Return to Video

''Müslüman dünyası'' nerede? | Professor Tony McEnery | EDxLancasterU

  • 0:08 - 0:12
    Bu akşam sizinle birbirimizle
  • 0:12 - 0:13
    nasıl konuştuğumuzu konuşmak istiyorum,
  • 0:13 - 0:16
    birbirimizle ne yaptığımız
    elbette önemlidir
  • 0:16 - 0:21
    ama birbirimizle nasıl konuştuğumuzun da
    önemli olduğunu anlamanızı istiyorum.
  • 0:21 - 0:25
    Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar
    Konseyi tarafından finanse edilen
  • 0:25 - 0:28
    Paul Baker ve Costas Gabrielatos ile
  • 0:28 - 0:30
    yaptığım bir projeden bahsederek,
  • 0:30 - 0:33
    İngiltere basınında Müslümanların
  • 0:33 - 0:37
    ve İslam'ın nasıl konuşulduğuna bakacağım.
  • 0:38 - 0:42
    Ama bunu yapmadan önce, sizi ilk
    yolculuğuma götürmek istiyorum.
  • 0:42 - 0:45
    İlk yolculuğum dileydi,
  • 0:45 - 0:50
    son 40 yıldır burada Lancaster'da
    öncülük ettiğimiz yöntemlere,
  • 0:50 - 0:53
    çok büyük bir ölçekte dil incelemeyeydi.
  • 0:54 - 0:57
    Biz garip cümleye bakan
    ya da bir sandalyeye çekilip,
  • 0:57 - 1:01
    çenemizi ovalayıp, dilin
    kullanımını düşünen dilbilimciler değiliz.
  • 1:01 - 1:06
    İnsanların gerçekte nasıl konuştukları
    ya da aslında yazdıkları
  • 1:06 - 1:09
    milyonlarca kelime hakkında
    çok sayıda örneğe bakıyoruz.
  • 1:09 - 1:12
    Bu bizim için önemli bir yolculuk.
  • 1:12 - 1:16
    40 yıl önce, bu odayı
    tam olarak doldurmayacak
  • 1:16 - 1:20
    ama aslında büyük bir bölümünü
    kaplayacak bir bilgisayar kullanarak
  • 1:20 - 1:22
    belki bir milyon kelimeyi
    analiz edebildik.
  • 1:23 - 1:26
    Artık bilişim teknolojisindeki
    gelişmelerden değil
  • 1:26 - 1:29
    aynı zamanda bu verileri analiz
    etmek için kullandığımız tekniklerdeki
  • 1:29 - 1:31
    önemli gelişmeler nedeniyle onlarca,
  • 1:31 - 1:38
    yüzlerce hatta milyarlarca
    kelimeyi analiz edebiliriz.
  • 1:38 - 1:43
    Böylece dili geniş bir ölçekte
    anlamaya başlayabiliriz.
  • 1:43 - 1:46
    Dilbilimci olarak yaptığımız
    diğer bir önemli şey de
  • 1:46 - 1:50
    analizlerimizde toplam
    hesap verebilirliğe ulaşmak.
  • 1:50 - 1:54
    Örneğin, hipotezlerimize uymadığı için
  • 1:54 - 1:57
    uygunsuz verileri atmayız.
  • 1:57 - 2:00
    Aslında bu tür verilerle alışılmadık
    bir şekilde ilgileniyoruz,
  • 2:00 - 2:02
    zorlanmak istiyoruz.
  • 2:02 - 2:07
    Yani yolculuğumuz dile yolculuğumuz oldu.
  • 2:07 - 2:10
    Öyleyse şimdi, bahsettiğim
    İngiltere basınında Müslümanların
  • 2:10 - 2:16
    ve İslam'ın nasıl konuşulduğuna
    bakan projeye geri dönelim.
  • 2:16 - 2:20
    Bu bize çok büyük miktarda
    veriye bakmamızı sağladı.
  • 2:20 - 2:24
    1998-2009 arasında
    Birleşik Krallık ulusal basınında
  • 2:24 - 2:28
    Müslümanlar ve İslam hakkında
    yazılan her şeye baktık.
  • 2:28 - 2:35
    143 milyon kelimeden,
    200.000'den fazla makale
  • 2:35 - 2:36
    ve daha fazlasını analiz ettik.
