Return to Video

Het echte verhaal van Rosa Parks - en waarom we de mythes over zwarte geschiedenis moeten ontmaskeren

  • 0:02 - 0:07
    Ik ben de trotse van vader
    van twee mooie kinderen,
  • 0:07 - 0:12
    Elijah, 15, en Octavia, 12.
  • 0:12 - 0:16
    Toen Elijah een jaar of tien was,
  • 0:16 - 0:17
    kwam hij naar me toe,
  • 0:17 - 0:20
    hij kwam uit school en liep
    over van opwinding
  • 0:20 - 0:25
    over wat hij die dag geleerd had
    over Afro-Amerikaanse geschiedenis.
  • 0:25 - 0:30
    Nu ben ik een Afro-Amerikaanse professor
    in culturele studies
  • 0:30 - 0:32
    en dus kan je je inbeelden
  • 0:32 - 0:35
    dat Afro-Amerikaanse geschiedenis
    belangrijk is bij me thuis.
  • 0:35 - 0:39
    Ik was dus trots dat mijn zoon
    opgetogen was over wat hij geleerd had
  • 0:39 - 0:40
    op school die dag.
  • 0:40 - 0:42
    Ik vroeg hem: "Wat heb je geleerd?''
  • 0:42 - 0:46
    Hij zei: "Ik heb over Rosa Parks geleerd."
  • 0:46 - 0:49
    Ik zei: "En wat heb je
    over Rosa Parks geleerd?"
  • 0:49 - 0:54
    Hij zei: "Dat Rosa Parks een fragiele,
    oudere zwarte dame was
  • 0:55 - 0:56
    in de jaren 50
  • 0:56 - 0:59
    in Montgomery, Alabama.
  • 0:59 - 1:01
    Ze ging zitten op de bus
  • 1:01 - 1:03
    en haar voeten waren erg moe
  • 1:03 - 1:08
    en toen de buschauffeur haar zei
    op te staan voor een blank persoon,
  • 1:08 - 1:11
    weigerde ze omdat haar voeten pijn deden.
  • 1:11 - 1:12
    Het was een lange dag,
  • 1:12 - 1:14
    ze was de onderdrukking beu
  • 1:14 - 1:16
    en gaf haar zitje niet af.
  • 1:16 - 1:18
    En ze marcheerde met Martin Luther King
  • 1:18 - 1:20
    en geloofde in geweldloosheid."
  • 1:20 - 1:24
    Toen hij naar me keek,
    zag hij waarschijnlijk
  • 1:24 - 1:28
    dat ik niet erg onder de indruk was
  • 1:28 - 1:29
    van zijn ...
  • 1:29 - 1:31
    .... hmm ...
  • 1:31 - 1:32
    geschiedenisles.
  • 1:32 - 1:37
    Hij hield op en zei:
    "Papa, was heb ik fout gezegd?"
  • 1:37 - 1:39
    Ik zei: "Zoon, je hebt niets fout gezegd,
  • 1:39 - 1:42
    maar ik denk dat je leraar
    een heleboel dingen fout heeft."
  • 1:42 - 1:43
    (Gelach)
  • 1:43 - 1:44
    Hij zei: "Wat bedoel je?"
  • 1:44 - 1:48
    Ik zei: "Rosa Parks was niet moe.
  • 1:49 - 1:51
    Ze was niet oud.
  • 1:51 - 1:54
    En ze had zeker geen pijnlijke voeten."
  • 1:54 - 1:56
    Hij zei: "Wat?"
  • 1:56 - 1:57
    Ik zei: "Jazeker.
  • 1:57 - 1:59
    Rosa Parks was maar 42 jaar oud."
  • 2:00 - 2:03
    Ja, je schrikt. Nog nooit gehoord, he?
  • 2:03 - 2:05
    "Rosa Parks was maar 42 jaar oud,
  • 2:05 - 2:09
    ze had die dag maar zes uur gewerkt,
    ze was een naaister
  • 2:09 - 2:12
    en haar voeten deden het prima.
