Return to Video

The Story of Solutions

  • 0:14 - 0:19
    Çözümlerin Hikayesi (Neden gerçek değişim yapmak oyunu değiştirmekle başlar )
  • 0:19 - 0:20
    Annie Leonard'la birlikte
  • 0:21 - 0:26
    Bunlardan biri sizde var mı? Elbette ki yok. Bu şey beş yaşında
  • 0:26 - 0:28
    Şimdi herkeste bunlardan var.
  • 0:28 - 0:32
    Bir müzik çaların elinizde gezdirebileceğiniz bir bilgisayara, telefona, GPS aracına
  • 0:32 - 0:37
    ve hayatta her iş için kullanabileceğiniz bir cihaza sadece beş yılda dönüşebileceğini hayal edebilir miydiniz?
  • 0:37 - 0:38
    Cidden
  • 0:38 - 0:42
    Bu aleti meydana getiren binlerce insan,
  • 0:42 - 0:45
    beş yıl önce halledilememiş binlerce probleme çözüm bulabilirdi.
  • 0:45 - 0:49
    Bu, insanlar sorunlara çözüm bulmaya motive edildikleri zaman neler yapabileceklerinin kanıtıdır.
  • 0:49 - 0:54
    Fakat çözmekle meşgul olduğumuz problemler çözülmeye en çok ihtiyaç duyulan problemler değil.
  • 0:54 - 0:57
    Çok fazla dikkat daha hızlı, daha ucuz, daha yeniyi bulmaya gitti.
  • 0:57 - 1:02
    Hem de daha güvenli, daha sağlıklı ve daha adil olan şeyleri aramak dururken.
  • 1:02 - 1:05
    Yanlış bir oyunda daha da iyi olmaya çalışmak kolaydır.
  • 1:05 - 1:10
    ve bir çok açıdan, bu sistem çok yüksek riskleri olan bir oyun gibidir.
  • 1:11 - 1:12
    Tıpkı bir oyun gibi
  • 1:12 - 1:17
    Ekonomimiz, herkesin değişmez kurallarla oynamasını isteyen insanlar tarfından tasarlandı.
  • 1:17 - 1:21
    ve yine bir oyundaki gibi, bize amacın ne olduğunu anlatan açıklamalarla geldi.
  • 1:21 - 1:23
    En son yeni bir oyun oynadığınız zamanı düşünün
  • 1:23 - 1:24
    Hatırladınız mı ?
  • 1:25 - 1:27
    Yaptığınız ilk şey kazanmanın ne demek olduğunu fark etmekti,
  • 1:27 - 1:31
    ve bu, yol boyunca yaptığınız her seçimde size rehberlik eder.
  • 1:31 - 1:36
    Doğal olarak pek çok insanın üzerinde çalıştığı çözümler bu oyunda basit bir amacı izler.
  • 1:36 - 1:37
    Ve bu amaç "daha falzası" dır.
  • 1:37 - 1:42
    Daha fazla para harcanması, daha fazla yol yapılması, daha fazla AVM açılması, daha fazla şey.
  • 1:42 - 1:44
    Bu ekonomistlerin büyüme dedikleri şeydir.
  • 1:45 - 1:48
    Yani, hayatı iyi yapan tüm harcamaları
  • 1:48 - 1:51
    ve hayatı kötü yapan tüm harcamaları alır
  • 1:51 - 1:54
    ve bir büyük sayı çıkacak şekilde toplarız.
  • 1:54 - 1:55
    Buna GSYİH (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) denir.
  • 1:56 - 1:59
    Büyük bir GSYİH olduysa kazanıyoruz demektir.
  • 2:00 - 2:04
    Binlerce kanun ve kural bu sayıyı artırmak için tasarlanmıştır.
  • 2:04 - 2:08
    Fakat çok çocuğun okula gitmesiyle hapiste olması arasında büyük bir fark vardır.
  • 2:08 - 2:11
    Daha fazla rüzgar türbini mi yoksa kömür santrali mi
  • 2:11 - 2:16
    Daha fazla yüksek-verimli trenler mi yoksa benzin tüketen trafikler mi
  • 2:16 - 2:16
    pofff!
  • 2:17 - 2:20
    Fakat bu "daha fazla" oyununda ikisi de eşit sayılır.
  • 2:21 - 2:25
    Bu oyunu birer birer kurallarla veya oyuncularla değiştiremeyiz
  • 2:25 - 2:30
    Sorun hedefin ta kendisi. Bunu değiştirecek çözümlere ihtiyacımız var.
  • 2:31 - 2:34