  • 2:37 - 2:39
    Şimdi, 'Gerçekten kötü bir durum.
  • 2:39 - 2:40
    Neden birazcık bakmadın?
  • 2:40 - 2:43
    Şüphesiz bu fikre sahip olacaktın.'
    diyebilirsiniz.
  • 2:43 - 2:44
    Hayır.
  • 2:44 - 2:46
    Araştırmamız tekrar
    tekrar göstermiştir ki
  • 2:46 - 2:48
    eğer şu adımları izlerseniz;
  • 2:48 - 2:50
    a) önemli kalıpları kaçırırsınız,
  • 2:50 - 2:53
    b) - ve belki de daha
    rahatsız edici şekilde -
  • 2:53 - 2:55
    bazen verilerde gerçekte düşündüğünüzden
  • 2:55 - 2:59
    daha az veya daha önemli
    kalıpları tanımlarsınız.
  • 2:59 - 3:02
    Toplam hesap verebilirliğe
    sahip olmalıyız.
  • 3:03 - 3:08
    Peki, dile yolculuğumuzda ne öğrendik?
  • 3:08 - 3:13
    İngiltere basınında Müslümanlar
    ve çatışma arasında
  • 3:13 - 3:16
    güçlü bir bağlantı olduğunu görüyoruz.
  • 3:16 - 3:20
    Şimdi herhangi biriniz 'Peki, bu
    anlaşılabilir' diye düşünmeden önce
  • 3:20 - 3:23
    Müslümanların büyük çoğunluğunun
  • 3:23 - 3:28
    şiddet ve çatışma ile hiçbir ilgisi
    olmadığını unutmayın.
  • 3:28 - 3:31
    ''Şey, gerçekten bunu
    demek istemedim.'' diyebilirsiniz
  • 3:31 - 3:33
    Demek istediğim gazeteler
    kötü şeyler yazıyor
  • 3:33 - 3:35
    ve Müslümanlar kötü şeyler yaparlarsa,
  • 3:35 - 3:39
    gazeteler Müslümanlar hakkında
    kötü şeyler yazacaklar.''.
  • 3:39 - 3:42
    Belki de haklısınız, belki de bu doğru.
  • 3:42 - 3:44
    Küçük bir deney yapalım:
  • 3:44 - 3:47
    iyi şeyler yapan bir Müslüman
    örneğine bakalım
  • 3:47 - 3:51
    İngiltere basını bile iyi şeyler yazıyor
  • 3:51 - 3:56
    ve bu bağlamda kişinin dininden
    bahsedip bahsetmediklerine bakalım.
  • 3:56 - 3:59
    Bakacağım kişi koşucu Mo Farah.
  • 3:59 - 4:06
    Ağustos 2012'de Londra Olimpiyatları'nda
    İngiltere için altın madalya kazandı.
  • 4:06 - 4:07
    Çok iyi bir sonuç.
  • 4:07 - 4:10
    Mo Farah, Müslümanlığının
  • 4:10 - 4:16
    sporcu performansının merkezinde
    olduğunu söyleyerek kayıtlara geçti.
  • 4:17 - 4:20
    Bu yüzden Ağustos 2012'de
    İngiltere basınında
  • 4:20 - 4:22
    Mo Farah hakkında yazılan her şeye baktık
  • 4:22 - 4:24
    ve İngiltere basınının bu rapordaki
  • 4:24 - 4:28
    dini kimliğini ne sıklıkta
    vurguladığı hakkında
  • 4:28 - 4:30
    bir fikir edinmeye çalıştık.
  • 4:30 - 4:34
    Şimdi elle oylama yapacağız bu yüzden
    herkesin katılmasını istiyorum,
  • 4:34 - 4:36
    aksi takdirde bir işe yaramayacak.
  • 4:36 - 4:40
    Sorduğumuz sorulara
  • 4:40 - 4:44
    3.742, 1.648 ya da 23 şeklinde
  • 4:44 - 4:47
    3 olası cevap vereceğim.
  • 4:47 - 4:50
    Pekala, ilk cevap olduğunu
    düşünüyorsanız elinizi kaldırın.
  • 4:51 - 4:52
    Peki.
