Return to Video

بۆچی زوو بوار جیاکردنەوە هەموو کات واتای سەرکەوتنی کار نییە

  • 0:02 - 0:05
    ئەمەوێ باسی پەرەسەندنی
    تواناکانی مرۆڤ بکەم، و
  • 0:05 - 0:10
    حەز ئەکەم بە چیرۆکێک دەستپێکەم کە لەوانەیە
    کاریگەرترین چیرۆکی پەرەسەندنی سەردەم بێت.
  • 0:10 - 0:14
    لەوانەیە زۆرێک لە ئێوە لێرە یاسای
    ١٠ هەزار کاتژمێرەکەتان بیستبێت.
  • 0:14 - 0:16
    لەوانەیە تەنانەت ژیانی خۆشتان
    لەسەر ئەوە بەڕێوە بەرن.
  • 0:16 - 0:18
    بەشێوەیەکی بنچینەیی، بیرۆکەکە ئەوەیە
    بۆ ئەوەی لە شتێکا مەزن بیت
  • 0:18 - 0:21
    پێویستت بە ١٠ هەزار کاتژمێر
    لە ڕاهێنانی چڕە،
  • 0:21 - 0:24
    بۆیە پێویستە بە زووترین کات دەستپێکەیت.
  • 0:24 - 0:28
    مناڵی پۆستەرەکە بۆ ئەم چیرۆکە
    تایگەر وودسە.
  • 0:28 - 0:31
    ئەوکاتەی حەوت مانگ بوو باوکی
    دارێکی گۆڵفی یا پێی.
  • 0:31 - 0:35
    لە دە مانگیدا، دەستیکرد بە لاساییکردنەوەی
    پیاکێشانەکەی باوکی.
  • 0:35 - 0:38
    لە دوو ساڵیدا، ئەتوانیت بچیتە سەر یو تویب و
    ڤیدیۆکانی لەسەر تەلەفزیۆنی نەتەوەیی ببینیت.
  • 0:38 - 0:40
    بۆ پێشەوە بڕۆین بۆ ٢١ ساڵی،
  • 0:40 - 0:42
    مەزنترین یاریزانی گۆڵفی جیهانە.
  • 0:42 - 0:44
    دە هەزار کاتژمێرە نموونەییەکە ئەکات.
  • 0:44 - 0:46
    نموونەیەکی تری زۆر باڵای
    ئەم بیردۆزە
  • 0:46 - 0:48
    هی سێ خووشکە پۆڵگارەکەیە،
  • 0:48 - 0:51
    کە باوکیان بڕیاری یا بە شێوەیەکی زۆر تەکنیکی
    فێری شەترەنجیان بکات
  • 0:51 - 0:52
    لە تەمەنێکی منداڵییەوە.
  • 0:52 - 0:54
    ئەیویست نیشانی بات
  • 0:54 - 0:56
    بە دەستپێکردنێکی زوو و
    ڕاهێنانی چڕەوە،
  • 0:56 - 0:58
    هەر منداڵێک بێت ئەتوانێت
    لە شتێکا ببێت بە بلیمەت.
  • 0:58 - 1:00
    ڕاستییەکەشی،
  • 1:00 - 1:03
    دووان لە کچەکانی بوون بە یاریزانی جیهانی شەترەنج.
  • 1:03 - 1:06
    بۆیە کە بووم بە نووسەری زانست
    لە گۆڤاری "وەرزش بە ڕوونکراوەیی"،
  • 1:06 - 1:07
    حەسرەت گرتمی.
  • 1:07 - 1:09
    ئەگەر ئەم یاسای ١٠ هەزار کاتژمێرە ڕاست بێت،
  • 1:09 - 1:12
    کەواتە پێویستە ببینین کە وەرزشەوانە
    پێشەنگەکان پێشدەکەون
  • 1:12 - 1:14
    لەو شتەی پێی ئەوترێت
    "ڕاهێنانی بەمەبەست."
  • 1:14 - 1:16
    ئەمە ڕاهێنانی چڕی ڕاستکردنەوەی هەڵەی
    ژێر ڕاهێنەرایەتییە،
  • 1:16 - 1:18
    نەک هەر یاریکردنی ئاسایی.
  • 1:18 - 1:20
    کاتێک زانایانیش سەیری وەرزشەوانە
    پێشەنگەکانیان کردووە،
  • 1:20 - 1:23
    بینیویانە کە کاتی زیاتریان بەسەربردووە
    لە ڕاهێنانی بەمەبەست --
  • 1:23 - 1:24
    زۆر جێی سەرسوڕمان نییە.
  • 1:24 - 1:28
    کاتێک شوێن وەرزشەوانەکان کەوتوون
    بەدرێژایی ماوەی پەرەسەندنیان،
  • 1:28 - 1:29
    شێوەی بەرەوپێشچوون ئاوا بووە:
  • 1:29 - 1:32
    پێشەنگەکانی داهاتوو لە سەرەتای خۆیانا
    کاتی کەمتریان بەسەربردووە
  • 1:32 - 1:35
    لە ڕاهێنانی بەمەبەست لەو وەرزشەی
    لەسەری جێگیر بوون.
  • 1:35 - 1:38
    ئەو کارەیان کردووە کە زانایان
    پێی ئەڵێن "ماوەی نموونە وەرگرتن،"
  • 1:38 - 1:40
    کە تیایا چالاکی جەستەیی
    هەمەجۆر تاقی ئەکەنەوە،
  • 1:40 - 1:42
    شارەزایی فراوان و گشتی وەرئەگرن،
  • 1:42 - 1:44
    بە حەزەکانیان و تواناکانیان ئەزانن و
  • 1:44 - 1:48
    درەنگتر لە هاوەڵەکانیان بوار جیا ئەکەنەوە
    کە لە ئاستێکی نزمترا جێگیر ئەبن.