  • 2:12 - 2:13
    (Gelach)
  • 2:13 - 2:16
    Het enige wat ze beu was,
  • 2:16 - 2:18
    was ongelijkheid.
  • 2:18 - 2:20
    Ze was onderdrukking beu."
  • 2:20 - 2:21
    En mijn zoon zei:
  • 2:21 - 2:25
    "Waarom vertelt mijn leraar me zoiets?
  • 2:25 - 2:27
    Dit brengt me in de war."
  • 2:27 - 2:31
    Want hij hield van zijn leraar
    en het was een goede leraar,
  • 2:31 - 2:34
    een jonge, blanke vrouw
    van midden twintig,
  • 2:34 - 2:37
    erg verstandig en motiverend,
    en ik vond haar dus ook leuk.
  • 2:38 - 2:40
    Maar hij was in de war.
    "Waarom zegt me zoiets?" zei hij.
  • 2:41 - 2:44
    Hij zei: "Papa, vertel me meer.
    Vertel me meer over Rosa Parks."
  • 2:44 - 2:46
    En ik zei: "Zoon, ik zal nog meer doen."
  • 2:47 - 2:48
    En hij weer: "Wat?"
  • 2:48 - 2:50
    "Ik koop je morgen haar autobiografie
  • 2:50 - 2:52
    en ik laat het je zelf lezen."
  • 2:52 - 2:54
    (Gelach)
  • 2:56 - 2:57
    Zoals je je kunt voorstellen,
  • 2:58 - 3:03
    was Elijah niet erg blij met zijn
    nieuwe, grote huiswerk
  • 3:03 - 3:07
    dat zijn vader hem net gegeven had,
    maar hij aanvaardde het.
  • 3:07 - 3:11
    Hij kwam terug nadat hij het gelezen had
  • 3:11 - 3:14
    en hij was opgewonden
    over wat hij geleerd had.
  • 3:14 - 3:16
    Hij zei: "Papa,
  • 3:16 - 3:22
    niet alleen was Rosa Parks
    eerst niet voor geweldloosheid,
  • 3:22 - 3:27
    maar Rosa Parks' grootvader,
    die haar feitelijk had opgevoed
  • 3:27 - 3:29
    en licht genoeg was
    om voor blank door te gaan,
  • 3:29 - 3:33
    liep rond met een pistool in zijn holster
  • 3:33 - 3:38
    en de mensen wisten dat je geen ruzie wou
    met kinderen of kleinkinderen van Mr Parks
  • 3:38 - 3:43
    want dan schoot hij
    een gaatje in je achterwerk.
  • 3:43 - 3:44
    (Gelach)
  • 3:44 - 3:45
    Juist?
  • 3:45 - 3:47
    Er viel niet met hem te spotten.
  • 3:48 - 3:54
    En hij zei: "Ik heb ook geleerd dat
    Rosa Parks met een man huwde in Raymond
  • 3:54 - 3:57
    die erg op haar grootvader leek."
  • 3:58 - 3:59
    Hij was een organisator.
  • 3:59 - 4:02
    Hij was een burgerrechtenactivist.
  • 4:02 - 4:05
    Hij organiseerde events
  • 4:05 - 4:10
    en soms vonden die plaats
    in het huis van Rosa Parks.
  • 4:10 - 4:12
    Op een dag merkte Rosa Parks op
  • 4:12 - 4:15
    dat er zoveel pistolen op tafel lagen,
  • 4:15 - 4:18
    omdat ze dachten dat er
    iemand zou binnenvallen
  • 4:18 - 4:21
    en omdat ze op alles voorbereid waren,
  • 4:21 - 4:24
    zodat Rosa Parks zei:
    "Eer lagen zoveel pistolen op tafel
  • 4:24 - 4:26
    dat ik zelfs vergat
    hen koffie of eten te geven."
  • 4:27 - 4:29
    Zo was Rosa Parks.
