สมองมนุษย์มีความพิเศษอย่างไร
-
0:01 - 0:03สมองมนุษย์นั้นมีความพิเศษอย่างไร
-
0:03 - 0:06ทำไมเราจึงศึกษาสัตว์อื่น
-
0:06 - 0:08แทนที่จะเป็นพวกมันมาศึกษาเรา
-
0:08 - 0:09สมองคนเรามีอะไร
-
0:09 - 0:11ที่สมองสัตว์อื่นไม่มี
-
0:11 - 0:14ราวสิบปีก่อน เมื่อดิฉันเริ่มสนใจในคำถามเหล่านี้
-
0:14 - 0:17นักวิทยาศาสตร์คิดว่าตัวเองรู้
ว่าสมองมีองค์ประกอบอย่างไร -
0:17 - 0:19ถึงแม้ขณะนั้นหลักฐานมีเพียงน้อยนิด
-
0:19 - 0:21นักวิทยาศาสตร์หลายคนต่างคิดว่า
สมองสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมทุกชนิด -
0:21 - 0:23รวมถึงสมองคนเรา
-
0:23 - 0:24มีองค์ประกอบเหมือนกันหมด
-
0:24 - 0:25ต่างกันก็เพียงแต่จำนวนเซลล์ประสาท
-
0:25 - 0:28ที่มากน้อยตามสัดส่วนขนาดของสมอง
-
0:28 - 0:30ซึ่งก็หมายความว่า สมองสองก้อน ที่ขนาดเท่ากัน
-
0:30 - 0:33อย่างเช่นสองก้อนนี้ ซึ่งมีขนาดประมาณ 400 กรัม
-
0:33 - 0:36ก็น่าจะมีจำนวนเซลล์ประสาทเท่ากัน
-
0:36 - 0:38ทีนี้ ถ้าเราคิดว่าเซลล์ประสาท
-
0:38 - 0:41คือตัวประมวลผลข้อมูลของสมอง
-
0:41 - 0:42ถ้าเป็นเช่นนั้น เจ้าของสมองสองก้อนนี้
-
0:42 - 0:45ก็น่าจะมีความสามารถในการเรียนรู้
และเข้าใจเท่าเทียมกัน -
0:45 - 0:47แต่ที่จริงแล้ว นี่เป็นสมองของชิมแปนซี
-
0:47 - 0:50ส่วนอีกอันเป็นสมองวัว
-
0:50 - 0:52บางทีวัวอาจจะมีความคิดอ่าน
-
0:52 - 0:54ฉลาดล้ำลึกอยู่ภายใน
-
0:54 - 0:58ที่มันไม่อยากแสดงออกมาให้เรารู้
-
0:58 - 1:00แต่เราก็กินวัวอยู่ดี
-
1:00 - 1:01ดิฉันคิดว่าคนส่วนใหญ่น่าจะเห็นด้วย
-
1:01 - 1:03ว่าชิมแปนซีนั้นมีสติปัญญา
-
1:03 - 1:06และพฤติกรรมที่ละเอียดซับซ้อนกว่าวัวมาก
-
1:06 - 1:08ดังนั้น นี่คือหลักฐานแรกที่ชี้นำว่า
-
1:08 - 1:10แนวความติดที่ว่า "สมองทุกก้อนมีองค์ประกอบเหมือนกัน"
-
1:10 - 1:12นั้นเป็นความคิดที่ไม่ถูกต้องนัก
-
1:12 - 1:13แต่เราจะทำเป็นไม่สนใจไปก่อน
-
1:13 - 1:15ทีนี้ถ้าสมมติว่าสมองมีองค์ประกอบเหมือนกัน
-
1:15 - 1:18เวลาเราเปรียบเทียบสมองสัตว์ขนาดต่างๆ กัน
-
1:18 - 1:20สมองที่ใหญ่กว่าก็น่าจะมีเซลล์ประสาทมากกว่า
-
1:20 - 1:23ยิ่งสมองใหญ่ขึ้น
-
1:23 - 1:26ความคิดอ่านของสัตว์นั้นๆ ก็น่าจะดีกว่า
-
1:26 - 1:28ดังนั้น สัตว์ที่มีสมองใหญ่ที่สุด
-
1:28 - 1:30ก็น่าจะฉลาดที่สุด
-
1:30 - 1:32แต่ข่าวร้ายก็คือ
-
1:32 - 1:34สมองคนเรา ขนาดไม่ได้ใหญ่โตเลย
-
1:34 - 1:36น่าประหลาดใจมิใช่น้อย
-
1:36 - 1:39สมองคนเราหนักประมาณ 1.2 ถึง 1.5 กิโลกรัม
-
