18 - 3:23ve ulusal kalkınmaya
katkıda bulunabileceği güvenli, huzurlu -
3:23 - 3:26ve adil bir toplum olması gerektiği.
-
3:26 - 3:30Ve böylece isyancılarla
barış görüşmelerini başlattım. -
3:31 - 3:36İlk çok partili demokratik seçimleri
yaklaşık 30 yıl içinde organize ettim. -
3:37 - 3:42(Alkışlar)
-
3:43 - 3:45Yeni seçilen başkana
-
3:45 - 3:47iktidarı devrettim.
-
3:47 - 3:49Ordudan emekli oldum,
-
3:49 - 3:53ve ABD'de eğitim görmek için
-
3:53 - 3:54ülkemden ayrıldım.
-
3:54 - 3:56Hepsi üç ay içerisinde oldu.
-
3:57 - 4:00(Alkışlar)
-
4:00 - 4:02Birçok uzun yürüyüşte,
-
4:03 - 4:09nasıl tekrar ulus olarak
doğruyu başarabileceğimizi merak ettim. -
4:10 - 4:12Yirmi yıldan uzun bir süre sonra,
-
4:12 - 4:14Nisan 2018'de
-
4:14 - 4:19birkaç fazladan kırışıkla ve gri saçla,
-
4:19 - 4:20tekrardan devlet başkanıydım.
-
4:21 - 4:22Ama tahmin edin ne oldu?
-
4:23 - 4:25Bu sefer demokratik bir şekilde
seçilmiştim. -
4:26 - 4:30(Alkışlar)
-
4:31 - 4:34Geçen yıl oylama merkezinde,
-
4:34 - 4:38üç yaşındaki kızım, Amina, kolumdaydı.
-
4:39 - 4:43Benimle oy pusulasını tutmakta ısrar etti.
-
4:44 - 4:47O kararlı ve odaklanmıştı.
-
4:48 - 4:50Tam o sırada,
-
4:50 - 4:53oy pusulalarımı iki elimizde tutarken,
-
4:53 - 4:57eğer Sierra Leone Cumhuriyeti'nin
cumhurbaşkanı olarak seçilseydim, -
4:57 - 5:00benim için asıl önceliğin
ne olduğunu anladım; -
5:01 - 5:05ülkemizdeki Amina ve milyonlarca
genç kız ve erkek çocuğunun -
5:05 - 5:10hayatını nasıl daha iyi
hale getirebilirdim? -
5:12 - 5:15Bakın, ben liderliğin, herkesin
-
5:15 - 5:18özellikle de gençlerin,
-
5:18 - 5:20gerçekleştirebilmek için çalışabileceği
-
5:20 - 5:23gerçekten de korumak için
-
5:23 - 5:25mücadele edebileceklerine inanacağı,
-
5:25 - 5:29olanaklar yaratmak olduğuna inanıyorum.
-
5:30 - 5:33Güce ve iktidara giden yol
-
5:33 - 5:35engellerle dolu olabilir,
-
5:35 - 5:41Ama çoğunlukla, cevaplara meydan okuyan
komik sorularla: -
5:41 - 5:46Bir kişi Sierra Leone gibi bir ülkenin
eşsiz zorluklarını nasıl üstlenir? -
5:47 - 5:50Yüz yıldan fazla bir süre maden
kaynaklarını çıkardık -
5:50 - 5:51ama hala fakiriz.
-
5:52 - 5:57Elli sekiz yıl boyunca dış yardım
topladık ama hala fakiriz. -
5:58 - 6:03Ekonomik kalkınmanın sırrı
doğanın en iyi kaynağındadır: -
6:04 - 6:09Yetenekli, sağlıklı ve üretken insanlar.
-
6:11 - 6:15Ülkemizi değiştirmenin sırrı gelecek
neslin sınırsız potansiyelini arttırma, -
6:15 - 6:19onu destekleme ve onları
-
6:19 - 6:22ülkemizi değiştirme konusunda
zorlamada yatmaktadır. -
6:23 - 6:29İnsan sermayesi gelişimi Sierra Leone'deki
ulusal kalkınmanın anahtarıydı. -
6:30 - 6:31Bir aday olarak,
-
6:32 - 6:35ülkenin dört bir yanındaki
genç kadın ve erkeklerle -
6:35 - 6:36ve siyasi liderlikten kopmuş
-
6:36 - 6:38hisseden
-
6:39 - 6:42ve ülkemizin geleceğini
-
6:42 - 6:46çok az önemseyen
diasporadakilerle tanıştım. -
6:48 - 6:49Onları nasıl harekete geçirebilir,
-
6:50 - 6:53ülkemizi dönüştürmenin cevaplarının
onların ellerinde olduğuna -
6:53 - 6:55nasıl inandırabilirdik?