  • 4:29 - 4:34
    En het is zo dat toen Rosa Parks
    die dag op die bus zat
  • 4:34 - 4:37
    en wachtte op de politie
  • 4:37 - 4:40
    en niet wist wat er met haar zou gebeuren,
  • 4:40 - 4:42
    ze niet aan Martin Luther King dacht,
  • 4:42 - 4:43
    die ze nauwelijks kende.
  • 4:43 - 4:46
    Ze dacht niet aan
    geweldloosheid of Ghandi.
  • 4:46 - 4:48
    Ze dacht aan haar grootvader,
  • 4:48 - 4:52
    een man met een pistool
    waarmee niet te spotten viel.
  • 4:52 - 4:56
    Daar dacht Rosa Parks aan.
  • 4:56 - 5:00
    Mijn zoon was gefascineerd door Rosa Parks
  • 5:00 - 5:03
    en ik was trots te zien
    hoe opgetogen hij was.
  • 5:03 - 5:05
    Maar ik had nog steeds een probleem.
  • 5:05 - 5:08
    Want ik moest nog steeds
    naar zijn school gaan
  • 5:08 - 5:10
    en dit bespreken met zijn leraar,
  • 5:10 - 5:13
    omdat ik niet wilde dat ze kinderen
  • 5:13 - 5:16
    nog meer foute geschiedenis zou leren.
  • 5:16 - 5:19
    Zo ik denk hier over na, omdat ik begrijp
  • 5:19 - 5:23
    dat wanneer je als Afro-Amerikaanse man
    met blanken over racisme praat
  • 5:23 - 5:25
    of over iets dat raciaal gevoelig ligt,
  • 5:25 - 5:27
    dat dit gewoonlijk een uitdaging is.
  • 5:27 - 5:33
    Dit is wat de blanke socioloog
    Robin DiAngela 'blanke fragiliteit' noemt.
  • 5:33 - 5:35
    Zij argumenteert
  • 5:35 - 5:38
    dat omdat blanken het niet gewend zijn
  • 5:38 - 5:41
    gewezen te worden
    op hun blanke privileges,
  • 5:41 - 5:44
    dat wanneer zelfs de kleinste uitdaging
    zich aan hen voordoet,
  • 5:44 - 5:46
    ze gewoonlijk wenen,
  • 5:46 - 5:47
    boos worden
  • 5:47 - 5:48
    of weglopen.
  • 5:48 - 5:49
    (Gelach)
  • 5:49 - 5:52
    En ik heb dit al allemaal ervaren.
  • 5:52 - 5:58
    Dus terwijl ik nadacht
    over hoe de leraar aan te spreken,
  • 5:58 - 6:00
    voelde ik me er niet goed bij,
  • 6:00 - 6:03
    maar dat het er nu eenmaal bij hoort
    als je als zwarte ouder
  • 6:03 - 6:06
    je zwarte kinderen met zelfbewustzijn
    op probeert te voeden.
  • 6:06 - 6:08
    Ik riep Elijah bij me en zei,
  • 6:08 - 6:13
    "Elijah, ik ga afspreken met je leraar
  • 6:13 - 6:14
    en dit recht zetten -
  • 6:14 - 6:15
    misschien je schoolhoofd.
  • 6:15 - 6:17
    Wat denk je ervan?"
  • 6:17 - 6:18
    En Elijah zei:
  • 6:18 - 6:20
    "Papa, ik heb een beter idee."
  • 6:21 - 6:23
    En ik zei: "Echt, wat is jouw idee?"
  • 6:23 - 6:28
    Hij zei: "We hebben binnenkort
    een spreekbeurt
  • 6:28 - 6:30
    en zou ik die spreekbeurt niet gebruiken
  • 6:30 - 6:34
    om te proberen te mythes
    rond Rosa Parks te ontkrachten?"
  • 6:35 - 6:36
    En ik dacht:
  • 6:37 - 6:38
    dat is een goed idee.