    Bu oyunu "daha iyi" hedefiyle değiştirirsek ne olur?
  • 2:43 - 2:46
    Daha iyi bir eğitim, daha iyi bir sağlık, daha iyi şeyler.
  • 2:46 - 2:48
    Bu gezegende vâr olabilmek için daha iyi bir şans.
  • 2:48 - 2:50
    Tek isteğimiz bu, değil mi?
  • 2:50 - 2:53
    Öyleyse kazanmak bu değil midir?
  • 2:53 - 2:56
    Tüm ekonominin hedefini değiştirmek çok büyük bir iş.
  • 2:56 - 2:59
    Elbette, bunu tek seferde yapamayız.
  • 2:59 - 3:01
    Fakat oyun-değiştiren çözümlere odaklandığımızda
  • 3:01 - 3:05
    yeni bir oyun oynanmasını yavaş yavaş sağlayabiliriz.
  • 3:05 - 3:10
    Bunu yapabilmek için, oyun-değiştiren bir çözümün farkını anlatabilmemiz lazım
  • 3:10 - 3:13
    veya eski "daha fazla" oyununu oynarken yeni bir yol.
  • 3:13 - 3:14
    Örneğin,
  • 3:14 - 3:18
    bugün karşı karşıya kaldığımız bir sürü sorundan biri için üretilmiş iki çözüme bakalım:
  • 3:18 - 3:22
    Herkesin bildiği ve gezegenimizdeki felaketlerden biri de plastik paket belasıdır.
  • 3:22 - 3:23
    Özellikle de okyanuslarda.
  • 3:24 - 3:26
    Ve, işte size iki çok farklı fikirde olan
  • 3:26 - 3:29
    grubun plastik sorununa ürettiği çözümler:
  • 3:29 - 3:32
    Bu arkadaşlar "artık yeter" deyip
  • 3:32 - 3:37
    plastik poşetleri kendi topluluklarında yasaklamak üzere bir kampanyası başlatırlar.
  • 3:37 - 3:40
    Bu arkadaşların ise başka bir çözümü var:
  • 3:40 - 3:41
    İnsanlara, eğer plastik atıklarını geri dönüşüme götürürlerse
  • 3:41 - 3:45
    kendilerine yeni şeyler alabilecekleri hediye çekleri vermek üzere bir girişim başlatırlar.
  • 3:45 - 3:47
    Bunların ikisi de şimdi oluyor;
  • 3:47 - 3:50
    ama sadece biri bu oyunu değiştirebilir.
  • 3:51 - 3:55
    Hediye çeki çözümü plastikleri çevreden uzaklaştırıyor ve yakılmaktan kurtarıyor.
  • 3:55 - 3:59
    Fakat insanları yeni şeyler satın almaya teşvik ettiği için daha çok plastik üretilmesine yol açıyor.
  • 3:59 - 4:00
    Daha da kötüsü,
  • 4:00 - 4:04
    iyi bir vatandaş olmanın daha çok tüketmek demek olduğunu aşılamaya çalışıyor.
  • 4:04 - 4:08
    Eski oyun kutusunun dışında düşünmeyi daha da zorlaştırıyor.
  • 4:08 - 4:11
    "Poşeti yasakla" çözümü ise gerçekleştirilmesi zor,
  • 4:11 - 4:13
    ama oyun-değiştiren bir yöntem.
  • 4:13 - 4:14
    Neden?
  • 4:14 - 4:17
    Çünkü vatandaşlar cân-ı gönülden demek istiyor ki
  • 4:17 - 4:20
    sadece para kazanmak ve harcamaktan daha önemli şeyler var.
  • 4:20 - 4:24
    Bu kampanyayı gerçekleştirebilmek için bu vatandaşlar bir araya gelip
  • 4:24 - 4:28
    plastik paketleme işini çöpe atacak alternatifler için ileriye dönük girişimler önermeliler.
  • 4:28 - 4:32
    Amerikan Kimya Konseyi'yle savaşmak için güç kazanmak zorundalar.
  • 4:32 - 4:35
    Bu da plastik atık üreten tüm firmalara karşı lobi yapmak demektir.
  • 4:35 - 4:38
    Ve evlerinden dışarı çıkıp komşularıyla ve arkadaşlarıyla bu konuları konuşmaları,
  • 4:38 - 4:42
    bu eski oyunu sorgulamaya başlayacak daha fazla insanı etkilemeleri gerekir.
  • 4:42 - 4:45
    İşte dünyadaki tüm kasabalarda ve şehirlerde tam olarak olan şey de bu
  • 4:45 - 4:46
    ve kazanıyorlar.
  • 4:47 - 4:51
