Πώς θα ξεπεράσουμε τις προκαταλήψεις μας; Βαδίστε θαρραλέα εναντίον τους

Οι προκαταλήψεις μπορεί να είναι επικίνδυνες, ακόμη και θανάσιμες - όπως είδαμε στις περιπτώσεις του Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον του Μιζούρι, και του Έρικ Γκάρνερ στο Στάτεν Άιλαντ της Νέας Υόρκης. Η υποστηρικτής διαφορετικότητας Βερνά Μάιερς εξετάζει προσεκτικά κάποιες υποσυνείδητες συμπεριφορές μας προς τις ομάδες που δεν ταυτιζόμαστε. Απευθύνει έκκληση προς όλο τον κόσμο: αναγνωρίστε τις προκαταλήψεις σας. Μετά πλησιάστε τις ομάδες και σας κάνουν να νιώθετε άβολα. Σε μια αστεία, φλογερή και σημαντική ομιλία, μας δείχνει τον τρόπο.

Φέτος το καλοκαίρι έκανα
ένα μακρύ ταξίδι με αυτοκίνητο

και περνούσα θαυμάσια
ακούγοντας σε ηχητικό αρχείο

το υπέροχο βιβλίο της Ίζαμπελ Γουίλκερσον
«Η ζεστασιά άλλων ήλιων».

Δείχνει τη φυγή έξι εκατομμυρίων εγχρώμων
από το Νότο από το 1915 έως το 1970

ψάχνοντας καταφύγιο από τη βαρβαρότητα

και αναζητώντας
καλύτερες συνθήκες στον Βορρά,

και είναι γεμάτο ιστορίες
της ανθεκτικότητας και της οξύνοιας

των Αφροαμερικάνων,

και ήταν επίσης δύσκολο να ακούς
όλες τις ιστορίες για τον τρόμο,

και την ταπεινότητα
και όλους τους εξευτελισμούς.

Ήταν ιδιαίτερα σκληρό
να ακούς για τους ξυλοδαρμούς,

το κάψιμο και το λυντσάρισμα των μαύρων.

Και είπα, «Σα να είναι λίγο βαρύ.

Χρειάζομαι ένα διάλειμμα.
Ας ανοίξω το ραδιόφωνο».

Το ανοίγω και νάτο:

Φέργκιουσον του Μιζούρι,

Μάικλ Μπράουν,

18 ετών μαύρος,

άοπλος, πυροβολήθηκε από λευκό αστυνομικό,
βρίσκεται νεκρός στο έδαφος,

αιμόφυρτος για τέσσερις ώρες

η γιαγιά του, οι γείτονες και μικρά παιδιά
να παρακολουθούν τρομοκρατημένοι,

και σκέφτηκα,

πάλι τα ίδια.

Αυτή η βία και κτηνωδία κατά των μαύρων

συνεχίζεται για αιώνες.

Πάντα η ίδια ιστορία.
Μόνο τα ονόματα αλλάζουν.

Θα μπορούσε να είναι Αμαντού Ντιάλο.

Θα μπορούσε να είναι Σων Μπελ.

Θα μπορούσε να είναι Όσκαρ Γκράντ.

Θα μπορούσε να είναι Τρέιβον Μάρτιν.

Αυτή η βία, αυτή η κτηνωδία,

είναι πραγματικά αποτελεί μέρος
του εθνικού μας ψυχισμού.

Είναι κομμάτι της συλλογικής μας ιστορίας.

Τι θα κάνουμε γι' αυτό;

Ξέρετε, εκείνο το κομμάτι μας που ακόμα
περνάει στην άλλη πλευρά του δρόμου,

κλειδώνει τις πόρτες,

κρατάει σφιχτά το πορτοφόλι,

όταν βλέπετε μαύρους ανθρώπους;

Εκείνο το κομμάτι μας.