  • 4:52 - 4:55
    İkinci cevap olduğunu
    düşünüyorsanız elinizi kaldırın.
  • 4:56 - 4:57
    Peki, birkaç tane el görüyorum.
  • 4:57 - 5:00
    Üçüncü cevap olduğunu
    düşünüyorsunuz elinizi kaldırın.
  • 5:00 - 5:02
    Evet doğru cevabı verdiniz:
  • 5:02 - 5:04
    23 defa.
  • 5:05 - 5:08
    Birleşik Krallık basını
    kötü haberlerde olduğu kadar
  • 5:08 - 5:11
    iyi haberlerde de dini kimlikleri
  • 5:11 - 5:14
    vurgulama konusunda ciddi olsaydı
  • 5:14 - 5:16
    bu sayı daha yüksek olurdu.
  • 5:17 - 5:22
    İngiltere basını Müslümanlar ve İslam
    hakkında başka ne söylüyor?
  • 5:22 - 5:24
    Bu noktada aslında
  • 5:24 - 5:28
    İngiltere basınında
    Müslümanlar ve İslam hakkında
  • 5:28 - 5:32
    çok sayıda raporun oldukça makul,
    dengeli bir haber yorumuna sahip olduğunu,
  • 5:32 - 5:34
    ancak olmadığı yerde,
  • 5:34 - 5:38
    İngiltere basınının bu standartlardan
    eksik olduğunu vurgulamak isterim.
  • 5:39 - 5:43
    Bu örnekleri incelemeden önce
    eğer değilseniz
  • 5:43 - 5:45
    İngiliz bir Müslüman olduğunuzu,
  • 5:45 - 5:48
    bir gazete standını geçtiğinizi
  • 5:48 - 5:50
    ve şunun yazdığını
    hayal etmenizi istiyorum,
  • 5:50 - 5:52
    bu gerçek bir başlık,
  • 5:52 - 5:55
    'BBC Müslümanların
    iç yüzünü ortaya çıkartıyor!'
  • 5:56 - 5:57
    O anda en azından
  • 5:57 - 6:00
    oradaki 'siz' tarafından
    dışlanmış hissedeceksiniz.
  • 6:00 - 6:03
    En kötüsü gazetenin İngiliz toplumunun
    bir parçası olamayacağınızı
  • 6:03 - 6:05
    ima ettiğini hissedeceksiniz,
  • 6:05 - 6:09
    isterseniz bu cümlenin
    muhatabı olamazsınız.
  • 6:10 - 6:11
    Başka örnekler de var.
  • 6:11 - 6:15
    İlginç bir şekilde Linda'nın konuşmasına
    çok güzel bir şekilde bağlanan bir örnek;
  • 6:15 - 6:19
    dindar bir Müslümansanız
    normal olamazsınız.
  • 6:20 - 6:23
    Ayrıca, peçe takmayı seçen
    Müslüman kadınlar
  • 6:23 - 6:27
    dehşet figürleri olarak
    temsil edilebiliyor.
  • 6:28 - 6:30
    Ama en önemlisi konuşmamın başlığı için,
  • 6:30 - 6:34
    verilerimizde 11.000'den fazla
    'Müslüman dünyası' ifadesinin
  • 6:34 - 6:37
    olduğunu görüyoruz.
  • 6:37 - 6:41
    Bir grubu ayrı bir gezegende
    yer aldıklarını gösteren
  • 6:41 - 6:45
    bir cümleden daha fazla yabancılaştıran
    bir cümle hayal edemiyorum
  • 6:45 - 6:47
    ve 'Müslüman dünyası' da bunu yapıyor.
  • 6:47 - 6:48
    O zaman Müslüman Dünyası nerede?
  • 6:48 - 6:53
    Orayı ziyaret ettim, NASA'nın
    yardımına ihtiyacım yoktu.
  • 6:53 - 6:57
    Bu gezegende, sizin ve benim
    gibi insanlar tarafından dolduruluyor.
  • 6:57 - 7:00
    Ama daha ilginç bir soru var:
    Bu ifade nereden geldi?
  • 7:00 - 7:04
    Şimdi, bu bizi bu akşamki
    ikinci yolculuğumuza götürüyor
  • 7:04 - 7:06
    ve bu zaman içinde bir yolculuk.
