چۆن بووم بە بەشێک لە ژووژکی دەریایی
-
0:01 - 0:04چیڕۆكەكەم لە باكووری دوورگەكانی
گالاپاگۆس، پەنجا پێ لە ژێر ئاو و -
0:04 - 0:08لەگەڵ كۆمەڵە قڕشێک دەست پێدەكات.
-
0:08 - 0:11بۆ ماوەی هەفتەیەك لەگەڵ كۆمەڵێك
لە هاوڕێكانم چووینە ژێر ئاوەوە، -
0:11 - 0:12و دیمەنی جوانی:
-
0:12 - 0:15ماسی شەیتانی دەریا، و قڕشە نەهەنگییەکان
-
0:15 - 0:18پەنگوینەكان، و هەروەها، قڕشە
سەر چەكوچیەكان سەرنج ڕاکێش بوو. -
0:19 - 0:22چوونە ژێر ئاوی ئەمڕۆمان
زۆر قورس و زەحمەت بوو. -
0:22 - 0:23جووڵەیەكی زۆر سامناك بوو.
-
0:23 - 0:26دەبێت كامێراكەت توند بەخۆتەوە گرێ بدەیت
-
0:26 - 0:27و دەستەكانت لە دەرەوە بن،
-
0:27 - 0:29چونكە ئەو جووڵەیە
بەرەو بەردەكانی دەبردی -
0:29 - 0:32لەو کاتەی دەتەوێت
وێنەیەكی جوان بگریت. -
0:32 - 0:34زۆر بە باشی بەرێوە دەچوو، تا ئەو کاتەی
-
0:34 - 0:36بەرەو خراپی چوو.
-
0:36 - 0:39شتێكی ترسناک هاتە پێشمان.
-
0:40 - 0:41دەستەکانم کێشاوە لای خۆم
-
0:41 - 0:44سەیرم کرد چەند دڕکێکی ژووژکی دەریای ڕەش
-
0:44 - 0:46بە دەستەوانەکەم گیر ببوو.
-
0:46 - 0:48واتا بەناو دەستمدا چوو بوو.
-
0:48 - 0:50ئێستا، ئەمەیان خراپە.
-
0:50 - 0:53مەبەستم ئەوەیە، کاتێک شتێک
دەستت کون دەکات -
0:53 - 0:55هەرچۆنێك بێت خراپە،
-
0:55 - 0:59بەڵام لەو بارەدا، ژووژكە دەریاییەكان
ژەهراوین بە جۆرێک كەوا، -
0:59 - 1:01ئەگەرهەر كاتێك دەستیان بۆ ببەیت،
-
1:01 - 1:06ئەوا ژووژكە دەریاییەكە پێتەوە دەدات
وتوشی هەوكردنێكی سەخت و بە ئازارت دەکات. -
1:06 - 1:08بەڵام لەم كاتەدا ئەم
حاڵەتە لە خەیاڵم دا نەبوو. -
1:08 - 1:10ئەوەیان لەڕاستی نە دەچوو.
-
1:11 - 1:13باوەڕم نەدەكرد ئەوە دەستی من بێت.
-
1:13 - 1:18ئێستا، لە قەيرانێكدا، وەك، زانایەکی
تازە ترس دایگرتم ویستم واز بهێنم -
1:18 - 1:21بارودۆخەکەم شی کردەوە.
-
1:21 - 1:24لێكۆڵینەوە كۆتایی پێهات،
مێشک کەوتە ژێر فرمانی ئەدریناڵینەوە، -
1:24 - 1:27و دڕکەکانی پشت دەستم ڕاتەكاند ولامبردن .
-
1:27 - 1:29بیرم نایەت چۆن ئەم کارەم كرد.
-
1:29 - 1:34بیرم دەکردەوە گەر دەستەوانەکانم ئەم
دڕکانەی پێوە بێت ئەوا ناتوانم دایانکەنم, -
1:34 - 1:36بیرم دێتەوە كاتێك دەستەوانەكانم داكەند
-
1:36 - 1:39و هەوڕێکی ڕەش لەبەر دەمم بەدیار کەوت.
