Życie bez ograniczeń
-
0:01 - 0:04Gdyby twoje życie było książką,
-
0:04 - 0:07a ty jej autorem,
-
0:07 - 0:10jak potoczyłaby się twoja historia?
-
0:11 - 0:15To pytanie na zawsze odmieniło moje życie.
-
0:15 - 0:19Dorastając w gorącym, pustynnym Las Vegas
-
0:19 - 0:21chciałam jedynie wolności.
-
0:21 - 0:25Marzyłam, żeby podróżować po świecie,
-
0:25 - 0:28zamieszkać gdzieś, gdzie pada śnieg
-
0:28 - 0:31i wyobrażałam sobie te wszystkie historie,
-
0:31 - 0:33które będę stale opowiadać.
-
0:35 - 0:37W wieku 19 lat,
-
0:37 - 0:39dzień po ukończeniu szkoły średniej,
-
0:39 - 0:42przeprowadziłam się tam,
gdzie padał śnieg, -
0:42 - 0:45i zostałam masażystką.
-
0:45 - 0:48Do tej pracy potrzebowałam jedynie rąk
-
0:48 - 0:50i stołu do masażu
-
0:50 - 0:54i mogłam udać się, gdzie chciałam.
-
0:54 - 0:57Po raz pierwszy w życiu czułam,
-
0:57 - 1:00że jestem wolna, niezależna
-
1:00 - 1:04i że mam życie pod kontrolą,
-
1:06 - 1:10aż wszystko zmieniło się o 180 stopni.
-
1:10 - 1:12Pewnego dnia wcześniej wyszłam z pracy
-
1:12 - 1:15myśląc, że mam grypę.
-
1:15 - 1:19Niecałą dobę później byłam w szpitalu,
-
1:20 - 1:22pod respiratorem,
-
1:22 - 1:25mając niecałe 2% szans na przeżycie.
-
1:26 - 1:29Kilka dni później,
kiedy leżałam w śpiączce, -
1:30 - 1:32zdiagnozowano u mnie
-
1:32 - 1:35bakteryjne zapalenie opon mózgowych,
-
1:35 - 1:39infekcję, której można było zapobiec
szczepieniami ochronnymi. -
1:40 - 1:42W ciągu dwóch i pół miesiąca
-
1:42 - 1:46straciłam śledzionę, nerki,
-
1:46 - 1:49słuch w lewym uchu
-
1:49 - 1:53i obie nogi poniżej kolan.
-
1:53 - 1:56Kiedy rodzice wywozili mnie
na wózku ze szpitala, -
1:56 - 2:01czułam się jak pozszywana z kawałków,
szmaciana lalka. -
2:02 - 2:05Myślałam, że najgorsze już za mną,
-
2:05 - 2:06aż kilka tygodni później
-
2:06 - 2:09po raz pierwszy zobaczyłam
swoje nowe nogi. -
2:10 - 2:15Zamiast łydek toporne, metalowe klocki,
-
2:15 - 2:18w miejscu kostek rury połączone bolcami
-
2:18 - 2:20i żółte, gumowe stopy,
-
2:20 - 2:24z wybrzuszeniem biegnącym
od dużego palca do kostki, -
2:24 - 2:26które miało przypominać żyłę.
-
2:26 - 2:29Nie wiedziałam, czego się spodziewać,
-
2:29 - 2:33ale tego na pewno się nie spodziewałam.
-
2:33 - 2:39Razem z mamą, obie całe we łzach,
-
2:41 - 2:47przytroczyłyśmy te toporne nogi
i stanęłam na nich. -
2:48 - 2:52Były tak bolesne i ciasne,
-
2:52 - 2:54że myślałam tylko o tym,
-
2:54 - 2:58jak miałabym podróżować w nich po świecie?
-
2:58 - 3:00Jak miałabym prowadzić życie
-
3:00 - 3:03pełne przygód i opowieści,
-
3:03 - 3:06którego zawsze pragnęłam?
-
3:06 - 3:09I jak miałabym znów
jeździć na snowboardzie? -
3:10 - 3:13Tego dnia wróciłam do domu,
wczołgałam się do łóżka -
3:13 - 3:17i tak spędziłam kolejnych kilka miesięcy.
-
3:17 - 3:23Nieobecna, uciekająca od rzeczywistości,
-
3:23 - 3:25z nogami stojącymi obok.
