Doğal saç kutlaması

Cheyenne Cochrane, sivil savaş sonrası dönemi ısılı düzleştirici ürünlerden, klasik güzellik standartları peşinde koşmayı bırakmaya karar vermiş ve doğal saçlarını benimsemeye başlamış bugünün binlerce kadınıyla, saç yapısının Amerika'da siyahi olmakta oynadığı rolü keşfediyor. ''Bu bir saç stilinden daha fazlası hakkında,'' diyor Cochrane. ''Bu, başkalarının beklentilerinin baskısı altında bükülmeyecek kadar cesur olmakla ilgili.''

Şikago'nun güney tarafındanım.

7. sınıfta Jenny isimli bir dostum vardı

ve Şikago'nun güneybatı
tarafında yaşıyordu.

Jenny beyazdı

ve eğer Şikago'nun ırki demografikleri
hakkında herhangi bir şey biliyorsanız,

Şikago'nun güneybatı yakasında
çok fazla siyahi insanın

yaşamadığını biliyorsunuzdur.

Fakat Jenny benim arkadaşımdı,

biz de okul çıkışları ve
hafta sonları sık sık takılırdık.

Bir gün onların salonunda
takılıyorduk,

13 yaş şeyleri hakkında
konuşuyorduk

ve Jenny'nin küçük kardeşi
Rosie de bizimleydi.

Arkamda oturmuş, saçımla oynuyordu.

Ne yaptığı hakkında
çok fazla düşünmüyordum.

Fakat konuşmanın durakladığı bir anda

Rosie omzuma hafifçe dokundu.

Dedi ki: "Sana bir soru sorabilir miyim?"

"Evet, tabii ki Rosie" dedim.

"Siyahi misin?"

(Gülüşmeler)

Oda dondu.

Sessizlik.

Jenny ve Rosie'nin annesi
çok uzakta değildi.

Mutfaktaydı ve konuşmaya
kulak misafiri oldu

ve çok utanmıştı.

"Rosie! İnsanlara böyle sorular
soramazsın." dedi.

Jenny arkadaşımdı ve
gerçekten utandığını biliyorum.

Onun adına biraz kötü hissettim
ama aslında alınmamıştım.

Anladım ki, bu, dünyadaki
on yıllık kısacık hayatında,

Şikago'nun güneybatı yakasında
yaşayan Rosie'nin kabahati değildi,

sadece siyahi birinin neye benzediğinden
tam olarak emin değildi.

Hakkı var.

Ama benim için daha şaşırtıcı olan

Jenny ve Rosie'nin ailesiyle geçirdiğim
onca zamanda

- onlarla takılırken,

oynarken,

hatta fiziksel temas ederken bile -

Rosie, ellerini saçımda
gezdirene kadar

bana siyahi olduğumu
sormayı düşünmemişti.

Saçımın yapısının
etnik kökenim üzerinde

ne kadar büyük rol oynadığını,
aynı anda da toplumda diğerlerince

nasıl görülmemde oynadığı kilit rolü
fark ettiğim ilk zamandı.

Garrett A. Morgan ve Madame CJ Walker
1900'lerin başlarında

siyahi saç bakımı ve güzellik
endüstrisinin öncülerindendi.

Onlar en çok, buldukları kimyasal bazlı
saç kremleri

ve siyah saçın yapısını

kalıcı ya da yarı kalıcı şekilde
değiştiren

saç düzleştiricileri ile biliniyorlar.

Siyahilerin Amerika'daki
tarihini düşündüğümüzde

sıklıkla çirkin saldırılar

ve ten rengimizden dolayı yaşadığımız
sayısız haksızlık

aklımıza geliyor.

Aslında, iç savaş sonrası Amerika'sında

bir Afrikalı-Amerikalı kadın ya da erkeğin

Negro statüsünü gösteren
en çarpıcı özellik

ten renginden çok saçıydı.

Onlar, multi milyon dolarlık
saç bakım endüstrileriyle

piyasanın ana ürünü olmadan önce,

bu ürünlere olan bağımlılığımız

- saç yumuşatıcı ve saç şekillendirici
gibi alet ve ürünler -

daha çok kölelik sonrası Amerikasında,
bir ırk olarak hayatta kalabilmemiz

ve ilerleyebilmemiz içindi.

Yıllar geçtikçe, daha düz ve uzun saçın

daha iyi ve daha güzel anlamına
geldiği fikrine alıştık.

"Güzel saç" demekten hoşlandığımız

bu saça sahip olma fikrine,
kültürel olarak

takıntılı hale geldik.

Bu da temelde

saç dalgaları ne kadar gevşekse
saç o kadar iyi anlamına geliyordu.

Bu kurumsallaşmış fikirlerin yanlış bir
hiyerarşi algısı yaratmasına izin verdik,

bu da neyin iyi kalite bir saç olarak
değerlendirilip değerlendirilmediğini

belirleyecekti.

