Return to Video

چۆن دەنگ دەتوانێت دەست بەسەر بیرگەتدا بگرێت کاتێک نووستوویت؟

  • 0:00 - 0:03
    گ گ: کێ هەیە لە ئێمە حەز نەکات لە
    تاقیکردنەوەی جوگرافیا دەربچێت،
  • 0:03 - 0:05
    شوێنی هەموو وڵاتانی لە سەر نەخشە لەبیر بێت
  • 0:05 - 0:09
    یان بەدوور بین لەو هەڵوێستە شەرمەزاریانەی
    وەک لەناکاو لەبیرکردنی ناوی کەسێک
  • 0:09 - 0:11
    ڕاستەوخۆ لەبەرامبەرت دانیشتووە.
  • 0:11 - 0:13
    یادەوەری وەک گۆڕانی ماسوولکەکانی
    تری لاشە دەگۆڕێ،
  • 0:13 - 0:15
    دەتواندرێت بەهێز و باشتر بکرێت.
  • 0:15 - 0:17
    بەڵام لەجیاتی مەشقکردن بەکارتی فێربوون،
  • 0:17 - 0:19
    دەکرێت ڕێگەیەکی زۆر خۆشتر هەبێت
  • 0:19 - 0:21
    کە دەتوانین یادەوەری
    هاک بکەین لەکاتی نووستن.
  • 0:21 - 0:24
    (مۆسیقا)
  • 0:26 - 0:27
    ئێمە بۆچی دەخەوین؟
  • 0:27 - 0:31
    ئەمە پرسیارێکە کە هەر لەسەرەتاکانی
    سەردەمی شارستانیەوە کراوە.
  • 0:31 - 0:33
    و لەو کاتەوەش وەڵامی تەواو و ورد نازانین،
  • 0:33 - 0:36
    چەند بیردۆزی باش هەن دەربارەی
    ئەوەی بۆچی پێویستمان بە خەوتن هەیە.
  • 0:36 - 0:39
    خەوتن گواستنەوەی یادەوەریە کورت خایەنەکانە
  • 0:39 - 0:40
    کە لەماوەی ڕۆژدا ئەزموونکراون
  • 0:40 - 0:41
    بۆ یادەوەریە دڕێژخایەنەکان
  • 0:41 - 0:44
    پڕۆسەکە پێیدەگوترێت
    پێک بەستنەوەی یادەوەریەکان،
  • 0:44 - 0:47
    و بیردۆزی پێک بەستنەوەی یادەوەریەکان
    بووە هۆی جێی پرسیاری زاناکان
  • 0:47 - 0:49
    گەر بتوانین هەندێک یادەوەری
    بەسەر ئەوانیتر هەڵبژێرین
  • 0:49 - 0:51
    بەم دوایانە توێژینەوەیەک
    لە گۆڤاری "زانست" هەبوو
  • 0:51 - 0:54
    لەلایەن کین پاڵیر و هاوڕێکانی لە
    زانکۆی نۆرس وێسترن
  • 0:54 - 0:56
    نووسراوە کەوا نیشاندەدات
    ئەم قسانە ڕاستبن،
  • 0:56 - 0:57
    کە زانخوازی ئێمەی
    خستە ژێر پرسیار.
  • 0:57 - 0:59
    جۆود لە بەشی دەماریدا کاری
    لەم پرسەدا کردووە
  • 0:59 - 1:03
    بۆ زانینی ئایا دەشێت یادەوەریەکانمان باش
    بکەین بە بەکارهێنانی دەنگ لەکاتی خەوتندا.
  • 1:03 - 1:07
    جۆود، چۆن تاقیکردنەوەی توانینی گەشەی
    یادەوەریەکانمان لەخەودا بکەیت؟
  • 1:07 - 1:09
    جۆود ماری: پێویستمان
    به نموونەی مرۆڤ دەبێت
  • 1:09 - 1:11
    [هەنگاوی یەکەم : یاریکردن]
  • 1:11 - 1:13
    ئێمە یاریەکی بیرەوەریمان
    هەیە لەسەر ئایپادێکە،
  • 1:13 - 1:15
    دواتر ئێمە کەسێک دێنین ئەم یاریە بکات
  • 1:15 - 1:18
    و لەبیری بێت وێنە و شوێنەکان
    لەکوێ بوون لەسەر شاشەکە.
  • 1:18 - 1:21
    گ گ: واتا ئەم یاریە بیرەوەریە وەک
    ئه‌و یاریانه‌یه‌ کە بە منداڵی دەمانکرد،
