Phil Plait: Hoe de Aarde te verdedigen tegen asteroïden

Wat is 10 kilometer groot en kan de beschaving in een klap beëindigen? Een asteroïde - en er zijn er daarboven heel wat. Met humor en fantastische videobeelden vermaakt Phil Plait het publiek van TEDxBoulder met alle manieren waarop asteroïden ons kunnen doden en wat wij moeten doen om dat te vermijden.

Ik wil met jullie praten over iets

nogal groots.

We zullen hier beginnen.

65 miljoen jaar geleden hadden

de dinosaurussen een 'slechte dag'.

(Gelach)

Een rotsblok van 10 kilometer doormeter

met een snelheid 50 keer groter dan

de snelheid van een geweerkogel,

sloeg in op de Aarde.

Het zette al zijn energie in één keer vrij,

en dat gaf een explosie

van onvoorstelbare kracht.

Als je alle kernwapens ooit gebouwd

op het hoogtepunt van de Koude Oorlog

op een hoop zou gooien en tegelijkertijd

tot ontploffing zou brengen,

zou dat één miljoenste zijn

van de energie die op dat moment zou vrijkomen.

De dinosaurussen hadden een heel slechte dag.

Oké?

Nu is een 10-kilometerbrede rots zeer groot.

We wonen hier in Boulder.

Als je uit je raam kijkt

zie je Long's Peak, jullie allen bekend.

Schep Long’s Peak op en gooi hem

de ruimte in.

Doe Meeker, de berg Meeker er ook nog maar bij.

Ook de ruimte in ermee

en de Everest, K2

en de Indian Peaks.

Dan begin je een idee te krijgen van

de hoeveelheid rots waar we over praten.

We weten dat het zo groot was door

de impact die het had en de krater die werd achtergelaten.

Het kwam neer op wat wij nu kennen als Yucatan,

de Golf van Mexico.

Hier zie je

het Yucatan schiereiland en daar Cozumel

voor de oostkust.

Hier zie je hoe groot de krater was.

Hij was enorm. Om jullie een idee van de schaal te geven.

Daar heb je ze. Het balkje

bovenaan is 80 km en dat onderaan 100 km.

Dit ding was

300 kilometers in doormeter - 200 mijl -

een enorme krater die

enorme hoeveelheden aarde over de hele wereld

heeft uitgeworpen en de hele planeet in vuur en vlam zette

en genoeg stof opwierp om het zonlicht te blokkeren.

Het roeide 75 procent van alle soorten

op Aarde uit.

Nu zijn niet alle asteroïden zo groot.

Sommigen van hen zijn kleiner.

Hier is er een die in oktober van 1992

over de Verenigde Staten

binnenkwam.

Op een vrijdagavond.

Waarom is dat belangrijk?

Omdat toen videocamera's

net populair begonnen te geworden en

de ouders ze vaak meebrachten

om hun kinderen bij het voetballen te filmen,

En omdat deze op een vrijdag kwam,

konden ze deze fantastische beelden vastleggen.

De meteoriet viel uit elkaar bij het binnenkomen

over West Virginia, Maryland, Pennsylvania

en New Jersey tot hij dat deed

met een auto in New York.

(Gelach)

Dit is geen krater van 300 km doormeter,

maar kijk eens naar de steen

die erbij ligt,

ongeveer de grootte van een voetbal. Hij raakte

die auto en veroorzaakte die schade.

Dit ding had waarschijnlijk de grootte

van een schoolbus toen het binnenkwam.

Het brak in stukken door atmosferische druk,

het verkruimelde en viel vervolgens in stukken uit elkaar

en veroorzaakte wat schade.

Je zou het niet graag op je voet

of hoofd krijgen.

Dat zou niet goed zijn.

Maar het zal niet al het leven op Aarde wegvagen.

Dat is al positief. Maar het hoeft

geen 10 kilometer doormeter te zijn

om al veel schade te veroorzaken.

Er is een mediaan punt tussen een kleine rots

en een gigantische rots en als je ooit

in de buurt van Winslow, Arizona bent geweest,

daar is een krater in de woestijn die zo

voor zichzelf spreekt dat hij 'Meteor Crater' heet.

Om jullie een gevoel van schaal te geven: dit is ongeveer anderhalve kilometer breed.

Bovenaan zie je een parkeerplaats

en dat zijn recreatievoertuigen daar.

Hij is ongeveer een 1,6 km breed, 200 meter diep.