Daha kötüsü, bu yanlış ideolojilerin

kendimizi algılayışımızı
ele geçirmesine izin verdik

ve günümüz Afrikalı-Amerikalı
kadınları olarak

hâlâ kültürel kimliğimize
bulaşmaya devam ediyor.

Peki ne yaptık?

Her altı-sekiz haftada bir kuaföre gittik,

hiç aksatmadan

kafa derimizi çok küçük
bir yaştan başlayarak

haşin düzleştirici kimyasallara
maruz bıraktık,

bazen sekiz, 10.

Bu kimyasallar saç dökülmesi,

kelleşen noktalar,

bazen kafa derisinde yanıklara
bile neden olabiliyordu.

Saçlarımızı neredeyse her gün
düz görünsünler diye

230 derecede

kızartıyorduk.

Ya da basitçe saçımızı peruk
ve örgülerle saklardık,

köklerimizin sadece özelde
nefes almasına izin verirdik,

kimse gerçekte oranın altında
ne döndüğünü bilmezdi.

Kendi toplumlarımızda
bu uygulamaları benimsedik.

O yüzden günümüz profesyonel
siyahi bir kadının ideal görüntüsünün

değişmesine şaşmamak gerek.

Özellikle Amerika'da
kurumsal bir şirkette

böyle görünmek isterler,

böyle görünmektense.

Ve kesinlikle, böyle görünmez.

Bu yılın Eylül'ünde,

federal bir mahkeme,
bir şirket için

rastası olan çalışanların
işe alımında

ayrıcalık yapılmasını yasal kıldı.

Haliyle,

Mobile, Alabama'da, işe alım müdürü

kayıtta iken şunu söylüyor:

''Ben seninkilerin dağınık
olduğunu söylemiyorum

ama...

neden bahsettiğimi biliyorsun.''

Peki, neyden bahsediyordu?

Onların çirkin olduğunu mu düşündü?

Ya da belki onlar birazcık
fazla afromerkezli

ve aradığından fazla siyahi görünümlüydü.

Belki de Afromerkezli
olmakla ilgili değil,

sadece profesyonel ortam
için biraz daha ''şehirli''

olmayla daha alakalıydı.

Belki de ''korkutucu'' göründükleriyle
ilgili içten kaygıları vardı

ve onlar alıcıları ve
müşteri tabanını korkutabilirdi.

Tüm bu kelimeler çoğu zaman,
doğal saç şekillerine

yapıştırılan etiketle ilişkilendirilmiş olanlardır.

Ve bu,

değişmeli.

2013'te,

Deloitte Yayılma Başkanlık Merkezi
tarafından bir rapor yayınlandı.

Bu raporda, yönetici liderlik rolleri olan
3.000 birey üzerinde

iş yerinde görünüş, tarafgirlik,
kabul ve birliğe dayalı

saklanma konseptiyle ilgili
bir araştırma yapıldı.

Görünüm odaklı saklanma
hakkında düşünüldüğünde,

çalışmaya göre renkli kadınların %67'sinin

görünümlerine bağlı olarak

işyerlerinde saklandığını gösterdi.

Görünüm odaklı saklandıklarını
kabul eden katılımcıların

%82'si profesyonel yükselişi için,
bunu yapmanın

biraz ile çok önemli aralığında
gerekli olduğunu söyledi.

Şimdi bu, Ursula Burns.

Kendisi Fortune 500
şirketlerinden olan Xerox'un

ilk Afrikan-Amerikan kadın CEO'su.

Burada gördüğünüz gibi

imza görünüşü ile bilinir.

Kısa, güzelce kırpılmış,
iyi manikürlü Afro.

Bayan Burns, bizim "doğal kız"
demeyi sevdiğimiz kişi.

O, şirket merdivenlerine
tırmanmak isterken

doğal saçını da kullanmak isteyen
Afrikan-Amerikan kadınların

yolunu açıp, onlar için neyin
mümkün olduğunu gösteriyor.

Ama bugün lider, ikon
ve model olarak gördüğümüz

Afrikan-Amerikan
kadınların çoğunluğu

hâlâ düz-saç görünümünü tercih ediyor.

Şimdi,

belki gerçekten öyle
istedikleri içindir

- bu esasen nasıl en iyi
hissettikleriyle ilgili -

ama belki,

- ve iddia ediyorum -

bir parçaları, bugün sahip oldukları
başarıya ulaşmak için

bunu yapmaları gerektiğini hissetti.

Ülkede yayılan,
bir doğal saç akımı var

ve Avrupa'nın bazı yerlerinde de.

Milyonlarca kadın, doğal saça geçişin
ne demek olduğunu keşfediyor.

Doğal buklelerini tekrar elde etmek için

yıllardır kurumuş, yıpranmış
uçlarını kesiyorlar.

Biliyorum çünkü yaklaşık son üç senedir

bu akımın savunucusu ve sözcüsü oldum.