  • 6:40 - 6:43
    En dus gaat Elijah naar school,
  • 6:43 - 6:45
    geeft zijn presentatie,
  • 6:45 - 6:46
    komt terug naar huis
  • 6:46 - 6:49
    en ik zie dat er iets goeds gebeurd is.
  • 6:49 - 6:51
    Ik zei: "Wat is er gebeurd, zoon?"
  • 6:51 - 6:53
    Hij zei: "Later die dag,
  • 6:53 - 6:55
    sprak de leraar me aan
  • 6:55 - 7:00
    en verontschuldigde zich voor
    foute informatie die ze gegeven had."
  • 7:01 - 7:04
    En er gebeurde nog iets wonderlijks
    de volgende dag.
  • 7:04 - 7:08
    Ze gaf een nieuwe les over Rosa Parks,
  • 7:08 - 7:12
    waarbij ze de gaten vulde die ze
    achtergelaten had en de fouten rechtzette.
  • 7:12 - 7:17
    Ik was zo trots op mijn zoon.
  • 7:18 - 7:21
    Maar toen dacht ik erover na.
  • 7:22 - 7:23
    En ik werd kwaad.
  • 7:24 - 7:25
    Ik werd erg kwaad.
  • 7:26 - 7:28
    Waarom? Waarom werd ik boos?
  • 7:29 - 7:34
    Omdat mijn negenjarige zoon
    zijn leraar moest opvoeden
  • 7:34 - 7:35
    over zijn geschiedenis,
  • 7:35 - 7:38
    zijn leraar moest opvoeden
    over zijn mens-zijn.
  • 7:38 - 7:40
    Hij is negen jaar oud.
  • 7:41 - 7:44
    Hij moet met zijn hoofd
    bij basketbal of voetbal zijn
  • 7:44 - 7:46
    of de nieuwste film.
  • 7:47 - 7:51
    Hij hoeft niet na te denken
    over het nemen van de verantwoordelijkheid
  • 7:51 - 7:53
    om zijn leraar op te voeden,
  • 7:53 - 7:56
    of zijn mede-studenten
  • 7:56 - 7:59
    over zichzelf, over zijn geschiedenis.
  • 7:59 - 8:00
    Dat was een last die ik droeg.
  • 8:00 - 8:02
    Dat was een last die mijn ouders droegen
  • 8:02 - 8:04
    en de generaties voor hen.
  • 8:04 - 8:09
    En nu zag ik dat mijn zoon
    die last ook droeg.
  • 8:10 - 8:14
    En daarom schreef Rosa Parks
    haar autobiografie.
  • 8:14 - 8:16
    Want tijdens haar leven,
  • 8:16 - 8:18
    stel je voor,
  • 8:18 - 8:22
    je doet prachtige dingen,
  • 8:22 - 8:26
    je leeft en spreekt over
    je strijd voor mensenrechten
  • 8:26 - 8:28
    en een verhaal komt boven
  • 8:28 - 8:31
    waarin iemand de wereld vertelt
  • 8:31 - 8:34
    dat je oud was en pijnlijke voeten had
  • 8:34 - 8:36
    en gewoon een accidentele activist was,
  • 8:36 - 8:40
    niet dat je 20 jaar activist was,
  • 8:40 - 8:43
    niet dat die boycot
    al maanden gepland was,
  • 8:44 - 8:48
    niet dat je niet de eerste of de tweede
    of zelfs de derde vrouw was
  • 8:48 - 8:50
    die hiervoor gearresteerd werd.
  • 8:51 - 8:56
    Je wordt een accidentele activist,
    zelfs tijdens haar eigen leven.
  • 8:56 - 8:59
    En dus schreef ze de autobiografie
    om dit recht te zetten,
  • 8:59 - 9:02
    omdat ze de wereld er wilde aan herinneren
  • 9:03 - 9:07
    dat het er zo aan toeging
  • 9:08 - 9:11
    in de jaren 50,
  • 9:11 - 9:14
    wanneer je zwart was in Amerika
  • 9:14 - 9:16
    en vocht voor je rechten.
