Return to Video

Âm thanh cải thiện trí nhớ trong lúc ngủ thế nào?

  • 0:00 - 0:03
    Greg Gage: Ai mà không thích
    đạt điểm cao môn Địa Lý,
  • 0:03 - 0:05
    nhớ vị trí mọi quốc gia trên bản đồ
  • 0:05 - 0:09
    hoặc tránh được tình huống xấu hổ
    khi bất chợt quên tên
  • 0:09 - 0:11
    người đứng trước mặt bạn.
  • 0:11 - 0:13
    Trí nhớ, như các cơ khác trong cơ thể,
  • 0:13 - 0:15
    có thể tăng cường hay cải thiện.
  • 0:15 - 0:17
    Nhưng thay vì luyện tập với thẻ từ,
  • 0:17 - 0:19
    có thể còn cách thú vị khác
  • 0:19 - 0:21
    giúp chúng ta cải thiện trí nhớ
    trong khi ngủ.
  • 0:21 - 0:24
    (Nhạc)
  • 0:26 - 0:27
    Tại sao chúng ta ngủ?
  • 0:27 - 0:31
    Đây là câu hỏi đã được đặt
    từ thuở đầu nền văn minh.
  • 0:31 - 0:33
    Trong khi chúng ta có thể
    không rõ câu trả lời,
  • 0:33 - 0:36
    có một số giả thuyết rất hay
    về lý do ta cần nó.
  • 0:36 - 0:39
    Ngủ là khi bộ não chuyến hóa
    ký ức ngắn hạn
  • 0:39 - 0:40
    thu thập được trong ngày
  • 0:40 - 0:41
    thành trí nhớ dài hạn.
  • 0:41 - 0:44
    Quá trình này gọi là củng cố trí nhớ,
  • 0:44 - 0:47
    và giả thuyết này đã khiến
    các nhà khoa học băn khoăn
  • 0:47 - 0:49
    liệu có thể cải thiện
    những ký ức nhất định hay không.
  • 0:49 - 0:52
    Có một bài viết gần đây
    trên tạp chí "Khoa học"
  • 0:52 - 0:54
    bởi Ken Paller và đồng nghiệp
    anh ở Northwestern
  • 0:54 - 0:56
    cho thấy rằng điều này có vẻ đúng,
  • 0:56 - 0:57
    và khiến chúng ta tò mò.
  • 0:57 - 0:59
    Joud đã tự làm thử nghiệm ở nhà
  • 1:00 - 1:02
    xem âm thanh có thể
    cải thiện trí nhớ khi ngủ không
  • 1:03 - 1:06
    Vậy Joud, bạn đã làm như thế nào?
  • 1:06 - 1:08
    Joud Mar'i: Ta cần
    một đối tượng thí nghiệm.
  • 1:09 - 1:11
    [Bước 1: Chơi một trò chơi]
  • 1:11 - 1:13
    Chúng tôi có một trò chơi
    trí nhớ trên Ipad,
  • 1:13 - 1:15
    và cho người đó chơi trò chơi này
  • 1:15 - 1:18
    và nhớ hình ảnh và vị trí
    của chúng khi hiện trên màn hình.
  • 1:18 - 1:21
    GG: Vậy đây giống như trò chơi trí nhớ
    chúng ta chơi khi nhỏ,
  • 1:21 - 1:22
    bức ảnh nào ở đâu.
  • 1:22 - 1:25
    Và chúng ta gắn mỗi bức ảnh
    với một âm thanh đặc trưng.
  • 1:25 - 1:28
    JM: Ví dụ, bạn thấy bức ảnh
    của một chiếc xe
  • 1:28 - 1:30
    và bạn sẽ nghe tiếng động cơ xe.
  • 1:30 - 1:32
    (Động cơ xe khởi động)
  • 1:32 - 1:34
    GG: Trước khi ngủ,
    chúng tôi sẽ kiểm tra bạn.
  • 1:34 - 1:38
    Chúng tôi sẽ xem bạn nhớ vị trí
    các bức ảnh tốt thế nào.
  • 1:38 - 1:41
    Mỗi lần bạn thấy bức ảnh,
    bạn cũng sẽ nghe âm thanh.
  • 1:41 - 1:42
    Và giờ đến phần thí nghiệm.
  • 1:42 - 1:44
    Bạn sẽ chợp mắt một lát.
  • 1:44 - 1:45
    [Bước 2: Chợp mắt]
  • 1:46 - 1:49
    Trong khi bạn ngủ, chúng tôi sẽ
    ghi lại EEG của bạn.
  • 1:49 - 1:53
    JM: Và chúng tôi đợi họ rơi vào
    giấc ngủ sóng não chậm,
  • 1:53 - 1:57
    giai đoạn ngủ sâu nhất
    và rất khó để bạn thức dậy.
  • 1:57 - 1:58
    GG: Ok, tạm dừng.
  • 1:58 - 2:00
    Đây là một số thông tin về giấc ngủ.
  • 2:00 - 2:03
    Có bốn giai đoạn: các giai đoạn
    ngủ nông hơn và ngủ sâu (REM)
  • 2:03 - 2:06