Ξέρω ότι δεν πυροβολούμε
ανθρώπους στον δρόμο,

αλλά εννοώ ότι τα ίδια
στερεότυπα και προκαταλήψεις

που πυροδοτούν αυτά τα τραγικά συμβάντα

βρίσκονται μέσα μας.

Είναι επίσης μέσα στην παιδεία μας.

Θεωρώ πως μπορούμε
να αποτρέψουμε αυτά τα συμβάντα,

να μην ξαναέχουμε κάποιο Φέργκιουσον,

αν ψάξουμε μέσα μας
και είμαστε πρόθυμοι να αλλάξουμε.

Έτσι θα σας καλέσω στις επάλξεις.

Τρία πράγματα θέλω να αναλογιστούμε σήμερα

ως τρόπους αποφυγής
κάποιου μελλοντικού Φέργκιουσον.

Τρία πράγματα που νομίζω θα μας βοηθήσουν

να αναμορφώσουμε την εικόνα μας
για τους νεαρούς μαύρους.

Τρία πράγματα που ελπίζω ότι
όχι μόνο θα τους προστατεύσουν

αλλά θα ανοίξουν τον κόσμο
ώστε να μπορέσουν να ευημερήσουν.

Μπορείτε να το φανταστείτε;

Μπορείτε να φανταστείτε τη χώρα μας
να αγκαλιάζει τους μαύρους νεαρούς,

να τους βλέπει σαν μέρος του μέλλοντός μας
δίνοντάς τους περιθώρια,

την επιείκεια που δείχνουμε
στους ανθρώπους που αγαπάμε;

Πόσο καλύτερες θα ήταν οι ζωές μας;
Πόσο ωραιότερη θα ήταν η χώρα μας;

Ας αρχίσω με το νούμερο ένα.

Πρέπει να αποβάλουμε την άρνηση.

Να μην πασχίζουμε
να γίνουμε καλοί άνθρωποι.

Πραγματικούς ανθρώπους χρειαζόμαστε.

Κάνω πολλή δουλειά με τη διαφορετικότητα

και οι άνθρωποι με πλησιάζουν
στην αρχή του σεμιναρίου,

με ύφος «Δεσποινίς Διαφορετικότητα,
χαιρόμαστε που είστε μαζί μας»

(Γέλια)

«αλλά δεν έχουμε ίχνος προκατάληψης».

Και εγώ απαντώ «Αλήθεια;

Επειδή εγώ το κάνω καθημερινά
και πάλι βλέπω τις προκαταλήψεις μου».

Πριν λίγο καιρό ήμουν στο αεροπλάνο

και άκουσα φωνή γυναίκας πιλότου
στα μεγάφωνα,

και ενθουσιάστηκα τόσο πολύ.

Σκέφτηκα, «Ναι! Γυναίκες, τα σπάμε!

Πάμε για τη στρατόσφαιρα».

Όλα ήταν καλά, αλλά μετά άρχισε να κουνάει

και σκέφτηκα,

«Ελπίζω να είναι καλή πιλότος».

(Γέλια)

Δίκιο έχετε. Σωστά.

Αλλά ούτε καν κατάλαβα
ότι ήταν προκατάληψη

μέχρι που τη στιγμή που επέστρεφα
και πάντα είναι άνδρας πιλότος

και συχνά έχει αναταράξεις,

και ποτέ δεν αμφισβήτησα
την εμπιστοσύνη μου στον άνδρα πιλότο.

Ο πιλότος είναι καλός.

Να, όμως το πρόβλημα.

Αν με ρωτήσετε ξεκάθαρα, θα απαντούσα,
«Γυναίκα πιλότος: άψογη»

Φαίνεται όμως ότι
όταν τα πράγματα δυσκολεύουν λίγο,

κλίνω προς μια προκατάληψη
που ούτε ήξερα ότι είχα.

Δηλαδή, σε αεροπλάνο που σχίζει τον ουρανό

θέλω άνδρα πιλότο.

Είναι η προεπιλογή μου.

Οι άνδρες είναι προεπιλογή μου.