  • 9:17 - 9:20
    Tijdens het jaar, iets meer dan een jaar,
    dat de boycot duurde,
  • 9:21 - 9:24
    werden er naar vier kerken bommen gegooid
  • 9:24 - 9:27
    Er werden twee aanslagen gepleegd
    op het huis van Martin Luther King
  • 9:27 - 9:29
    en nog een aantal op huizen van leiders
  • 9:29 - 9:31
    van de mensenrechtenbeweging
    in Birmingham.
  • 9:32 - 9:37
    De man van Rosa Park sliep 's nachts
    met een jachtgeweer,
  • 9:37 - 9:39
    omdat ze constant
    doodsbedreigingen kregen.
  • 9:39 - 9:42
    De moeder van Rosa Parks woonde bij hen
  • 9:42 - 9:44
    en bleef soms uren aan de telefoon
  • 9:44 - 9:47
    zodat niemand met
    doodsbedreigingen kon bellen,
  • 9:47 - 9:50
    omdat het zo constant en aanhoudend was.
  • 9:50 - 9:52
    Er was zelfs zoveel spanning,
  • 9:52 - 9:55
    er was zoveel druk,
    er was zoveel terrorisme
  • 9:55 - 9:57
    dat Rosa Parks en haar man
    hun baan verloren
  • 9:58 - 9:59
    en geen andere baan konden vinden
  • 9:59 - 10:03
    en uiteindelijk moesten vertrekken
    en het zuiden verlaten.
  • 10:06 - 10:09
    Dit is een realiteit van de mensenrechten
  • 10:09 - 10:13
    waarvan Rosa Parks zeker wilde zijn
    dat de mensen het begrepen.
  • 10:14 - 10:20
    En dan kan je zeggen: "Wel David,
    wat heb ik hiermee te maken?
  • 10:20 - 10:22
    Ik bedoel het goed.
  • 10:22 - 10:23
    Ik bezit geen slaven.
  • 10:23 - 10:25
    Ik wil de geschiedenis niet witwassen.
  • 10:25 - 10:27
    Ik ben een goeierd. Ik ben een goed mens."
  • 10:28 - 10:30
    Ik zal je zeggen
    wat je ermee te maken hebt
  • 10:30 - 10:33
    en dat doe ik door je
    een verhaal te vertellen
  • 10:33 - 10:36
    over een professor van me,
    een blanke professor,
  • 10:37 - 10:41
    tijdens mijn graduaatsopleiding,
    die een briljant individu was.
  • 10:41 - 10:42
    We zullen hem 'Fred' noemen.
  • 10:43 - 10:48
    En Fred schreef een geschiedenis
    van de burgerrechtenbeweging,
  • 10:48 - 10:50
    maar meer specifiek over een moment
  • 10:50 - 10:52
    dat hem was overkomen in Noord-Carolina
  • 10:52 - 10:54
    toen een blanke man in koelen bloede
  • 10:54 - 10:56
    een zwarte man neerschoot
    in een open ruimte
  • 10:56 - 10:58
    en nooit werd veroordeeld.
  • 10:59 - 11:01
    Het was een fantastisch boek
  • 11:01 - 11:05
    en hij verzamelde een paar
    van zijn vrienden professoren en mij
  • 11:05 - 11:09
    om het manuscript te lezen
    voor het werd ingediend.
  • 11:09 - 11:11
    Ik was blij dat hij me gevraagd had;
  • 11:11 - 11:13
    ik was maar een graduaatstudent toen.
  • 11:13 - 11:16
    Ik moest er aan wennen.
    "OK, prima", dacht ik.
  • 11:16 - 11:19
    Ik zat daar tussen intellectuelen
  • 11:19 - 11:24
    en ik las het manuscript van het boek.
