Jak pomagam transpłciowym nastolatkom stać się tym, kim chcą

Pokwitanie jest trudnym czasem dla każdego, ale dla transpłciowych nastolatków może się stać koszmarem, bo z dnia na dzień ich ciało zmienia się na takie, którego nie akceptują. W płomiennej prelekcji endokrynolog Norman Spack opowiada osobistą historię tego, jak stał się jednym z nielicznych lekarzy w Stanach Zjednoczonych leczących dzieci hormonalną terapią zastępczą. Hamując efekty dojrzewania, Spack daje transpłciowym nastolatkom czas, którego potrzebują.
(Nagrano na TEDxBeaconStreet).

Chciałbym, żebyście wszyscy pomyśleli

o drugim słowie,

które o was powiedziano,

lub dla pań, które rodziły,

o dziecku, które rodziłyście.

Możecie poruszyć ustami

albo powiedzieć to głośno.

Te słowa brzmiały: "To..."
(Sala: Chłopiec, dziewczynka)

Ja także zajmuję się sytuacjami,

w których nie jest pewne,
czy to chłopiec czy dziewczynka,

więc odpowiedź mieszana
była bardzo na miejscu.

Oczywiście teraz odpowiedź
często przychodzi

nie przy urodzeniu, ale podczas USG,

chyba że przyszli rodzice zdecydują,

że chcą mieć niespodziankę.

Ale zastanówcie się,

co prowadzi do tego zdania,

czy drugiego słowa,

ponieważ to słowo

jest określeniem płci,

a przez to rozumiem

opis zewnętrznych narządów płciowych.

Jako endokrynolog dziecięcy

intensywnie zajmowałem się,

i nadal nieco się zajmuję

przypadkami, gdzie coś się nie zgadza

z zewnętrznymi narządami płciowymi

lub z zewnętrznymi i wewnętrznymi,

i musimy domyślić się,

jak określić płeć takiej osoby.

Nic nie można jednoznacznie zdefiniować

podczas narodzin.

Kiedy mówię o definicji,

mam na myśli orientację seksualną.

Nie mówimy "To chłopczyk-gej".

"Dziewczynka-lesbijka".

Tych kwestii nie określaja się

do drugiej dekady życia.

Podobnie nie definiujemy płci psychicznej,

która w odróżnieniu od anatomicznej,

wiąże się z obrazem samego siebie

i tym, czy sami siebie postrzegacie

jako mężczyzn czy kobiety,

czy gdzieś w spektrum pomiędzy.

Taka sytuacja czasem ma miejsce

w pierwszej dekadzie życia,

ale może bardzo dezorientować rodziców,

bo to całkiem normalne,

że dzieci bawią się i zachowują
niezgodnie z płcią.

Istnieją badania wskazujące na to,

że nawet 80% dzieci

zachowujących się w ten sposób

nie będzie wcale chciało zmienić płci

w okresie dojrzewania.

Ale gdy zaczyna się pokwitanie,

czyli u dziewcząt
między 10. a 12. rokiem życia,

a u chłopców między 12. a 14.,

kiedy rozwijają się piersi,

następuje 2-3-krotne powiększenie gonad

w przypadku genetycznych chłopców,

jeśli na tym szczególnym etapie
dziecko mówi,

że jest w absolutnie niewłaściwym ciele,

to prawie na pewno jest transpłciowe.

Jest mało prawdopodobne,
że te uczucia się zmienią

niezależnie od tego jak bardzo
ktoś próbuje terapii reparatywnej

czy innej równie szkodliwej metody.

Jest to stosunkowo rzadkie,

więc miałem niewiele doświadczenia.

Moja praktyka kliniczna
była bardziej typowa.

Jednak ponieważ leczyłem młodych ludzi,

spotkałem osobę w wieku 24 lat,

genetycznie kobietę,

która przeszła przez Harvard
jako mężczyzna,

z trzema współlokatorami,
którzy o wszystkim wiedzieli.

W dziekanacie zawsze wpisywano go na kursy

pod męskim imieniem.

Po studiach poprosił mnie o pomoc,

mówiąc, że wiele wiem o endokrynologii.

Faktycznie leczyłem wielu ludzi,

którzy urodzili się bez gonad.

Nie było tu specjalnych trudności.

Ale zawarłem z nim układ:

Będę cię leczył,
jeśli będziesz mnie uczyć.

I tak zrobił.

Mnóstwo się nauczyłem,

lecząc wszystkich członków

jego grupy wsparcia.

Trochę się pogubiłem,

bo myślałem, że w tym wieku

dość łatwo po prostu podawać hormony

odpowiednie do płci, którą akceptują,

ale wtedy mój pacjent wziął ślub

i to z kobietą,

która urodziła się jako mężczyzna,

wzięła ślub jako mężczyzna,
miała 2 dzieci,

a potem przeszła przemianę w kobietę.

I teraz ta czarująca kobieta

była związana z moim pacjentem,

a nawet wzięli legalnie ślub,
ponieważ wyglądali

jak kobieta i mężczyzna

i nikt się nie zorientował.

