اندوه و عشق در قلمرو حیوانات

از سوگواری اُرکاها گرفته تا فیل‌های پریشان و اندوهگین، انسان‌شناس زیستی باربارا جی. کینگ، شاهد اندوه و عشق در سرتاسر قلمرو حیوانات بوده‌است. در این سخنرانی شگفت‌انگیز، او شواهدی مبنی براین‌که بسیاری از حیوانات، احساسات پیچیده را تجربه می‌کنند، شرح می‌دهد و راه‌هایی پیشنهاد می‌دهد که همه ما می‌توانیم اخلاقی‌تر عمل کنیم، از جمله هرباری که غذا میل می‌کنیم. وی می‌گوید: «حیوانات دقیقا مثل ما سوگواری نمی‌کنند، اما این به آن معنا نیست که اندوه آن‌ها واقعی نیست.» «این واقعی و دردناک است و ما اگر بخواهیم، می‌توانیم آن را دریابیم.»

میخواهم امروز درباره یک اُرکا (نهنگ قاتل)
به نام «تالِکوا» با شما صحبت کنم.

همچنین «تالِکوا» برای دانشمندان
به نام جِی۳۵ هم معروف است،

چون به کمک رهیاب در دریای سالیش شنا میکند

اینها آبهای بین بریتیش کلمبیا
و ایالت واشنگتن هستند.

حالا اینکه در سال گذشته، در ژوئیه ۲۰۱۸،

او دوران بارداری ۱۷ ماهه خوبی سپری کرده،

و دانشمندان بسیار هیجانزده بودند

چون هیچ بچه نهنگی بیش از سه سال در این
دسته از نهنگها زنده نمانده بود.

اُرکاها به عنوان نهنگ قاتل هم معروفند.

آنها عمیقا اجتماعی و هوشمند هستند.

و دانشمندان به رفتار آنها
بسیار علاقمند هستند،

زیرا در شبکههای اجتماعیشان،
عادات، اطلاعات و حتی محبت خود را

به اشتراک میگذارند.

آنها فرهنگهای حقیقی اقیانوس
را خلق میکنند.

اما این دسته کوچک به دردسر افتادهاند.

آزاد ماهی جویبار، خوراکی محبوب نهنگها
در منطقه کاهشیافته است،

و آلودگی بالا رفته است.

اما در روز ۲۴ ژوئیه،
تالِکوا دختری به دنیا آورد،

و دانشمندان از این رویداد
بسیار هیجانزده شدند.

اما متاسفانه، همان روز --
درواقع کمی بعد از تولد --

بچه نهنگ مرد.

خب، آنچه پس از به هیجان آمدنِ
دوستداران حیوانات

در سراسر جهان اتفاق افتاد،

به علت این بود که تالِکوا از رفتن
به داخل آب امتناع میکرد.

آن را روی بدنش نگه میداشت
و با آن شنا میکرد.

اگر سقوط میکرد،
شیرجه میرفت و نجاتش میداد،

و با جریانهای پرتلاطم
میجنگید تا این کار را بکند.

او این رفتار را

به مدت ۱۷ روز ادامه داد،

و در طول این مدت
او بیش از ۱۶۰۹ کیلومتر شنا کرد.

در آن لحظه، بچه کوچک را رها کرد
و به داخل آب خزید.

پس حالا، تالِکوا با رهیاب شنا میکند،

اما اندوه او همچنان
موجب احساس حزن من میشود.

ومعتقدم «اندوه» واژهای مناسبی است
که اینجا استفاده شود.

معتقدم که اندوه واژهای مناسبی جهت استفاده

برای حیوانات بی شماری است
که برای کشتگان خود سوگواری میکنند.

ممکن است آنها دوستان،
همسر یا بستگان باشند.

از آنجایی که این نشانههای آشکار،
این اشارات رفتاری،

چیزی در مورد وضعیت احساسی
و عاطفی حیوان به ما میگویند.

حالا، طی هفت سال پیشین،

در تلاش برای مستندسازیِ
نمونههایی از اندوه حیوانات --

در پرندگان، در پستانداران،

اهلی و در حیوانات وحشی هستم--

و من به واقعیتِ اندوه حیوانات باور دارم.