1:39 - 1:42แต่สมองช้างหนักถึงสี่ห้ากิโลกรัม
-
1:42 - 1:45สมองวาฬก็หนักได้ถึงเก้ากิโลกรัม
-
1:45 - 1:49เหตุผลนี่เอง นักวิทยาศาสตร์จึงอ้างได้ว่า
-
1:49 - 1:52สมองคนเรานี่ช่างพิเศษ
-
1:52 - 1:54เพราะเรามีความรู้สึกนึกคิด
-
1:54 - 1:57สมองคนนี้ช่างเลิศเลอ
-
1:57 - 1:59จนถือเป็นข้อยกเว้นจากกฎที่เราเพิ่งพูดถึง
-
1:59 - 2:03สมองสัตว์อื่นอาจใหญ่กว่า แต่สมองเราดีกว่า
-
2:03 - 2:04อาจจะดีกว่าที่เรามองเห็นด้วยซ้ำ ตัวอย่างเช่น
-
2:04 - 2:07สมองคนเราใหญ่กว่าที่เราคิด
-
2:07 - 2:09เพราะคนเรามีสมองชั้นนอกขนาดใหญ่มาก
-
2:09 - 2:11เมื่อเทียบกับขนาดร่างกายเรา
-
2:11 - 2:12ซึ่งสมองชั้นนอกนี้แหละ
-
2:12 - 2:15ที่ทำให้เราทำอะไรได้มากกว่าการควบคุมร่างกาย
-
2:15 - 2:17นั่นเป็นเพราะขนาดของสมอง
-
2:17 - 2:19มักแปรผันตามขนาดร่างกาย
-
2:19 - 2:22ดังนั้นเวลาคนพูดว่า
-
2:22 - 2:24สมองคนเราใหญ่กว่าที่ควรจะเป็น
-
2:24 - 2:26จึงดูเหมือนเป็นการเปรียบเทียบตัวเรา
-
2:26 - 2:27กับลิงขนาดใหญ่
-
2:27 - 2:30กอริลลาขนาดใหญ่ว่าคนเราสองถึงสามเท่า
-
2:30 - 2:32จึงควรที่จะมีสมองใหญ่กว่าเรา
-
2:32 - 2:34แต่ในความเป็นจริง กลับตรงกันข้าม
-
2:34 - 2:37สมองคนเราใหญ่กว่ากอริลลาถึงสามเท่า
-
2:37 - 2:39สมองคนเรานั้นยังมีข้อพิเศษ
-
2:39 - 2:42ในแง่การใช้พลังงาน
-
2:42 - 2:44ถึงแม้น้ำหนักสมองจะเป็นเพียงสองเปอร์เซ็นต์ของร่างกาย
-
2:44 - 2:48แต่ใช้พลังงานคิดเป็น 25 เปอร์เซนต์
-
2:48 - 2:50ของพลังงานที่ร่างกายใช้ในแต่ละวัน
-
2:50 - 2:54คิดเป็น 500 แคลอรี จากทั้งหมด 2000 แคลอรี
-
2:54 - 2:56เพียงเพื่อให้สมองทำงานได้ตามปกติ
-
2:56 - 2:59สรุปว่า สมองคนเราใหญ่กว่าที่ควรจะเป็น
-
2:59 - 3:01ใช้พลังงานมากกว่าที่ควรจะเป็น
-
3:01 - 3:02จึงมีความพิเศษเลิศเลอ
-
3:02 - 3:05จุดนี้เองที่ทำให้ดิฉันหงุดหงิด
-
3:05 - 3:07ทางชีววิทยา เราพยายามค้นหากฎ
-
3:07 - 3:09ที่สามารถอธิบายปรากฏการณ์ในสัตว์ทุกชนิด
-
3:09 - 3:11แต่ทำไมมนุษย์จึงได้รับการยกเว้น
-
3:11 - 3:15จากกฎของวิวัฒนาการ
-
3:15 - 3:17บางทีปัญหาอาจเริ่มมาจากการคิดเหมา
-
3:17 - 3:19ว่าสมองทุกชนิดมีองค์ประกอบเหมือนกัน
-
3:19 - 3:21บางทีสมองขนาดเท่ากัน
-
3:21 - 3:23อาจจะมีจำนวนเซลล์ประสาทต่างกันมากก็ได้
-
3:23 - 3:25บางทีสมองขนาดใหญ่
-
3:25 - 3:27อาจไม่ได้มีเซลล์ประสาท
-
3:27 - 3:29ไปมากกว่าสมองขนาดกลางๆ
-
3:29 - 3:32บางทีสมองมนุษย์อาจมีจำนวนเซลล์มากที่สุด
-
3:32 - 3:34ในบรรดาสมองทั้งหมด ไม่ว่าขนาดจะเล็กหรือใหญ่
-
