Aile yemeğiyle nasıl siyaset öğretilir

Herkes karar verme aşamasına ve siyasete dahil olmalı -- ve bu evde başlıyor, diyor aktivist Hajer Sharief. Basit ama dönüştürücü bir fikir sunuyor: Ebeveynler çocuklarına evin işleyişi konusunda, herkesin fikirlerini sunabildiği, tartışabildiği ve anlaşmaya varabildiği samimi aile toplantıları aracılığıyla siyasal temsilciliği öğretebilir. "İnsanlara siyasi, ulusal ve global işlerin onları en az kişisel ve ailevi işleri kadar ilgilendirdiğini öğretmeliyiz," diyor. "Siyasetle ilgilenmemeyi veya siyasete katılmamayı gerçekten göze alabilir misiniz?"

Yirmi yıl önce,

ailem "Cuma Demokrasi Toplantıları"
adlı bir sistem öne sürdü.

Her cuma günü saat 7'de ailem
resmi bir toplantı için bir araya geldi

ve aile sorunlarını tartıştık.

Bu toplantılar ebeveynlerimden
biri tarafından kolaylaştırıldı

ve bir not tutucumuz bile vardı.

Bu toplantıların iki kuralı vardı.

Öncelikle, açık ve özgürce konuşabilirdin.

Biz çocuklar, saygısız veya kaba
olduğu düşünülmeden

ebeveynlerimizi eleştirebilirdik.

İkinci kural Chatham Evi kuralıydı,

yani toplantıda konuşulanlar
toplantıda kalır.

(Kahkaha)

Bu toplantılarda tartışılan konular

haftadan haftaya değişirdi.

Bir hafta hangi yemeği
yemek istediğimizi konuşurduk,

biz çocukların yatağa
kaçta gitmesi gerektiğini,

aile olarak bir şeyleri
nasıl geliştirebileceğimizi,

başka bir toplantıda da büyük ölçüde
okulda olan şeyleri

ve kardeşler arasındaki tartışmaların
nasıl çözülebileceğini,

gerçek kavgalardan bahsediyorum.

Her toplantının sonunda kararlara
ve anlaşmalara varırdık,

bunlar da en azından bir sonraki
toplantıya kadar devam ederdi.

Yani bir politikacı olarak
yetiştirildiğimi söyleyebilirsiniz.

Altı veya yedi yaşına geldiğimde
siyaseti iyice öğrenmiştim.

Müzakere ediyor, anlaşmaya varıyor,

diğer siyasi katılımcılarla
müttefik oluyordum.

(Kahkaha)

Hatta bir kere siyasal süreci
tehlikeye atmayı bile denedim.

(Kahkaha)

Bu toplantılar kulağa çok huzurlu,
medeni ve demokratik geliyor değil mi?

Ama her zaman öyle olmuyordu.

Konuşmak, tartışmak ve eleştirmek için
olan bu açık, serbest alan yüzünden

işler bazen oldukça
hararetli olabiliyordu.

Bir toplantı benim için çok kötü gitti.

O zaman yaklaşık 10 yaşındaydım

ve okulda çok korkunç bir şey yapmıştım,

ne olduğunu bugün paylaşmayacağım --

(Kahkaha)

ama erkek kardeşim toplantıda
bundan bahsetmeye karar verdi.

Kendimi savunamıyordum,

bu yüzden toplantıdan çekilmeye
ve tüm sistemi boykot etmeye karar verdim.

Gerçekten resmi bir mektup yazıp
babama verdim

ve boykot ettiğimi açıkladım.

(Kahkaha)

Artık bu toplantılara katılmayı bırakırsam

sistemin çökeceğini düşündüm

(Kahkaha)

ama ailem toplantılara devam etti

ve sıklıkla benim hoşlanmadığım
kararlara vardılar.

Ama bu kararları değiştiremiyordum

çünkü toplantılara katılmıyordum,

bu yüzden de karşı çıkmaya hakkım yoktu.

Ne gariptir ki, yaklaşık
13 yaşına geldiğimde

uzun süre boykot ettikten sonra
kendimi toplantılardan birine

tekrar katılırken buldum.

Çünkü sadece beni etkileyen
bir sorun vardı

ve diğer hiçbir aile üyesi
bundan bahsetmiyordu.