  • 7:06 - 7:09
    Bahsettiğim, bütünce dilbilimi
    adı verilen teknikler
  • 7:09 - 7:13
    20. ve 21. yüzyıllarda
    dil öğrenmemize izin verebilir.
  • 7:13 - 7:18
    Ayrıca ilginç bir şekilde, önceki dönem
    metinlerine erişebilirsek,
  • 7:18 - 7:22
    bu metinsel TARDIS'i (bazen
    öyle adlandırırım) almamıza ve geri dönüp
  • 7:22 - 7:27
    örneğin 19. yüzyıl tutumlarının nasıl
    olduğunu görmemize izin verir.
  • 7:27 - 7:29
    Peki, onlar nasıl metinlerdi?
  • 7:29 - 7:32
    Öncelikle 19.yüzyıla gidelim.
  • 7:32 - 7:33
    19. yüzyılda,
  • 7:33 - 7:39
    Müslümanlar ve İslam hakkında
    nasıl konuştuğuna bakarak
  • 7:39 - 7:41
    İngiliz basın çıktısının
    tamamını incelediğimizde,
  • 7:41 - 7:45
    20. ve 21. yüzyıla çok benzediğini gördük.
  • 7:45 - 7:50
    Uygun bir cümle kullanmak gerekirse
    çılgın, kötü ve bilmesi tehlikeliydiler.
  • 7:50 - 7:53
    Çatışmayla güçlü bir ilişki vardı.
  • 7:53 - 7:55
    Bazı yüzeysel farklılıklar vardı,
  • 7:55 - 7:59
    bu yüzden Konstantinopolis ve Sultan
  • 7:59 - 8:03
    ya da Hartum'daki Mehdi,
    Afganistan'daki bin Ladindir
  • 8:03 - 8:06
    demenin aksine tüm hastalıkların
    kaynağı olduğu tartışıldı.
  • 8:06 - 8:09
    Ancak yine de genel mesaj aynıydı .
  • 8:09 - 8:13
    Öyleyse TARDIS üzerindeki kadranı
    çevirelim ve zamanda geriye gidelim.
  • 8:13 - 8:18
    Şu anda 1475-1720 döneminde
    İngiltere'den yazımları incelemek için
  • 8:18 - 8:21
    624 milyondan fazla kelimeyi kapsayan
  • 8:21 - 8:24
    mükemmel bir materyal
    koleksiyonuna sahibiz.
  • 8:25 - 8:26
    Peki ne bulduk?
  • 8:26 - 8:29
    Yine çok benzer bir görüntü buluyoruz,
  • 8:29 - 8:33
    ancak birkaç ilginç nokta var.
  • 8:33 - 8:35
    Birincisi, o dönemde
  • 8:35 - 8:38
    'Müslüman Katolikler' denilenler
  • 8:38 - 8:41
    ve kafirler aynı kefeye konurdu.
  • 8:42 - 8:47
    İlginç bir şekilde 'Müslüman dünyası'
    ifadesinin doğuşunu bulduk.
  • 8:47 - 8:50
    İlginç bir şekilde
    16. yüzyılın sonlarında
  • 8:50 - 8:53
    o ana kadar sık görülen
    'Hristiyan dünyası'
  • 8:53 - 8:57
    ifadesi kullanımdan düşmeye
    başladığında ortaya çıkar.
  • 8:57 - 8:58
    Bu zaman yolculuğu,
  • 8:58 - 9:02
    o zaman bu kavramsal zaman yolculuğu
    makinesinin dışına çıkalım,
  • 9:02 - 9:07
    bu toplumu ve neden böyle şeyler
    olabileceğini düşünelim.
  • 9:07 - 9:10
    Tabii ki, 16. yüzyılın
    sonlarına gelindiğinde
  • 9:10 - 9:13
    Avrupa yüzyılın en iyi kısmında
  • 9:13 - 9:16
    Protestanlarla Katolikler
    karışıklığını yaşadı.
  • 9:16 - 9:20
    Bu yüzden bir Hristiyan dünyasının
    bu birleşik homojen konseptini
  • 9:20 - 9:23
    ciddi bir şekilde yıkılır
    ve sadece bu konularda
  • 9:23 - 9:27
    çok ciddi bir savaş
    olmak üzere bulmak şaşırtıcı değildir.