3:34 - 3:37โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสมองชั้นนอก
-
3:37 - 3:38ดังนั้น คำถามสำคัญ
-
3:38 - 3:40ที่เราต้องหาคำตอบก็คือ
-
3:40 - 3:42สมองคนเรามีเซลล์ประสาทจำนวนเท่าไร
-
3:42 - 3:45และเมื่อเปรียบเทียบกับสัตว์อื่นแล้วเป็นอย่างไร
-
3:45 - 3:47ทีนี้ คุณอาจเคยได้ยินหรืออ่านมา
-
3:47 - 3:49ว่าคนเรามีเซลล์ประสาท 1 แสนล้านเซลล์
-
3:49 - 3:51เมื่อประมาณ 10 ปีก่อน ดิฉันถามเพื่อนร่วมงาน
-
3:51 - 3:53ว่ามีใครทราบหรือเปล่าว่าตัวเลขนี้มาจากไหน
-
3:53 - 3:55แต่ไม่มีใครรู้
-
3:55 - 3:56ดิฉันเองก็พยายามค้นหาบทความ
-
3:56 - 3:58ที่กล่าวถึงตัวเลขดังกล่าว
-
3:58 - 4:00แต่ก็หาไม่เจอ
-
4:00 - 4:03ดูเหมือนว่า จริงๆ แล้วไม่มีใครเคยนับ
-
4:03 - 4:04จำนวนเซลล์ในสมองมนุษย์
-
4:04 - 4:07หรือสมองสัตว์อื่นมาก่อน
-
4:07 - 4:10ดังนั้น ดิฉันจึงคิดค้นวิธีการนับเซลล์สมอง
-
4:10 - 4:12ซึ่งจริงๆ แล้ว
-
4:12 - 4:16ทำได้โดยละลายสมองให้เป็นน้ำซุป
-
4:16 - 4:18หลักการเป็นเช่นนี้
-
4:18 - 4:21เอาสมอง หรือส่วนหนึ่งของสมองมา
-
4:21 - 4:22แล้วละลายในสารซักฟอก
-
4:22 - 4:24ซึ่งจะทำลายเยื้อหุ้มเซลล์
-
4:24 - 4:26แต่นิวเคลียสจะยังคงสภาพอยู่
-
4:26 - 4:30เราก็จะได้สารแขวนลอยที่ประกอบไปด้วยนิวเคลียส
-
4:30 - 4:31หน้าตาเป็นแบบนี้
-
4:31 - 4:33เหมือนน้ำซุปใส
-
4:33 - 4:35แต่ซุปนี้ประกอบไปด้วยนิวเคลียส
-
4:35 - 4:37ซึ่งครั้งหนึ่ง มันคือสมองหนู
-
4:37 - 4:40ทีนี้ ข้อดีของน้ำซุปนี้ก็คือ ด้วยความที่เป็นของเหลว
-
4:40 - 4:43เราสามารถเขย่ามันได้ และทำให้นิวเคลียส
-
4:43 - 4:44กระจายตัวอย่างทั่วถึงในของเหลวนั้น
-
4:44 - 4:46จากนั้นก็ใช้กล้องจุลทรรศน์ส่องดูตัวอย่างของเหลว
-
4:46 - 4:51แล้วนับจำนวนนิวเคลียส
-
4:51 - 4:53สักสี่ห้าตัวอย่างแล้วเฉลี่ยดู
-
4:53 - 4:55ก็จะทราบว่าสมองนั้นมีเซลล์กี่เซลล์
-
4:55 - 4:56วิธีนี้ง่าย ตรงไปตรงมา
-
4:56 - 4:58และรวดเร็วมาก
-
4:58 - 5:00เราใช้วิธีนี้นับจำนวนเซลล์ประสาท
-
5:00 - 5:02ในสัตว์หลายๆ สายพันธุ์
-
5:02 - 5:04และพบว่าสมองจากสัตว์แต่ละชนิด
-
5:04 - 5:06มีองค์ประกอบต่างกัน
-
5:06 - 5:09อย่างเช่นในสัตว์ฟันแทะและวานร
-
5:09 - 5:11ในสัตว์ฟันแทะขนาดใหญ่
-
5:11 - 5:13เซลล์ประสาทเพิ่มจำนวน
-
5:13 - 5:15ดังนั้น สมองจึงใหญ่ขึ้นอย่างรวดเร็ว
-
5:15 - 5:18ในอัตราที่สูงกว่า
จำนวนเซลล์ประสาทที่เพิ่มขึ้น -
5:18 - 5:20แต่เซลล์สมองสัตว์ในอันดับวานร
-
5:20 - 5:22เพิ่มจำนวนโดยไม่ทำให้ขนาดสมองโตขึ้น