Sorun, her akşam yemeğinden sonra

bulaşıkları yıkaması istenen
tek kişinin ben olmamdı

ve kardeşlerimin bu konuda
hiçbir şey yapması gerekmiyordu.

Bunun adaletsiz, haksız ve ayrımcı
olduğunu düşündüm,

bu yüzden bunu
toplantıda tartışmak istedim.

Bildiğiniz gibi ev işlerini yapmanın,
bir kadının veya kızın rolü olduğu fikri

birçok toplum tarafından çok uzun süre
sürdürülmüş olan bir kural,

bu yüzden 13 yaşındaki benim buna karşı
çıkmak için bir platforma ihtiyacım vardı.

Toplantıda, erkek kardeşlerim

tanıdığımız başka hiçbir erkeğin
bulaşık yıkamadığını savundu,

bizim ailemiz neden farklı olmalıydı?

Ebeveynlerim bana katıldı ve kardeşlerimin
bana yardım etmesine karar verdi.

Yine de onları zorlayamazlardı,
bu yüzden sorun devam etti.

Sorunuma bir çözüm bulamayınca
başka bir toplantıya katılıp

herkes için adil olan bir sistem
öne sürmeye karar verdim.

Bu yüzden, tüm ailenin kullandığı
tüm bulaşıkları

tek bir kişinin yıkaması yerine,

her aile üyesinin kendi bulaşığını
yıkamasını önerdim.

Hatta iyi niyetimden jest olarak

tencereleri benim yıkayacağımı söyledim.

Böylece erkek kardeşlerim artık

erkekler olarak ailenin
arkasını toplamanın

onların sorumluluğu
olmadığını söyleyemezdi

çünkü öne sürdüğüm sistem,
her aile üyesinin

kendi arkasını temizlemesi ve kendi
başının çaresine bakmasıyla ilgiliydi.

Herkes teklifimi kabul etti

ve yıllar boyunca bulaşık yıkama
sistemimiz böyleydi.

Sizinle paylaştığım bu şey
bir aile hikâyesiydi

ama aynı zamanda saf siyasetti.

Siyasetin her kısmı karar vermeyi içerir

ve ideal karar verme sürecinin

farklı alt yapılara, ilgilere, fikirlere,

cinsiyete, inançlara, ırka, etnik kökene,

yaşa ve buna benzer şeylere sahip
insanları içermesi gerekir.

Bu insanların hepsi, karar verme
sürecine katkı sağlamakta

ve hayatlarını doğrudan veya dolaylı
olarak etkileyecek kararları etkilemekte

eşit fırsata sahip olmalılar.

Aslında gençler şunu söylediğinde
anlamakta zorlanıyorum,

"Siyasetle uğraşmak veya bir siyasi görüşe
sahip olmak için bile çok gencim."

Bunun gibi, bazı kadınları
şunu söylerken duyuyorum,

"Siyaset, uğraşmak istemediğim
kirli bir dünya."

Şu konuda endişeliyim ki
siyaset ve siyasete katılım fikri

dünyanın birçok yerinde
öylesine kutuplaştırıldı ki

sıradan insanlar dahi
siyasete katılmak için

açık sözlü aktivistler olmaları
gerektiğini düşünüyorlar

ve bu doğru değil.

Bu gençlere, kadınlara ve genel olarak
sıradan insanlara sormak istiyorum:

Siyasetle ilgilenmemeyi, ona katılmamayı
gerçekten göze alabiliyor musunuz?

Siyaset sadece aktivizm değildir.

Farkındalıktır,

kendimizi bilgilendirmektir,
gerçekleri umursamaktır.

Mümkün olduğunda oy vermektir.

Siyaset, gruplar veya toplumlar olarak

kendimizi yapılandırdığımız araçtır.

Siyaset hayatın her alanını yönetir

ve siyasete katılmayarak

başkalarının ne yediğiniz, ne giydiğinize
karar vermesine izin veriyorsunuz;

bununla birlikte
sağlık sigortası erişiminize,

ücretsiz eğitime,

ödediğiniz vergi miktarına,

ne zaman emekli olabileceğinize

ve hatta emeklilik maaşınıza.

Başkaları aynı zamanda
ırkınız ve kökeninizin

sizi suçlu yapmak için
yeterli olup olmadığına,

dininizin, milliyetinizin sizi terörist
yapıp yapmadığına karar veriyor.

