Return to Video

Miti i Sizifit - Alex Gendler

  • 0:08 - 0:13
    Qoftë i lidhur në një rrotë
    që digjet, që kthehet në merimangë
  • 0:13 - 0:16
    apo që shqiponja i ha mëlçinë,
  • 0:16 - 0:19
    mitologjia greke është e mbushur
    me histori rreth zotave
  • 0:19 - 0:23
    që shkaktojnë horrore të frikshme
    tek mortalët që i zemëruan.
  • 0:23 - 0:26
    Megjithatë një nga ndëshkimet
    më të famshme nuk kujtohet më
  • 0:26 - 0:33
    për mizorinë e jashtëzakontë
    por për familjaritetin, disi shqetësues.
  • 0:33 - 0:39
    Sifizi ishte mbreti i parë i Epirit,
    i njohur tanimë si Korinti.
  • 0:39 - 0:44
    Megjithëse një sundues i zgjuar që e bëri
    qytetin të begatë, ai ishte një tiran dinak
  • 0:44 - 0:49
    që joshi mbesën e tij dhe vrau vizitorët
    për të treguar pushtetin e tij.
  • 0:49 - 0:56
    Ky abuzim i mikpritjes, kësaj tradite
    të shenjtë, i zemëroi zotat tej mase.
  • 0:56 - 0:59
    Por Sifizi mund ta kishte shmangur
    gjithsesi ndëshkimin,
  • 0:59 - 1:04
    po të mos kishte qenë për
    vetëbesimin e tij të sëmurë.
  • 1:04 - 1:08
    Telashet filluan kur Zeusi
    rrëmbeu nimfën Agina
  • 1:08 - 1:12
    duke e marrë të shndërruar në
    një shqiponjë gjigande.
  • 1:12 - 1:18
    Babai i Aginës, Zoti i lumenjve Azofi,
    ndoqi gjurmët e tyre deri ne Epir,
  • 1:18 - 1:21
    ku u ndesh me Sifizin.
  • 1:21 - 1:25
    Në shkëmbim, që ai të krijonte
    një burim brenda qytetit,
  • 1:25 - 1:30
    mbreti i tregoi Azofit, në cilën rrugë
    Zeusi e kishte marrë vajzën.
  • 1:30 - 1:36
    Kur Zeusi e mori vesh, ai u xhindos aq
    shume saqë urdhëroi Thanatosin ose vdekjen
  • 1:36 - 1:42
    të lidhte Sifizin në botën e nëndheshme,
    kështu që ai të mos shkaktonte më telashe.
  • 1:42 - 1:47
    Por Sifizi shquhej për dinakëri.
  • 1:47 - 1:48
    Teksa ai ishte gati të burgosej,
  • 1:48 - 1:53
    mbreti e pyeti Thanatosin ti tregonte
    si punonin zinxhirët
  • 1:53 - 1:58
    dhe me shpejtësi e lidhi atë, para se
    t'ja mbathte drejt botës njerëzore.
  • 1:58 - 2:04
    Me Thanatosin të zënë në grackë,askush
    nuk vdiste dot dhe bota ishte në kaos.
  • 2:04 - 2:08
    Gjërat u rikthyen në normalitet
    kur zoti i luftës Ares,
  • 2:08 - 2:14
    i mërzituar ngaqë luftrat nuk ishin më
    emocionuese, e liroi Thanosin nga zinxhirët.
  • 2:14 - 2:18
    Sifizi e dinte që fundi ishte afër.
  • 2:18 - 2:22
    Por ai kishte ende një As nën mëngë.
  • 2:22 - 2:28
    Para se të vdiste, ai i kërkoi gruas së tij
    Meropes ta hidhte trupin në sheshin publik,
  • 2:28 - 2:32
    nga ku ai do të përfundonte në
    brigjet e lumit Styx.
  • 2:32 - 2:36
    Tani i rikthyer me të vdekurit,
    Sifizi iu afrua Persefonit,
  • 2:36 - 2:38
    mbretëreshës së botës të nëndheshme
    dhe u ankua
  • 2:38 - 2:44
    që gruaja e kishte mosrespektuar
    dhe nuk i kishte bërë një varrim të duhur.
  • 2:44 - 2:48
    Persefoni i dha lejen të kthehej
    në botën e të gjallëve
  • 2:48 - 2:54
