Showing Revision 9 created 08/22/2020 by Lucas Kaimaras.

1. Title:
   Ο αγώνας για την αποκωδικοποίηση μιας μυστηριώδους γλώσσας - Σούζαν Λούπακ
2. Description:

   Παρακολουθήστε όλο το μάθημα: https://ed.ted.com/lessons/the-race-to-decode-a-mysterious-language-susan-lupack

   Στις αρχές του 1900, ο αρχαιολόγος Σερ Άρθουρ Έβανς ανακάλυψε σχεδόν 3.000 πινακίδες, χαραγμένες με περίεργα σύμβολα. Πίστευε ότι η γραφή, η οποία ονομάστηκε Γραμμική Β, αναπαριστούσε τη Μινωική γλώσσα, ενώ άλλοι ανέπτυξαν δικές τους θεωρίες. Μήπως ήταν η χαμένη γλώσσα των Ετρούσκων; Ή μια πρώιμη μορφή της γλώσσας των Βάσκων; Οι ακαδημαϊκοί αδυνατούσαν να βρουν το νόημά της επί 50 χρόνια. Η Σούζαν Λούπακ ερευνά τις μυστηριώδεις επιγραφές.

   Μάθημα από τη Σούζαν Λούπακ, σε σκηνοθεσία Movult.

3. Speaker:
   Σούζαν Λούπακ
4. 6600 0:07 - 0:10
   Στις αρχές του 1900 στο νησί της Κρήτης,
5. 9630 0:10 - 0:14
   ο Βρετανός αρχαιολόγος σερ Άρθουρ Έβανς
   ανακάλυψε σχεδόν 3.000 πινακίδες
6. 14172 0:14 - 0:16
   χαραγμένες με παράξενα σύμβολα.
7. 16419 0:16 - 0:19
   Πίστευε ότι αυτά τα σύμβολα
   αναπαριστούσαν τη γλώσσα
8. 18943 0:19 - 0:22
   που μιλούσε ο αρχαιότερος
   πολιτισμός της Ευρώπης.
9. 21922 0:22 - 0:25
   Οι ακαδημαϊκοί αδυνατούσαν
   να βρουν το νόημά της επί 50 χρόνια.
10. 25832 0:26 - 0:29
    Ο Έβανς ανακάλυψε αυτές τις πινακίδες
    μεταξύ των πολύχρωμων τοιχογραφιών

    ¶

11. 29213 0:29 - 0:33
    και τον δαιδαλωδών διαδρόμων
    του παλατιού της Κνωσού.
12. 32853 0:33 - 0:35
    Ονόμασε τον πολιτισμό Μινωικό -
13. 35403 0:35 - 0:38
    από τον μυθικό άρχοντα της Κρήτης,
    τον βασιλιά Μίνωα.
14. 38783 0:39 - 0:43
    Πίστευε ότι η γραφή, γνωστή ως Γραμμική Β,
    αναπαριστούσε τη μινωική γλώσσα
15. 43339 0:43 - 0:47
    και ακαδημαϊκοί σε όλον τον κόσμο
    ανέπτυξαν τις δικές τους θεωρίες.
16. 47346 0:47 - 0:50
    Ήταν η χαμένη γλώσσα των Ετρούσκων;
17. 49936 0:50 - 0:53
    Ή μήπως αναπαριστούσε
    μια πρώιμη μορφή της γλώσσας των Βάσκων;
18. 53396 0:53 - 0:57
    Το μυστήριο μεγάλωνε γιατί ο Έβανς
    κρατούσε στην κατοχή του τις πινακίδες

    ¶

19. 57396 0:57 - 1:01
    -μόνο 200 από τις επιγραφές
    δημοσιεύθηκαν στη διάρκεια της ζωής του-
20. 61016 1:01 - 1:03
    αλλά δε μπορούσε να τις αποκρυπτογραφήσει.
21. 63356 1:03 - 1:07
    Ωστόσο, έκανε δύο ακριβείς παρατηρήσεις:
22. 67236 1:07 - 1:11
    οι πινακίδες ήταν διοικητικά έγγραφα,
    και η γραφή ήταν συλλαβική,
23. 71356 1:11 - 1:15
    όπου κάθε σύμβολο αναπαριστούσε
    ένα σύμφωνο και ένα φωνήεν μαζί,
24. 74806 1:15 - 1:18
    ανάμεικτα με χαρακτήρες
    που αναπαριστούσαν μια ολόκληρη λέξη.
25. 78396 1:18 - 1:23
    Ο Έβανς δούλεψε στη Γραμμική Β
    για τρεις δεκαετίες πριν λυθεί το μυστήριο