-
5:22 - 5:24ซึ่งเป็นการใช้พื้นที่ให้เป็นประโยชน์
-
5:24 - 5:26เพื่อเพิ่มปริมาณเซลล์
-
5:26 - 5:27ผลลัพธ์ก็คือ สมองวานร
-
5:27 - 5:31มีจำนวนเซลล์มากกว่าสมองสัตว์กัดแทะที่มีขนาดเท่ากัน
-
5:31 - 5:32และยิ่งสมองขนาดใหญ่ขึ้น
-
5:32 - 5:34ความแตกต่างนี้ก็จะเพิ่มขึ้น
-
5:34 - 5:36ทีนี้ แล้วสมองของเราเองล่ะ
-
5:36 - 5:38เราพบว่า สมองคนเรามี
-
5:38 - 5:40เซลล์ประสาท แปดหมื่นหกพันล้านเซลล์
-
5:40 - 5:43หนึ่งหมื่นหกพันอยู่ในสมองชั้นนอก
-
5:43 - 5:45และถ้าเราคิดว่า สมองชั้นนอก
-
5:45 - 5:48มีหน้าที่สำคัญ เช่น
-
5:48 - 5:51การสติสัมปชัญญะ การคิดทั้งในเชิงตรรกะและนามธรรม
-
5:51 - 5:54และจำนวนเซลล์ในสมองชั้นนอกของมนุษย์
-
5:54 - 5:57มีจำนวนมากที่สุดเปรียบเทียบกับสัตว์อื่น
-
5:57 - 5:58ดิฉันก็คิดว่า นี่แหละคือคำอธิบายที่ง่ายที่สุด
-
5:58 - 6:02ว่าทำไมคนเราถึงมีความสามารถในการรับรู้มากขนาดนี้
-
6:02 - 6:05การที่เราทราบว่า สมองคนเรามีเซลล์ประสาท
แปดหมื่นหกพันล้านเซลล์ -
6:05 - 6:06ก็มีความสำคัญ เพราะจากความสัมพันธ์
-
6:06 - 6:09ระหว่างขนาดสมองและจำนวนเซลล์ประสาท
-
6:09 - 6:10เราสามารถคำนวณได้ว่า
-
6:10 - 6:13หากสมองคนเราประกอบไปด้วยเซลล์ที่ขนาด
-
6:13 - 6:15เท่ากับเซลล์ประสาทหนู จะหน้าตาเป็นอย่างไร
-
6:15 - 6:19สมองสัตว์กัดแทะที่มีเซลล์แปดหมื่นหกพันล้านเซลล์
-
6:19 - 6:22จะหนักถึง 36 กิโลกรัม
-
6:22 - 6:24หนักอย่างนี้ก็ไม่ไหว
-
6:24 - 6:25สมองขนาดใหญ่เช่นนี้ หนักพอที่จะ
-
6:25 - 6:27บดขยี้ตัวเองได้
-
6:27 - 6:28และร่างกายที่มีสัดส่วนรับกับน้ำหนักสมองนี้
-
6:28 - 6:32ต้องหนักถึง 89 ตัน
-
6:32 - 6:34ดิฉันว่านี่หน้าตาไม่เหมือนเราเท่าไหร่
-
6:34 - 6:37ดังนั้น เราจึงได้ข้อสรุปสำคัญ
-
6:37 - 6:39ที่ว่าเราไม่ใช่สัตว์กัดแทะ
-
6:39 - 6:43สมองคนไม่ใช่สมองหนูขนาดใหญ่
-
6:43 - 6:45เมื่อเทียบกับหนูแล้ว สมองเราใหญ่กว่าก็จริง
-
6:45 - 6:47แต่นี่เป็นการเปรียบเทียบที่ไม่ถูกต้อง
-
6:47 - 6:50เพราะว่าเราไม่ใช่สัตว์กัดแทะ
-
6:50 - 6:51เราเป็นสัตว์อันดับวานร
-
6:51 - 6:54ดังนั้นเราต้องเปรียบเทียบกับพวกเดียวกัน
-
6:54 - 6:55ดังนั้น หากเราคำนวนดูอีกครั้ง
-
6:55 - 6:58เราก็จะทราบว่า ในสัตว์อันดับวานร
-
6:58 - 7:00ที่มีเซลล์ประสาท แปดหมื่นหกพันล้านเซลล์
-
7:00 - 7:03ควรมีสมองหนักประมาณ 1.2 กิโลกรัม
-
7:03 - 7:05ซึ่งก็ดูตรงกับความเป็นจริง
-
7:05 - 7:07รับกับร่างกายที่หนักประมาณ 66 กิโลกรัม
-
7:07 - 7:09ซึ่งในกรณีดิฉัน น้ำหนักนี้ตรงเป๊ะ