  • 1:21 - 1:22
    کام وێنە لێرە بوو.
  • 1:22 - 1:25
    و ئێمە هەر وێنەک بە دەنگێک
    دەبەستینەوە کە لەسەریەتی.
  • 1:25 - 1:28
    ج م: بۆ نموونە ئەگەر وێنەی
    ئۆتۆمبێلێک ببینیت،
  • 1:28 - 1:30
    و گوێت لەدەنگی بزوێنەرەکەی بێت.
  • 1:30 - 1:32
    (ئیشپێکردنی بزوێنەری ئۆتۆمبێل)
  • 1:32 - 1:34
    گ گ: ڕاستەوخۆ پێش ئەوەی بخەویت
    تاقیت دەکەینەوە.
  • 1:34 - 1:38
    ده‌بینین چۆن به‌باشی شوێنی
    وێنه‌كانت بیردێته‌وه‌.
  • 1:38 - 1:41
    هەموو جار کە وێنەکە دەبینیت
    دەنگە تایبەتەکەشی دەبیستی.
  • 1:41 - 1:42
    و ئێستا کاتی تاقیکردنەوەیە.
  • 1:42 - 1:44
    تۆ دەڕۆیت سەرخەوێک دەشکێنیت.
  • 1:44 - 1:45
    [هەنگاوی٢ : سەرخەوێک بشکێنە]
  • 1:45 - 1:49
    و کاتێک تۆ خەوتوویت ئێمە بە شێوەی
    کارەبایی شەپۆلی مێشکت دادەڕێژین.
  • 1:49 - 1:53
    ج م: هەروەها دواتر ئێمە چاوەڕێ
    دەکەین بچنە قۆناغی خەوی شەپۆل هێواشەوە،
  • 1:53 - 1:57
    بە یەکێک لە قووڵترین قۆناغی خەو دادەندرێت
    کە هەڵسانەوە تێیدا قورسە.
  • 1:57 - 1:58
    گ گ: باشە، بوەستە.
  • 1:58 - 2:00
    لێرەدا، چەند زانیاریەک لەسەر خەوتن هەیە.
  • 2:00 - 2:03
    چوار قۆناغی نووستن هەیە: سووکترین
    خەو قۆناغی خەوی چاوی خێرایە،
  • 2:03 - 2:05
    بەڵام ئەوەی جێی سەرنجی ئێمەیە
    خەوی شەپۆل هێواشە.
  • 2:05 - 2:08
    هەروەها ناوه‌كه‌ی له‌ نیشانەکانی
    کارەبایی پێ بەخشراوە
  • 2:08 - 2:11
    پێی دەڵێن شەپۆلەکانی دەلتا کە لە
    مێشکدا تۆماریان دەکەین.
  • 2:11 - 2:13
    ئەمە بەشێکە لە خەو
    زانایان باوەڕیان وایە
  • 2:13 - 2:15
    دەکرێت پێک بەستنەوەی
    یادەوەریەکان ڕووبدات.
  • 2:15 - 2:16
    لەو ماوه‌ قووڵه‌ی خه‌ودا،
  • 2:16 - 2:19
    دەڕۆین شتێک دەکەین کە ئێوە
    نازانن ئەمە دەکەین.
  • 2:19 - 2:22
    ج م: لێرەدا شتێکی سەخت دێتە پێش هەڵدەستین
    بە کار پێکردنی سەرە داوەکان.
  • 2:23 - 2:24
    (هەڵکردنی بزوێنەر)
  • 2:24 - 2:26
    گ گ: ئایا کار بەهەموو سەرەداوێک دەکەیت؟
  • 2:26 - 2:30
    ج م: نا. ئێمە تەنها دەمانەوێت کار به‌
    نیوه‌یان بکەین تاکو بزانین جیاوازیان هەیە.
  • 2:30 - 2:31
    گ گ: کەوایە گریمانەکەت
  • 2:31 - 2:34
    یەکێکە لەوانەی کە لە کاتی
    نووستنیان دەیانبیست.
  • 2:34 - 2:35
    باشتر ئەنجامی دەدەن تیایدا.
  • 2:35 - 2:37
    ج م: بەڵێ، ڕێک بەم شێوەیە.
  • 2:37 - 2:40
    کاتێک لەخەو هەڵدەستیەوە،
    دووبارە یاریەکە دەکەیتەوە،
  • 2:40 - 2:43
    ئایا باشتر یان خراپتر لە پێش کاتی
    سەرخەوەکە ئەنجامی دەدەیت؟
  • 2:43 - 2:48
    گەیشتووینە ئەو بڕوایەی