  • 11:24 - 11:26
    En er was een moment in het boek
  • 11:26 - 11:28
    dat me erg problematisch leek,
  • 11:28 - 11:29
    en dus zei ik:
  • 11:29 - 11:33
    "Fred", toen we met elkaar
    dit ontwerp zaten te bespreken,
  • 11:33 - 11:38
    "Fred, ik heb een probleem
    met het moment waarop je praat
  • 11:38 - 11:41
    over je meid in jouw boek."
  • 11:41 - 11:48
    En ik zag dat Fred
    een beetje gespannen werd.
  • 11:48 - 11:51
    Hij zei: "Wat bedoel je?
    Dat is een prima verhaal.
  • 11:51 - 11:53
    Het gebeurde zoals ik het vertelde."
  • 11:53 - 11:56
    Ik zei: "Zal ik je misschien
    een ander scenario geven?"
  • 11:57 - 11:58
    Wat is nu het verhaal?
  • 11:58 - 12:00
    Het was 1968.
  • 12:01 - 12:04
    Martin Luther King was net vermoord.
  • 12:04 - 12:09
    Zijn meid, 'huishoudster',
    we noemen haar 'Mabel',
  • 12:09 - 12:10
    was in de keuken.
  • 12:11 - 12:12
    Kleine Fred is acht jaar oud.
  • 12:12 - 12:14
    Kleine Fred loopt de keuken in
  • 12:15 - 12:21
    en Mabel, die hij kent als lachend
    en behulpzaam en vrolijk,
  • 12:21 - 12:23
    leunt over het aanrecht
  • 12:23 - 12:25
    en ze weent,
  • 12:26 - 12:27
    ze huilt,
  • 12:28 - 12:30
    ontroostbaar.
  • 12:31 - 12:35
    En kleine Fred gaat naar haar toe
    en zegt: "Mabel, wat is er aan de hand?"
  • 12:36 - 12:38
    Mabel keert zich om en zegt:
  • 12:38 - 12:43
    "Ze hebben hem vermoord, onze leider.
    Ze hebben Martin Luther King vermoord.
  • 12:43 - 12:46
    Hij is dood. Het zijn monsters."
  • 12:47 - 12:49
    En kleine Fred zegt:
  • 12:49 - 12:52
    "Alles komt goed, Mabel, je zal het zien."
  • 12:52 - 12:55
    En ze kijkt naar hem en ze zegt:
    "Nee, het komt niet goed.
  • 12:55 - 12:57
    Heb je niet gehoord wat ik net zei?
  • 12:57 - 13:00
    Ze hebben Martin Luther King vermoord."
  • 13:01 - 13:03
    En Fred,
  • 13:03 - 13:04
    zoon van een predikant,
  • 13:06 - 13:08
    kijkt naar Mabel en zegt:
  • 13:08 - 13:13
    "Maar Mabel, stierf Jezus
    niet op het kruis voor onze zonden?
  • 13:14 - 13:15
    Was dat niet goed dan?
  • 13:15 - 13:19
    Misschien loopt dit ook goed af.
  • 13:19 - 13:23
    Misschien leidt de dood van Martin Luther
    King naar een goed resultaat."
  • 13:24 - 13:26
    En terwijl Fred het verhaal vertelt,
  • 13:26 - 13:30
    zegt hij dat Mabel haar hand
    voor haar mond hield,
  • 13:31 - 13:34
    zich naar Fred boog en hem
    een knuffel gaf
  • 13:35 - 13:38
    en toen ging ze naar de ijskast
  • 13:38 - 13:40
    en naam twee Pepsi's,
  • 13:40 - 13:41
    gaf hem een Pepsi
  • 13:41 - 13:44
    en stuurde hem weg om te spelen
    met zijn broertjes.
  • 13:45 - 13:47
    En hij zei:
  • 13:47 - 13:52
    "Dit was het bewijs dat zelfs tijdens
    de meest moeilijke raciale problemen,
  • 13:52 - 13:55
    twee mensen samen konden komen
    over de rassenscheiding heen
  • 13:55 - 13:58
    en gemeenschappelijke menselijkheid vinden
  • 13:58 - 14:00
    langs de lijnen van liefde en affectie."