    nhưng chúng tôi hứng thú
    với giấc ngủ sóng chậm.
  • 2:06 - 2:08
    Tên của nó bắt nguồn từ những sóng điện từ
  • 2:08 - 2:10
    gọi là sóng Delta thu được từ não.
  • 2:10 - 2:13
    Nhiều nhà khoa học tin đây là giai đoạn
  • 2:13 - 2:14
    việc củng cố trí nhớ diễn ra.
  • 2:15 - 2:16
    Trong giai đoạn ngủ sâu này,
  • 2:16 - 2:19
    chúng tôi sẽ làm điều
    mà bạn không biết chúng tôi sẽ làm.
  • 2:19 - 2:22
    JM: Phần thú vị là đây, chúng tôi
    bắt đầu sử dụng các gợi ý.
  • 2:23 - 2:24
    (Động cơ xe khởi động)
  • 2:24 - 2:26
    GG: Bạn đưa ra hết gợi ý à?
  • 2:26 - 2:29
    JM: Không. Chúng tôi chỉ đưa ra một nửa
    để xem có sự khác biệt không.
  • 2:30 - 2:31
    GG: Giả thuyết của bạn là
  • 2:31 - 2:34
    những tiếng mà họ nghe lúc ngủ
  • 2:34 - 2:35
    thì họ sẽ nhớ nó tốt hơn.
  • 2:35 - 2:37
    JM: Vâng, đúng vậy.
  • 2:38 - 2:40
    GG: Khi bạn thức dậy và chơi lần nữa,
  • 2:40 - 2:43
    bạn làm tốt hay tệ hơn trước khi ngủ?
  • 2:43 - 2:48
    Chúng tôi nhận thấy nếu gợi ý
    được đưa cho bạn trong lúc ngủ,
  • 2:48 - 2:49
    chẳng hạn như một chiếc xe,
  • 2:49 - 2:51
    bạn sẽ nhớ vị trí chiếc xe đó
  • 2:51 - 2:53
    khi thức dậy.
  • 2:53 - 2:55
    Nhưng nếu không đưa bạn gợi ý đó
    trong giấc ngủ
  • 2:55 - 2:57
    ví dụ như chiếc guitar
  • 2:57 - 3:00
    bạn sẽ khó nhớ chiếc guitar ấy
    khi thức dậy.
  • 3:00 - 3:03
    Những ký ức được gợi ý
    sẽ được ghi nhớ tốt hơn
  • 3:03 - 3:04
    những cái không được gợi ý
  • 3:05 - 3:07
    kể cả khi họ không nhớ
    họ đã nghe âm thanh đó?
  • 3:07 - 3:08
    JM: Đúng, chúng tôi hỏi họ.
  • 3:08 - 3:11
    GG: Họ đang ngủ,
    không nghe thấy gì, họ tỉnh dậy
  • 3:11 - 3:14
    họ nhớ những cái được gợi ý
    tốt hơn những cái khác.
  • 3:14 - 3:16
    GG: Thật kì diệu.
    JM: Như phép thuật.
  • 3:16 - 3:19
    GG: Joud làm thử nghiệm này trên 12 người
    và kết quả rất đáng chú ý.
  • 3:19 - 3:23
    Không phải là bạn nhớ tốt hơn
    mà là bạn quên ít hơn.
  • 3:23 - 3:27
    Tôi từng hoài nghi khi nghe rằng
    bạn làm tốt bài kiểm tra trí nhớ hơn
  • 3:27 - 3:28
    chỉ bằng việc bật âm thanh khi ngủ.
  • 3:28 - 3:30
    Chúng tôi đã lặp lại thí nghiệm này.
  • 3:30 - 3:33
    Thông tin và ký ức ta thu thập
    trong ngày rất mong manh,
  • 3:33 - 3:35
    và chúng dễ bị mất đi và lãng quên.
  • 3:35 - 3:39
    Việc kích hoạt lại chúng khi ngủ,
    kể cả khi chúng ta không biết việc đó
  • 3:39 - 3:42
    dường như có thể khiến chúng
    ổn định và ít bị quên hơn.
  • 3:42 - 3:43
    Điều đó khá kì diệu.
  • 3:43 - 3:46
    Não vẫn hoạt động ngay khi ta ngủ.
  • 3:46 - 3:48
    Nếu bạn giống tôi và hay quên,
  • 3:48 - 3:51
    giải pháp có thể là một đôi tai nghe
    và một chiếc ghế sô pha êm ái.
Title:
Âm thanh cải thiện trí nhớ trong lúc ngủ thế nào?
Speaker:
DIY Neurosience
Description:

Chúng ta có thể ôn bài kiểm tra trong khi ngủ không? Các nhà khoa học thần kinh đã thực hiện thử nghiệm lên chủ thể khi ngủ để xem liệu họ có thể cải thiện trí nhớ hay không. Bạn sẽ bất ngờ trước kết quả của cuộc thử nghiệm.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
04:07

Vietnamese subtitles

Revisions