Return to Video

Daha iyi bir sıtma aşısının anahtarı

  • 0:02 - 0:06
    Her yıl Afrika'da
  • 0:06 - 0:11
    yarım milyon insanın ölümüne yol açan
  • 0:11 - 0:14
    iki yüz milyon sıtma vakası görülüyor.
  • 0:14 - 0:18
    Size sıtma aşısını anlatmak istiyorum.
  • 0:19 - 0:24
    Bugüne kadar ürettiklerimizin
    yeterince iyi olmadığı ortada.
  • 0:25 - 0:26
    Niçin?
  • 0:26 - 0:30
    Bu aşı üzerinde yüz yıldan
    fazladır çalışıyoruz.
  • 0:31 - 0:35
    Başladığımızda teknoloji sınırlıydı.
  • 0:35 - 0:42
    Parazitin nasıl göründüğünü yalnızca
    küçük bir parçasını görerek anlayabildik.
  • 0:42 - 0:46
    Bugün, gelişmiş görüntüleme, omik düzlem,
  • 0:46 - 0:50
    genom, transkriptomik ve proteomik gibi
  • 0:50 - 0:54
    teknolojilerimiz var.
  • 0:55 - 0:58
    Bu araçlar parazitin aslında ne kadar da
    karmaşık olduğunun
  • 0:59 - 1:03
    daha açık bir görüntüsünü veriyor.
  • 1:03 - 1:06
    Fakat, bunun aksine bizim
    aşının tasarımına olan
  • 1:06 - 1:12
    yaklaşımımız epeyce ilkel kaldı.
  • 1:12 - 1:16
    İyi bir aşı üretmek için vücudumuzun
  • 1:16 - 1:21
    bu karmaşıklığı nasıl idare ettiğini
    anlamak için özümüze dönmek durumundayız.
  • 1:22 - 1:27
    Sıtmanın sıklıkla bulaştığı insanlar
  • 1:27 - 1:29
    hastalıkla nasıl uğraşacağını öğreniyor.
  • 1:29 - 1:32
    Enfeksiyon kapıyorlar
    ama hastalanmıyorlar.
  • 1:33 - 1:36
    Yöntem antikolarda gizlenmiş.
  • 1:37 - 1:41
    Takımım karmaşık
    parazitimizin üstüne gitti,
  • 1:41 - 1:46
    sıtmayı atlatan Afrikalılardan
    alınan örneklerle araştırdı.
  • 1:46 - 1:48
    Amacı şu soruyu cevaplamaktı:
  • 1:48 - 1:52
    "Başarılı bir antikorun
    tepkisi nasıl olur?"
  • 1:52 - 1:56
    Sıtma aşılarının dikkatini çekmemiş olan
  • 1:56 - 2:00
    iki yüzün üstünde protein bulduk.
  • 2:00 - 2:05
    Çalışma grubum parazitin önemli
    kısımlarını gözden kaçırıyor olabilir.
  • 2:06 - 2:12
    Yakın zamana kadar, biri ilgi çekici
    bir protein saptadığında
  • 2:12 - 2:15
    toplu bir çalışma yaparak
    o proteinin aşı için
  • 2:15 - 2:18
    önemli olup olmadığını test ettiler.
  • 2:18 - 2:24
    Bu genellikle, Afrika'daki bir köyden
    örnekleri alınıp incelenen
  • 2:24 - 2:27
    üç yüz kadar katılımcıyı kapsıyordu.
  • 2:27 - 2:31
    Amaç antikorların kimin
    sıtma kaptığını ve kimin kapmadığını
  • 2:31 - 2:34
    tahmin edip etmediklerini görmekti.
  • 2:34 - 2:36
    Geçen otuz yılda,
  • 2:36 - 2:41
    bu çalışma az sayıda proteini
  • 2:41 - 2:44
    ve görece az örneği
  • 2:44 - 2:46
    genellikle tek bir yerde test etti.
  • 2:47 - 2:50
    Sonuçlar tutarlı değildi.
  • 2:51 - 2:57
    Takımım otuz yıllık
    bu tarzda bir araştırmayı,
  • 2:57 - 3:02
    üç ayda yürütülen tek bir
    heyecan verici deney ile yıktı.
  • 3:03 - 3:07
    İlk kez, yayılma süresi, yaşı
    ve değişken yoğunluğu farklı olarak
  • 3:07 - 3:11
    Afrika'da görülmüş sıtmalardan
    yedi Afrika ülkesinden
  • 3:11 - 3:16
    on beş yerden
  • 3:16 - 3:18
    on bin örnek topladık.
  • 3:19 - 3:24
    Omik bilgisini parazit proteinlerimize
    öncelik vermek,
  • 3:24 - 3:26
    laboratuvarda sentezlemek için kullandık.
  • 3:26 - 3:31
    Kısacası, sıtma parazitini
    bir çipte yeniden yarattık.
  • 3:32 - 3:35
    Bunu Afrika'da yaptığımız için
    gurur duyuyoruz.
  • 3:35 - 3:42
    (Alkış)
  • 3:42 - 3:45
    Bu çip küçük bir lam
  • 3:45 - 3:47
    fakat bize inanılmaz bir güç veriyor.
  • 3:48 - 3:54
    Aynı anda yüzden fazla antikor
    tepkisinden veri topladık.
  • 3:55 - 3:56
    Ne arıyoruz?
  • 3:57 - 4:01
    Başarılı bir antikor tepkisi yöntemini.
  • 4:01 - 4:06
    Böylece, biz de iyi bir sıtma aşısını
    nasıl yapılacağını tahmin edebilelim diye.