-
7:09 - 7:12ทั้งหมดนี้ทำให้เราได้ข้อสรุป
-
7:12 - 7:15ที่ไม่น่าแปลกใจ แต่ก็มีความสำคัญ
-
7:15 - 7:16ว่า ดิฉัน เป็นสัตว์อันดับวานร
-
7:16 - 7:19คุณทุกคน ก็เป็นสัตว์อันดับวานร
-
7:19 - 7:21ดาร์วินก็เช่นเดียวกัน
-
7:21 - 7:24ดิฉันนึกอยู่เสมอว่า ถ้าดาร์วินได้ทราบ คงจะพอใจมาก
-
7:24 - 7:26สมองของเขา
-
7:26 - 7:29มีองค์ประกอบเหมือนในสัตว์อันดับวานรอื่นๆ
เช่นเดียวกับเรา -
7:29 - 7:31สมองมนุษย์อาจมีความพิเศษก็จริง
-
7:31 - 7:34แต่ไม่ใช่เพราะมีจำนวนเซลล์มาก
-
7:34 - 7:36สมองเราเป็นแค่สมองสัตว์อันดับวานรที่ขนาดใหญ่
-
7:36 - 7:39จุดนี้เอง ที่ทำให้เราได้รู้สึกเจียมเนื้อเจียมตัว
-
7:39 - 7:42ว่าตำแหน่งของเราในธรรมชาตินั้นอยู่ที่ใด
-
7:42 - 7:45แล้วทำไมสมองเราถึงใช้พลังงานมากนัก
-
7:45 - 7:46นักวิจัยอื่นๆ ได้ค้นพบว่า
-
7:46 - 7:48สมองคนเราและสมองสัตว์อื่นๆ
-
7:48 - 7:49ใช้พลังงานเท่าไร
-
7:49 - 7:51ในเมื่อเราทราบจำนวนเซลล์สมองแล้ว
-
7:51 - 7:53เราก็สามารถคำนวณได้ว่า
อัตราการใช้พลังงานเป็นเท่าไร -
7:53 - 7:55ผลออกมาว่าสมองมนุษย์
-
7:55 - 7:58กับสมองสัตว์อื่นใช้พลังงานเท่าๆ กัน
-
7:58 - 8:01คือประมาณหกแคลอรี
ต่อหนึ่งพันล้านเซลล์ประสาทต่อวัน -
8:01 - 8:03ดังนั้นความสัมพันธ์ระหว่างการใฃ้พลังงาน
-
8:03 - 8:05กับจำนวนเซลล์สมอง
-
8:05 - 8:07จึงแปรผันเป็นเส้นตรง
-
8:07 - 8:09และสมองคนเรา ก็ใช้พลังงาน
-
8:09 - 8:13พอๆ กับเราคิดว่าควรจะเป็น
-
8:13 - 8:15เพราะฉะนั้น การที่สมองคนเรา
-
8:15 - 8:17ใช้พลังงานมาก ก็เป็นเพียงเพราะ
-
8:17 - 8:19มีจำนวนเซลล์มาก เท่านั้นเอง
-
8:19 - 8:20และเพราะเราเป็นสัตว์อันดับวานร
-
8:20 - 8:23ที่มีจำนวนเซลล์ประสาทมากกว่า
-
8:23 - 8:24สัตว์อื่นที่มีขนาดเดียวกัน
-
8:24 - 8:28ต้นทุนพลังงานของสมองเราจึงสูงกว่า
-
8:28 - 8:31เพียงเพราะเราเป็นสัตว์อันดับวานร
ไม่ใช่เพราะเราวิเศษมาจากไหน -
8:31 - 8:32คำถามสุดท้ายก็คือ
-
8:32 - 8:35ทำไมเราจึงมีเซลล์ประสาทมากมายขนาดนี้
-
8:35 - 8:37และทำไม ลิงขนาดใหญ่
-
8:37 - 8:39ที่ตัวใหญ่กว่าเรามาก
-
8:39 - 8:42จึงมีสมองเล็กกว่าเรา และมีเซลล์ประสาทน้อยกว่า
-
8:42 - 8:45พอเราได้รู้ว่า สมองที่มีเซลล์มากนั้น
-
8:45 - 8:47ใช้ต้นทุนพลังงานมากขนาดไหน
-
8:47 - 8:49ดิฉันก็คิดว่า คำตอบอาจง่ายกว่าที่คิด
-
8:49 - 8:51บางทีลิงเหล่านั้น อาจไม่สามารถสร้างพลังงาน
-
8:51 - 8:54ให้เพียงพอกับทั้งขนาดร่างกายที่ใหญ่
และจำนวนเซลล์ประสาทที่มาก -
8:54 - 8:55เราจึงคำนวณดู