-
1:40 - 1:44مێشكی زینده‌وه‌رزان دەردەکەوێت ودەشڵەژێت.
-
1:44 - 1:47"چۆن ئەم هەموو ژەهرە
لەو برینەدا جێگەی دەبێتەوە؟" -
1:48 - 1:52باشە، مێشكی فیزیایی دەردەکەوێت و
زۆر لەسەرخۆ ڕوونی دەكاتەوە، -
1:52 - 1:53"نەخێر، پەنجا پێ لە
خوار ئاستی زەریاین، -
1:53 - 1:55درێژی شەپۆڵەکان کەم دەبنەوە.
-
1:55 - 1:57ئەوە خوێنە ..... ڕەش نییە.
-
1:59 - 2:00و قڕشەكان.
-
2:01 - 2:02بەنیازی چی بكەیت؟"
-
2:03 - 2:08باشە، كەمەری خۆمم بەرەو خوارەوە
لەسەر دەستم خواركردەوە، -
2:08 - 2:10وبە مەلەوانی لەم شوێنە دووركەوتمەوە.
-
2:11 - 2:16"لە ناو ئەم هەموو قڕشانە
با ئەم هەورە كۆنە خوێناوییە لاببەین -
2:16 - 2:18پێش ئەوەی بگەنە سەر ڕووی ئاوەکە."
-
2:18 - 2:20كاتێك گەیشتمە سەر ڕووی ئاوەكە،
-
2:20 - 2:22مێشكە شیردەرە خوێن گەرمەکەم
-
2:22 - 2:24لە ترسان وڕێنەی دەكرد:
-
2:24 - 2:28قرشەکان کاتێ بەیەکەوەن
ڕاو ناکەن و هیچ ناخۆن. -
2:28 - 2:29لە چینەکانی سەرەوەدا."
-
2:29 - 2:30نەیانخواردم.
-
2:30 - 2:34بۆیە زۆر بە ڕوونی، هەمان كتێبیان
دەخوێندەوە كە من خوێندبوومەوە. -
2:34 - 2:35(پێكەنین)
-
2:35 - 2:37ئێستا، دەردەکەوێت،
-
2:37 - 2:39كاتێك ژووژكی دەریایی پێتەوە دەدات،
-
2:39 - 2:42و دوو ڕۆژ ڕێگەت لە خزمەتگوزاری
پزیشکی دوورە، -
2:42 - 2:46پێویستە، بەداخەوە،
دەستت بکوڵێنیت. -
2:46 - 2:49دەستت بخەیتە ناو ئاوێك تا ئەو
ڕادەی بەرگە دەگریت گەرم دەکرێت، -
2:49 - 2:51و لە ئاو کوڵاندن بەردەوام دەبیت
-
2:51 - 2:54بیر دەکەیتەوە تاکەی لەم کارە
شێتانەییە بەردەوام دەبم. -
2:54 - 2:56ئێستا، سەری گرت.
-
2:56 - 3:00و دەستەكە تاوەكو چەند
هەفتەیەك دواتر تەواو چاك نابێتەوە، -
3:00 - 3:04بەڵام لە كۆتاییدا، دەستم توانایی
جوڵەی بۆ گەڕایەوە. -
3:04 - 3:08جگە لە خاڵێك، كەوا ڕەق ببوو
بۆ چەند هەفتەیەك ئازاری هەبوو -
3:08 - 3:10پاش ئەوەی شتەكانی تریش باش بووبوون.
-
3:10 - 3:15بۆم دەرکەوت سەری یەکێک لە
دڕکی پشتی ژووژكەكان -
3:15 - 3:17لە نێوان یەکێک لە جومگەکانی
پەنجەم بەجێ ماوە، -
3:17 - 3:19و هەر بۆیەش باشتر نەدەبوو.