    Ama birkaç milyon plastik poşeti yasaklamak oyunun hedefini dönüştürmeye yeter mi?
  • 4:51 - 4:52
    Kendi başına hayır,
  • 4:53 - 4:56
    fakat oyun-değiştiren çözümler üreten ve hassasiyetleri olan
  • 4:56 - 4:58
    diğer milyonların çabalarıyla birlikte
  • 4:58 - 4:58
    EVET.
  • 4:59 - 5:03
    Bu çözümler hep birlikte bu dalganın yönünü değiştirmeye başlıyor.
  • 5:03 - 5:05
    İnsanlar oyunu değiştirmek için çaba harcadıkça
  • 5:05 - 5:07
    güçleri artıyor.
  • 5:07 - 5:11
    Yarattıkları küçük çözümlerin yayılıp büyümesinden emin olarak çalışıyorlar.
  • 5:11 - 5:16
    Ve çözümlerinin şirketler tarafından önlenmeye çalışıldığını gördükçe
  • 5:16 - 5:19
    gerçek demokrasi adına daha fazla çözüm üretmek için bir araya gelecekler.
  • 5:19 - 5:21
    İnsanlarla birlikte, insanlar için
  • 5:23 - 5:25
    Hediye kartları bunu asla yapamayacak
  • 5:25 - 5:27
    ama bu kampanyalarının binlercesi yapabilir.
  • 5:27 - 5:32
    Her ne zaman bir çözüm yöntemine katkı için davet edilsem, ilk önce bu dönüştürücü bir yöntem mi
  • 5:32 - 5:34
    hedefi değiştirebilir mi, diye sorarım.
  • 5:34 - 5:37
    Bunu anlayabilmek için AMAÇ kelimesini kullanırım.
  • 5:37 - 5:40
    Halka daha fazla güç verip şirketlerden alarak
  • 5:40 - 5:44
    demokrasiyi güçlendiriyor mu, bilmek isterim.
  • 5:44 - 5:48
    İnsanların temel ihtiyaçları karşılarken, onların gözünü açar ve gerçeği gösterir.
  • 5:48 - 5:51
    Mutluluk ve sağlık daha fazla şey satın almakla değil
  • 5:51 - 5:55
    topluluklar oluşturup, amaç edinerek olur.
  • 5:55 - 5:58
    Zarar verdiği gezegenin ve bir kısım insanların
  • 5:58 - 6:01
    haklarını gözeterek tüm maaliyetlerin hesabını verebilir.
  • 6:01 - 6:06
    Diğer bir değişle, birçok şirketin bugün yaptığı gibi
  • 6:06 - 6:08
    maliyetlerini dışarıya havale etmektense içselleştirir.
  • 6:08 - 6:14
    En temel ihtiyaçlarını bile karşılamayan insanlar ile
  • 6:14 - 6:17
    bunu çok fazlasıyla lehine çevirmiş insanlar arasındaki dev refah farkını azaltır.
  • 6:17 - 6:21
    Ne zaman tüm bunları yapabilecek bir çözüm görsem
  • 6:21 - 6:22
    Ben varım.
  • 6:22 - 6:24
    Ve ben her yerdeyim.
  • 6:24 - 6:27
    Cleveland'da işçilerinin kendi sahibi olduğu
  • 6:27 - 6:30
    çevreci işletme Evergreen Kooperatifi gibi.
  • 6:30 - 6:34
    Bir çamaşırhane, bir güneş enerjisi firması ve çok verimli bir şehir çiftliği gibi
  • 6:34 - 6:36
    sağlıklı ve güvenli.
  • 6:36 - 6:41
    Onlar insalara güvenceli işler sağlarken eski oyunu geride bırakıyorlar.
  • 6:41 - 6:44
    Hepimiz şirketleri demokrasilerden uzak tutmamız gerektiğini biliyoruz.
  • 6:44 - 6:48
    Ama kooperatifler, şirketlere demokrasiyi getirir.
  • 6:48 - 6:50
    Sürdürülebilir, demokratik, eşitlikçi
  • 6:51 - 6:52
    Bu tam bir oyun-değiştirendir.
  • 6:53 - 6:58
    Veya bir İtalyan kasabası Capennori'de şirketlerle ve hükümetle birlikte çalışarak
  • 6:58 - 7:01
    sadece atıklarla daha iyi başa çıkabilenin yollarını araması değil
  • 7:01 - 7:04
    atıkların mecburiyetini sorgulaması gibi.
  • 7:04 - 7:08
    Atıklara teknolojik çözümler değil
  • 7:08 - 7:12
    topluluk çözümleri yaratıyorlar. Toprak için kompost,