-
6:56 - 6:59Başkan olduktan hemen sonra,
Sierra Leone'nin -
6:59 - 7:04en parlak gençlerinden bazılarını lider
olarak atadım ve -
7:05 - 7:11Sierra Leone'nin dönüşüm vizyonunu
gerçekleştirme sorumluluğunu üstlendim. -
7:12 - 7:15Çoğunun evet demiş
olmasına minnettarım. -
7:16 - 7:19Size birkaç örnek vermeme izin verin.
-
7:19 - 7:23Yozlaşma, yönetim, kurumlar ve Sierra
Leone'deki kamu yaşamında yaygındı, -
7:23 - 7:26halkın güvenini
-
7:26 - 7:30ve ülkenin uluslararası
itibarını baltalıyordu. -
7:31 - 7:33Genç bir avukatı,
-
7:33 - 7:36Yozlaşma Karşıtı Komisyonu'na
delege olarak atadım. -
7:36 - 7:38Bir yıldan kısa bir sürede,
-
7:38 - 7:40%100 mahkumiyet oranına sahipti,
-
7:40 - 7:461,5 milyon doların üstünde
çalıntı para topladı. -
7:46 - 7:50Bu, Sierra Leone'deki ülkenin ilk milli
tıbbi tanı merkezinin -
7:50 - 7:54inşası için fon parası.
-
7:54 - 7:59(Alkışlar)
-
7:59 - 8:03Millenium Challenge Corporation
kısa süre önce bize -
8:03 - 8:06Yolsuzluk Kontrolü göstergesi için
-
8:06 - 8:10yeşil bir puan kartı verdi ve Sierra
Leone'den ayrılan çok taraflı kalkınma -
8:10 - 8:11ortakları şimdi geri dönmeye başladı.
-
8:12 - 8:17Bu yozlaşma ve yozlaşmaya bağlı cezasız
kalma kültürünü -
8:17 - 8:21yok etmeye kararlıyız.
-
8:22 - 8:25Başkan olmadan önce,
-
8:25 - 8:31Londra'da zayıf, rastalı,
MIT/Harvard eğitimli -
8:31 - 8:35yaratıcı biriyle tanıştım.
-
8:35 - 8:37Kahve içerken onu
-
8:37 - 8:43benimle inovasyonun, yönetim, gelir
seferberliği, sağlık hizmetleri, eğitim, -
8:43 - 8:46kamu hizmetleri sağlama ve özel sektörün
büyümesini destekleme alanlarında -
8:46 - 8:50ulusal kalkınmayı yönlendirmede
-
8:50 - 8:53nasıl yardımcı olabileceğini
-
8:53 - 8:55düşünmeye ve planlamaya davet ettim.
-
8:57 - 9:00Sierra Leone nasıl
dijital ekonomide yer alabilir, -
9:00 - 9:03bir yenilik merkezi haline gelebilirdi?
-
9:04 - 9:05Bilin bakalım ne oldu?
-
9:05 - 9:08IBM'deki rahat işinden istifa etti
-
9:08 - 9:11ve şimdi ofisimdeki yeni kurulmuş
-
9:11 - 9:17Bilim, Teknoloji ve Yenilik Müdürlüğü'nde
genç erkek ve kadınlardan oluşan -
9:17 - 9:18bir ekip yönetiyor.
-
9:19 - 9:22(Alkışlar)
-
9:24 - 9:26O genç adam şu an burada.
-
9:26 - 9:30Bir başka Sierra Leoneli genç kadını
-
9:30 - 9:32yeni planlama
ve ekonomik kalkınma bakanlığını -
9:32 - 9:34kurmaya, yönetmeye davet ettim.
-
9:34 - 9:40Sierra Leoneliler ile geniş çapta istişare
etti ve rekor bir sürede -
9:40 - 9:43"Kalkınma için Eğitim" isimli orta vadeli
-
9:43 - 9:48ulusal kalkınma planını üretti.
-
9:48 - 9:50Artık kolayca anlaşılabilir kümelerde
-
9:50 - 9:53ulusal kalkınma ihtiyaçlarımız var
-
9:53 - 9:56ve şimdi bütçelerimizi planlayabilir,
-
9:56 - 9:58geliştirme ortağı
katkılarını düzenleyebilir -
9:58 - 10:01ve kendi ilerlememizi ölçebiliriz.