Ποια είναι η δική σας προεπιλογή;

Ποιον εμπιστεύεστε;

Ποιον φοβάστε;

Με ποιον νιώθετε ότι έχετε αθέατη σύνδεση;

Ποιον αποφεύγετε;

Θα σας πω τι έχουμε μάθει.

Το τεστ έμμεσου συσχετισμού
που μετράει την υποσυνείδητη προτίμηση,

μπορείτε να το κάνετε διαδικτυακά.

Το έχουν κάνει πέντε εκατομμύρια άνθρωποι.

Αποδεικνύεται ότι η προεπιλογή μας
είναι το λευκό. Μας αρέσουν οι λευκοί.

Προτιμούμε τους λευκούς. Τι εννοώ μ' αυτό;

Όταν βλέπουμε φωτογραφίες
μαύρων και λευκών ανθρώπων,

μπορούμε να συσχετίσουμε πιο γρήγορα

εκείνη τη φωτογραφία του λευκού ατόμου
με μια θετική λέξη,

από όσο όταν προσπαθούμε να συσχετίσουμε

κάτι θετικό με ένα μαύρο πρόσωπο,
και το αντίθετο.

Όταν βλέπετε ένα μαύρο πρόσωπο

μας είναι ευκολότερο
να συνδέσουμε το μαύρο με το αρνητικό

απ' ό,τι το λευκό με το αρνητικό.

Το 70% των λευκών που κάνουν το τεστ
προτιμούν το λευκό.

Και το 50% των μαύρων που κάνουν το τεστ
προτιμούν το λευκό.

Καταλαβαίνετε ότι όλοι
έχουμε εκτεθεί στη μόλυνση.

Τι κάνουμε για τους αυτόματους
συσχετισμούς του εγκεφάλου μας;

Ένα από τα πράγματα που πιθανόν σκέφτεστε,

και πιθανόν λέτε στον εαυτό σας, είναι,

απλώς θα ενισχύσω την αχρωματοψία μου.

Ναι, θα αναθεωρήσω αυτή την άποψη.

Θα σας πρότεινα να μην το κάνετε.

Φτάσαμε στα όριά μας
προσπαθώντας να κάνουμε τη διαφορά,

για να μην διακρίνουμε χρώμα.

Το πρόβλημα δεν ήταν ότι βλέπαμε χρώμα,
αλλά τι κάναμε όταν το βλέπαμε.

Είναι μια λανθασμένη θεώρηση.

Και ενώ ταλαιπωρούμαστε να μην βλέπουμε,

δεν αντιλαμβανόμαστε τους τρόπους
με τους οποίους οι φυλετικές διαφορές

αλλάζουν τις δυνατότητες των ανθρώπων,
στερώντας τους την ευημερία

και μερικές φορές προκαλώντας
τον πρώιμο θάνατό τους.

Ουσιαστικά λοιπόν,
οι επιστήμονες μάς λένε να το ξεχάσουμε.

Ούτε που να σκεφτόμαστε την αχρωματοψία.

Αυτό που πράγματι προτείνουν είναι

να κοιτάμε επίμονα
θαυμάσιους μαύρους ανθρώπους.

(Γέλια)

Να τους κοιτάζουμε κατά πρόσωπο
και να το απομνημονεύουμε,

γιατί όταν παρατηρούμε
κάποιους θαυμάσιους μαύρους ανθρώπους,

μας βοηθάει να ακυρώσουμε τον συσχετισμό

που συμβαίνει αυτόματα στο μυαλό μας.

Γιατί νομίζετε ότι σας δείχνω αυτούς
τους όμορφους μαύρους άνδρες πίσω μου;

Υπήρχαν τόσοι πολλοί
που χρειάστηκε να αφήσω κάποιους έξω.

Αυτό που εννοώ είναι:

Προσπαθώ να επαναφέρω τους αυτόματους
συσχετισμούς που κάνετε για τους μαύρους.