-
8:55 - 8:57โดยคิดปริมาณพลังงาน
-
8:57 - 8:59ที่สัตว์อันดับวานรได้รับในแต่ละวัน
-
8:59 - 9:00จากการกินอาหารดิบ
-
9:00 - 9:02แล้วเปรียบเทียบกับพลังงาน
-
9:02 - 9:04ที่ร่างกายขนาดต่างๆ ต้องใช้
-
9:04 - 9:07แล้วก็เปรียบเทียบกับพลังงาน
ที่สมองขนาดต่างๆ ต้องใช้ -
9:07 - 9:09จากนั้นเราก็นำตัวเลขมาประกอบกัน
-
9:09 - 9:11เพื่อหาว่า สัตว์อันดับวานร
สามารถมีร่างกายและจำนวนเซลล์สมอง -
9:11 - 9:12ได้มากเพียงใด
-
9:12 - 9:15ถ้าสัตว์ชนิดหนึ่ง
ใช้เวลาตายตัวในการกินอาหารต่อหนึ่งวัน -
9:15 - 9:17เราพบว่า
-
9:17 - 9:18เนื่องจากเซลล์สมองใช้พลังงานมาก
-
9:18 - 9:22ร่างกายจึงต้องเลือกระหว่าง
ขนาดร่างกายกับจำนวนเซลล์สมอง -
9:22 - 9:25ถ้าสัตว์อันดับวานรกินอาหารวันละแปดชั่วโมง
-
9:25 - 9:28จะสามารถมีเซลล์สมองได้อย่างมาก
ห้าหมื่นสามพันล้านเซลล์ -
9:28 - 9:29แต่ร่างกายของสัตว์นี้ จะหนักได้มากที่สุด
-
9:29 - 9:31แค่ 25 กิโลกรัม เท่านั้น
-
9:31 - 9:33ถ้าหนักกว่านี้
-
9:33 - 9:35ก็ต้องยอมเสียจำนวนเซลล์ประสาท
-
9:35 - 9:37ดังนั้น เราจึงต้องเลือกระหว่างขนาดร่างกายใหญ่
-
9:37 - 9:39หรือเซลล์ประสาทจำนวนมาก
-
9:39 - 9:40ถ้าเรากินอาหารแบบสัตว์อันดับวานร
-
9:40 - 9:43จะรักพี่เสียดายน้องไม่ได้
-
9:43 - 9:45หนทางออกจากข้อจำกัดนี้ทางหนึ่ง
-
9:45 - 9:48ก็คือกินให้นานขึ้น
-
9:48 - 9:49แต่ก็อันตราย
-
9:49 - 9:52เพราะจะให้กินตลอดก็ไม่ได้
-
9:52 - 9:54ตัวอย่างเช่น กอริลล่าหรืออุรังอุตัง
-
9:54 - 9:55สร้างพลังงานเพียงพอ
สำหรับเซลล์ประสาทสามหมื่นล้านเซลล์ -
9:55 - 9:58โดยใช้เวลากินประมาณวันละแปดชั่วโมงครึ่ง
-
9:58 - 10:02ซึ่งก็มากที่สุดที่จะทำได้แล้ว
-
10:02 - 10:03การที่ต้องกินวันละเกือบเก้าชั่วโมงต่อวัน
-
10:03 - 10:07เป็นข้อจำกัดสำหรับสัตว์อันดับวานร
-
10:07 - 10:08แล้วเราล่ะ
-
10:08 - 10:10เรามีเซลล์ประสาท แปดหมื่นหกพันล้านเซลล์
-
10:10 - 10:13กับน้ำหนักตัวประมาณ 60 ถึง 70 กิโลกรัม
-
10:13 - 10:17เราควรต้องใช้เวลากิน
-
10:17 - 10:20มากกว่าวันละ 9 ชั่วโมง
-
10:20 - 10:22ซึ่งเป็นไปไม่ได้เลย
-
10:22 - 10:24ถ้าเรากินแบบสัตว์อันดับวานรอื่นๆ
-
10:24 - 10:26เราคงมีชีวิตอยู่ไม่ได้
-
10:26 - 10:28แล้วเรามาถึงจุดนี้ได้อย่างไร
-
10:28 - 10:31ถ้าสมองเราใช้พลังงานมากขนาดนั้น
-
10:31 - 10:33แต่เราไม่ได้ใช้เวลาทั้งวัน
-
10:33 - 10:37นั่งกินอาหารเพื่อสร้างพลังงาน
-
10:37 - 10:38หนทางออกทางเดียวก็คือ
-