  • 1:49 - 1:51
    بۆیە کە ئەوەم بینی، وتم،
  • 1:51 - 1:54
    "باشە ئەوە یەکناگرێتەوە لەگەڵ یاسای
    ١٠ هەزار کاتژمێرەکە، وانییە؟"
  • 1:54 - 1:56
    بۆیە دەستمکرد بە بیرکردنەوە لە
    بوارەکانی تر
  • 1:56 - 2:00
    کە پەیوەندی هەیە بە شارەزایی پەیاکردنی
    ناچاری زوو،
  • 2:00 - 2:01
    وەک موزیک.
  • 2:01 - 2:03
    دەرکەوت ڕێڕەوی گەشەکردنەکە
    زۆر جار هاوشێوەیە.
  • 2:03 - 2:05
    ئەمە توێژینەوەی ئەکادیمیایەکی
    فێربوونی موزیکی جیهانییە، و
  • 2:05 - 2:08
    ئەوەی ئەمەوێ سەرنجی ئێوەی
    بخەمە سەر ئەمەیە:
  • 2:08 - 2:12
    موزیسیانە نایابەکان دەستیان نەکردووە
    بە کات بەسەربردن زیاتر لەسەر ڕاهێنانی بەمەبەست
  • 2:12 - 2:13
    وەک لە موزیسیانە ئاساییەکان
  • 2:13 - 2:14
    هەتا تاقیکردنەوەی ئامێری سێیەمیان.
  • 2:14 - 2:16
    ئەوانیش بەهەمان شێوە
    ماوەی نموونە وەرگرتنیان هەبووە،
  • 2:16 - 2:19
    تەنانەت موزیسیانەکانیش کە وا ئەزانین
    زوو بەناوبانگ بوون،
  • 2:19 - 2:20
    وەک یۆ-یۆ ما.
  • 2:20 - 2:21
    ماوەی هەڵبژاردنی هەبووە،
  • 2:21 - 2:24
    تەنیا لە موزیسیانەکانی تر خێراتر
    بەوەیا تێپەڕیوە.
  • 2:24 - 2:27
    بەهەرحاڵ، ئەم توێژینەوەیە
    بە تەواوەتی فەرامۆش کراوە، و
  • 2:27 - 2:29
    ئەوەی زۆر کاریگەرترە
  • 2:29 - 2:32
    پەڕەی یەکەمی کتێبەکەی
    "سروودی شەڕی پڵنگە دایکەکە،"یە
  • 2:32 - 2:35
    کە تیایا نوسەرەکە باسی ئەوە ئەکات
    کەمانچەی یابێت بە کچەکەی.
  • 2:35 - 2:37
    لەوە ئەچێت کەس ئەو بەشەی
    دواتری بیرنەکەوێتەوە
  • 2:37 - 2:40
    کە کچەکە ڕووی تێئەکات و ئەڵێت،
    "تۆ هەڵتبژارد، نەک من،" و
  • 2:40 - 2:42
    ئینجا وازئەهێنێت.
  • 2:42 - 2:45
    بۆیە دوای بینینی ئەم جۆرە ئاقارە
    سەرسوڕهێنەرەی وەرزش و موزیک،
  • 2:45 - 2:48
    دەستمکرد بە بیرکردنەوە لە بوارەکانی
    کە کار لە خەڵکی زیاتر ئەکات،
  • 2:48 - 2:49
    وەک فێربوون.
  • 2:49 - 2:51
    ئابوریناسێک تاقیکردنەوەیەکی سرووشتی دۆزییەوە
  • 2:51 - 2:53
    لە سیستمە فێرکردنە پێشکەوتووترەکانی
    ئینگلتەرا و سۆکتلەندا.
  • 2:53 - 2:56
    ئەو ماوەیەی توێژینەوەکەی،
    سیستمەکان زۆر هاوشێوە بوون،
  • 2:56 - 2:59
    جگە لە ئینگلتەرا، کە خوێندکارەکان
    ئەبوو لە ناوەڕاستی هەرزەکاری بوار جیاکەنەوە
  • 2:59 - 3:01
    بۆ ئەوەی ڕێڕەوێکی دیاریکراوی
    خوێندن هەڵبژێرن.
  • 3:01 - 3:05
    بەڵام لە سکۆتلەندا، ئەیانتوانی بەردەوام
    شت تاقیکەنەوە لە زانکۆ
  • 3:05 - 3:06
    ئەگەر بیانویستایە.
  • 3:06 - 3:07
    پرسیارەکەشی ئەمە بوو:
  • 3:07 - 3:10
    کێ گرەوەکە ئەباتەوە، زوو بوار جیاکردنەوە
    یان درەنگ؟
  • 3:10 - 3:13
    ئەوەیان بەدی کرد ئەو کەسانەی زوو
    بواریان جیاکردەوە خێرا داهاتیان زۆر بووە
  • 3:13 - 3:16
    چونکە شارەزایی زیاتریان هەبووە
    لە بوارەکەی خۆیانا.
  • 3:16 - 3:18
    ئەوانەشی درەنگ بواریان جیاکردۆتەوە
    توانیویانە شتی جیاوازی تر تاقیکەنەوە، و
  • 3:18 - 3:20
    کاتێکیش هەڵئەبژێرن،
    باشتر ئەگونجێن لەگەڵی،
  • 3:20 - 3:22
    یان ئەوەی ئابوریناسان پێی ئەڵێن
    "تایبەتمەندی گونجاو"
  • 3:22 - 3:25
    بۆیە ڕێژەی گەشەکردنیان خێراتر ئەبێت.
