Si tingulli mund të hakoj kujtesën tuaj ndërsa flini
-
0:00 - 0:03Greg Gage: Kush nuk do ta donte
te provonte një provim gjeografie, -
0:03 - 0:06duke kujtuar të gjitha lokacionet
e vendeve në një hartë -
0:06 - 0:10ose për te shmangur situatat e sikletshme
si të harrosh papritur emrin e personit -
0:10 - 0:11duke qëndruar perball jush.
-
0:11 - 0:14Rezulton se kujtesa,
si muskujt e tjerë në trup, -
0:14 - 0:16mund të forcohet dhe përmirësohet.
-
0:16 - 0:18Por në vend që të praktikoni
me karta flash, -
0:18 - 0:20mund të ketë një mënyrë interesante
-
0:20 - 0:22se ne mund të hakojmë kujtesën tonë
ndërsa flemë. -
0:22 - 0:24(Muzikë)
-
0:26 - 0:27Pse flemë?
-
0:27 - 0:31Kjo ka qenë një pyetje e bërë
qysh në ditët e para të qytetërimit. -
0:31 - 0:33Dhe ndërsa mund të mos e dimë
pergjigja e sakte, -
0:33 - 0:36ka një numër të vërtetë
teori të mira se pse na duhen. -
0:36 - 0:39Gjumi është kur truri transferon
kujtime afatshkurtra -
0:39 - 0:40me përvojë gjatë gjithë ditës
-
0:40 - 0:41në kujtime afatgjata.
-
0:41 - 0:43Ky proces quhet konsolidimi i kujtesës,
-
0:43 - 0:46e është teoria e konsolidimit të kujtesës
që i ka bere shkencëtarët te pyesin -
0:46 - 0:49nëse mund të permisojmë
kujtime të caktuara mbi të tjerat. -
0:49 - 0:51Kohët e fundit kishte një letër
në revistën "Science" -
0:51 - 0:54nga Ken Paller dhe kolegët e tij
në veriperëndim -
0:54 - 0:56që dukej se tregon
se kjo mund të jetë e vërtetë, -
0:56 - 0:57e kjo na qetësoi kuriozitetin.
-
0:57 - 1:00Joud ka punuar
në një version DIY të kësaj detyre -
1:00 - 1:03për të parë nëse mund të përmirësojmë kujtimet
përmes përdorimit të tingullit në gjumë. -
1:03 - 1:07Pra, Joud, si e provoni nëse mundemi te
përmirësojm kujtimet tona me gjumin? -
1:07 - 1:09Joud M: Ne kemi nevojë
për një lëndë njerëzore. -
1:09 - 1:11[Hapi 1: Luaj një lojë]
-
1:11 - 1:13Kemi një lojë kujtese
që kemi në një iPad, -
1:13 - 1:16dhe pastaj ne bëjmë temën tonë
luajeni këtë lojë -
1:16 - 1:18dhe mbani mend imazhet
dhe ku ato shfaqen në ekran. -
1:18 - 1:21GG: Pra, kjo është si një lojë kujtese qe
keni luajtur si fëmijë, -
1:21 - 1:22cila fotografi ishte ku.
-
1:22 - 1:25Dhe ne e lidhim secilën fotografi
me një tingull që e përfaqëson atë. -
1:25 - 1:28JM: Pra, nëse mund ta shihni
në foto një makine, për shembull, -
1:28 - 1:30dhe do të dëgjonit motorin e makinës.
-
1:30 - 1:32(Fillimi i motorit të makinave)
-
1:32 - 1:34GG: Pak para se të shkoni për të fjetur
ne do t'ju testojmë. -
1:34 - 1:38Do të shohim sa mirë
ju kujtohet ku janë fotot. -
1:38 - 1:41Sa herë që shihni foton,
do të dëgjosh tingullin. -
1:41 - 1:42Dhe tani vjen eksperimenti.
-
1:42 - 1:44Ju do të shkoni të bëni një sy gjumë.
-
1:44 - 1:46[Hapi 2: Bëni një sy gjumë]
-
1:46 - 1:49Dhe ndërsa jeni duke fjetur,
ne do të regjistrojmë EEG-në tuaj. -
1:49 - 1:53JM: Dhe pastaj presim që ato të shkojnë
në atë që quhet gjumi me valë të ngadaltë, -
1:53 - 1:57qe është faza më e thellë e gjumit tuaj ku
është vërtet e vështirë për ju të zgjoheni -
1:57 - 1:58GG: Në rregull, pauzë
-
1:58 - 2:00Pra, këtu janë disa
informacione për gjumin. -
2:00 - 2:03Ekzistojnë katër faza:
ne kemi faza më të lehta të gjumit dhe REM, -
2:03 - 2:06por ajo për të cilën ne jemi të interesuar
quhet gjumë me valë të ngadalta. -
2:06 - 2:08Dhe merr emrin e saj
nga sinjalet elektrike -
2:08 - 2:10quhen valët Delta
që ne regjistrojmë nga truri. -
2:10 - 2:13Kjo është pjesa e gjumit
ku shkencëtarët besojnë -
2:13 - 2:14që konsolidimi i kujtesës mund të ndodhë.