Het object dat deze heeft gemaakt was waarschijnlijk ongeveer

30 tot 45 meter doormeter, ongeveer de grootte

van het Mackey Auditorium hier.

Het kwam binnen met een enorme snelheid,

sloeg te pletter, en ontplofte

met de energie van ongeveer

een 20-megaton atoombom -

een zeer forse bom.

Dit was 50.000 jaar geleden, dus zal het wel

een paar buffels of antilopen of iets dergelijks

in de woestijn hebben weggevaagd,

maar geen

wereldwijde verwoesting.

Het blijkt dat deze dingen de grond niet hoeven te raken

om veel schade te veroorzaken.

In 1908 boven Siberië in het

Toengoeskagebied - voor degenen onder jullie die

fans van Dan Aykroyd zijn en "Ghostbusters" zagen.

Hij sprak over de grootste cross-dimensionale breuk

sinds de explosie van Siberië in 1909.

Hij had de datum verkeerd, maar dat is oké. (Gelach)

Het was in 1908. Dat is prima. Ik kan ermee leven.

(Gelach)

Deze steen kwam de atmosfeer van de Aarde binnen

en ontplofte boven de grond, een aantal

kilometer boven het oppervlak van de Aarde.

De hitte van de explosie stak het bos eronder in brand

en de erop volgende schokgolf

gooide de bomen over

honderden vierkante kilometers omver.

Dit verrichtte een enorme hoeveelheid schade.

En nogmaals, dit was een rots waarschijnlijk ongeveer

de grootte van dit auditorium.

Bij de Meteor Crater was hij van metaal,

en metaal is veel harder, dus kwam hij tot

op de grond.

Die van Toengoeska was waarschijnlijk gemaakt

van rots. Dat is veel kruimeliger, dus ontplofte

hij in de lucht. Hoe dan ook, dit zijn

enorme explosies, 20 megaton.

Als deze dingen ontploffen, gaan ze geen

mondiale ecologische schade aanrichten.

Ze zijn niet in staat om iets te doen, zoals

de dinosaurus-killer.

Ze zijn gewoon niet groot genoeg.

Maar ze zullen wel wereldwijde economische schade aanrichten,

omdat ze niet noodzakelijk moeten inslaan

om dit soort schade te veroorzaken.

Ze hoeven geen mondiale verwoesting te veroorzaken.

Als een van deze dingen eender waar

zou inslaan, zou dit leiden tot paniek.

Maar als ze zouden inslaan op een stad, een belangrijke stad -

niet dat de ene stad belangrijker is dan de andere,

maar van sommige ervan zijn we afhankelijker voor

de wereldwijde economie - zou dat onze beschaving

enorm veel schade

berokkenen.

Nu ik jullie de haren ten berge heb laten rijzen...

(Gelach)

Wat kunnen we hieraan doen?

Dit is een potentiële bedreiging.

Laat me opmerken dat we

sinds de dino-killer 65 miljoen jaar geleden

niet meer zo'n inslag hebben gehad. Ze zijn zeer zeldzaam.

De kleinere gebeuren vaker,

waarschijnlijk in de orde van één per millennium,

om de paar eeuwen of om de paar duizend

jaar, maar het is nog steeds iets om in de gaten te houden.

Wat doen we eraan?

Het eerste wat we moeten doen is ze te vinden.

Dit is een beeld van een asteroïde die

ons in 2009 passeerde.

Hier.

Maar je kunt zien dat ze extreem zwak is.

Ik weet niet eens of je het kunt zien

op de achterste rij. Dit zijn sterren.

Dit is een rots die ongeveer 25 meter groot is,

zo ongeveer de grootte van deze die ontplofte

boven Toengoeska en die insloeg in Arizona 50.000 jaar geleden.

Deze dingen zijn vaag.

Ze zijn moeilijk te zien en de hemel is heel groot.

We moeten deze dingen eerst vinden.

Het goede nieuws is dat we ernaar zoeken.

NASA heeft er geld voor uitgetrokken.

De National Science Foundation en andere

landen zijn er zeer in geïnteresseerd.

We bouwen telescopen die op zoek zijn naar

de dreiging. Dat is een geweldige eerste stap,

maar wat is de tweede stap? De tweede stap

is dat als we er een onze richting zien uitkomen,

we hem moeten stoppen. Wat doen we?

Je hebt waarschijnlijk gehoord over de asteroïde Apophis.