  • 3:25 - 3:26
    لە ماوەی شەش ساڵا،
  • 3:26 - 3:28
    جیاوازی داهات ناهێڵن.
  • 3:28 - 3:31
    بەڵام، ئەوانەی زوو بوار جیائەکەنەوە
    دەست ئەکەن بە وازهێنان لەو ڕەوتی کارە
  • 3:31 - 3:32
    بە ڕێژەیەکی زۆر زیاتر،
  • 3:32 - 3:35
    بە زۆری لەبەر ئەوەی زۆر زوو
    ناچارکراون کە هەڵبژێرن و
  • 3:35 - 3:37
    زۆرجار هەڵبژاردنی خراپیان کردووە.
  • 3:37 - 3:39
    کەواتە ئەوانەی درەنگ بوار دیاری ئەکەن
    لە سەرەتایا دۆڕاون و
  • 3:39 - 3:40
    لەسەر ئاستی درێژخایەن براوەن.
  • 3:40 - 3:43
    پێموابێت ئەگەر وەک ژوانکردن
    سەیری هەڵبژاردنی کار بکەین،
  • 3:43 - 3:46
    لەوانەیە فشار لە خەڵک نەکەین
    ئەوەنە بەخێرایی هەڵبژێرن.
  • 3:46 - 3:48
    بۆیە ئەمە سەرنجی ڕاکێشام،
    دووبارە ئەم ڕێڕەوی ژیانە ببینمەوە،
  • 3:48 - 3:52
    لە گەڕان بۆ پێشینەی پەرەسەندنی ئەو کەسانەی
    ماوەیەکی زۆر ڕێزم هەبوو بۆ کارەکانیان،
  • 3:52 - 3:55
    وەک دیوک ئێڵینگتۆن، کە وازی
    لە وانەکانی موزیک هێنا بە مناڵی
  • 3:55 - 3:57
    بۆ ئەوەی تیشک بخاتە سەر بەیسبۆڵ و
    وێنەکێشان.
  • 3:57 - 4:00
    یان مەریەم میرزاخانی، کە بە مناڵی
    حەزی بە بیرکاری نەبوو --
  • 4:00 - 4:02
    خەونی ئەبینی ببێت بە ڕۆمان نووسێک و
  • 4:02 - 4:04
    لە کۆتاییا بوو بە یەکەمین ژن
    کە هەتا ئێستا،
  • 4:04 - 4:05
    مەدالیای مەیدانەکانی بردبێتەوە،
  • 4:05 - 4:08
    کە بەرزترین خەڵاتە لە جیهانی بیرکارییا.
  • 4:08 - 4:10
    یان ڤینسینت ڤان کوخ
    پێنج ڕەوتی کارکردنی جیای هەبوو،
  • 4:10 - 4:13
    هەر یەکێکیانی بە کاری خۆی ئەزانی
    پێش ئەوەی لە یەکێکیانا بدرەوشێتەوە، و
  • 4:13 - 4:18
    لە کۆتاییەکانی ٢٠ەکانیا، کتێبێکی خوێندەوە
    پێی ئەوترا "ئەی بی سی وێنەکێشان."
  • 4:18 - 4:19
    ئەوە سەرکەوتوو بوو بۆی.
  • 4:20 - 4:23
    کلاودی شانۆن ئەندازیاری کارەبا بوو
    لە زانکۆی میچیگان
  • 4:23 - 4:26
    کە کۆرسێکی فەلسەفەی وەرگرت بەس بۆ ئەوەی
    پێویستییەک بەجێبێنێت، و
  • 4:26 - 4:30
    لەوەیا، سیستمێکی لۆجیکی فێربوو کە نزیکەی
    سەدەیەک تەمەنێتی
  • 4:30 - 4:33
    کە بەوە دەستەواژە ڕاست و هەڵەکان ئەکرێت
    وەک ژمارە یەک و سفر کۆدی بۆ دانرێت و
  • 4:33 - 4:35
    وەک هاوکێشەی بیرکاری حەل بکرێت.
  • 4:35 - 4:37
    ئەمە بووە هۆی پەرەدان بە کۆدی ئاوێتەیی،
  • 4:37 - 4:40
    کە ئەمڕۆ هەموو کۆمپیتەرەکانمان
    لەسەر بنەمای ئەوە کار ئەکەن.
  • 4:40 - 4:43
    لە کۆتاییشدا، جۆرە نموونە باڵاکەی خۆم،
    فرانسیس هیسیڵبین --
  • 4:43 - 4:44
    ئەمە من و ئەوین --
  • 4:44 - 4:47
    یەکەمین کاری پیشەگەری خۆی
    لە تەمەنی ٥٤یدا وەرگرت و
  • 4:47 - 4:50
    توانی ببێت بە سەرۆکی ڕێکخراوی
    دیدەوانە کچەکان،
  • 4:50 - 4:51
    کە خۆی ڕزگاریکرد.
  • 4:51 - 4:53
    ئەندامێتی کەمینەکانی کرد بە سێ هێندە،
  • 4:53 - 4:55
    ١٣٠ هەزار خۆبەخشی بۆ زیادکرد و
  • 4:55 - 4:59
    ئەمە یەکێکە لە باجەکانی کارامەیی
    کە لە دامەزرێنەری ئەوەوە هاتووە --
  • 4:59 - 5:02
    کۆدی دوانییە بۆ کچەکانی
    فێری کۆمپیتەر ئەبن.
  • 5:02 - 5:04
    ئەمڕۆ، فرانسیس پەیمانگایەکی
    سەرکردایەتیکردن بەڕێوە ئەبا
  • 5:04 - 5:06
    کە هەموو ڕۆژێکی هەفتە کار ئەکات
    لە مانهاتن. و
  • 5:06 - 5:07
    تەنیا تەمەنی ١٠٤ ساڵە،
  • 5:07 - 5:09
    بۆیە کەس نازانێت کێ دواترە.