    ¶

26. 82856 1:23 - 1:27
    από την ακαδημαϊκό Άλις Κόμπερ
    από το Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.
27. 87096 1:27 - 1:30
    Η Κόμπερ ήταν καθηγήτρια Κλασικής
    Φιλολογίας στο Κολέγιο του Μπρούκλιν,
28. 90446 1:30 - 1:33
    μια εποχή που ελάχιστες γυναίκες
    κατείχαν τέτοιες θέσεις.
29. 93496 1:33 - 1:37
    Για να τα καταφέρει,
    έμαθε μόνη της πολλές γλώσσες -
30. 96665 1:37 - 1:40
    ήξερε ότι θα χρειαζόταν αυτή τη γνώση
    για να αποκρυπτογραφήσει τη Γραμμική Β.
31. 100366 1:40 - 1:43
    Για τις επόμενες δύο δεκαετίες
    ανέλυε τα σύμβολα.
32. 103766 1:44 - 1:46
    Δουλεύοντας με τις ελάχιστες
    διαθέσιμες επιγραφές,

    ¶

33. 106436 1:46 - 1:49
    κατέγραψε πόσο συχνά
    εμφανιζόταν το κάθε σύμβολο.
34. 109466 1:49 - 1:53
    Μετά κατέγραψε πόσο συχνά κάθε σύμβολο
    εμφανιζόταν δίπλα σε ένα άλλο.
35. 113266 1:53 - 1:57
    Αποθήκευε τα ευρήματά της σε χαρτάκια
    μέσα σε κούτες από τσιγάρα,
36. 116686 1:57 - 2:00
    γιατί η γραφική ύλη ήταν σπάνια
    κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
37. 120396 2:00 - 2:02
    Αναλύοντας αυτές τις συχνότητες,

    ¶

38. 122156 2:02 - 2:05
    ανακάλυψε ότι η Γραμμική Β
    βασιζόταν στις καταλήξεις των λέξεων
39. 125246 2:05 - 2:07
    ώστε να έχουν γραμματική οι προτάσεις.
40. 127146 2:07 - 2:11
    Έτσι άρχισε να φτιάχνει ένα διάγραμμα
    με τις σχέσεις μεταξύ των συμβόλων,
41. 131246 2:11 - 2:15
    πλησιάζοντας περισσότερο από οποιονδήποτε
    στο παρελθόν την αποκρυπτογράφησή της.
42. 135246 2:15 - 2:20
    Αλλά πέθανε, πιθανότατα από καρκίνο,
    το 1950 στην ηλικία των 43.
43. 140930 2:21 - 2:24
    Ενώ η Κόμπερ ανέλυε
    τις πινακίδες της Κνωσού,

    ¶

44. 143530 2:24 - 2:28
    ένας αρχιτέκτονας, ο Μάικλ Βέντρις,
    επίσης δούλευε στην αποκρυπτογράφησή τους.
45. 148230 2:28 - 2:33
    Είχε πάθει εμμονή με τη Γραμμική Β
    ως μαθητής μετά από μία ομιλία του Έβανς.
46. 153390 2:33 - 2:37
    Μάλιστα δούλεψε στην αποκρυπτογράφηση
    κατά τη θητεία του στον Β' Παγκόσμιο.
47. 157816 2:38 - 2:41
    Μετά τον πόλεμο, ο Βέντρις
    εμπλούτισε το πλάνο της Κόμπερ,