Προσπαθώ να σας υπενθυμίσω

ότι οι νεαροί μαύροι
γίνονται καταπληκτικοί άνθρωποι

που έχουν αλλάξει τις ζωές μας
προς το καλύτερο.

Αυτό εννοώ.

Η άλλη δυνατότητα της επιστήμης,

και μόνο προσωρινά αλλάζει
τους αυτόματους συσχετισμούς,

αλλά αυτό που γνωρίζουμε

είναι ότι αν πάρετε έναν λευκό
που σας είναι ξεκάθαρα απεχθής,

και τον βάλετε δίπλα σε έγχρωμο άτομο,

έναν μαύρο που είναι εκπληκτικός,

τότε και αυτό μερικές φορές
επίσης βοηθάει την αποσύνδεση.

Σκεφτείτε λοιπόν τον Τζέφρι Ντάμερ
και τον Κόλιν Πάουελ.

Απλά κοιτάξτε τους για ώρα, ωραία;
(Γέλια)

Αυτά θέλω να καταλάβετε.
Ψάξτε για την προκατάληψή σας.

Σας παρακαλώ να ξεπεράσετε την άρνηση
και ψάξτε για ανησυχητικές ενδείξεις

ότι τα παλιά σας στερεότυπα
είναι λανθασμένα.

Αυτό είναι το πρώτο.
Το δεύτερο είναι να σας πω

να κινηθείτε προς τους μαύρους ανθρώπους,
και όχι μακριά τους.

Δεν είναι και ότι πιο δύσκολο,

αλλά είναι από εκείνα τα πράγματα

που πρέπει να τα κάνεις
ενσυνείδητα και επί σκοπόν.

Ήμουν κάπου στη Γουώλ Στριτ
πριν κάποια χρόνια

μαζί με μια συνάδελφό μου
πραγματικά πανέμορφη,

που δουλεύουμε μαζί στη διαφορετικότητα,
και είναι έγχρωμη από την Κορέα.

Ήμασταν έξω αργά τη νύχτα,

και αναρωτιόμαστε προς τα που να πάμε,
είχαμε χαθεί.

Είδα κάποιον στην άλλη πλευρά του δρόμου
και σκέφτηκα, «Ωραία, μαύρος.»

Πήγα προς το μέρος του
χωρίς καν να το σκεφτώ.

Και αυτή πήρε ένα ύφος
«Αποκτά ενδιαφέρον».

Ο τύπος απέναντι ήταν μαύρος.

Νομίζω ότι γενικά οι μαύροι
ξέρουν πού πηγαίνουν.

Δεν ξέρω ακριβώς γιατί, αλλά το πιστεύω.

Μου είπε ότι έδειχνα να σκέφτομαι,
«Ζήτω, ένα μαύρο παλικάρι».

Αυτή είπε ότι σκεφτόταν,
«Ωχ, ένας μαύρος τύπος».

Άλλη κατεύθυνση.
Ίδια ανάγκη, ο ίδιος τύπος, τα ίδια ρούχα,

ίδιος χρόνος, ίδιος δρόμος,
διαφορετική αντίδραση.

Είπε, «Ντρέπομαι.
Σύμβουλος διαφορετικότητας.

Αποστράφηκα μαύρο άτομο.
Είμαι έγχρωμη γυναίκα. Θεέ μου!»

Εγώ της είπα, «Ξέρεις κάτι;
Νομίζω ότι πρέπει να χαλαρώσεις».

Καταλαβαίνετε ότι εγώ έχω
μακρά ιστορία με μαύρους τύπους.

(Γέλια)

Ο μπαμπάς μου είναι μαύρος.
Βλέπετε τι εννοώ;

Έχω μαύρο γιο με ύψος 1,95.
Έχω παντρευτεί μαύρο.

Ξέρω τόσο καλά τους μαύρους

που μπορώ να καταλάβω
τι καπνό φουμάρει καθένας τους,

και αυτός ήταν δικός μου μαύρος.