حالا، به این شکل موضوع را گفتم

چون لازم است پیش شما اعتراف کنم

که همه دانشمندان با من همعقیده نیستند.

و به همین دلیل، من فکر میکنم،

این به خاطر چیزی است که
من آن را «یک کلمه» مینامم.

یک-کلمه «انسانوارانگاری» است،

و به لحاظ تاریخی، آن یک بازدارنده اصلی

برای به رسمیت شناختنِ
احساسات حیوانی بوده است.

بنابراین، «انسانوارانگاری»
زمانی است که برای حیوانات دیگر

از ظرفیتهای خود و
یا احساسات خود استفاده میکنیم.

و ما احتمالا میتوانیم به
نمونههایی از این دست فکر کنیم.

مثلا بیایید بگوییم که
دوستی داریم که میگوید:

«گربهام هر چیزی را که میگویم میفهمد.»

یا مثلا «سگم خیلی شیرین است.

امروز صبح به طرف یک سنجاب رفت،

و میدانم که فقط میخواسته بازی کند.»

خب، شاید.

یا شاید هم نه.

من نسبت به ادعاهای اینچنینی تردید دارم.

اما «اندوه» حیوانات متفاوت است،

چون ما سعی نمیکنیم
ذهن یک حیوان را بخوانیم.

ما به نشانههای آشکاری
از رفتار آنها نگاه میکنیم

و سعی میکنیم آنها را
با برخی معانی تفسیر کنیم.

حالا این حقیقت دارد-- دانشمندان
اغلب به من فشار میآورند،

و میگویند،

« آه، نگاه کن، حیوان
ممکن است در تنش باشد،

یا شاید این حیوان گیج شده باشد

چون روال همیشگیاش مختل شدهاست.»

اما تصور میکنم که این نگرانی زیاد
در مورد «انسانوارانگاری»

یک نکته اساسی را نادیده میگیرد.

و آن هم این است که حیوانات میتوانند
عمیقا به یکدیگر اهمیت دهند،

شاید حتی همدیگر را دوست داشته باشند.

و هنگامی که این کار را می کنند،

قلبِ بازمانده با یک مرگ آب میشود.

بیایید با آن روبرو شویم:

اگر پیوستگی تکاملی را انکار کنیم،

در واقع واقعا از پذیرفتن بخشی
از خودمان سر باز زده ایم.

بنابراین، بله، من به
واقعیت اندوهِ حیوانات اعتقاد دارم،

و همچنین فکر میکنم که
اگر آن را تشخیص دهیم،

میتوانیم دنیا را به مکانی بهتر
برای حیوانات تبدیل کنیم،

جایی مهربانتربرای حیوانات.

پس بگذارید کمی بیشتر درباره
اندوه حیوانات به شما بگویم.

میخواهم از کنیا شروع کنم.

اینجا ماده فیلی به نام اِلِنور میبینید،

که یک روز با پاهای کوفته و کبود آمد،

و از حال رفت.

در سمت چپ میبینید،

ماده فیل دیگری به نام گریس به سمت او آمد

و با کمک خرطومش، او را بلند کرد،

و سعی کرد او را روی پاهایش بلند کند.

موفق شد،

اما اِلِنور دوباره غش کرد.

در این لحظه، گریس به وضوح پریشان شد،

و به بدن او ضربهای زد.

اِلِنور دوباره از حال رفت،

و متاسفانه درگذشت.

آنچه در سمت راست میبینید ماده فیلی
از خانواده دیگری به نام مائوی است،

که پس از مرگ رسید،
و کنار جسد ماند.

او آنجا شب زنده داری کرد و از پریشانی

بر بالای جسد تکان تکان میخورد.

پس دانشمندان فیلها را

که مراقب بدن الی نور

برای هفت روز بودند
تحت نظر گرفتند.

و در طی آن هفت روز،

رژهای از فیلها

از پنج خانواده مختلف آغاز شد.