10:38 - 10:40ต้องหาทางเก็บเกี่ยวพลังงานให้มากขึ้น
-
10:40 - 10:42จากอาหารชนิดเดียวกัน
-
10:42 - 10:46ซึ่งจุดที่น่าสนใจก็คือ
-
10:46 - 10:49บรรพบุรุษของเรา ได้คิดค้นวิธีดังกล่าว
-
10:49 - 10:51มากว่า หนึ่งล้านห้าแสนปีก่อน
-
10:51 - 10:54ซึ่งก็คือการทำอาหารให้สุก
-
10:54 - 10:56การทำอาหารให้สุก ต้องใช้ไฟ
-
10:56 - 11:00เพื่อย่อยอาหารล่วงหน้า ภายนอกร่างกาย
-
11:00 - 11:02อาหารที่สุก จะอ่อนนุ่มกว่า ทำให้เคี้ยวง่าย
-
11:02 - 11:05เป็นของเหลวเละๆ ในปาก
-
11:05 - 11:07ซึ่งทำให้ร่างกายดูดซึมได้ทั้งหมด
-
11:07 - 11:08ในระบบทางเดินอาหาร
-
11:08 - 11:12ทำให้เราสร้างพลังงานได้มากขึ้นในเวลาที่น้อยลง
-
11:12 - 11:15ดังนั้น การปรุงอาหารให้สุก ทำให้เรา
-
11:15 - 11:17เอาเวลาไปทำอย่างอื่นได้
-
11:17 - 11:18และใช้ประโยชน์จากเซลล์สมองที่เรามี
-
11:18 - 11:20แทนที่จะต้องคิดเรื่องอาหาร
-
11:20 - 11:22และคอยหาอาหาร และกินอาหาร
-
11:22 - 11:23ตลอดทั้งวัน
-
11:23 - 11:25เพราะการปรุงอาหารให้สุกนี่เอง ที่ทำให้สมองของเรา
-
11:25 - 11:28ซึ่งใหญ่โต ประกอบไปด้วยเซลล์ประสาทมากมาย
-
11:28 - 11:31และใช้พลังงานสูงจนเข้าขั้นอันตราย
ซึ่งถือเป็นความเสี่ยงสูงสุด -
11:31 - 11:33กลับกลายเป็นทรัพย์สินที่คุ้มค่า
-
11:33 - 11:36เมื่อเราหาพลังงานได้มากพอที่จะหล่อเลี้ยง
เซลล์ประสาทจำนวนมาก -
11:36 - 11:39และมีเวลาเหลือพอที่จะใช้มันให้เป็นประโยชน์
-
11:39 - 11:41ดังนั้น ดิฉันคิดว่า นี่คือเหตุผลที่ทำให้สมองมนุษย์
-
11:41 - 11:44เติบโตได้อย่างรวดเร็วในวิวัฒนาการ
-
11:44 - 11:48ทั้งๆ ที่จริงแล้วสมองคนก็เป็นเพียงสมองสัตว์อันดับวานร
-
11:48 - 11:50จากการปรุงอาหาร ทำให้เราใช้สมองขนาดใหญ่นี้
-
11:50 - 11:53เปลี่ยนจาการกินอาหารดิบ มาเป็นการเพาะปลูก
-
11:53 - 11:56เกษตรกรรม อารยธรรม ร้านขายของชำ
-
11:56 - 11:58กระแสไฟฟ้า ตู้เย็น
-
11:58 - 11:59ทุกสิ่งที่กล่าวมา ทำให้เรา
-
11:59 - 12:01สามารถเก็บเกี่ยวพลังงานที่เราต้องการทั้งวัน
-
12:01 - 12:04ได้จากการกินอาหารเพียงมื้อเดียว
-
12:04 - 12:07ในร้านอาหารฟาสต์ฟูดร้านโปรดของคุณ
-
12:07 - 12:09ดังนั้น สิ่งที่เคยเป็นทางออกของปัญหา
-
12:09 - 12:11กลับกลายมาเป็นปัญหาเสียเอง
-
12:11 - 12:17จนตอนนี้ มันน่าขันที่เราต้องย้อนกลับมา
พิจารณาการกินอาหารดิบอีกครั้ง -
12:17 - 12:19ทั้งนี้ มนุษย์เรามีข้อได้เปรียบอย่างไร
-
12:19 - 12:21เรามีอะไร
-
12:21 - 12:23ที่สัตว์อื่นไม่มี
-
12:23 - 12:26คำตอบจากดิฉัน ก็คือเรามีจำนวนเซลล์ประสาท