    të ndëshkonte Meropen ,
    me kusht që të kthehej sërisht.
  • 2:54 - 2:58
    Sigurisht, që Sifizi
    nuk e mbajti premtimin,
  • 2:58 - 3:04
    tanimë i kishte shpëtuar vdekjes 2 herë,
    duke ja hedhur zotave.
  • 3:04 - 3:06
    Nuk do të ketë një herë të tretë,
  • 3:06 - 3:11
    pasi postieri Hermes e dërgon
    Sifizin mbrapsht në Hades.
  • 3:11 - 3:14
    Mbreti mendoi se ishte
    më i zgjuar se zotat,
  • 3:14 - 3:17
    por Zeusi ishte ai
    që do të qeshte i fundit.
  • 3:17 - 3:21
    Ndëshkimi i Sifizit ishte një
    detyrë direkte
  • 3:21 - 3:25
    -të rrotullonte një shkëmb
    të madh lart në kodër.
  • 3:25 - 3:31
    Por sapo ai i afrohej majës ,
    guri rrotullohej përsëri poshtë,
  • 3:31 - 3:34
    duke e detyruar të rifillonte nga e para
  • 3:34 - 3:41
    ... përsëri dhe përsëri, deri në pafundësi
  • 3:41 - 3:46
    Historianët sugjerojnë që përralla e Sizifit
    i ka rrënjët nga mitologjia antike
  • 3:46 - 3:51
    për agimin dhe perëndimin e diellit,
    apo ciklet e tjera natyrore.
  • 3:51 - 3:56
    Por pamja e gjalle e dikujt të dënuar të
    përsërisë një detyrë pafundësisht
  • 3:56 - 4:01
    tregon një alegori për pozitën e njeriut.
  • 4:01 - 4:03
    Në esenë e tij klasike, Miti i Sizifit,
  • 4:03 - 4:07
    filozofi ekzistencialist Albert Kamy
    e krahason dënimin
  • 4:07 - 4:11
    me kërkimet e kota njerëzore për të gjetur
    një domethënie dhe një të vërtetë
  • 4:11 - 4:15
    në një univers indiferent
    dhe pa domethënie .
  • 4:15 - 4:19
    Në vend se të dëshpëruar, Kamy e përfytyron
    pa dyshim Sifizin duke ndeshur fatin e tij
  • 4:19 - 4:25
    teksa zbret poshtë, për të
    rrotulluar shkëmbin lart sërisht.
  • 4:25 - 4:28
    Edhe nëse pengesat
    e përditshme në jetët tona
  • 4:28 - 4:32
    ndonjëherë duken njëlloj
    përsëritëse dhe absurde,
  • 4:32 - 4:37
    ne duhet gjithsesi ti japim atyre rëndësi
    duke i përqafuar ato si pjesë e jonë.
Title:
Miti i Sizifit - Alex Gendler
Speaker:
Alex Gendler
Description:

Ndiq leksionin e plotë: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-sisyphus-alex-gendler

Sizifi ishte si një sundimtar i zgjuar, që e begatisi qytetin e tij, edhe një tiran dinak, që joshi mbesën e tij dhe vriste vizitorë për të treguar pushtetin e tij. Ndërsa abuzimi i mikpritjes së shenjtë i xhindosi zotat, ishte vetëbesimi i papërmbajtur i Sizifit ai që e rrënoi- duke rezultuar në një dënim të përjetshëm nga Zeusi. Alex Gendler ndan me ne mitin e Sizifit.

Leksioni nga Alex Gendler, drejtuar nga Adriatic Animation.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:38
Helena Bedalli approved Albanian subtitles for The myth of Sisyphus
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for The myth of Sisyphus
Helena Bedalli accepted Albanian subtitles for The myth of Sisyphus
Helena Bedalli edited Albanian subtitles for The myth of Sisyphus
Hygerta Gjolena edited Albanian subtitles for The myth of Sisyphus

Albanian subtitles

Revisions