  • 5:09 - 5:10
    (پێکەنین)
  • 5:11 - 5:14
    هەرگیز چیرۆکی پەرەسەندنی تری
    ئاواهی نابیستین، وانییە؟
  • 5:14 - 5:15
    هیچ نابیستین لە بارەی توێژینەوەیەکەوە
  • 5:15 - 5:18
    کە زانایانی براوەی نۆبڵ ئەگەریان
    ٢٢ هێندە زیاترە
  • 5:18 - 5:20
    خولیایەکیان هەبێت لە دەرەوەی کارەکەیان
  • 5:20 - 5:21
    وەک زانا ئاساییەکان.
  • 5:21 - 5:22
    هەرگیز ئەوە نابیستین.
  • 5:22 - 5:25
    تەنانەت کاتێکیش ئەنجامدەرەکان
    یان کارەکە زۆر بەناوبانگە،
  • 5:25 - 5:27
    ئەم چیرۆکی پەرەسەندنانە نابیستین.
  • 5:27 - 5:29
    بۆ نموونە، ئەمە وەرزشەوانێکە
    کە بەشوێنییەوە بووم.
  • 5:29 - 5:31
    لێرەیا شەش ساڵە، جلێکی رەگبی
    سکۆتلەندی لەبەرایە.
  • 5:31 - 5:34
    تێنسی تاقیکردۆتەوە، کەمێک
    خلیسکێنە، و زۆرانبازی.
  • 5:34 - 5:37
    دایکی ڕاهێنەری تێنس بووە بەڵام
    ڕەتیکردۆتەوە ڕاهێنان بەم بکات
  • 5:37 - 5:39
    چونکە بەشێوەیەکی ئاسایی
    تۆپی نەگەڕاندۆتەوە.
  • 5:39 - 5:41
    هەندێکیش یاری باسکە،
    تێنسی سەر مێز، مەلەی کردووە.
  • 5:41 - 5:43
    کاتێک ڕاهێنەرەکانی ویستوویانە
    پلەیەک بەرزیکەنەوە
  • 5:44 - 5:45
    لەگەڵ گەورەکان،
  • 5:45 - 5:48
    ڕەتیکردۆتەوە، چونکە تەنیا ویستوێتی
    باسی زۆرانبازی پیشەگەر بکات
  • 5:48 - 5:49
    دوای ڕاهێنانێک لەگەڵ هاوڕێکانی. و
  • 5:49 - 5:51
    بەردەوام بووە لە تاقیکردنەوەی
    وەرزشی زیاتر:
  • 5:51 - 5:54
    تۆپی دەست، باسکە، تۆپی پێ،
    ڕیشە، سکەیت بۆرد...
  • 5:54 - 5:56
    کەواتە، ئەمە کێیە؟
  • 5:57 - 5:59
    ئەمە رۆجەر فێدرێرە.
  • 5:59 - 6:02
    هێندەی تایگەر وودز بە گەورەیی بەناوبانگە، و
  • 6:02 - 6:05
    کەچی هێشتا هەوادارانی تێنس
    هیچ شتێکی ئەوتۆ نازانن
  • 6:05 - 6:07
    لەسەر چیرۆکی پەرەسەندنی.
  • 6:07 - 6:09
    ئەوە لەبەر چی، هەرچەنە
    شتێکی جێگیرە؟
  • 6:09 - 6:12
    پێموابێت بەشێکی لەبەر ئەوەیە
    کە چیرۆکەکەی تایگەر زۆر دراماییە،
  • 6:12 - 6:15
    بەڵام لەبەر ئەوەشە لەوە ئەچێت
    ئەم گێڕانەوە ڕێک و پێکە
  • 6:15 - 6:18
    بتوانین بگونجێنین لەگەڵ هەر شتێک
    کە ئەمانەوێ باشبین تیایا
  • 6:18 - 6:19
    لە ژیانی خۆماندا.
  • 6:19 - 6:21
    بەڵام پێموابێت ئەوە، کێشەیەکە،
  • 6:21 - 6:24
    چونکە دەرکەوت بە چەندین شێوە،
    گۆڵف مۆدێلێکی ناخۆشی بێهاوتایە
  • 6:24 - 6:27
    بۆ هەموو شتێک کە مرۆڤەکان
    ئەیانەوێ فێری ببن.
  • 6:27 - 6:28
    (پێکەنین)
  • 6:28 - 6:29
    گۆڵف پوختەیەکە لەو شتەی
  • 6:29 - 6:33
    دەروون ناس رۆبین هۆگارس پێی ئەڵێت
    "ژینگەی فێربوونی باش."
  • 6:33 - 6:36
    ژینگەی فێربوونی باش هەنگاو و
    ئامانجی دواتری هەیە کە ڕوونن،
  • 6:36 - 6:38
    یاساکانی ڕوونن و هەرگیز ناگۆڕێن.
  • 6:38 - 6:41
    کاتێک شتێک ئەکەیت، هەڵسەنگاندن ئەدرێتێ
    کە خێرا و وردە،
  • 6:41 - 6:43
    کارکردنی ساڵی دواترت وەک ئەوە ئەبێت
    دوایین ساڵت بێت کار بکەی.
  • 6:43 - 6:46
    شەترەنج: ئەویش ژینگەیەکی فێربوونی باشە.
  • 6:46 - 6:47
    باڵادەستی مامۆستا گەورەکان
  • 6:47 - 6:50
    بە زۆری پشتی بەستووە بە زانیارییان
    لەسەر ڕێکخستنە دووبارەبووەکان،
  • 6:50 - 6:52
    لەبەر ئەوەشە هێندە ئاسانە
    بکرێت بە ئۆتۆماتیک.