-
10:02 - 10:04Hükûmetimin en iyi programının
-
10:04 - 10:07hikayesi daha cesurca.
-
10:07 - 10:08Eğer ona bunu diyebilirsem.
-
10:09 - 10:16Bugün, Sierra Leone'deki her beş
yetişkinden üçü okuma yazma bilmiyor. -
10:18 - 10:21Binlerce çocuk okula gidemiyordu
-
10:22 - 10:23veya okulu bırakmışlardı
-
10:23 - 10:29çünkü aileleri yıllık 20 dolar
okul parasını karşılayamıyordu. -
10:30 - 10:34Nüfusumuzun yüzde 51'ini oluşturan
genç kız ve kadınlara -
10:35 - 10:38eğitim için eşit fırsatlar verilmiyordu.
-
10:39 - 10:43Yani bariz cevap, cinsiyet, yetenek ve
-
10:43 - 10:46köken fark etmeksizin,
Sierra Leone'deki her çocuğa -
10:46 - 10:49ücretsiz, kaliteli eğitim vermekti.
-
10:49 - 10:54(Alkışlar)
-
10:55 - 10:57Harika bir fikir için alkışladınız.
-
10:57 - 10:59Öyle değil mi?
-
10:59 - 11:02Ancak tek sorun, programı
başlatmak için hiç paramız yoktu. -
11:03 - 11:05(Gülüşmeler)
-
11:05 - 11:07Kesinlikle hiçbir şeyimiz yoktu.
-
11:08 - 11:12Geliştirme ortakları vizyonuma dahil
olmadan önce veri görmek istedi. -
11:13 - 11:16Tabii ki siyasi muhalifler bana güldüler.
-
11:17 - 11:22Fakat ben ücretsiz, kaliteli eğitim,
uygun fiyatlı, -
11:22 - 11:25yüksek kaliteli sağlık hizmetleri,
gıda güvenliği -
11:25 - 11:28aracılığıyla iş gücü gelişimine yatırım
yapan bir ülkenin -
11:28 - 11:29ulusal kalkınma programını
-
11:29 - 11:33hızlandıracağını savundum.
-
11:35 - 11:39Sierra Leone'nin 21. yüzyılın küresel
ekonomisine uyumlu çok yetenekli, -
11:39 - 11:42yenilikçii, üretken bir iş gücü
üretebilmesi için -
11:42 - 11:45Sierra Leone'deki iş gücü kalkınmasına
ağır bir şekilde yatırım yapmamız -
11:45 - 11:50gerektiğini savundum.
-
11:51 - 11:52Fakat hiç paramız yoktu
-
11:52 - 11:57çünkü önceki hükûmet
gerçekten hazineyi boşaltmıştı. -
11:59 - 12:01Yozlaşmanın üzerine gittik,
-
12:02 - 12:10dolandırıcılık, israf kapılarını kapattık
ve paranın birikmesini izledik. -
12:11 - 12:13Dört yıl, dört ay sonra,
geçen yılın Ağustos ayında -
12:13 - 12:15ücretsiz, kaliteli eğitim programını
-
12:15 - 12:18başarılı bir şekilde başlattık.
-
12:18 - 12:22Bugün, iki milyon çocuk okula gidiyor.
-
12:23 - 12:28(Alkışlar)
-
12:29 - 12:31Ulusal bütçenin yüzde yirmi biri ücretsiz,
-
12:31 - 12:34kaliteli eğitimi destekliyor.
-
12:34 - 12:37Geliştirme ortaklarıyla yakın işbirliği,
-
12:37 - 12:41ortaklık içinde, öğretme ve öğrenme
materyalleri, -
12:41 - 12:45kızlar için güvenli alanlar sağladık,
-
12:45 - 12:47bütün ülke genelinde
-
12:47 - 12:50okul beslenme programları
uygulamaya başladık. -
12:51 - 12:53Öğretmenler için
-
12:53 - 12:56birikmiş maaşlarını bile ödedik.
-
12:56 - 13:00Bilim, teknoloji, mühendislik, matematik
ve diğer ilgili bilim dallarını -
13:00 - 13:04okumak için üniversiteye kabul edilmiş
her genç kız, -
13:05 - 13:08artık Sierra Leone'de tam burs alıyor.
-
13:08 - 13:12(Alkışlar)
-
13:12 - 13:16İşte bu neden önemli;
-
13:16 - 13:20birkaç yıl içinde, ülkenin ulusal
kalkınmasını yönlendirecek, -
13:20 - 13:22sürdürecek, daha sağlıklı, iyi eğitilmiş
-
13:22 - 13:26ve çok yetenekli genç nüfusumuz olacak.