Μας είπε, «Ναι, κυρίες μου,
ξέρω πού πηγαίνετε. Θα σας πάω».

Οι προκαταλήψεις είναι ιστορίες
που φτιάχνουμε για ανθρώπους

πριν πραγματικά τους γνωρίσουμε.

Πώς όμως θα μάθεις τι άνθρωποι είναι

όταν μας έχουν πει να τους αποφεύγουμε
και να τους φοβόμαστε;

Θα σας πω λοιπόν να κινηθείτε προς αυτό
που σας κάνει να νιώθετε άβολα.

Δεν σας ζητώ να κάνετε κάτι ριψοκίνδυνο.

Εννοώ να κάνετε μια αξιολόγηση,

να επεκτείνετε τον κοινωνικό
και επαγγελματικό σας κύκλο.

Ποιος βρίσκεται στον κύκλο σας;

Ποιος λείπει;

Πόσες αληθινές σχέσεις έχετε

με νεαρούς μαύρους ανθρώπους,
οικείους, άνδρες, γυναίκες;

Ή οποιαδήποτε άλλη μεγάλη διαφορά
ανάμεσα στο ποιοι είστε

και πώς κινείστε, τρόπος του λέγειν;

Ξέρετε κάτι; Ρίξτε μια ματιά τριγύρω σας.

Μπορεί να είναι κάποιος
στη δουλειά, στην τάξη σας,

στον χώρο λατρείας σας, κάπου,
ίσως υπάρχει κάποιος μαύρος νεαρός.

Φερθείτε ευγενικά. Πείτε ένα γεια.

Πηγαίνετε βαθύτερα, πιο κοντά, παραπέρα,
και φτιάξτε μια σχέση, μια φιλία

που σας κάνει να θέλετε
να δείτε το άτομο ως σύνολο

και να ξεπεράσετε τα στερεότυπα.

Ξέρω ότι κάποιοι το κάνετε,

γιατί έχω κάποιους
λευκούς φίλους ειδικά που λένε,

«Δεν έχεις ιδέα πόσο άβολα νιώθω.

Σαν να μην πιστεύω ότι θα έχει αποτέλεσμα.

Είμαι σίγουρος ότι θα τα θαλασσώσω».

Ναι, ίσως, αλλά δεν έχει σχέση
με την τελειότητα, αλλά με τον συσχετισμό.

Και δεν πρόκειται να νιώσεις άνετα
πριν νιώσεις άβολα.

Απλά, πρέπει να το κάνεις.

Θέλω να σας πω, αν κάποιος μαύρος νεαρός

σας πλησιάσει ειλικρινά και πραγματικά,
δεχθείτε την πρόσκληση.

Δεν σας κυνηγάνε όλοι.

Ψάξτε γι' αυτούς τους ανθρώπους
που μπορούν να δουν την ανθρωπιά σας.

Ξέρετε, η κατανόηση και η συμπόνια

προκύπτουν από σχέσεις με ανθρώπους
που είναι διαφορετικοί από εσάς.

Κάτι πραγματικά δυνατό
και όμορφο συμβαίνει:

αρχίζετε να νιώθετε ότι είναι εσείς,

ότι είναι μέρος σας,
ότι είστε εσείς στην οικογένειά σας,

και μετά παύουμε να είμαστε παρατηρητές

και αναλαμβάνουμε δράση,
γινόμαστε υποστηρικτές,

και γινόμαστε σύμμαχοι.

Βγείτε λοιπόν από τη βόλεψή σας, πηγαίνετε
σε κάτι μεγαλύτερο και σημαντικότερο,

γιατί έτσι θα αποτρέψουμε να συμβεί
και άλλο Φέργκιουσον.

Έτσι δημιουργούμε μια κοινότητα

όπου όλοι μπορούν να ευημερήσουν,
ειδικά οι μαύροι νεαροί.

Αυτό το τελευταίο θα είναι δυσκολότερο,

και το ξέρω, αλλά θα το πω έτσι κι αλλιώς.