27 senelik aşırı ısı ve
kimyasallardan sonra,

saçım aşırı yıpranma ve aşınma
belirtileri göstermeye başlıyordu.

Kopuyordu,

inceliyordu,

aşırı kuru ve kırılgan görünüyordu.

Az önce gördüğümüz
klasik güzellik imajı peşinden koşma

sonunda

büyük zararını vermeye başlıyordu.

Bunun hakkında bir şey yapmak istedim,

böylece; ''Isı Yok Meydan Okuması''
dediğim şeyi başlattım.

Altı ay boyunca, saçımda ısılı
saç şekillendirici araçları

kullanmaktan sakındım.

İyi bir y kuşağının yapacağı gibi

bunu sosyal medyada belgeledim.

(Gülüşmeler)

Kendimi, sevgili saçımı,
yedi buçuk ile on santim arası

isteksizce keserken belgeledim.

Bu doğal saç stillerinde ustalaşırken
tüm mücadelemi belgeledim.

Ayrıca, onları sahiplenmede ve

gerçekten güzel göründüklerini
düşünürken de zorlandım.

Saçımın yapısı yavaşça değişmeye
başladığını da belgeledim.

Bu yolcuğu açık olarak paylaşarak

bunu yaşayan tek kadın olmadığımı,

hatta, aynısını yapmayı arzulayan
binlerce ve binlerce

başka kadının olduğunu öğrendim.

Bana ulaşıp şöyle dediler:

''Cheyenne, o geçen gün gördüğüm

doğal saç şeklini nasıl yaptın?

Saçın yapısı değişmeye başladıkça

kullanmaya başladığın,
saça daha iyi gelebilecek

ürünler neler?

Veya ''Benimsemem gereken
bazı doğal saç rutinleri nedir,

saçımın sağlığını yavaşça
geri kazanabilmem için?''

Ama ayrıca, ilk adımı atmada
aşırı derecede kararsız olan

çok sayıda kadının olduğunu buldum.

Çünkü korkudan felç olmuşlardı.

Bilinmeyenin korkusu;

şimdi nasıl görüneceklerdi?

Bu doğal saç stilleriyle
kendilerini nasıl hissediyorlar?

Onlar için en önemlisi ise;

başkaları onları nasıl görüyor?

Son üç yılı boyunca

arkadaşlarımla ve ayrıca
dünyanın dört bir yanından

tamamen yabancı kişilerle
yaptığım sayısız sohbetten

Afrikan-Amerikan kadınların

saçları ile nasıl tanımlandıkları hakkında
gerçekten önemli şeyler öğrendim.

Ve Mobile, Amabama'daki
işe alım müdürünü

tekrar düşündüğümde

derdim ki: "Aslında, hayır.

Ne hakkında konuştuğunu bilmiyoruz.''

Ama bildiğimiz başka şeyler var.

Siyahi kadınların doğal saçlarını
sevmeyi benimsediğinde,

nesilden nesile, siyahın
doğal haliyle güzel olmadığı

ya da saklanıp örtülmesi
gereken bir şey olduğu

öğretisini bozmaya
yardım ettiğini biliyoruz.

Siyahi kadınların, sürekli
değişik saç stilleri deneyerek

kişiliklerini ifade ettiklerini

ve güçlenme duygusu
deneyimlediğini biliyoruz.

Ayrıca biliyoruz ki,

iş yerine doğal saçımızla
gelmeye teşvik edildiğimizde

özellikle değer verildiğimizi hissediyoruz

ve bu da profesyonel
gelişmemize yardımcı oluyor.

Bununla bitiriyorum.

Irksal ve sosyal gerginlik zamanında,

bu ve bunun gibi

akımları benimsemek

mevcut durumun sınırlamalarının
üstesinden gelmemize yardımcı oluyor.

O yüzden örgülü veya arkasından
saçları sarkan bir kadın gördüğünüzde

ya da işe giderken saçlarını
düzleştirmeyi bırakan

iş arkadaşınızı fark ettiğinizde

hayranlıkla ona yaklaşıp,

ona saçlarına dokunabilir miyim
diye sormayın.

(Gülüşmeler)

Onu, gerçekten takdir edin.

Alkışlayın onu.

Hatta kendinizi istekli hissediyorsanız
bir beşlik çakın.

Çünkü bu,

bu bir saç stilinden
daha fazlası.

Bu öz sevgi ve öz saygıyla ilgili.

Bu, başkalarının beklentilerinin

baskısı altında kalmayacak
kadar cesur olmakla ilgili.

Standardın dışına çıkma kararının,

kim olduğumuzu
tanımladığını değil de

yalnızca kim olduğumuzu
ortaya çıkardığını bilmekle ilgili.

Ve son olarak,

başkalarının sevecenliğine
güvenebilirsek

cesur olmak daha kolay.

O zaman, bugünden sonra,

kesinlikle öyle umuyorum ki
size güvenebiliriz.

Teşekkürler.

(Alkışlar)