-
3:26 - 3:33Byłam kompletnie załamana,
fizycznie i emocjonalnie. -
3:34 - 3:39Wiedziałam, jednak, że aby ruszyć naprzód,
-
3:39 - 3:43muszę pozwolić odejść dawnej Amy
-
3:43 - 3:47i zaakceptować nową Amy.
-
3:49 - 3:52Wówczas dotarło do mnie,
-
3:52 - 3:56że już nie muszę mieć 168 cm wzrostu.
-
3:56 - 3:58Mogę być tak wysoka, jak chcę!
-
3:58 - 4:05(Śmiech) (Brawa)
-
4:05 - 4:08Albo tak niska, jak chcę,
zależy z kim się spotykam. -
4:08 - 4:10(Śmiech)
-
4:10 - 4:13A jeśli znów zacznę jeździć na desce,
-
4:13 - 4:15nie będą mi marznąć stopy.
-
4:15 - 4:16(Śmiech)
-
4:16 - 4:20A, co najlepsze, mogę dopasować stopy
-
4:20 - 4:25do rozmiaru wszystkich butów z wyprzedaży!
-
4:25 - 4:27I tak też zrobiłam!
-
4:27 - 4:29A więc są i zalety.
-
4:29 - 4:32Wtedy zadałam sobie pytanie,
-
4:32 - 4:36które zaważyło na moim dalszym życiu.
-
4:36 - 4:38Gdyby moje życie było książką,
-
4:38 - 4:41którą sama piszę,
-
4:41 - 4:44jak by się rozegrało?
-
4:44 - 4:46I zaczęłam marzyć.
-
4:46 - 4:49Tak, jak wtedy,
gdy byłam małą dziewczynką. -
4:49 - 4:51Wyobrażałam sobie,
-
4:51 - 4:54że poruszam się z gracją,
-
4:54 - 4:56pomagam innym w drodze przez życie
-
4:56 - 4:59i znów jeżdżę na snowboardzie.
-
4:59 - 5:01Nie tylko wyobrażałam sobie,
-
5:01 - 5:03jak sunę w dół zasnieżonych stoków,
-
5:03 - 5:06ja naprawdę to czułam.
-
5:06 - 5:10Czułam wiatr na twarzy,
-
5:10 - 5:13i przyspieszone bicie serca,
-
5:13 - 5:17tak, jakby to działo się
właśnie w tej chwili. -
5:17 - 5:23Wtedy zaczął się
nowy rozdział mojego życia. -
5:23 - 5:27Cztery miesiące później
znów stanęłam na desce, -
5:27 - 5:30jednak nie wszystko
poszło po mojej myśli. -
5:30 - 5:32Kolana i kostki się nie zginały
-
5:32 - 5:37i pewnego razu przeraziłam
wszystkich narciarzy na wyciągu, -
5:37 - 5:43kiedy ja upadłam, a moje nogi,
wciąż przytwierdzone do deski, -
5:43 - 5:47(Śmiech)
-
5:47 - 5:51poszybowały w dół zbocza,
-
5:51 - 5:54podczas gdy ja zostałam na szczycie.
-
5:54 - 5:56Byłam równie zszokowana,
-
5:56 - 5:59co wszyscy pozostali
i ogromnie zniechęcona, -
5:59 - 6:03jednak wiedziałam, że jeśli
znajdę odpowiednią parę stóp, -
6:03 - 6:05będę w stanie znów zacząć jeździć.
-
6:05 - 6:09Wtedy nauczyłam się,
że ograniczenia i przeszkody -
6:09 - 6:13mogą zrobić tylko dwie rzeczy:
-
6:13 - 6:16albo zatrzymać nas na drodze do celu,
-
6:16 - 6:19albo zmusić do kreatywności.
-
6:20 - 6:22Po roku poszukiwań wciąż nie wiedziałam,
-
6:22 - 6:24jakich nóg powinnam użyć,
-
6:24 - 6:26nie mogłam znaleźć
żadnych pomocnych źródeł. -
6:26 - 6:29Postanowiłam, więc, zrobić je sama.
-
6:29 - 6:32Wraz z wykonawcą
złożyliśmy przypadkowe części -
6:32 - 6:35stworzyliśmy parę stóp,
w której mogłam jeździć na desce. -
6:35 - 6:37Jak widzicie,
-
6:37 - 6:45zardzewiałe śruby, guma,
drewno i neonowo różowa taśma izolacyjna. -
6:45 - 6:48I owszem, mogę zmieniać kolor paznokci.