  • 6:52 - 6:55
    لەلاکەی تری شەبەنگەکەش
    "ژینگە خراپەکانی فێربوونن،"
  • 6:55 - 6:57
    کە لەوانەیە هەنگاو و ئامانجەکانی دواتر
    هێندە ڕوون نەبن.
  • 6:57 - 6:59
    لەوانەیە یاساکان بگۆڕێن.
  • 6:59 - 7:01
    کە شتێک ئەکەیت لەوانەیە و لەوانەش نییە
    یەکسەر هەڵسەنگاندن وەرگری.
  • 7:01 - 7:03
    لەوانەیە دواکەوێت،
    ورد نەبێت، و
  • 7:03 - 7:06
    کارکردنی ساڵی دواتر وەک
    کارکردنی دواین ساڵ نەبێت.
  • 7:06 - 7:10
    کەواتە کام لەمانە لەو جیهانە ئەچێت
    کە زیاتر و زیاتر تیایا ئەژین؟
  • 7:10 - 7:13
    ڕاستییەکەی، پێویستیمان بۆ بیرکردنەوە
    بە شێوەیەکی خۆگونجێن و
  • 7:13 - 7:15
    چاودێریمان بۆ بەشە پێکەوەبەستووەکان
  • 7:15 - 7:17
    بەشێوەیەکی بنەڕەتییانە
    تێڕوانینی گۆڕیوین،
  • 7:17 - 7:19
    بۆیە کاتێک سەیری ئەم
    دایاگرامە ئەکەیت،
  • 7:19 - 7:23
    بازنەی ناوەڕاست لە ڕاستەوە
    لەوانەیە گەورەتر دەرکەوێت
  • 7:23 - 7:24
    چونکە مێشکت ڕائەکێشرێت
  • 7:24 - 7:26
    بۆ پەیوەندی هەموو بەشەکان پێکەوە،
  • 7:26 - 7:29
    لەکاتێکا کەسێک کە بەرکەوتنی نەبووە
    بۆ کارکردنی ئەم سەردەمە
  • 7:29 - 7:32
    لەگەڵ پێویستییەکانی بۆ بیرکردنەوەی
    خۆگونجێنەری، چەمکداری،
  • 7:32 - 7:35
    بە شێوەیەکی ڕاست ئەوە ئەبینێت
    کە بازنەکانی ناوەڕاست هەمان قەبارەن.
  • 7:35 - 7:38
    کەواتە لێرەیاین لە جیهانی
    کارکردنی خراپا و
  • 7:38 - 7:42
    هەندێک جار تیایا، خێرا بوار جیاکردنەوە
    خراپ ئەشکێتەوە.
  • 7:42 - 7:44
    بۆ نموونە، لە توێژینەوەی
    چەند وڵاتێکا
  • 7:44 - 7:47
    چەند کەسێکی هاوشێوە لە
    ئاستی خوێندەواری دایک و باوکا،
  • 7:47 - 7:48
    نمرەی تاقیکردنەوەکانیان،
  • 7:48 - 7:49
    ساڵەکانی خوێندنی خۆیان،
  • 7:50 - 7:52
    جیاوازییان بەس ئەوە بوو هەندێکیان
    فێرکردنییان لەسەر بابەتێک بووە و
  • 7:52 - 7:54
    ئەوانی تر فێرکردنی گشتیتر و فراوانتریان هەبووە.
  • 7:54 - 7:57
    ئەم شێوەی فێرکردنە نیشانی یاوە
    ئەوانەی زوو فێری بوارێک کراون
  • 7:57 - 8:00
    ئەگەری زۆربووە یەکسەر کاتی ڕاهێنان
    بخرێنە سەر کارێک،
  • 8:00 - 8:02
    ئەگەریان زیاتر بووە
    یەکسەر پارە پەیاکەن،
  • 8:02 - 8:04
    بەڵام کەمتر گونجاوبوون لە جیهانێکی
    کارکردنی خۆگۆڕدا
  • 8:04 - 8:07
    کە بە هەمووییەوە کاتێکی کەمتریان
    بەسەربردووە لە هێزی کاردا
  • 8:07 - 8:10
    کە لە مەودای کورتدا براوە ئەبن و
    لە مەودای درێژخایەندا دۆڕاو ئەبن.
  • 8:10 - 8:13
    یان توێژینەوەیەکی بیست ساڵی
    بەناوبانگی پسپۆڕەکان
  • 8:13 - 8:16
    کە پێشبینی ئابووری و جیۆپۆڵیتیکی کردووە.
  • 8:16 - 8:20
    خراپترین پێشبینیکەرەکان پسپۆڕەکان بوون
    کە زۆرترین تایبەتمەندیان وەرگرتووە،
  • 8:20 - 8:23
    ئەوانەی هەموو ماوەی کارکردنیان بەسەربردووە
    لە فێربوون لەسەر یەک یان دوو کێشە
  • 8:23 - 8:26
    هاتوون هەموو جیهان ببینن لە ڕێگەی
    یەک مۆدێلی دەروونی یان هاوێنەوە.
  • 8:26 - 8:28
    ڕاستییەکەی هەندێکیان خراپتریش بوون
  • 8:28 - 8:30
    کاتێک ئەزموون و بڕوانامەیان کۆکردۆتەوە.
  • 8:30 - 8:35
    باشترین پێشبینیکەرەکان خەڵکە زیرەکەکان بوون
    کە خولیای فراوانیان هەبووە.