    ¶

48. 160976 2:41 - 2:44
    μελετώντας μια νέα ομάδα
    από επιγραφές στη Γραμμική Β
49. 164216 2:44 - 2:49
    που προήλθαν από ανασκαφές σε άλλον χώρο,
    την Πύλο, στην ηπειρωτική Ελλάδα.
50. 169379 2:49 - 2:53
    Η πιο σημαντική του ανακάλυψη ήρθε
    όταν συνέκρινε τις πινακίδες της Πύλου
51. 172909 2:53 - 2:54
    με αυτές της Κνωσού,
52. 174509 2:55 - 2:59
    και είδε ότι μερικές λέξεις εμφανίζονταν
    σε αυτές της Πύλου αλλά όχι της Κνωσού.
53. 179642 3:00 - 3:03
    Αναρωτήθηκε αν αυτές οι λέξεις
    αναπαριστούσαν τοπωνύμια
54. 182792 3:03 - 3:05
    που ήταν συγκεκριμένα για κάθε τοποθεσία.
55. 185262 3:05 - 3:09
    Ήξερε ότι κατά τους αιώνες τα τοπωνύμια
    τείνουν να παραμένουν σταθερά,

    ¶

56. 189092 3:09 - 3:11
    και αποφάσισε να συγκρίνει τη Γραμμική Β
57. 191082 3:11 - 3:14
    με μια αρχαία συλλαβική γραφή
    από το νησί της Κύπρου.
58. 194586 3:15 - 3:19
    Η κυπριακή γραφή χρησιμοποιήθηκε
    εκατοντάδες χρόνια μετά τη Γραμμική Β
59. 198536 3:19 - 3:21
    αλλά κάποια από τα σύμβολα ήταν παρόμοια -
60. 200596 3:21 - 3:23
    αναρωτήθηκε αν θα ήταν
    παρόμοιοι και οι ήχοι.
61. 203066 3:23 - 3:27
    Όταν ο Βέντρις εισήγαγε μερικούς
    από τους ήχους του Κυπριακού Συλλαβάριου
62. 206526 3:27 - 3:28
    στις επιγραφές της Γραμμικής Β,
63. 208426 3:28 - 3:31
    κατέληξε στη λέξη Κνωσός,
64. 210617 3:31 - 3:34
    το όνομα της πόλης όπου ο Έβανς
    είχε ανακαλύψει τις πινακίδες.
65. 214236 3:34 - 3:38
    Σε ένα ντόμινο ανακαλύψεων, ο Βέντρις
    άρχισε να αποκωδικοποιεί τη Γραμμική Β,
66. 217906 3:38 - 3:40
    με κάθε λέξη να αποκαλύπτει
    όλο και πιο ξεκάθαρα
67. 220261 3:40 - 3:44
    ότι η γλώσσα της Γραμμικής Β
    δεν ήταν μινωική, αλλά ελληνική.
68. 224221 3:44 - 3:49
    Ο Βέντρις σκοτώθηκε σε τροχαίο
    τέσσερα χρόνια αργότερα, 34 ετών.

    ¶

69. 228740 3:49 - 3:52
    Αλλά η ανακάλυψή του έγραψε
    από την αρχή ένα κεφάλαιο της ιστορίας.
70. 232400 3:52 - 3:56
    Ο Έβανς επέμενε ότι οι Μινωίτες
    κατέκτησαν τους ηπειρώτες Έλληνες,
71. 235900 3:56 - 3:59
    και αυτός ήταν ο λόγος που η Γραμμική Β
    βρέθηκε και στην ηπειρωτική χώρα.
72. 239390 3:59 - 4:03
    Αλλά η ανακάλυψη ότι η Γραμμική Β
    αναπαριστούσε ελληνικά και όχι μινωικά
73. 243130 4:03 - 4:05
    έδειξε ότι συνέβη το αντίθετο:
74. 245130 4:05 - 4:10
    οι ηπειρώτες Έλληνες εισέβαλαν στην Κρήτη
    και υιοθέτησαν τη μινωική γραφή.
75. 250239 4:10 - 4:12
    Αλλά η ιστορία δεν τελειώνει ακόμη.

    ¶

76. 252689 4:13 - 4:15
    Η πραγματική γλώσσα των Μινωιτών,
77. 254769 4:15 - 4:18
    την οποία αναπαριστά μια άλλη γραφή
    που λέγεται Γραμμική Α,
78. 257839 4:18 - 4:20
    δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί ακόμα.
79. 259879 4:20 - 4:23
    Παραμένει ένα μυστήριο -
    τουλάχιστον για την ώρα.