  • 14:00 - 14:04
    En ik zei, "Fred, dat zijn nonsens."
  • 14:04 - 14:06
    (Gelach)
  • 14:07 - 14:08
    (Applaus)
  • 14:08 - 14:11
    Fred was verbaasd,
  • 14:11 - 14:15
    "Ik begrijp het niet, David.
    Dat is het verhaal."
  • 14:15 - 14:17
    Ik zei: "Fred, laat me je iets vragen."
  • 14:18 - 14:19
    Ik zei:
  • 14:20 - 14:23
    "Jij was in Noord-Carolina in 1968.
  • 14:24 - 14:27
    Als Mabel naar haar gemeenschap
    was gegaan -- jij was 8 jaar --
  • 14:27 - 14:30
    hoe denk je dat 8-jarige Afro-Amerikaanse
    kinderen haar noemden?
  • 14:30 - 14:32
    Denk je dat ze haar
    bij haar voornaam noemden?"
  • 14:33 - 14:35
    Nee, ze noemden haar 'Miss Mabel'
  • 14:35 - 14:38
    of 'Miss Johnson' of 'Tante Johnson'.
  • 14:38 - 14:41
    Ze zouden niet durven
    haar bij haar voornaam te noemen,
  • 14:41 - 14:43
    want dat zou zeer respectloos zijn.
  • 14:43 - 14:46
    Maar jij noemde haar bij haar voornaam,
  • 14:46 - 14:47
    elke dag dat ze werkte
  • 14:47 - 14:50
    en je dacht er niet eens bij na."
  • 14:50 - 14:53
    Ik zei: "Ik zal je nog een vraag stellen:
    was Mabel getrouwd?
  • 14:53 - 14:55
    Had ze kinderen?
  • 14:55 - 14:56
    Naar welke kerk ging ze?
  • 14:56 - 14:59
    Wat was haar favoriete dessert?"
  • 15:01 - 15:05
    Fred kon die vragen niet beantwoorden.
  • 15:05 - 15:09
    Ik zei: "Fred, dit verhaal
    gaat niet over Mabel.
  • 15:09 - 15:10
    Dit verhaal gaat over jou."
  • 15:11 - 15:14
    Ik zei: "Door dit verhaal
    voelde jij je goed,
  • 15:14 - 15:16
    maar dit verhaal gaat niet over Mabel.
  • 15:16 - 15:18
    Wat er feitelijk gebeurde,
  • 15:18 - 15:20
    was dat Mabel huilde,
  • 15:20 - 15:22
    wat ze normaal niet deed,
  • 15:22 - 15:24
    en dus was ze niet op haar hoede.
  • 15:25 - 15:26
    En jij kwam de keuken binnen
  • 15:26 - 15:30
    en zij voelde zich zwak
    en was niet op haar hoede.
  • 15:30 - 15:34
    En omdat jij jezelf zag
    als één van haar kinderen,
  • 15:34 - 15:38
    had je niet door dat je eigenlijk
    het kind van haar werkgever was.
  • 15:39 - 15:41
    En ze riep tegen je.
  • 15:41 - 15:43
    Maar toen herpakte ze zich,
  • 15:43 - 15:45
    omdat ze wist: "Als ik tegen hem roep
  • 15:45 - 15:48
    en hij vertelt het zijn vader of moeder,
  • 15:48 - 15:50
    dan kan ik mijn job verliezen."
  • 15:51 - 15:53
    En dus hield ze zichzelf onder controle
  • 15:53 - 15:58
    en hoewel zij troost nodig had,
    troostte ze jou
  • 15:58 - 15:59
    en stuurde je wandelen,
  • 16:00 - 16:03
    zodat ze alleen kon rouwen."
  • 16:04 - 16:05
    En Fred was stomverbaasd.