  • 7:12 - 7:15
    kullan-at ürünler için yeniden kullanma alternatifleri,
  • 7:15 - 7:18
    ve atıkların yeniden kulanımını sağlıyorlar.
  • 7:18 - 7:21
    Şimdiden yüzde seksen iki oranda atıklarını azalttılar.
  • 7:21 - 7:24
    Yanında iş imkanları yaratıp sosyal dokuyu güçlendirdiler.
  • 7:25 - 7:28
    Ve yeni bir trend olan, eskiden 'paylaşım' denen
  • 7:28 - 7:30
    tüketici kooperatifleri.
  • 7:30 - 7:32
    Paylaşmak, kulağa öğüt veren bir çocuk şarkısı gibi gelebilir
  • 7:32 - 7:36
    ama bir düşünün, bu eski oyuna karşı büyük bir meydan okuma.
  • 7:36 - 7:39
    Bu bir 'Daha-Daha-Daha' döngüsünden çikıp
  • 7:39 - 7:44
    kaynaklarımızı korumaya, ihtiyacı olanlara imkan vermeye
  • 7:44 - 7:45
    ve topluluklar oluşturmaya geçmektir.
  • 7:45 - 7:46
    Peki nasıl bir şey mesela?
  • 7:47 - 7:49
    Büyük şehirlerdeki bisiklet paylaşım programları,
  • 7:49 - 7:54
    Arabadan, eve, kamp eşyasıına, her şeyi paylaşabileceğiniz online platformlar.
  • 7:54 - 7:58
    Benim kasabamda, halk kütüphanesi alet-edevat da ödünç veriyor.
  • 7:58 - 8:01
    Her evde bir elektrikli matkap bulunması gerekmiyor.
  • 8:01 - 8:06
    ya da crème brûlée yakıcısı, tarayıcı, el arabası veya bisiklet pompası.
  • 8:06 - 8:09
    Bunun gibi dönüşümsel çözümler yaygınlaştıkça
  • 8:09 - 8:14
    "daha iyi"ye doğru hedefimize ilerlerken iyi bir seviyeye ulaşacağız.
  • 8:14 - 8:18
    Yeni bir hedef olmadan, daha iyi bir gelecek kurmak için yaptığımız bütün çalışmalar
  • 8:18 - 8:20
    A yeterli değil ve B gerçekten zor olacak.
  • 8:22 - 8:27
    Çok fazla beyin, insanlığı tehdit eden sorunlar dururken
  • 8:27 - 8:31
    iPhone şarjının uzun dayanması için çalışmaya devam edecek.
  • 8:31 - 8:34
    Beş yıl önce story of stuff'ı yapmaya başladığımızda,
  • 8:34 - 8:40
    bu eski oyunda bir şeylerin gerçekten yanlış olduğunu hisseden bir topluluk inşa etmeye başladık.
  • 8:40 - 8:42
    Ortada bir problem olduğunu kabul ettik.
  • 8:42 - 8:44
    Şimdi çözümleri inşa etmenin zamanı.
  • 8:44 - 8:49
    Sadece kuralların birkaçını değil ama bütün oyunu değiştirecek çözümler.
  • 8:49 - 8:50
    Yardım etmek ister misiniz?
  • 8:50 - 8:51
    Hadi yapalım bunu.
Title:
The Story of Solutions
Description:

The Story of Solutions explores how we can move our economy in a more sustainable and just direction, starting with orienting ourselves toward a new goal.

In the current 'Game of More', we're told to cheer a growing economy -- more roads, more malls, more Stuff! -- even though our health indicators are worsening, income inequality is growing and polar icecaps are melting.

But what if we changed the point of the game? What if the goal of our economy wasn't more, but better -- better health, better jobs and a better chance to survive on the planet?

Shouldn't that be what winning means?

Thank you to our wonderful translators: Sophie from the Mahiru Foundation (Hindi), Jason (Italian), David (Czech), and Yuliya (Russian).

Help us caption & translate this video!

http://amara.org/v/Cq7C/

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:07

Turkish subtitles

Revisions