  • 8:36 - 8:38
    ئێستا لە هەندێک بواردا، وەک پزیشکی،
  • 8:38 - 8:41
    زیادکردنی پسپۆڕی ڕێگەلێنەگیراویشە و
    بەسوودیشە،
  • 8:41 - 8:42
    هیچ پرسیار لەسەر ئەوە نییە. و
  • 8:42 - 8:44
    هێشتا، شمشێرێکی دوو خەنجەر بووە.
  • 8:44 - 8:48
    چەند ساڵێک لەمەوبەر، یەکێک لە بڵاوترین
    نەشتەرگەرییەکانی جیهان بۆ ئازاری ئەژنۆ
  • 8:48 - 8:50
    تاقیکرایەوە لە تاقیکردنەوەی ساختەی کۆنترۆڵکراودا.
  • 8:50 - 8:52
    هەندێک لە نەخۆشەکان
    "نەشتەرگەری ساختە."یان بۆ کرا
  • 8:52 - 8:54
    واتە نەشتەرگەرەکان بڕینێکیان ئەکرد،
  • 8:54 - 8:56
    خۆیان خەریک ئەکرد
    وەک ئەوەی شتێک بکەن،
  • 8:56 - 8:58
    ئینجا برینی نەخۆشەکەیان ئەدوورییەوە.
  • 8:58 - 8:59
    ئەوە هێشتا سوودی هەبوو بۆ نەخۆشەکە.
  • 8:59 - 9:02
    کەچی هێشتا نەشتەرگەرەکانی پسپۆڕییان هەیە
    لەم نەشتەرگەرییەیا بەردەوامن
  • 9:02 - 9:03
    لە کردنی بە ملیۆنەها.
  • 9:04 - 9:08
    کەواتە ئەگەر پسپۆڕی ورد هەموو کاتێک
    فێڵەکە نەبێت، ئەی کەواتە چی؟
  • 9:08 - 9:10
    باسکردنی ئەوە قورس ئەبێت،
  • 9:10 - 9:12
    چونکە هەموو جارێک
    لەم ڕەوتە ناچێت.
  • 9:12 - 9:15
    هەندێک جار لە شەپۆلکردن
    یان زیگزاگکردن ئەچێت
  • 9:15 - 9:16
    یان هێشتنەوەی بینینێکی فراوانتر.
  • 9:16 - 9:18
    ئەکرێت لەوە بچێت
    بچیتە دواوە.
  • 9:18 - 9:20
    بەڵام ئەمەوێ باسی ئەوە بکەم ئەبێت
    هەندێک لەو فێڵانە چی بن.
  • 9:20 - 9:24
    ئەگەر سەیری توێژینەوە بکەین لەسەر
    داهێنانی تەکنەلۆجیا، دەریئەخات هەتا دێت زیاتر،
  • 9:24 - 9:27
    کاریگەرترین داهێنانەکان لەلایەن
    ئەو کەسانەوە نین
  • 9:27 - 9:30
    قوڵتر و قوڵتر ئەچنە ناو
    یەک بواری تەکنەلۆجیاوە
  • 9:30 - 9:32
    وەک نوسینگەی داهێنانی ئەمریکا
    پۆڵێنی کردووە
  • 9:32 - 9:35
    بەڵکو لەلایەن تیمەکانەوە
    کە ئەو کەسانەشی تیایە
  • 9:35 - 9:38
    کە کاریان لەسەر ژمارەیەکی گەورەتری
    پۆڵێنە جیاوازەکانی تەکنەلۆجیا کردووە و
  • 9:38 - 9:40
    زۆرجار شتەکانی ناو بوارە
    جیاوازەکان یەک ئەخەن.
  • 9:40 - 9:44
    کەسێک ڕێزم هەبوو بۆ کارەکەی و بە جۆرێک
    لە پێشەنگی ئەم کارانەیا بوو
  • 9:44 - 9:46
    پیاوێکی ژاپۆنییە بەناوی گونپی یۆکۆی.
  • 9:46 - 9:48
    یۆکۆی لە تاقیکردنەوەی ئەلیکترۆنییەکانیا
    لە قوتابخانە باش نەبوو،
  • 9:48 - 9:52
    بۆیە ناچار بوو کارێک وەرگرێت وەک
    کرێکاری ڕاگرتنی ئامێرێک
  • 9:52 - 9:54
    لە کۆمپانیایەکی کارتی یاریکردن لە کیۆتۆ.
  • 9:54 - 9:57
    درکی بەوە کرد کە ئامرازی پێویستی نییە
    بۆ کارکردن لەسەر نوێترین ئامێر،
  • 9:57 - 10:00
    بەڵام ئەوەنە زانیاری زۆری
    بە ئاسانی لەبەردەستدا بوو
  • 10:00 - 10:03
    ئەیتوانی ئەو شتانە تێکەڵ بکات
    کە خۆیان پێشتر باش زانرابوون
  • 10:03 - 10:05
    بە شێوەیەک پسپۆڕەکانی
    زۆر بیر تەسک بوون و نەیانبینیوە.
  • 10:05 - 10:09
    بۆیە چەند تەکنەلۆجیایەکی زانراوی
    پیشەسازی ژمێرەکان
  • 10:09 - 10:12
    لەگەڵ هەندێک تەکنەلۆجیای زانراوی
    پیشەسازی کارتی بانقی
  • 10:12 - 10:13
    یارییە دەسکەکانی درووستکرد.
  • 10:13 - 10:14
    داهێنانێکی بێوێنەش بوون. و
  • 10:14 - 10:17
    ئەم کۆمپانیای کارتی یاریکردنە،
  • 10:17 - 10:20
    کە لە سەدەی نۆزدەیەمدا لە ماڵێکی
    تەختەدا درووستکرابوو،
  • 10:20 - 10:22
    کرد بە کۆمپانیای یاری.