-
3:19 - 3:22بۆیە پزیشكانی ئێسك دەڵێن"
دەبێت ئەوە دەربهێنین. -
3:22 - 3:24هەرچەندە بەپەلە و پێویست نییە."
-
3:24 - 3:28بۆیە چەند هەفتەیەك دواتر لە ڕۆژی دووشەمە
نەشتەرگەرییەكی بچووكمان ڕێكخست. -
3:28 - 3:31و لە ڕۆژی هەینی پێشتر دا،
-
3:31 - 3:34حەوزم شكا كاتێك لەسەرئەسپ بەربوومەوە.
-
3:34 - 3:36(پێكەنین)
-
3:36 - 3:37بەڵێ.
-
3:37 - 3:40بۆیە ئەو نەشتەرگەریەمان دواخست.
-
3:40 - 3:45من بە حەوزە شكاوەكەمەوە
بۆ ماوەی شەش هەفتە لەسەر قه‌رەوێڵە كەوتم، -
3:45 - 3:50و ئەگەر هاوڕێكانم هاوکارم نەبان
ئەوا تەواو كۆنتڕۆڵی خۆمم لە دەست دەدا. -
3:50 - 3:54بۆ ماوەی چەند هەفتەیەك هەموو شەوێک
لە ماڵەكەمدا ئاهەنگ ڕێکدەخرا. -
3:54 - 3:56خواردنم پێ دەدرا، دڵم خۆش دەكرا.
-
3:56 - 3:57زۆرخۆش بوو.
-
3:58 - 4:02بەڵام بەردەوامی دان بەم
جۆرە پەرۆشبوونە بۆ ماوەیەکی درێژ ئەستەمە، -
4:02 - 4:05ژمارەی ئاهەنگەکان و هاوڕێیەکانم
کەم بوونەوە، تەنها یەک کەس نەبێت -
4:05 - 4:07ڕۆژانە نوکتەی بۆ دەناردم
-
4:07 - 4:10ئێوارانیش سەردانی دەکردم لام دەمایەوە،
-
4:10 - 4:14لەم ماوەیە ئەم کەسەم زۆر باشتر ناسی.
-
4:14 - 4:16و كاتێك لە كۆتاییدا تەواو باش بووم
-
4:16 - 4:18بۆ ئەنجامدانی كاری قورس،
-
4:18 - 4:21تەلیسكۆبێكمان خستە ناو ئۆتۆمبێلەكە
و بەرەو چیاكان بەڕێ كەوتین -
4:21 - 4:23تا سەیری ئەستێرەی كلكداری
هەیل ــبۆپی بکەین. -
4:23 - 4:25بەڵێ، ئێمە گەمژەین.
-
4:25 - 4:27بەهۆی هەرەسی زەوی گیرمان خوارد.
-
4:27 - 4:29(پێكەنین)
-
4:29 - 4:31دەزانم دەتانەوێت بڵێن:
بەڕاست؟ -
4:32 - 4:34نەخێر. گاڵتە دەكەم.
-
4:34 - 4:35(پێكەنین)
-
4:35 - 4:38چیتر كارەسات ڕوونادات،
بە پێچەوانەكەی ڕاستە، لەڕاستیدا. -
4:38 - 4:39ئەوە ٢١ سالڵ لەمەوبەر بوو،
-
4:39 - 4:41بۆماوەی ۱۹ ساڵ لەو ساڵانە،
-
4:41 - 4:45لەگەڵ ئەم کەسە گۆشەگیرە
جوانە هاوسەرگیریم کرد. -
4:45 - 4:47ئەو كەسەی كەوا لە بارودۆخێکی جیاواز
بە ملیۆنان ساڵ -
4:47 - 4:49بە من نە دەگەیشت.
-
4:49 - 4:51كچێكی جوانی ۱٤ساڵانمان هەیە،
-
4:51 - 4:53هەموو ئه‌و گرافیکانەی
کە دەیبینن کاری ئەوە. -
4:53 - 4:54(دڵخۆشی و چەپڵەڕێزان)
-
4:54 - 4:56بەڵێ.