-
2:15 - 2:16Në këtë periudhë të thellë të gjumit
-
2:16 - 2:19ne do të bëjmë diçka
që ju nuk e dini ne do të bëjmë. -
2:19 - 2:23JM: Ja ku vjen pjesa e ndërlikuar,
dhe ne fillojmë të luajmë shenjat tona. -
2:23 - 2:24(Fillimi i motorit të makinave)
-
2:24 - 2:26GG: A i luan të gjitha shenjat?
-
2:26 - 2:30JM: Jo. Ne vetëm duam të luajmë gjysmën e
tyre për të parë nëse ka ndonjë ndryshim. -
2:30 - 2:31GG:Hipoteza juaj është
-
2:31 - 2:34atë që po dëgjonin
ndërsa ata ishin duke fjetur -
2:34 - 2:35ata do të shkojnë më mirë në.
-
2:35 - 2:37JM: Po, saktësisht.
-
2:38 - 2:40GG: Kur zgjoheni përsëri
dhe luaj lojën përsëri, -
2:40 - 2:43a beni me mire apo keq
sesa para gjumit? -
2:43 - 2:48Ne kemi gjetur se duke luajtur
një çelës gjatë gjumit, -
2:48 - 2:49për shembull, një makinë -
-
2:49 - 2:51Do të kujtonit
pozicioni i asaj makine -
2:51 - 2:53kur u zgjonit përsëri.
-
2:53 - 2:55Por nëse nuk ju luajtëm sugjerim
gjatë gjumit -
2:55 - 2:57për shembull, një kitarë,
-
2:57 - 3:00do të keni më pak të ngjarë të mbani mend
atë kitare kur t5 zgjoheni. -
3:00 - 3:03Kujtimet që kishin sugjerime
ata u kujtuan më mirë -
3:03 - 3:04sesa ato që nuk ishin,
-
3:05 - 3:07edhe pse ata nuk mbajnë mend
duke dëgjuar ato tinguj? -
3:07 - 3:08JM: Po, ne i pyesim ata.
-
3:08 - 3:11GG: Ne e dimë që ata po flenë,
ata nuk mund ta dëgjojnë atë, ata zgjohen, -
3:11 - 3:14ata bëjnë më mirë në ato
sesa në ato që nuk i ke luajtur. -
3:14 - 3:16GG: Kjo është e mahnitshme.
JM: eshtë si magji. -
3:16 - 3:19GG: Joud e zhvilloi këtë eksperiment mbi 12 persona
dhe rezultatet ishin domethënëse. -
3:19 - 3:23Nuk është se i mbani mend gjërat më mirë;
është se ju i harroni ato më pak. -
3:23 - 3:27Isha një skeptik i madh kur dëgjova për herë të parë
që mund të bënit më mirë në një test kujtese -
3:27 - 3:28vetëm duke luajtur tinguj gjatë gjumit.
-
3:28 - 3:30Por ne i përsërisim këto eksperimente.
-
3:30 - 3:33Faktet dhe kujtimet që mbledhim
gjatë gjithë ditës janë shumë të brishta, -
3:33 - 3:35dhe ato janë lehtësisht
të humbura dhe të harruara. -
3:35 - 3:39Por duke i riaktivizuar ato gjatë gjumit,
edhe pa vetëdijën tonë, -
3:39 - 3:42duket sikur mund t’i bëjmë më të qëndrueshëm
dhe më pak të prirur për të harruar. -
3:42 - 3:43Eshtë goxha e jashtëzakonshme.
-
3:43 - 3:46Truri ynë është akoma aktiv
edhe kur ne nuk jemi. -
3:46 - 3:48Kështu që nëse je si unë dhe pak harrues,
-
3:48 - 3:51mbase një zgjidhje është një palë
të kufjeve dhe një shtrati i butë.
- Title:
- Si tingulli mund të hakoj kujtesën tuaj ndërsa flini
- Speaker:
- DIY Neuroscience
- Description:
-
A mund të vësh një provë ndërsa fle? Neuroshkencëtarët tanë të guximshëm përpiqen të përmirësojnë kujtesën duke provuar eksperimente në subjekte ndërsa ata flenë. Do të befasoheni nga rezultatet.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED Series
- Duration:
- 04:07
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for How sound can hack your memory while you sleep | ||
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for How sound can hack your memory while you sleep | ||
Alisa Isufaj accepted Albanian subtitles for How sound can hack your memory while you sleep | ||
Edona Qoqaj edited Albanian subtitles for How sound can hack your memory while you sleep | ||
Edona Qoqaj edited Albanian subtitles for How sound can hack your memory while you sleep |