  • 10:22 - 10:24
    لەوانەیە بیستبێتتان؛
    پێی ئەوترێت نینتێندۆ.
  • 10:24 - 10:26
    فەلسەفە داهێنەرانەکەی یۆکۆی
  • 10:26 - 10:29
    وەرئەگێڕدرێت بۆ "بیرکردنەوەی تەنیشتی
    بە تەکنەلۆجیای سستبوو،"
  • 10:29 - 10:32
    تەکنەلۆجیای ناسراو بێنیت و
    بە شێوازی نوێ بەکاریبێنیت. و
  • 10:32 - 10:34
    گەورەترین داهێنانیشی ئەمە بوو:
  • 10:34 - 10:35
    گەیم بۆی.
  • 10:35 - 10:37
    بە هەموو شێوەیەک لەڕووی تەکنەلۆجیاوە
    خراپ بووە. و
  • 10:37 - 10:41
    لە هەمان کاتی ڕکابەرە ڕەنگاوڕەنگەکانی بوو
    لە ساگا و ئەتاری، و
  • 10:41 - 10:43
    لێی بردنەوە،
  • 10:43 - 10:46
    چونکە یۆکۆی ئەیزانی ئەوەی
    کڕیارەکانی بایەخی پێئەیەن
  • 10:46 - 10:47
    ڕەنگ نەبووە.
  • 10:47 - 10:51
    بەرگەگرتن، توانای هەڵگرتن، هەرزانی،
    ماوەی پاترییەکە، و
  • 10:51 - 10:52
    هەڵبژاردنی یارییەکان بووە.
  • 10:52 - 10:55
    ئەمە ئەوەی خۆمە کە لە
    ژێرزەمینی ماڵی باوکم دۆزیمەوە.
  • 10:55 - 10:56
    (پێکەنین)
  • 10:56 - 10:57
    ڕۆژی باشتری بینیوە.
  • 10:57 - 10:59
    بەڵام ئەبینیت گڵۆپە سوورەکەی هەڵکراوە.
  • 10:59 - 11:01
    هەڵمکرد و تۆزێک تێتریسم کرد،
  • 11:01 - 11:03
    کە زۆر سەرسوڕهێنەر بوو بەلامەوە
  • 11:03 - 11:06
    چونکە پاترییەکانی ٢٠٠٧ و ٢٠١٣ش
    کۆتاییان پێهاتووە.
  • 11:06 - 11:07
    (پێکەنین)
  • 11:07 - 11:11
    کەواتە ئەم لایەنە باشترانە
    وایکردووە زیاتر بە برەو بێت.
  • 11:11 - 11:15
    لە توێژینەوەیەکی سەرنجڕاکێشی ئەوەی
    چی هەندێک نوسەری کۆمیکی والێکردووە
  • 11:15 - 11:17
    ئەگەریان زیاتر بێت
    کۆمپیکی ناوازەتر درووستکەن،
  • 11:17 - 11:19
    دوو توێژەر بۆیان دەرکەوت
  • 11:19 - 11:22
    نە ژمارەی ساڵەکانی ئەزموون بووە
    لەو بوارەیا
  • 11:22 - 11:25
    نە سەرچاوەکانی لەبەردەستی
    بڵاوکەرەوەکەیا بووە
  • 11:25 - 11:27
    نە ژمارەی کۆمیکەکانی پێشتر دەریکردووە.
  • 11:27 - 11:32
    ژمارەی جۆرە جیاوازەکان بووە
    کە درووستکەرەکە کاری لەسەر کردووە. و
  • 11:32 - 11:33
    سەرنجڕاکێشانەش،
  • 11:33 - 11:37
    کەسێکی ئەزمون براوان
    ناتوانرێ بە تەواوەتی شوێن بگیرێتەوە
  • 11:37 - 11:39
    بە تیمێکی پسپۆڕ.
  • 11:39 - 11:42
    لەوانەیە ئەوەنە لەو کەسانە درووست نەکەین
    وەک پێویست
  • 11:42 - 11:45
    چونکە لە سەرەتایا،
    لەوە ئەچن کە لە دواوە بن و
  • 11:45 - 11:49
    نامانەوێت بایەخ بە شتێک بەین
    کە لە سەرەتایەکی باش نەچێت
  • 11:49 - 11:50
    یان لە بوار جیاکردنەوە.
  • 11:50 - 11:53
    ڕاستییەکەی، لە پاڵنەر بۆ دۆزینەوەی واتای
    سەرەتایەکی باش،
  • 11:53 - 11:56
    زۆر جار تەنانەت دژی بەرهەم کەمکردنەوە
    تەنانەت ڕێگاکە کورت ئەکەینەوە
  • 11:56 - 11:57
    بۆ فێربوونی بابەتی نوێ،
  • 11:57 - 11:59
    لە ئاستێکی بنەڕەتییا.
  • 11:59 - 12:02
    لە توێژینەوەیەکی ساڵی پاردا،
    پۆلەکانی پۆلی حەوتی ئەمریکا
  • 12:02 - 12:05
    جۆری فێرکردنی جیاوازیان پێ سپێردرا.
  • 12:05 - 12:08
    هەندێک ئەوەیان بۆ دەرچوو
    کە پێی ئەوترێت "ڕاهێنانی قەتیسخواردوو"
  • 12:08 - 12:10
    ئەوەش واتە، بۆ نموونە
    پرسیاری ئەیت هەیە،
  • 12:10 - 12:13
    هەمووی بە شێوەی ئەی ئەی ئەی
    یان بی بی بی ئەبێت.
  • 12:13 - 12:14
    بەرەوپێشچوون خێرایە،
  • 12:14 - 12:15
    منداڵەکان دڵخۆشن،
  • 12:15 - 12:16
    هەموو شتێک باشە.