(Śmiech)

Nie mogłem zrozumieć,

czy to oznacza, że oni są homoseksualni?

Czy heteroseksualni?

Mieszałem orientację seksualną

z tożsamością płciową.

Mój pacjent powiedział:

"Spójrz na to tak,

to się nie pogubisz:

Orientacja seksualna to
z kim chodzisz do łóżka.

Tożsamość płciowa to
jako kto idziesz do łóżka".

A potem nauczyłem się od wielu dorosłych,

a leczyłem ich ponad 200,

że jeśli nie spojrzę,

kim jest ich partner
siedzący w poczekalni,

mogę tylko zgadywać

czy są homo-, hetero-, bi-

czy aseksualni w swojej
potwierdzonej płci.

Innymi słowy,

jedno nie ma zupełnie

nic wspólnego z drugim.

Dane też to potwierdzają.

Leczenie tych 200 osób

było dla mnie bardzo bolesne.

Wiele z tych osób

musiało tyle w życiu poświęcić.

Czasem odrzucali ich rodzice,

rodzeństwo, ich własne dzieci,

a rozwodzący się z nimi małżonek

zabraniał kontaktów z własnymi dziećmi.

Dlaczego więc zdecydowali się na to

w wieku 40 i 50 lat?

Ponieważ czuli, że muszą się potwierdzić

zanim się zabiją.

Faktycznie odsetek samobójstw

wśród nieleczonych osób transpłciowych

jest jednym z najwyższych na świecie.

Co więc robić?

Zaintrygowała mnie konferencja w Holandii,

gdzie się na tym znają.

Zobaczyłem coś nadzwyczajnego.

Leczyli nastolatków

po bardzo dokładnej diagnostyce
psychometrycznej płci,

a leczono ich przez hamowanie pokwitania,

którego tak bardzo nie chcieli.

Dzieci obu płci
wyglądają w zasadzie tak samo

do czasu pokwitania.

Jeśli nie utożsamiają się z obecną płcią,

czują się wtedy jak Pinokio
zmieniający się w osła.

Marzą, że dojrzewanie da im
upragnione ciało,

ale rzeczywistość niszczy te marzenia.

To ich załamuje.

Stąd opóźnianie pokwitania.

Dlaczego?

Nie można po prostu podać hormonów

płci przeciwnej w tym wieku.

Skończyłoby się zahamowaniem wzrostu.

Nie można też odbyć sensownej rozmowy

o wpływie takiej kuracji na płodność

z 10-letnią dziewczynką
czy 12-letnim chłopcem.

To daje nieco czasu na diagnostykę,

4 do 5 lat,

by to sobie ułożyli w głowie,

można przeprowadzić więcej badań.

Mogą żyć bez poczucia,

że ciało od nich ucieka.

A potem w programie nazywanym 12-16-18,

około 12 roku życia
daje się hormony blokujące,

a przy ponownej diagnostyce w wieku 16 lat

przeprowadza ponowną kwalifikację.

Pamiętajcie, że działanie
hormonów blokujących jest odwracalne,

ale dając hormony płci przeciwnej

wywołuje się rozwój piersi, zarostu

czy obniżenie głosu zależnie od hormonu,

a te efekty są trwałe

albo wymagają operacji

lub elektrolizy.

A tak naprawdę nigdy
nie da się zmienić głosu.

Więc to poważna sprawa,
a mamy przed sobą 15-16-latka.

A potem w wieku 18 lat
mogą przejść operację.

Operacyjna zmiana genitaliów kobiecych
na męskie nie jest najlepsza,

ale po zmianie genitaliów
z męskich na kobiece

można nawet wprowadzić w błąd ginekologów.

Tak dobre rezultaty przynosi.

Patrzyłem jak radzą sobie pacjenci,

osoby, które wyglądały jak każda inna

z wyjątkiem tego,
że ich dojrzewanie opóźniono.

Jak tylko podadzą im hormony

zgodne z odczuwaną przez nich płcią,

zaczynają wyglądać pięknie.

Wyglądają normalnie.
Mają prawidłowy wzrost.

Nigdy byście ich nie odróżnili

w tłumie.

Wtedy zdecydowałem, że będę to robił.

Tam dziedzina endokrynologii pediatrycznej

dostaje skrzydeł,

bo jeśli masz pracować

z 10-, 12- i 14-latkami,

to jest to endokrynologia dziecięca.

Przyjąłem trochę dzieci

i stało się to standardem leczenia

wspieranym przez Szpital Dziecięcy.

Pokazywałem dzieci przed i po leczeniu,

ludzi nigdy nie leczonych

i ludzi, którzy chcieli podjąć leczenie

oraz zdjęcia z Holandii.

Potem sami mówili:

"Musisz coś zrobić dla tych dzieci".

Gdzie te dzieci były do tej pory?

Były tam i cierpiały, ot co!

Zaczęliśmy program w 2007 roku.

Był to pierwszy taki program

wzorowany na holenderskim

w Ameryce Północnej.

Od tego czasu mieliśmy 160 pacjentów.

Przyjechali z Afganistanu? Nie.