    ئەگەر دەنگێکت لە کاتی خەوتن بۆ لێبدەین ،
  • 2:48 - 2:49
    بۆ نموونە، ئۆتۆمبێل--
  • 2:49 - 2:51
    تۆ شوێنی ئۆتۆمبێلەکەت بەبیر دێتەوە
  • 2:51 - 2:53
    کاتێک دووبارە لەخەو هەڵدەستیەوە.
  • 2:53 - 2:55
    بەڵام ئەگەر دەنگەکەت بۆ
    لێنەدەین لەکاتی نووستن،
  • 2:55 - 2:57
    بۆ نموونە، گیتار،
  • 2:57 - 3:00
    تۆ بە ئەستەم گیتارەکەت بەبیر دێتەوە
    کاتێک لەخەو هەڵدەستی.
  • 3:00 - 3:03
    ئەو یادەوەریانەی بە دەنگێکەوە
    بەستراون باشتر بەبیر دێنەوە
  • 3:03 - 3:05
    لەوانەی نەبەستراونه‌تەوە
    بە دەنگێک،
  • 3:05 - 3:07
    ئەوان بیریان نامێنێت کە ئەم
    دەنگانەیان بیستووە؟
  • 3:07 - 3:08
    ج م: بەڵێ، ئێمە ڵێیان دەپرسین.
  • 3:08 - 3:11
    دەزانین ئەوان نووستوون گوێیان لێ
    نابێت کاتێ لەخەو هەڵدەستن.
  • 3:11 - 3:14
    بەڵام باشتر لەوانەی کە گوێیان لێ
    نەبووە ئەنجامی دەدەن.
  • 3:14 - 3:16
    گ گ: ئەمە سەرسووڕهێنەرە
    ج م: وەک جادووە.
  • 3:16 - 3:19
    گ گ: جۆود ئەمەی بەسەر ۱۲ کەس تاقی کردەوە
    و ئەنجامەکەشی گرینگ بوو.
  • 3:19 - 3:23
    مانای ئەوە نییە باشتر شتەکانت لەبیرە
    مانای ئەوەیە کەمتر شتەکان لەبیر دەکەیت.
  • 3:23 - 3:27
    سەرەتا زۆر بە گومان بووم کاتێک بیستم
    دەتوانی باشتر تاقیکردنەوەی یادەوەریی بکەیت
  • 3:27 - 3:28
    تەنها بە گوێ لێبوونی
    دەنگ لەکاتی نووستن.
  • 3:28 - 3:31
    بەڵام ئێمە ئەم تاقیکردنەوەمان
    دووبارە کردەوە.
  • 3:31 - 3:33
    ڕاستیەکان و یادەوەریانەی لە ڕۆژدا
    کۆیان دەکەینەوە زۆر لاوازن،
  • 3:33 - 3:35
    و بەئاسانی لەدەست دەدرێن
    و لەبیر دەکرێن.
  • 3:35 - 3:39
    بەڵام لەکاتی نووستن چالاک دەبنەوە
    بێ ئەوەی ئاگاشمان لێبێت،
  • 3:39 - 3:42
    پێ دەچێت ئێمە بتوانین وایان لێبکەین زیاتر
    سەربەخۆ بن و کەمتر لەیاد بکرێن.
  • 3:42 - 3:43
    ئەمە باوەڕ پێنەکراوە.
  • 3:43 - 3:46
    هێشتا مێشکمان چالاکە
    لەکاتێکدا ئێمە چالاک نین.
  • 3:46 - 3:48
    کەوایە ئەگەر تۆش وەکو منی و
    زۆر شت لەبیر دەکەیت،
  • 3:48 - 3:51
    لەوانەیە چارەسەرەکەی جووتێک
    هێدفۆن بێت لەگەڵ جێگەیەکی ئارام.
Title:
چۆن دەنگ دەتوانێت دەست بەسەر بیرگەتدا بگرێت کاتێک نووستوویت؟
Speaker:
دەمارزان DIY
Description:

ئایا دەتوانیت کاتێک نووستویت تاقیکردنەوەیەک ئەنجام بدەیت؟ زانایە بلیمەتەکانمان لە بواری مێشک هەوڵیان داوە تواناکانی بیرگە باشتر بکەن بە ئەنجامدانی تاقیکردنەوە لەسەر کەسەکان، کاتێک نووستوون. بە بەبینینی ئەنجامەکان سەرسامدەبیت!

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
04:07

Kurdish (Central) subtitles

Revisions