-
12:26 - 12:27มากที่สุดในสมองชั้นนอก
-
12:27 - 12:29และดิฉันคิดว่า นี่คือคำอธิบายที่ง่ายที่สุด
-
12:29 - 12:31สำหรับความสามารถในการเรียนรู้ของคนเรา
-
12:31 - 12:34และสิ่งใดเล่าที่เราทำได้ แต่สัตว์อื่นทำไม่ได้
-
12:34 - 12:36ที่กลายมาเป็นองค์ประกอบสำคัญ
-
12:36 - 12:39ที่ทำให้เราสามารถมีเซลล์ประสาท
-
12:39 - 12:41ในสมองชั้นนอกได้มากที่สุด
-
12:41 - 12:44คำตอบก็คือ เราปรุงอาหารให้สุก
-
12:44 - 12:47สัตว์อื่นปรุงอาหารให้สุกไม่ได้
มีแต่คนเราเท่านั้นที่ทำได้ -
12:47 - 12:50และดิฉันคิดว่านั่นทำให้เรากลายมาเป็นมนุษย์ได้
-
12:50 - 12:53การศึกษาสมองมนุษย์
ทำให้มุมมองต่ออาหารของดิฉันเปลี่ยนไป -
12:53 - 12:54ดิฉันมองครัวของดิฉัน
-
12:54 - 12:56และค้อมคำนับ
-
12:56 - 12:57และดิฉันก็รู้สึกซาบซึ้งที่บรรพบุรุษของเรา
-
12:57 - 12:59คิดค้นวิธีการที่ทำให้เราวิวัฒนาการเป็นมนุษย์ได้
-
12:59 - 13:01ขอบคุณมากค่ะ
-
13:01 - 13:08(เสียงปรบมือ)
- Title:
- สมองมนุษย์มีความพิเศษอย่างไร
- Speaker:
- ซูซาน่า เฮอร์คิวลาโน-ฮูเซล
- Description:
-
more » « less
สมองมนุษย์นั้นช่างน่าฉงน เนื่องด้วยขนาดที่ใหญ่ และอัตราการใช้พลังงานที่สูงเมื่อเทียบกับน้ำหนัก ประกอบกับเซลล์ประสาทในสมองชั้นนอกที่หนาแน่น เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น นักวิจัยทางประสาท ซูซาน่า เฮอร์คิวลาโน-ฮูเซล ค้นพบคำตอบที่น่าประหลาดใจ โดยอาศัยกระบวนการแปลงร่างสมองให้กลายเป็นซุป ในวิดีโอนี้ เธอสวมบทบาทนักสืบและพาเราไปค้นหาคำตอบของปัญหานี้
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:31
|
Unnawut Leepaisalsuwanna approved Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna commented on Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
Kanawat Senanan accepted Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Kanawat Senanan commented on Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for What is so special about the human brain? | |
|
|
Kanawat Senanan edited Thai subtitles for What is so special about the human brain? |
Kanawat Senanan
great translation krab. I break a long line into two and correct correct frequent misspell of แคลอรี. please allow me to submit it for approval krab.
Unnawut Leepaisalsuwanna
I made mostly corrections to typo mistakes na krub. Many thanks for the translation and review! :)