  • 16:06 - 16:10
    En realiseerde zich dat hij
    het moment verkeerd begrepen had.
  • 16:10 - 16:14
    En dit is wat men deed met Rosa Parks.
  • 16:14 - 16:19
    Omdat een oma met pijnlijke voeten
    makkelijker te verteren is,
  • 16:19 - 16:22
    die niet opstaat omdat ze
    wil vechten tegen ongelijkheid
  • 16:23 - 16:25
    maar omdat haar voeten
    en haar rug pijn doen
  • 16:25 - 16:26
    en ze de hele dag gewerkt heeft.
  • 16:27 - 16:30
    Oude oma's zijn niet angstaanjagend.
  • 16:30 - 16:32
    Maar jonge, radicale zwarte vrouwen
  • 16:32 - 16:34
    die niet met zich laten sollen
  • 16:34 - 16:36
    zijn wel eng,
  • 16:36 - 16:38
    zij die opstaan tegen gezag
  • 16:38 - 16:40
    en bereid zijn daarvoor te sterven --
  • 16:40 - 16:42
    dat zijn geen mensen
  • 16:42 - 16:45
    waarbij we ons comfortabel voelen.
  • 16:47 - 16:48
    En dan zeg je:
  • 16:49 - 16:51
    "Wat wil je dat ik doe, David?
  • 16:51 - 16:54
    Ik weet niet wat te doen."
  • 16:55 - 16:58
    Dan zeg ik tegen jou
  • 16:58 - 17:00
    dat er een tijd was
  • 17:00 - 17:02
    waarin als je Joods was,
    je niet blank was,
  • 17:02 - 17:04
    als je Italiaan was, je niet blank was,
  • 17:04 - 17:06
    als je Iers was, je niet blank was
  • 17:06 - 17:07
    in dit land.
  • 17:07 - 17:12
    Het duurde een tijd voor de Ieren,
    Joden en Italianen blank werden.
  • 17:13 - 17:14
    Juist?
  • 17:14 - 17:16
    Er was een tijd waarin je 'anders' was,
  • 17:16 - 17:19
    toen je buitengesloten werd.
  • 17:22 - 17:23
    Toni Morrison zei:
  • 17:23 - 17:27
    "Als ik op mijn knieën moet
    om jou je groot te laten voelen,
  • 17:27 - 17:28
    dan heb je een groot probleem."
  • 17:28 - 17:31
    Ze zegt: "Blank Amerika
    heeft een ernstig probleem."
  • 17:33 - 17:38
    Om eerlijk te zijn weet ik niet of de
    rassenkwestie zal verbeteren in Amerika.
  • 17:38 - 17:40
    Maar ik weet dat om ze te verbeteren,
  • 17:40 - 17:44
    we die uitdagingen moeten aangaan.
  • 17:44 - 17:47
    De toekomst van mijn kinderen
    hangt er vanaf.
  • 17:47 - 17:49
    De toekomst van mijn
    kleinkinderen hangt er vanaf.
  • 17:50 - 17:52
    En of je het nu weet of niet,
  • 17:52 - 17:55
    de toekomst van jouw kinderen
    en je kleinkinderen
  • 17:56 - 17:57
    hangt er ook vanaf.
  • 17:58 - 17:59
    Bedankt.
Title:
Het echte verhaal van Rosa Parks - en waarom we de mythes over zwarte geschiedenis moeten ontmaskeren
Speaker:
David Ikard
Description:

Zwarte geschiedenis wordt vaak in een verwaterde versie gegeven in de VS, bezaaid met onjuistheden en ontdaan van zijn context en rijke, robuuste historische figuren. Uitgerust met het echte verhaal van Rosa Parks, belicht professor David Ikard hoe het onschuldig en verteerbaar maken van de raciale realiteit ons allen schade toebrengt -- en benadrukt hij de kracht en het belang van historische nauwkeurigheid.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:13

Dutch subtitles

Revisions