حالا، برخی فقط کنجکاو بودند،

اما بقیه رفتارهایی انجام دادند

که واقعا معتقدم باید
در رده اندوه طبقهبندی شود.

پس غم و اندوه چه شکلی است؟

همانطور که گفتم، میتواند
تکانتکان خوردن درحال اندوه باشد.

همچنین میتواند کنارهگیری از جمع باشد،

وقتی جانوری خود را از دوستانش دور میکند،

و با خودش خلوت میکند،

یا مشکلی در طرز غذا خوردن
یا خوابیدن درستش پیش میآید،

گاهی هم یک حالت و یا صدایی نشانه افسردگی.

این میتواند برای کسانی که در حالِ
مطالعه این مسالهاند بسیار مفید باشد

که بتوان رفتار موجودِ
بازمانده را پیش از مرگ

و پس از مرگ قیاس کنیم،

چرا که دقت تفسیرهای ما را افزایش میدهد.

و این موضوع را می توانم برای شما

با صحبت درباره دو اردک
به نامهای هارپر و کول، شرح دهم.

خب حالا وارد بحث پرندهها میشویم.

به این ترتیب، هار پر و کول در کارخانه
فوا گراس (جگر چرب) بزرگ شدهبودند،

و بیرحمانه با آنها رفتار میکردند.

کارخانه فوا گراس درگیرِ
تغذیه اجباری پرندگان هستند.

بنابراین، این کار به بدنشان صدمه زد
و روحیه آنها هم چندان خوب نبود.

آنها خوشبختانه توسط یک منطقه حفاظت شده
( پناهگاه) در شمال نیویورک نجات پیدا کردند

و برای چهار سال، وضعیت آنها
تثبیت شد، و آنها رفقای پرسرعت هم بودند.

آنها بیشتر اوقات خود را
به برکه کوچکی داخل زمین میرساندند.

سپس ، کول درد غیرقابل درمانی
در پایش شروع شد،

و برای پناهگاه واضح بود که
باید به شکلی انسانی کشته شود،

و شد.

اما بعد کارکنان پناهگاه
کار هوشمندانهای کردند،

چرا که هارپر را
کنار جسد آوردند تا آن را ببیند.

و ابتدا، هارپر جسد دوستش را تکانی داد،

اما بعد روی جسد دراز کشید،

و بیش از یک ساعت همانجا
کنار جسد دوستش ماند.

و یک هفته بعد،

دوران سختی از سر گذراند.

باید به همان آبگیری برمیگشت که
با «کول» به آنجا رفته بود،

و دوست دیگری هم نمیخواست.

و در عرض دو ماه او نیز جان سپرد.

حالا، خوشحالم که بگویم

که همه حیوانات سوگواری
به این دردناکی ندارند.

تابستان پیش، به بوستون رفتم
تا دختر بزرگم سارا را ببینم.

با همسرم چارلی بودم.

واقعا نیاز به استراحت داشتم.

اما تسلیم شدم و ایمیل کاریم را چک کردم.

میدانید چطور است دیگر.

و مکاتبهای درباره
یک الاغ افسرده آمده بود.

حالا، به عنوان یک انسانشناس
این چیزی نبود که انتظارش را داشتم،

اما خب بود دیگر
و خوشحالم که آن را خواندم.

چون الاغی به نام لنا به یکی دیگر
از پناهگاههای حیوانات رفته بود،

این یکی در آلبرتا، کانادا،

تنها الاغ آنجا بود،

و به همین دلیل برای
دوست پیدا کردن به دردسر افتاده بود.

اما او بالاخره با اسبی سالخورده
به نام جِیک دوست شد،

و به مدت سه سال، جدانشدنی بودند.

اما دلیل ایمیلی هم که آمده بود
این بود که جِیک، در ۳۲ سالگی، اسب،

شدیدا بیمار شده بود و
مجبور بودند به زندگیش خاتمه دهند،

و قضیه از این قرار بود.

این لِناست که برسر خاک جِیک ایستاده،

نمیخواست شب به خانه بیاید.
دلش نمیخواست غذا بخورد.

