Return to Video

Obieg węgla w przyrodzie - Nathaniel Manning

  • 0:15 - 0:18
    Dwutlenek węgla, inaczej CO2,
  • 0:18 - 0:21
    to główny gaz cieplarniany
    odpowiedzialny za zmianę klimatu.
  • 0:21 - 0:24
    Jak dostaje się do atmosfery?
  • 0:24 - 0:26
    Węgiel w przyrodzie podlega obiegowi.
  • 0:26 - 0:28
    Zaczyna się od Słońca,
  • 0:28 - 0:32
    które ogrzewa powierzchnię Ziemi
    większą ilością energii w ciągu godziny,
  • 0:32 - 0:34
    niż cały świat zużywa w ciągu roku.
  • 0:34 - 0:38
    Rośliny, które zachowują się
    jak kucharze,
  • 0:38 - 0:41
    biorą światło światło słoneczne,
    zasysają trochę CO2 z powietrza,
  • 0:41 - 0:43
    mieszają to wszystko razem i BUM!
  • 0:43 - 0:45
    Wytwarzają energię,
    którą można przechowywać
  • 0:45 - 0:49
    w formie cukrów, takich jak
    glukoza czy sacharoza.
  • 0:49 - 0:52
    Proces ten nazywamy fotosyntezą.
  • 0:52 - 0:54
    Kiedy zwierzęta takie jak my
    zjadają te rośliny,
  • 0:54 - 0:58
    żołądek przetwarza jedzenie z powrotem
    w energię wykorzystywaną do wzrostu.
  • 0:58 - 1:01
    Gazy cieplarniane
    to produkt uboczny tych procesów.
  • 1:01 - 1:04
    Uwalniane są poprzez odpady.
  • 1:04 - 1:08
    Gdy roślina umiera, rozkłada się,
    a mikroorganizmy rozkładają cukry,
  • 1:08 - 1:13
    wytwarzając gazy cieplarniane
    jako produkt uboczny.
  • 1:13 - 1:18
    Energia słoneczna przechodzi
    przez łańcuch pokarmowy.
  • 1:18 - 1:23
    Organizmy składające się z węgla,
    jak rośliny czy zwierzęta,
  • 1:23 - 1:26
    czasem zostają uwięzione pod ziemią.
  • 1:26 - 1:28
    Wtedy zgniata je ogromne ciśnienie
  • 1:28 - 1:31
    i stają się opartym na węglu
    paliwem kopalnym,
  • 1:31 - 1:34
    takim jak ropa, węgiel czy gaz ziemny.
  • 1:34 - 1:39
    Od czasów rewolucji przemysłowej
    wydobywamy te paliwa spod ziemi
  • 1:39 - 1:42
    i spalamy, aktywując przechowaną energię
  • 1:42 - 1:44
    do wytwarzania prądu
    i napędzania silników.
  • 1:44 - 1:53
    Niestety to również wyzwala CO2,
    przez miliony lat więziony pod ziemią.
  • 1:53 - 1:57
    Na dodatek ludzie wdychają tlen
    i wydychają CO2.
  • 1:57 - 2:00
    Jednak rośliny robią odwrotnie.
  • 2:00 - 2:05
    Drzewa pobierają ogromne ilości CO2,
    co przywraca równowagę obiegu.
  • 2:05 - 2:09
    Dlatego wycinanie lasów
    zmniejsza ilość roślin pobierających CO2.
  • 2:09 - 2:12
    Atakujemy obieg węgla z obu stron.
  • 2:12 - 2:14
    Wyobraźcie sobie, że to komputer,
  • 2:14 - 2:17
    na którym może działać
    kilka programów jednocześnie.
  • 2:17 - 2:20
    Zwykle po skończeniu pracy
    zapisujecie dokument i zamykacie go,
  • 2:20 - 2:23
    żeby nie przeciążać komputera.
  • 2:23 - 2:26
    Teraz wyobraźcie sobie,
    że przestajecie to robić
  • 2:26 - 2:29
    i wszystkie dokumenty są otwarte naraz.
  • 2:29 - 2:31
    Komputer zupełnie by sobie
    z tym nie poradził.
  • 2:31 - 2:34
    Zacząłby zwalniać, zawieszać się,
    a w końcu by padł.
  • 2:34 - 2:38
    To może czekać nasze środowisko,
    jeżeli będziemy przeciążać obieg węgla.
  • 2:38 - 2:42
    Czy można jakoś przywrócić
    równowagę ekosystemu?
  • 2:42 - 2:47
    Co z techniką? Technika to sposób
    rozwiązywania problemów.
  • 2:47 - 2:52
    Technologie przyjazne środowisku
    nie zagrażają naturze.
  • 2:52 - 2:55
    Nie tworzą negatywnych
    efektów ubocznych, jak CO2.
  • 2:55 - 2:58
    Ani teraz, ani w przyszłości.
  • 2:58 - 3:01
    Kompensują się,
    w ten sposób rozwiązując problem.
  • 3:01 - 3:05
    Aby to osiągnąć,
    trzeba wymyślić odnawialne technologie.
  • 3:05 - 3:09
    Jeżeli wszystkie znane pomysły
    i technologie znajdują się w kręgu,
  • 3:09 - 3:12
    to wynalazki są poszerzaniem
    granic tego kręgu.
  • 3:12 - 3:16
    A obszar poza kręgiem jest nieskończony,
  • 3:16 - 3:19
    czyli potencjał wynalazków
    jest nieograniczony.
  • 3:19 - 3:23
    Pomyślcie o dzisiejszych
    niesamowitych technologiach.
  • 3:23 - 3:25
    Wszystkie te wynalazki łączy jedna rzecz.
  • 3:25 - 3:28
    Są dziełem człowieka.
  • 3:28 - 3:31
    Ludzie wymyślają wynalazki. Ludzie tworzą.
  • 3:31 - 3:35
    To nieograniczony
    potencjał kreatywnych ludzi
  • 3:35 - 3:37
    pomoże stworzyć niesamowite technologie,
  • 3:37 - 3:39
    które powstrzymają zmiany klimatu
  • 3:39 - 3:42
    i przywrócą równowagę ekosystemu.
  • 3:42 - 3:44
    To przywraca nadzieję.
Title:
Obieg węgla w przyrodzie - Nathaniel Manning
Description:

Pełna lekcja: http://ed.ted.com/lessons/the-carbon-cycle-nathaniel-manning

Czym dokładnie jest obieg węgla w przyrodzie? Nathaniel Manning przestawia podstawowe wiadomości na temat powiązań pomiędzy obiegiem węgla, ludźmi, a środowiskiem.

Lekcja: Nathaniel Manning, animacja: Jill Johnston.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:55
  • Tłumaczenie w porządku, wymagało jedynie niewielkich zmian (Słońce wielką literą, etc.).

  • Sending back to reviewer.
    Lines far too long, fluff left, wrong breaking, unnecessary pronouns. Please adhere to Review Guidelines or reject.

Polish subtitles

Revisions