  • 9:27 - 9:32
    Ayrıca Müslüman dünyasında Doğu'da
    korkulan bir başkasının yükselişi var;
  • 9:32 - 9:34
    dirilen Osmanlı İmparatorluğu.
  • 9:34 - 9:37
    Bu yüce monolitik tehlikeli devlet
  • 9:37 - 9:41
    'Müslüman dünyası'
    ifadesinde kapsüllenir.
  • 9:41 - 9:43
    Müslümanlar ile birlikte
    Papacıların bloklanması?
  • 9:43 - 9:46
    Papalık ve Müslümanların muhtemelen
  • 9:46 - 9:49
    aklınızda eşit tehditleri temsil ettiği
  • 9:49 - 9:51
    Protestan İngiltere'de,
  • 9:51 - 9:54
    içinde bulunduğunuz
    bağlamdan anlaşılabilir.
  • 9:55 - 10:00
    Bu beni konuşmamın sonuna,
    gelecek için bir yolculuğa getiriyor
  • 10:00 - 10:02
    ve geleceğe yolculuğu şudur:
  • 10:03 - 10:10
    'Müslüman dünyası' gibi bir ifade
    kullandığımızda 500 yıllık korku
  • 10:10 - 10:13
    ve yabancılaşmaya
    gerçekten bakmak istiyor muyuz?
  • 10:13 - 10:19
    Berbat olan çok az Müslümana
    ve Müslümanların büyük çoğunluğunu
  • 10:19 - 10:23
    yabancılaştırarak aktif olarak şiddete
    yardım etmek istiyor muyuz?
  • 10:25 - 10:28
    Bu nedenle size şunu söyleyebilirim:
    Bu yolculukta bana katılın ve adım atın,
  • 10:28 - 10:32
    bir dahaki sefere hoşgörüsüz bir şey
    duyduğunuzda ona meydan okuyun.
  • 10:33 - 10:38
    Bu şekilde toplumumuzdaki
    farklılık ve anlaşmazlık hakkında
  • 10:38 - 10:42
    daha hoşgörülü ve kapsayıcı bir tartışmaya
    doğru bir yolculuğa başlayabiliriz
  • 10:42 - 10:44
    ve bu hepimizin yararına olacaktır.
  • 10:44 - 10:46
    Çok teşekkür ederim.
  • 10:46 - 10:47
    (Alkış)
Title:
''Müslüman dünyası'' nerede? | Professor Tony McEnery | EDxLancasterU
Description:

'Müslüman dünyası' nedir? TEDxLancasterU'da dilbilimci Tony McEnery, 1998'den 2009'a kadar İngiliz basınının yazdığı İslam'ı tartışan makalelerde 11.000 kez kullanılan bu ifadenin, Müslümanları şiddetli ve olağandışı olarak nitelendiren dili kullanarak medyada vurgulanan rahatsız edici bir eğilimi -gösterdiği gibi uzun bir geçmişe sahip olan ve bizden değiştirmemizi istediği bir trend- tartışıyor.

Tony McEnery, Lancaster Üniversitesi'nde Dilbilim ve İngilizce Dili profesörü ve ESRC'nin Sosyal Bilimlere Corpus Yaklaşımlar Merkezi Direktörüdür. Neredeyse tamamı dilbilimcilerin milyonlarca, hatta milyarlarca kelimeyi çalışmasına izin vermek için hesaplama gücünü kullanan bir dil çalışmasına yaklaşım olan bütünce dilbilimiyle ilgilenen çok sayıda araştırma makalesi ve kitabı yayınlandı. Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Hintçe, Pencap ve İspanyolca da dahil olmak üzere çok çeşitli konuları ve çok çeşitli dilleri incelemek için korpus dilbilimine sahiptir. Tony, kelimelere bakmadığında hevesli bir amatör astronom olarak yıldızlara bakıyor.

Bu konuşma, TED konferans formatı kullanılarak bir TEDx etkinliğinde yapıldı ancak bağımsız olarak yerel bir topluluk tarafından düzenlendi. Daha fazlası için https://www.ted.com/tedx adresini ziyaret edin.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
10:55

Turkish subtitles

Revisions