Als dat nog niet zo is, dan ga je ervan horen.

Als je hebt gehoord over de Maya-2012

Apocalyps, dan ga je horen over Apophis,

omdat alle doemscenario-netwerken

het erover hebben.

Apophis is een asteroïde die werd ontdekt in 2004.

Ze is ongeveer 250 meter doormeter, dus

vrij groot formaat,

groter dan een voetbalstadion - en ze gaat

langs de Aarde scheren in april van 2029.

Ze gaat ons zo dichtbij passeren dat ze

in feite onder

onze weersatellieten zal voorbijkomen.

De aardse zwaartekracht gaat de baan ervan

zo wijzigen dat het zou kunnen

dat de asteroïde

door dit niervormige gebied,

het sleutelgat, zal gaan. Dan zal de zwaartekracht de baan

net genoeg wijzigen zodat zeven jaar later

op 13 april, op een vrijdag, merk ik op,

in 2036 ... (Gelach)

- je kunt dat soort dingen niet plannen -

Apophis ons zal raken. En ze heeft

een doormeter van ongeveer 250 meter. Dus zal ze

ongelooflijk veel schade aanrichten.

Het goede nieuws is dat de kans dat ze

door dit sleutelgat zal passeren en

ons zal raken bij de volgende doortocht ongeveer één op een miljoen is -

zeer, zeer lage kans.

Ik lig er niet wakker van.

Ik denk niet dat Apophis een probleem is.

In feite is Apophis een vermomde zegen,

want het maakte ons attent op de gevaren

van deze dingen.

Dit ding werd maar een paar jaar

geleden ontdekt en zou ons binnen een paar jaar kunnen raken.

Het zal niet, maar het geeft ons een kans om

dit soort van asteroïden te bestuderen.

We begrepen deze sleutelgaten niet echt,

maar nu wel en het blijkt

echt belangrijk, want hoe

stop je zo'n asteroïde?

Wat gebeurt er als je

in het midden van de weg staat en een auto

op je af komt? Wat doe je? Je kunt dit doen.

Opzij springen. De auto gaat je voorbij.

Maar we kunnen de Aarde niet bewegen, in ieder geval

niet gemakkelijk, maar we kunnen een kleine asteroïde wel bewegen.

Het blijkt dat we dat al hebben gedaan.

In het jaar 2005, lanceerde NASA de sonde

Deep Impact, die insloeg -

toch een stuk ervan - op de kern van een komeet.

Kometen lijken veel op asteroïden.

Het doel was niet om hem een duwtje te geven.

De bedoeling was om een krater te maken

om te zien wat er onder

de oppervlakte van deze komeet zat. We hebben er

heel wat over geleerd.

We hebben de komeet daarbij een klein beetje verplaatst.

Niet veel, maar daar ging het niet om.

Maar denk er eens over na.

Dit ding volgt een baan om de Zon

aan 15 à 30 kilometer per seconde.

We schoten er een ruimtesonde op af en raakten het.

Stel je voor hoe moeilijk dat was en toch deden we het.

Dat betekent dat we het weer kunnen doen.

Als het nodig is, als we zien dat een asteroïde

naar ons toe komt, recht op ons af.

We hebben nog twee jaar tijd, boem! We raken het.

Je kan het proberen - je weet wel, als je

de films bekijkt, zou je denken:

"Waarom gebruiken ze geen kernwapen?"

Je zou het kunnen proberen, maar het probleem is de timing.

Als je een nucleair tuig op dit ding afschiet,

moet je het met maar een paar milliseconden van tolerantie opblazen

of anders zul je het gewoon missen.

Er zijn nog een heleboel andere problemen

mee gemoeid. Het is heel moeilijk te doen.

Maar iets alleen maar raken? Dat is vrij eenvoudig.

Ik denk dat zelfs NASA dat kan doen

en ze hebben bewezen dat ze het kunnen. (Gelach)

Het probleem is: wat gebeurt er als je deze asteroïde raakt

en je de baan hebt veranderd?

Als je de baan meet en er dan achter komt

dat je ze net door het sleutelgat duwde,

zodat ze ons nu binnen drie jaar gaat raken.

Mijn mening? Prima. Fijn.

Ze gaat ons nu de eerste zes maanden niet raken. Dat is goed.

Nu hebben we drie jaar om iets anders te doen.