  • 12:16 - 12:20
    پۆلەکانی تریش شتێکیان پێ درا پێی ئەوترێ
    "ڕاهێنانی هەمەجۆر."
  • 12:21 - 12:24
    ئەوەش وەک ئەوە وایە هەموو جۆرەکانی
    کێشەکان بێنیت و بیخەیتە کڵاوێکە و
  • 12:24 - 12:25
    ئینجا هەڕەمەکییانە لێی هەڵگریت.
  • 12:25 - 12:28
    بەرەوپێشچوون خاوترە،
    منداڵان زیاتر مەراقیان ئەبێ.
  • 12:28 - 12:31
    بەڵام لەجیاتی ئەوەی فێری ئەوە ببن
    یەک جۆر پەیڕەو بکەن،
  • 12:31 - 12:35
    فێری ئەوە ئەبن چۆن ستراتیجییەک بگونجێنن
    لەگەڵ جۆرێکی دیاریکراو پرسیارا.
  • 12:35 - 12:36
    کاتێکیش تاقیکردنەوەکە یەتە پێشەوە،
  • 12:36 - 12:40
    کۆمەڵەکەی ڕاهێنانی هەمەجۆریان کردووە
    کۆمەڵە قەتیسخواردووەکەیان بەزاندووە.
  • 12:40 - 12:41
    تەنانەت نزیکیش نەبوون لە یەکترەوە.
  • 12:42 - 12:45
    ئێستا بۆم دەرکەوت زۆرێک لەم توێژینەوانە
    لەڕووی ژیرییەوە دژ بە یەکن،
  • 12:45 - 12:47
    بیرۆکەی ئەوەی سەرەتایەکی خێرا،
  • 12:47 - 12:49
    ئەگەر لە هەڵبژاردنی ڕەوتی کار یان
    ڕێڕەوی خوێندن بێت
  • 12:49 - 12:51
    یان تەنیا فێربوونی ئامرازی نوێ،
  • 12:51 - 12:53
    هەندێک جار ئەکرێت پەرەسەندنی
    درێژخایەن پەک بخات.
  • 12:54 - 12:56
    بەشێوەیەکی سرووشتیش، هێندەی
    خەڵکەکانی ئەتوانن سەرکەوتوو بن
  • 12:56 - 12:58
    ڕێگای سەرکەوتن هەیە.
  • 12:58 - 13:02
    بەڵام پێموابێت ئێمە تەنیا
    هانی ڕێگاکەی تایگەر ودز ئەیەین
  • 13:02 - 13:04
    لەکاتێکا لەم جیهانە خراپەیا،
  • 13:04 - 13:07
    ئەو کەسانەمان ئەوێت کە پێویستە
    لەسەر ڕێگای رۆجەر بڕۆن.
  • 13:07 - 13:09
    یان وەک فیزیاناس و
    بیرکاری ناسی دیار و
  • 13:09 - 13:13
    نوسەری سەرسوڕهێنەر،
    فریمان دایسۆن ئەیڵێت --
  • 13:13 - 13:16
    دایسۆن دوێنێ کۆچی دوایی کرد،
  • 13:16 - 13:18
    بۆیە هیوادارم لێرەیا
    ڕێز لە قسەکانی بنێم --
  • 13:18 - 13:23
    وەک ئەلێت: بۆ سیستمێکی ژینگەیی تەندروست،
    پێویستمان بە باڵندەکان و بۆقەکانیشە.
  • 13:23 - 13:24
    بۆقەکان لەناو قوڕەکەیان،
  • 13:24 - 13:26
    هەموو وردەکارییە بچوکەکان ئەبینن.
  • 13:26 - 13:29
    باڵندەکان لە سەرەوەن و
    ئەو وردەکارییانە نابینن
  • 13:29 - 13:31
    بەڵام زانیاری لە بۆقەکان وەرئەگرن. و
  • 13:31 - 13:32
    هەردووکیشیمان ئەوێت.
  • 13:33 - 13:34
    دایسۆن ئەڵێت کێشەکە ئەوەیە،
  • 13:34 - 13:37
    بە هەمووان ئەڵێین ببن بە بۆقەکە. و
  • 13:37 - 13:38
    پێموابێت،
  • 13:38 - 13:40
    لە جیهانێکی خراپا،
  • 13:40 - 13:42
    ئەوە هەتا یەت بیر کورتتر ئەبێت.
  • 13:42 - 13:43
    زۆر سوپاس بۆ ئێوە.
  • 13:43 - 13:46
    (چەپڵەلێدان)
Title:
بۆچی زوو بوار جیاکردنەوە هەموو کات واتای سەرکەوتنی کار نییە
Speaker:
دەیڤد ئێپستین
Description:

سەرەتایەکی خێرا هەموو کات یارمەتیت نایات بەرەو پێش بچیت. بە نموونە لە بوارەکانی وەرزش، تەکنەلۆجیا و ئابووریناسی، ڕۆژنامەنوس دەیڤد ئێپستین باسی ئەوە ئەکات چۆن زوو جیاکردنەوەی بوار لە ژیانا زیان بە پەرەسەندنی درێژخایەن ئەگەیەنێت -- و باسی سوودەکانی ماوەی نموونە وەرگرتن ئەکات کە تیایا شتی تازە تاقی ئەکەیتەوە و تیشک ئەخەیتە سەر پەرەدان بە زنجیرەیەک شارەزایی. بزانن چۆن ئەم بیرکردنەوە فراوانتر و دژەباوە ئەکرێت ببێتە هۆی ژیانێکی سەرکەوتووتری کەسی و پیشەیی.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:00

Kurdish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.