-
4:56 - 4:57ئامۆژگاریەکی پسپۆرانە:
-
4:57 - 5:00لە یەکەم ژوانتدا، هیچ شتێک بە قەد
پێویستی بە یارمەتی بۆ پیاسە کردنێک -
5:00 - 5:01جوانت ناکات.
-
5:01 - 5:04و ئەمە چیرۆكێك سەبارەت بە بڕیاری پێشوەختە
-
5:04 - 5:07یان قڕشەكان یان كوڵاندن
یان شكاندنەكان نییە. -
5:07 - 5:08ئەوە چیرۆكی خۆشەویستییە.
-
5:09 - 5:12چیرۆكی خۆشەویستییە لەگەڵ
كۆتاییەكی خەندە ئامێز. -
5:13 - 5:17و ئێستا دەتوانم دووبارە كاری قورس ئەنجام
بدەم، دەتوانم کات بۆ نەشتەرگەرییەكە دابنێم -
5:17 - 5:18تاكو دڕکەکە دەربهێنم.
-
5:18 - 5:20بەڵام چیتر پێویستم پێی نەبووە.
-
5:20 - 5:22كاتێك ئێسكێك دەشكێت، دێتە دەرەوە،
-
5:22 - 5:26جەستەت كالیسیۆم لە هەموو ئێسكەكانی
ناو لەشت وەردەگرێت -
5:26 - 5:30و تەنانەت لەم دڕکی پشتی ژووژكە
دەریاییەكانیش کە لە ناو پەنجەم -
5:30 - 5:32جێماوە وەردەگرێت.
-
5:32 - 5:33كەواتە بەڵێ،
-
5:34 - 5:37حەوزم بەشێكە لە ژووژكی دەریایی.
-
5:38 - 5:39(پێكەنین)
-
5:39 - 5:42بۆیە بۆ مێشکی بایۆڵۆجی،
مێشكی فیزیاوان، -
5:42 - 5:45مێشكی ئەدریناڵین و مێشكی خوێنی گەرمی خۆم
-
5:45 - 5:47و دەبێت "مێشكی ژووژكی دەریایی" ش دابنێم
-
5:47 - 5:50لەگەڵ هەموو ئەو توانا بەرزانەی دەبەخشێت.
-
5:50 - 5:52پێویست ناکات نیگەران
بن، هەرچەندە: -
5:52 - 5:54ئەو ڕاستییەی کە هەموو جەستەم
لە ئەندامی مرۆڤ پێکنایەت -
5:54 - 5:57لە لایەن خێزانەکەم بە جوانترین
بەشی من دادەنێن. -
5:57 - 5:58(پێكەنین)
-
5:58 - 5:58زۆرسوپاس.
-
5:58 - 6:03(چەپڵەڕێزان)
- Title:
- چۆن بووم بە بەشێک لە ژووژکی دەریایی
- Speaker:
- كاثرين مۆر
- Description:
-
more » « less
كاثرين مۆر هەروەك زانايەكى گەنج، لەکاتی گەیشتن بە خەونی گەشتی دەریاییەکەیدا کاتێک دەستی بەر ژووژکی دەریایی دڕكاوى کەوت، لە کاتێکدا کۆمەلێک قڕش لەسەرەوەی دەورەيان دابوو. دواتر چى ڕوودەدات؟ زياتر لەوەی دەتوانيت بهێنيتە بەرچاو. لەم ئاخاوتنە ئەم چيرۆكە سەیرە ببیستە.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:15
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for How I became part sea urchin | |
|
zhila mawlood accepted Kurdish (Central) subtitles for How I became part sea urchin | |
|
|
zhila mawlood edited Kurdish (Central) subtitles for How I became part sea urchin | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for How I became part sea urchin | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for How I became part sea urchin |