Dan kan je het weer raken. Dat is een beetje

klungelig. Je zou het alleen maar door een derde

sleutelgat of wat dan ook kunnen duwen. Kan je beter niet doen.

Nu komt het leukste.

(Gelach)

Na de grote macho "Rrrrrrr BAM! We gaan

dit ding frontaal treffen.",

gaan we het nu met fluwelen handschoenen aanpakken.

(Gelach)

Er is een groep van wetenschappers, ingenieurs

en astronauten die zichzelf

de B612 Stichting noemen. Wie onder u

"De Kleine Prins" heeft gelezen

begrijpt die referentie, hoop ik. De kleine prins

leefde op een asteroïde met de naam B612.

Dit zijn slimme jongens - mannen en vrouwen -

astronauten, zoals ik al zei, ingenieurs.

Rusty Schweickart, een Apollo 9

astronaut, is erbij. Dan Durda, mijn vriend

die dit beeld heeft gemaakt, werkt hier in Boulder bij

het Southwest Research Institute,

op Walnut Street. Hij creëerde dit beeld hiervoor

en hij is een van de astronomen

die voor hen werkt. Als we zien dat een asteroïde

op de Aarde afstevent en we

genoeg tijd hebben, kunnen we ze raken om ze naar

een betere baan te verplaatsen. Daarvoor lanceren we

een sonde van een ton of twee.

Ze hoeft niet enorm te zijn - een paar ton,

niet zo groot - en je parkeert ze in de buurt van de asteroïde.

Je hoeft er niet op te landen, omdat deze dingen

rondtuimelen. Het is erg moeilijk om erop te landen.

Je blijft gewoon in de buurt.

De zwaartekracht van de asteroïde trekt aan de sonde,

de sonde zelf heeft een massa van een paar ton.

Ze heeft een klein beetje zwaartekracht, genoeg

om de asteroïde aan te trekken. Je hebt je

raketten ingesteld zodat je - je kan het hier nauwelijks

zien, maar er zijn raketuitlaatgassen.

In principe zijn deze jongens met elkaar verbonden door hun

eigen zwaartekracht en als je de sonde

zeer langzaam, heel, heel voorzichtig beweegt, kan je heel

fijntjes die rots in een veilige baan dwingen.

Je kan ze zelfs in een baan rond de Aarde brengen

waar we ze kunnen ontginnen, al is dat

iets heel anders. Daar zal ik niet op ingaan.

(Gelach)

Maar we zouden rijk worden!

(Gelach)

Denk er eens over, toch?

Er vliegen daar gigantische stenen rond

die ons kunnen raken

en schade toebrengen, maar wij hebben uitgedokterd hoe dat

aan te pakken. We hebben alles in huis om dat te doen.

We hebben astronomen die ze met telescopen

opsporen. We hebben slimme mensen,

zeer, zeer slimme mensen, die zich dit aantrekken

en uitzoeken hoe het probleem aan te pakken

en we beschikken over de technologie om dit te doen.

Deze sonde kan eigenlijk geen chemische raketten gebruiken.

Chemische raketten bieden te veel stuwkracht, ze

duwen te hard. De sonde zou gewoon wegschieten.

We hebben iets als de ionenmotor uitgevonden,

dat is een motor met een zeer, zeer, zeer lage stuwkracht.

Hij genereert de kracht waarmee een stuk papier

op je hand zou wegen, ongelooflijk licht,

maar hij kan dat zeer zachte duwen

maanden en jaren blijven volhouden.

Voor fans van de originele "Star Trek":

ze liepen een buitenaards schip binnen dat

een ionenmotor had en Spock zei:

"Ze zijn technisch heel verfijnd.

Ze zijn met deze motor honderd jaar voor op ons."

Maar wij hebben nu al een ionenmotor. (Gelach)

Niet de Enterprise, maar

toch al een ionenmotor.

(Applaus)

Spock.

(Gelach)

Dus ...

dat is het verschil, dat is het verschil

tussen ons en de dinosaurussen.

Dit gebeurde met hen.

Het hoeft niet te gebeuren voor ons.

Het verschil tussen de dinosauriërs en ons

is dat we een ruimteprogramma hebben

en kunnen stemmen

en dus kunnen we onze toekomst veranderen.

(Gelach)

We hebben de mogelijkheid om onze toekomst te veranderen.

binnen 65 miljoen jaar

hoeven onze botten

geen stof te verzamelen in een museum.

Heel hartelijk bedankt.

(Applaus)