Όταν βλέπουμε κάτι, πρέπει
να έχουμε το θάρρος να πούμε κάτι,

ακόμη και σε αυτούς που αγαπάμε.

Έρχονται γιορτές και είναι καιρός

που καθόμαστε οικογενειακά στο τραπέζι
και περνάμε καλά.

Τέλος πάντων, πολλοί θα πάμε σε γιορτές

και πρέπει ν' ακούσετε
τη συζήτηση στο τραπέζι.

Αρχίζετε να λέτε πράγματα όπως,
«Η γιαγιά είναι μισαλλόδοξη».

(Γέλια)

«Ο θείος Τζο είναι ρατσιστής».

Και βέβαια αγαπάμε τον θείο Τζο
και τη γιαγιά. Φυσικά.

Ξέρουμε ότι είναι καλοί άνθρωποι
αλλά αυτό που λένε είναι λάθος.

Πρέπει να μπορούμε να πούμε κάτι, γιατί
ξέρετε ποιος άλλος κάθεται στο τραπέζι;

Τα παιδιά κάθονται στο τραπέζι.

Μετά αναρωτιόμαστε γιατί οι προκαταλήψεις
δεν πεθαίνουν και διαιωνίζονται;

Επειδή δεν λέμε τίποτα.

Θα πρέπει να τολμήσουμε να πούμε, «Γιαγιά,
δεν αποκαλούμε έτσι τους ανθρώπους πλέον».

«Θείε Τζο, δεν είναι αλήθεια
ότι του άξιζε αυτό.

Σε κανένα δεν αξίζει κάτι τέτοιο».

Και πρέπει να είμαστε πρόθυμοι

να μην προστατέψουμε τα παιδιά μας
από την ασχήμια του ρατσισμού

όταν οι μαύροι γονείς
δεν έχουν αυτή την πολυτέλεια,

ειδικά αυτοί που έχουν
νεαρούς μαύρους γιους.

Πρέπει να πάρουμε τα λατρεμένα μας παιδιά,
το μέλλον μας,

και να τους πούμε ότι έχουμε
μια εκπληκτική χώρα με απίστευτα ιδανικά,

ότι έχουμε δουλέψει απίστευτα σκληρά,
έχουμε κάνει κάποια πρόοδο,

αλλά δεν έχουμε τελειώσει.

Έχουμε ακόμη μέσα μας
αυτές τις παλιές ιδέες περί υπεροχής

που μας κάνουν να τις ενσωματώνουμε

και σε άλλους θεσμούς

και την κοινωνία και τις επόμενες γενιές,

και προκαλούν απελπισία και ανισότητα

και ολέθρια απαξίωση
των νεαρών μαύρων ανθρώπων.

Πρέπει να τους πείτε ότι θα αγωνιστούμε

για να δούμε και το χρώμα

και τον χαρακτήρα των νεαρών μαύρων,

και ότι περιμένετε από αυτά να συμμετέχουν

στις δυνάμεις αλλαγής αυτής της κοινωνίας

που θα αντισταθούν στην αδικία
και πάνω απ' όλα, θα φτιάξουν μια κοινωνία

όπου όλοι θα βλέπουν
τους νεαρούς μαύρους σαν αυτό που είναι.

Τόσοι θαυμάσιοι μαύροι νεαροί,

που θα είναι οι πιο θαυμάσιοι πολιτικοί
που έζησαν ποτέ,

γενναίοι στρατιώτες,

φοβεροί και σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι.

Είναι άνθρωποι που είναι
εμπνευσμένοι ιεροκήρυκες.

Είναι απίστευτοι επιστήμονες,
καλλιτέχνες, συγγραφείς.

Είναι δυναμικοί κωμικοί.

Είναι στοργικοί παππούδες,

γιοι που νοιάζονται.

Είναι δυνατοί πατεράδες

και είναι νέοι άνθρωποι
με τα δικά τους όνειρα.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)