نمیخواست یرای نوشیدن آب داخل بیاید.

بر روی خاک او سم میکوبید
از پریشانی ناله میکرد،

و همانجا ماند.

پس صحبت کردیم و
فکرهایمان را روی هم گذاشتیم.

برای چنین موجودی چه میکردید؟

و ما درباره نقش زمان
در این قضیه صحبت کردیم،

از عشق و مهربانی بیشتر از سوی مردم،

و اینکه اصرار کنیم تا دوست جدید بیابد.

و اینجا جایی است که خط سیری
متفاوت از هارپر پیدا کرد (اردکی که مرد)،

زیرا او دوست جدیدی پیدا کرد،

و کارکنان پناهگاه حیوانات
نوشتند که این راه جواب داده است.

حالا گاهی، دانشمندان، مشاهدات خود را

با تحلیل هورمونی تکمیل میکنند.

مثالی ازدانشمندان در بوتسوانا وجود دارد،

که مواد مدفوعی بابونها را برداشته
و در دو گروه مختلف مقایسه کردند.

اولین گروه مادهبابونهایی بودند که
شاهد حمله یک شکارچی بودند

و کسی را در این حمله از دست داده بودند،

و گروه دوم ماده بابونهایی بودند که
شاهد حمله بودند

اما کسی را از دست نداده بودند.

و هورمونهای استرس
در آن گروه اول بوجود آمده بود.

اما موضوع این است که:

این دانشمندان تنها آنها را «بوزینههای
نگران و مضطرب» نخواندند،

بلکه آنها را «بوزینههای داغدیده»
هم نامیدند،

و این به دلیل مشاهداتی است
که آنها انجام دادهاند.

برای نمو نه این دوتا مادر و دختر
بسیار با هم صمیمی و نزدیک بودند،

و دختر، توسط یک شیر کشته شد.

مادر از همه دوستان و

و گروه نگهداریاش دور شد،
و چند هفتهای تنها ماند --

به سوگواری --

و سپس به تدریج به حالت عادی بازگشت
و به آرامی بهبود پیدا کرد.

بنابراین ما بوزینههای سوگوار هم داریم.

آیا روزی میرسد که دانش چیزی درباره
زنبورهای سوگوار به ما بگوید؟

آیا درباره قورباغههایی خواهیم شنید
که سوگواری میکنند؟

من اینطور فکر نمیکنم، و فکر میکنم
دلیلش هم این است که

چون حیوانات به یک رابطه شخصی
و نزدیک نیازمندند تا این اتفاق بیافتد.

در ضمن میدانم که هم شرایط مهم است،
و هم شخصیت اهمیت دارد.

من سگ و گربههایی که سوگواری میکنند
را مستند کردهام،

از حیواناتی که که همدم ما هستند،

اما با زنی هم ارتباط دارم که
به شدت ناراحت است،

چون سگش غصه نمیخورد.

او به من گفت: «سگ اولی که درخانه درگذشت،

حیوان دوم نگران به نظر نمیرسد، سگ دومی.

چه مشکلی دارد؟»

(خنده حاضرین)

وقتی به حرفهایش گوش میدادم،

متوجه شدم که این سگ تنها حیوان خانگی بود،

و تا آنجا که به او مربوط میشد،
معامله خیلی خوبی هم بود.

پس شرایط مهم است.

حالا در هر صورت، حیوانات

دقیقا مثل ما عزاداری نمیکنند.

ما خلاقیت انسانی داریم.

ما اندوهمان را نقاشی میکنیم،
میرقصیم،

اندوهمان را مینویسیم.

ما همچنین در طول زمان و فضایش

برای افرادی که نمیشناسیم
به سوگ مینشینیم.

هنگامی که به برلین رفتم
این را به شدت احساس کردم

وقتی که در مراسم یادبود هولوکاست ایستادم.

حیوانات دقیقا مثل ما اندوهگین نمیشوند،

اما این به این معنا نیست
که غم آنها واقعی نیست.

واقعی و سوزناک است،

و اگر بخواهیم میتوانیم آن را ببینیم.