Eğer hâlâ güçlü, bağımsız
bir birey olduğunuzu,

siyasetten etkilenmediğinizi
düşünüyorsanız

bir daha düşünün.

Sizinle Libyalı genç bir kadın
olarak konuşuyorum,

Libya iç savaşın ortasında olan bir ülke.

40 yıldan fazla süren
otoriter yönetimden sonra,

kadınların veya gençlerin
siyasete katılımının

mümkün olduğu veya
teşvik edildiği bir yer değil.

Son birkaç yıl yapılan
neredeyse tüm siyasi diyaloglar,

dış odaklar tarafından toplananlar bile,

sadece odadaki orta yaşlı
adamlar tarafından yapıldı.

Ama Libya gibi bozuk bir
siyasi düzene sahip olan

veya görünürde işlevsel olan yerlerde,
uluslararası organizasyonlar dahil,

bugün sahip olduğumuz siyasi
karar alma sistemleri

insanlar tarafından insanlar için değil,

azınlık tarafından azınlık için
kurulmuş sistemler.

Bu azınlıklar tarih boyunca
neredeyse hep erkekler olmuş

ve kanunlar, politikalar,

tek bir grup insanın
fikirlerine, inançlarına

dünya görüşlerine, hayallerine, arzularına

dayanan siyasi katılım
mekanizmaları hazırlayarak

diğer herkesi dışarıda bırakmışlar.

Sonuçta hepimiz şu cümlenin
farklı versiyonlarını duymuşuzdur:

"Genç bir birey şöyle dursun,
bir kadın hatta Latin bir kadın

siyasetten ne anlar ki?"

Eğer gençseniz --

ve dünyanın birçok yerinde, kadınsanız --

sıklıkla deneyimli siyasetçilerin "Siyasi
deneyimin yok" deyişini duymuşsunuzdur.

Bunu duyduğumda

ne tür bir deneyimden
bahsettiklerini merak ediyorum.

Yozlaşmış siyasi düzenlerin
deneyimleri mi?

Devam eden savaşların mı?

Yoksa ekonomik karların çıkarlarına

çevrenin iyiliğinden

daha çok önem verme deneyiminden mi?

Çünkü siyasi deneyim buysa

o zaman evet --

(Alkış)

biz, kadınlar ve gençler olarak
hiç siyasi deneyime sahip değiliz.

Siyasetçiler suçlanması gereken
tek kişiler olmayabilir

çünkü sıradan insanlar ve
aynı zamanda birçok genç

siyaseti umursamıyor.

Üstelik umursayanlar da
nasıl katılacağını bilmiyor.

Bu değişmek zorunda, işte benim teklifim.

İnsanlara erken yaşta, karar vermeyi

ve buna nasıl katılacaklarını
öğretmeliyiz.

Her aile, kendi küçük siyasi düzenidir

ve genelde demokratik olmaz

çünkü ebeveynler, ailenin tüm üyelerini
etkileyen kararları kendileri verir,

çocukların da söyleyecek çok az şeyi olur.

Benzer şekilde, siyasetçiler tüm halkı
etkileyecek kararlar verirken

halkın pek fazla söz hakkı olmaz.

Bunu değiştirmeliyiz,

bu değişime sistematik
bir şekilde ulaşmak için de

insanlara şunu öğretmeliyiz:

Siyasal, ulusal ve global işler,

onlarla en az kendi kişisel ve
ailevi sorunları kadar ilgili.

Bu yüzden bunu yapmak istiyorsak
benim teklif ve tavsiyem

Aile Demokrasi Toplantıları
sistemini denemek.

Çünkü bu sayede çocuklarınız erken yaştan

temsilciliği ve karar vermeyi öğrenecek.

Siyaset, zor konuşmaları da içeren

ve kararlarla sonuçlanan

sohbetler etmekle ilgilidir.

Sohbet etmek için de katılman gerekir,

çocukken benim yaptığım gibi çekilmek

ve dersi zor yoldan öğrenip geri dönmek
zorunda kalmak değil.

Çocuklarınızı aile sohbetlerine
dahil ederseniz

büyüyecekler

ve siyasi sohbetlere nasıl
dahil olunacağını bileceklerdir.

En önemlisi de

başkalarının katılımını sağlayacaklar.

Teşekkür ederim.

(Alkış)