  • 4:07 - 4:09
    Ayrıca antikorların parazitlere
  • 4:09 - 4:12
    tam olarak ne yaptığını
    anlamaya çalışıyoruz.
  • 4:12 - 4:14
    Nasıl öldürüyorlar?
  • 4:14 - 4:18
    Birçok açıdan mı saldırıyorlar?
    Birliktelik var mı?
  • 4:18 - 4:20
    Ne kadar antikora ihtiyacınız var?
  • 4:20 - 4:26
    Çalışmamız, tek bir antikordan birazcık
    olmasının yeterli olmayacağını söylüyor.
  • 4:26 - 4:30
    Birden fazla parazit proteinine karşı
  • 4:30 - 4:32
    yüksek dozda yoğunlaşmış
    antikora gerek olabilir.
  • 4:33 - 4:38
    Antikoların parazitleri birçok
    yolla öldürdüklerini öğreniyor
  • 4:38 - 4:44
    ve bunların bir tanesini bile tek başına
    incelemek gerçeği yansıtmayabilir.
  • 4:44 - 4:49
    Tıpkı şimdi paraziti daha geniş
    anlamıyla görebildiğimiz gibi
  • 4:49 - 4:51
    ben ve takımım da
  • 4:51 - 4:56
    bu karmaşıklığı vücudumuzun nasıl alt
    ettiğine anlamaya odaklanmış durumdayız.
  • 4:56 - 5:00
    Bunun bize sıtma aşılarıyla tarihe
    geçmemiz için gereken dönüm noktalarını
  • 5:00 - 5:04
    sağlayacağına inanıyorum.
  • 5:05 - 5:06
    Teşekkürler.
  • 5:06 - 5:08
    (Alkış)
  • 5:08 - 5:10
    (Tezahürat)
  • 5:10 - 5:16
    (Alkış)
  • 5:16 - 5:19
    Shoham Arad: Bir sıtma aşısı bulmaya
    ne kadar yakınız?
  • 5:20 - 5:23
    Faith Osier: Yapmaya başlamadan önce
  • 5:23 - 5:27
    aşının içerisine ne koymamız gerektiğini
  • 5:27 - 5:30
    deneme ve anlama sürecinin başındayız.
  • 5:30 - 5:34
    Yani, aşıya yakın değiliz
    ama o yöne doğru gidiyoruz.
  • 5:34 - 5:35
    SA: Umutluyuz.
  • 5:35 - 5:37
    FO: Çok umutluyuz.
  • 5:37 - 5:41
    SA: SMART hakkında bir şeyler
    söyleyecek olursanız mesela
  • 5:41 - 5:43
    anlamı ne ve sizin için neden önemli?
  • 5:43 - 5:49
    FO: SMART Güney Sıtma Antijen
    Araştırma Ortaklık'ı anlamına geliyor.
  • 5:49 - 5:54
    Güney Afrika'daki yan yana
  • 5:54 - 5:58
    işbirliği içinde birbirimize bakan
    bizleri temsil ediyor.
  • 5:58 - 6:02
    Her zaman Amerika'ya,
    Avrupa'ya bakmanın aksine
  • 6:03 - 6:06
    Afrika içinde de epeyce güç var.
  • 6:06 - 6:07
    SMART'ta
  • 6:07 - 6:11
    sıtma aşısı geliştirme aşısı
    amacımızın yanında
  • 6:11 - 6:14
    Afrikalı bilim insanlarını da eğitiyoruz
  • 6:14 - 6:17
    çünkü Afrika'daki
    hastalığın faturası ağır,
  • 6:17 - 6:21
    bu yüzden de Afrika'da bilimin
    sınırlarını zorlamaya devam edecek
  • 6:21 - 6:23
    insanlara ihtiyacımız var.
  • 6:23 - 6:25
    SA: Evet, doğru.
  • 6:25 - 6:28
    (Alkış)
  • 6:28 - 6:30
    Son bir soru.
  • 6:30 - 6:32
    Bundan biraz bahsettiğini biliyorum
  • 6:32 - 6:36
    ama br sıtma aşısı bulunmuş olsaydı
    bazı şeyler gerçekten değişir miydi?
  • 6:37 - 6:40
    FO: Her yıl yarım milyon
    hayatı kurtarmış olurduk.
  • 6:41 - 6:43
    İki yüz milyon vakayı.
  • 6:43 - 6:50
    Sıtmanın Afrika'ya her yıl on iki milyar
    dolara mal olduğu tahmin ediliyor.
  • 6:50 - 6:52
    Aynı zamanda bir ekonomi.
  • 6:52 - 6:54
    Basitçe, Afrika gelişirdi.
  • 6:55 - 6:56
    SA: Teşekkürler, Faith.
  • 6:56 - 6:57
    Çok teşekkür ederim.
  • 6:57 - 6:59
    (Alkış)
Title:
Daha iyi bir sıtma aşısının anahtarı
Speaker:
Faith Osier
Description:

Sıtma aşısı neredeyse bir yüzyıl önce keşfedildi fakat her yıl yüz binlerce insan hâlâ bu hastalıktan dolayı ölüyor. Bu hayati aşıyı nasıl geliştirebiliriz? Bu bilgilendirici konuşmada, bağışıklık uzmanı ve TED Fellow Faith Osier sıtmanın sonsuza kadar kökünü kurutacak yeni bir aşıyı üretme umuduyla en ileri teknoloji ile yüzyıllık bilgileri nasıl birleştirdiğini gösteriyor.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:11

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.