75% z nich mieszka

w promieniu 250 km od Bostonu,

a niektórzy w Anglii.

Jackie spotkało złe traktowanie
w Midlands w Anglii.

Na tym zdjęciu ma 12 lat,

żyła jako dziewczynka,

ale była bita.

To był koszmar.

Musiała mieć nauczanie indywidualne.

Anglicy przyjeżdżali, bo w Anglii

nie leczy się osób

poniżej 16 roku życia.

Czyli skazywali ich na dorosłe ciało,

niezależnie od okoliczności,

nawet jeśli dobrze ich zbadali.

Dodatkowo Jackie

na podstawie oznaczeń szkieletowych

miała osiągnąć 196 cm wzrostu.

A już zaczęła

męskie pokwitanie.

Zrobiłem coś nieco innowacyjnego,

bo znam się na hormonach

i wiem, że estrogen silniej
niż testosteron powoduje

zarastanie chrząstek nasadowych

odpowiadających za długość kości.

Więc zablokowaliśmy jej testosteron

specjalnym hormonem,

ale też dodaliśmy estrogen
nie w wieku 16, a 13 lat.

A to ona w wieku 16 lat, po lewej.

Na 16 urodziny pojechała do Tajlandii

gdzie robią operacje plastyczne
narządów płciowych.

Teraz zrobią to w wieku 18 lat.

Osiągnęła wzrost 180 cm,

ale co więcej ma normalny rozmiar piersi,

bo dzięki blokowaniu testosteronu

każda z naszych pacjentek

osiąga normalny rozmiar piersi,

o ile trafi do nas w odpowiednim wieku,

nie zbyt późno.

Po prawej to ona.

Ujawniła się.

Doszła do półfinału konkursu Miss Anglii.

Sędziowie debatowali, czy wolno tak robić.

Czy ona może...

I powiedziano mi,
że jeden z nich zażartował:

"Ależ ona nosi się bardziej naturalnie

niż połowa uczestniczek".

(Śmiech)

Niektóre rzeczy poprzestawiano,

ale to jej DNA.

Stała się wybitną rzeczniczką.

Oferowano jej kontrakty modelki,

a wtedy drażniła się ze mną mówiąc:

"Miałabym większe szanse,

gdybyś mi dał urosnąć do 185 cm".

(Śmiech)

Bądź tu mądry.

To zdjęcie mówi chyba wszystko.

Naprawdę mówi wszystko.

To Nicole i jej brat Jonas,

monozygotyczni chłopcy-bliźniacy,

co jest potwierdzone.

Nicole określiła się

jako dziewczynka już w 3 roku życia.

W wieku 7 lat zmienili jej imię

i zgłosili się do mnie

na samym początku pokwitania.

Patrząc na ledwie 14-letniego Jonasa

widać, że chłopcy wcześnie dojrzewają

w tej rodzinie,

bo wygląda tu bardziej jak 16-latek.

To tym bardziej podkreśla,

że trzeba brać pod uwagę,

w jakiej fazie jest pacjent.

U Nicole zahamowano pokwitanie,

a Jonas rozwija się normalnie,
taka biologiczna grupa kontrolna.

Tak wyglądałaby Nicole,

gdybyśmy tego nie zrobili.

On ma wydatne jabłko Adama,

kanciaste rysy twarzy, wąs

i widać różnicę wzrostu,

bo przeszedł skok wzrostu,

którego ona nie będzie miała.

Teraz Nicole jest na estrogenie.

Nabrała trochę kształtów.

Zeszłej wiosny ta rodzina
pojechała do Białego Domu

w związku ze staraniami

o zniesienie dyskryminacji.

Był projekt ustawy zakazujący

osobom transpłciowym w Maine

korzystania z toalet publicznych

i wyglądało, że projekt zostanie przyjęty,

co byłoby problemem.

Nicole poszła osobiście do każdego
ustawodawcy w Maine

i powiedziała: "Mogę to zrobić.

Jak mnie zobaczą, zrozumieją,

że nie stanowię zagrożenia
w damskiej toalecie,

ale co mi grozi w męskiej".

I w końcu to osiągnęła.

Dokąd teraz zmierzamy?

Wciąż jest wiele do zrobienia

w walce z dyskryminacją.

Jest tylko 17 stanów mających

ustawy przeciwko dyskryminacji

w zakwaterowaniu, zatrudnieniu

w instytucjach publicznych.

Tylko 17 stanów, z czego 5 w Nowej Anglii.

Potrzebujemy tańszych leków.

Kosztują majątek.

Trzeba też usunąć ten stan

z rejestru chorób.

To taka sama choroba psychiczna,

jak bycie gejem czy lesbijką,

co zostało odrzucone w roku 1973

i cały świat się zmienił.

Nie zrujnuje to niczyjego budżetu.

Nie występuje tak często.

A ryzyko zaniedbania tych osób

nie tylko stawia ich w niebezpieczeństwie

utraty życia przez samobójstwo,

ale też mówi o tym,

czy jesteśmy naprawdę
zintegrowanym społeczeństwem.

Dziękuję.

(Brawa)