-
13:26 - 13:31Bilim, teknoloji ve yeniliği uygulamak
için iyi donanımlı olacaklar. -
13:33 - 13:37Ardından, turizmden balıkçılığa,
yenilenebilir enerjiden üretime, -
13:37 - 13:39ekonomimizin
-
13:39 - 13:43çeşitlendirilmiş alanlarında
yatırımları çekeceğiz. -
13:44 - 13:46Bu benim en büyük bahisim.
-
13:47 - 13:52Aklımda, liderlik budur;
-
13:53 - 13:55daha iyi olma ve ülkemizi
-
13:56 - 13:58daha iyi hale getirme
-
13:59 - 14:03şansını arayan genç neslin,
-
14:03 - 14:06akıl almaz fikirlerini,
umutlarını ve isteklerini -
14:06 - 14:08empati ile dinleme görevi.
-
14:09 - 14:12Hayallerinin önemli olduğunu
-
14:12 - 14:14onlara bildirmekle ilgilidir.
-
14:15 - 14:18Görünüşte imkansız sorular sorduklarında
onların yanında durmak, -
14:18 - 14:22"Neden olmasın?" diye sormakla ilgilidir.
-
14:23 - 14:26Ortak bir görüşü keşfetme, yaratma
-
14:26 - 14:28ve sahiplenmeyle ilgilidir.
-
14:30 - 14:34En cüretkar, ülke değiştiren olaylar
veya politikalar ve hatta kişisel seçimler -
14:34 - 14:37“Neden olmasın?” diye sorduğumuzda,
-
14:37 - 14:40sonrasında cesur seçimler yaptığımızda
-
14:40 - 14:45o cesur seçimlerin gerçekleşmesini
sağladığımızda olur. -
14:48 - 14:50Her gün ülkemizin artık geçmişin
-
14:50 - 14:54damgası ile tanımlanmaması gerektiğine
inanarak uyanıyorum. -
14:55 - 14:59Gelecek herkese umut ve fırsat sunuyor.
-
15:00 - 15:04Ülke boyunca genç erkek ve kadınların,
kendileri için -
15:04 - 15:07kendi ülkemizin hikayesinin
bir parçası olabileceklerini, -
15:07 - 15:10bir parçası olduklarını hayal edebilmeleri
-
15:10 - 15:12benim için önemli.
-
15:12 - 15:16Onları, kızım Yie Amie gibi,
üç yaşındakilerin -
15:16 - 15:20iyi yönetim, kaliteli eğitim,
sağlık hizmeti -
15:20 - 15:23ve iyi alt yapıyla büyüyebilecekleri
-
15:23 - 15:25bir ülke inşa etmeye
-
15:25 - 15:27davet ediyorum.
-
15:28 - 15:32Çocuklarımızın, bugün ektiğimiz
tohumlardan yetişecek ağaçları -
15:32 - 15:37beslemeye devam edebilecek
-
15:37 - 15:40genç erkekler ve kadınlar
olmalarını istiyorum. -
15:41 - 15:43Şimdi biri bana söyleyebilir mi,
-
15:43 - 15:46Neden Sierra Leone'de bu geleceği
hayal etmeye -
15:46 - 15:49cesaret etmemeliyiz?
-
15:50 - 15:52Teşekkürler.
-
15:53 - 15:56(Alkışlar)
- Title:
- Sierra Leone'nin geleceği için bir görüş
- Speaker:
- Julius Maada Bio
- Description:
-
Julius Maada Bio, 1996 yılında Sierra Leone'de ilk kez siyasi gücü ele geçirdiğinde, vatandaşlarının yaşamını iyileştirmek için bunu yaptı. Ancak kısa sürede demokrasinin gelişmesi için kuruluşunun halkın iradesine dayanması gerektiğini anladı. Bir seçim yaptıktan sonra, gönüllü olarak istifa etti ve Afrika'yı terk etti. Yirmi yıl sonra, demokratik olarak Sierra Leone'nin başkanı seçildikten sonra, demokrasinin yavaş yolunu, herkes için eğitimin önemini ve genç Sierra Leonelilerin gelişmesine yardım etmeye odaklandığını anlatıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:13
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Sevgül Demir accepted Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Sevgül Demir edited Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Sevgül Demir declined Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Busra Uysal declined Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
Busra Uysal edited Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone | ||
SALHA süzgün declined Turkish subtitles for A vision for the future of Sierra Leone |