خب، من هردوی والدینم را از دست دادهام.

من دوست نازنین جوانی را
بهخاطر ایدز از دست دادهام.

فکر میکنم بیشتر شما که اینجایید
کسی را از دست دادهاید.

و آن را مایه تسلی واقعی،

و آرامش یافتهام و میدانم که
تنها موجودات روی زمین نیستیم

که عشق و اندوه را احساس میکنیم.

و فکر میکنم این مهم است.

همچنین فکر میکنم که ما
میتوانیم گامی پیشتر بگذاریم،

و میتوانیم درک کنیم
که واقعیت اندوه حیوانات

میتواند به ما کمک کند بهتر باشیم
و برای حیوانات بهتر عمل کنیم.

این امر در حال حاضر
با تالِکوا دارد اتفاق میافتد،

چرا که ایالاتمتحده و کانادا
مذاکرات خود را با فوریت بیشتری

برای چگونگی کمک به اورکاها،

نحوه احیای آزادماهی جویبار و نحوه

کمک به کاهش
آلودگی آب تجدید کردهاند.

همچنین میتوانیم بفهمیم
که اگر اندوه واقعی باشد،

این باور شگرف به این مفهوم وجود دارد

که حیوانات گستره گستردهای
از چیزها را احساس میکنند.

پس میتوانیم درخوشحالی،
ناراحتی، حتی امید تاملی کنیم.

و اگر این کار را بکنیم،

این روشی است که میتوانیم
شروع به اندیشیدن درباره جهان کنیم.

ما میتوانیم به اُرکاهابنگریم و بگوییم،

میدانیم که آنها اندوهگینند، میدانیم که
آنها زندگی شان را احساس میکنند،

و میتوانیم آنها را به تانکهای کوچکی
در پارکهای تفریحی محدود نکنیم

تا مجبورشان کنیم برای
سرگرمی ما اجرا داشته باشند.

(تشویق)

سپاسگزارم.

میتوانیم به فیلها بنگریم و بگوییم،
بله، آنها هم سوگواری میکنند،

و میتوانیم تلاشهای خود را
علیه جایزه بینالمللی شکار

و در برابر شکار غیرقانونی تجدید کنیم.

(تشویق)

سپاسگزارم.

و میتوانیم به نزدیکترین خویشاوند زنده،
میمونها و بوزینهها بنگریم،

و بدانیم که بله آنها هم به سوگ مینشینند،
زندگی شان را احساس میکنند،

بنابراین آنها مستحق محدود شدن به

آزمایشهای زیستپزشکی بسیار تجاوزآمیز

در طی سال های متمادی نیستند.

و میدانید --

(تشویق)

آن اردکها هارپر و کول،
آنها هم، چیزی به ما آموختند.

آنها به ما کمک کردند تا دریابیم
و درک کنیم که آنچه میخوریم،

بر نحوه زندگی حیوانات تاثیر میگذارد.

و این فقط درباره خوراک جگر چرب
و فقط اردکها نیستند.

میتوانیم در مورد خوکها و مرغها و
گاوها در دامداریهای صنعتی فکر کنیم،

و میتوانیم دریابیم.

میتوانم بگویم که دانشی واقعی است
که این حیوانات هم احساس میکنند.

بنابراین هر بار که
یک وعده غذایی گیاهی را انتخاب میکنیم،

به کاهش درد و رنج حیوانات کمک میکنیم.

(تشویق)

پس بله، من
واقعیت اندوه حیوانات را باور دارم.

من به واقعیت عشق حیوانی اعتقاد دارم،

و فکر میکنم زمان آن رسیده که انسانها

تشخیص دهند که ما مالک این چیزها نیستیم.

و هنگامی که آن را دریابیم،

فرصتی خواهیم داشت برای اینکه
جهان را برای حیوانات بهتر کنیم،

دنیایی مهربانتر، دنیایی ملایمتر،

و راه درازی در پیش است،
ما ممکن است فقط خودمان را نجات بدهیم.

بسیار از شما سپاسگزارم.

(تشویق)

متشکرم. سپاسگزارم از شما.

(تشویق)