-
6:48 - 6:49To te nogi
-
6:49 - 6:54i najlepszy prezent,
jaki mogłam otrzymać na 21. urodziny, -
6:54 - 6:56nowa nerka od mojego taty,
-
6:56 - 6:59pozwoliły mi ponownie
podążyć za marzeniami. -
6:59 - 7:01Zaczęłam jeździć na snowboardzie,
-
7:01 - 7:04wróciłam do pracy i do szkoły.
-
7:04 - 7:07W 2005 roku współzałożyłam
organizację non-profit -
7:07 - 7:10na rzecz młodych osób
niepełnosprawnych fizycznie, -
7:10 - 7:12aby umożliwić im uprawianie sportów akcji.
-
7:12 - 7:17Miałam okazję pojechać
do Afryki Południowej, -
7:17 - 7:20gdzie pomagałam zakładać buty
na tysiące dziecięcych stóp, -
7:20 - 7:21aby mogły chodzić do szkoły,
-
7:21 - 7:24a w lutym tego roku
-
7:24 - 7:28zdobyłam, dwa razy z rzędu,
złoty medal Mistrzostw Świata... -
7:28 - 7:33(Brawa)
-
7:38 - 7:43...stając się najwyżej notowaną
para-snowboardzistką na świecie. -
7:44 - 7:4711 lat temu, kiedy straciłam nogi,
-
7:47 - 7:51nie miałam pojęcia, czego oczekiwać.
-
7:51 - 7:52Ale zapytana dzisiaj,
-
7:52 - 7:55czy chciałabym zmienić swoją sytuację,
-
7:55 - 7:57musiałabym powiedzieć "nie".
-
7:57 - 8:00Brak nóg mnie nie unieruchomił,
-
8:00 - 8:02wręcz mnie uaktywnił.
-
8:02 - 8:05Zmusił mnie, abym polegała
na swojej wyobraźni -
8:05 - 8:08i wierzyła we własne możliwości
-
8:08 - 8:10i dlatego uważam,
-
8:10 - 8:13że wyobraźnia może być narzędziem
-
8:13 - 8:15do pokonywania ograniczeń,
-
8:15 - 8:18bo w umyśle możemy zrobić wszystko
-
8:18 - 8:20i być, kim chcemy.
-
8:20 - 8:26Wiara w marzenia i stawianie czoła obawom
-
8:26 - 8:29pozwalają nam żyć bez barier.
-
8:31 - 8:35I choć dziś mówimy
o innowacjach bez granic, -
8:35 - 8:40w moim życiu innowacja była możliwa
-
8:40 - 8:43właśnie przez ograniczenia.
-
8:43 - 8:47U kresu kończy się to, co pewne,
-
8:47 - 8:52ale zaczyna się wyobraźnia i historia.
-
8:53 - 8:56Chciałabym was zostawić z pewną myślą:
-
8:56 - 9:00może zamiast patrzeć
na wyzwania i ograniczenia, -
9:00 - 9:03jako na coś negatywnego, czy złego,
-
9:03 - 9:07spójrzmy na nie jak na dobrodziejstwa,
-
9:07 - 9:12dary losu, które mogą
rozbudzić wyobraźnię -
9:12 - 9:17i pomóc nam zajść dalej,
niż zakładaliśmy. -
9:17 - 9:22Nie chodzi o przełamywanie barier,
-
9:22 - 9:25tylko o ich przesuwanie,
-
9:25 - 9:27żeby zobaczyć, jak niesamowite miejsca
-
9:27 - 9:29mogą nam udostępnić.
-
9:30 - 9:31Dziękuję.
-
9:31 - 9:32(Brawa)
- Title:
- Życie bez ograniczeń
- Speaker:
- Amy Purdy
- Description:
-
W wieku 19 lat Amy Purdy straciła obie nogi poniżej kolan. A teraz... jest zawodową snowboardzistką. W swojej poruszającej prelekcji pokazuje, jak czerpać inspirację z życiowych przeszkód.
(Sfilmowano na TEDxOrangeCoast) - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:44
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Living beyond limits |
Weronika Pietrzak
Ogólnie rzecz biorąc, bardzo dobre tłumaczenie. To, co zmieniłam, to głównie drobne błędy i pomyłki, kilka rzeczy ujęłam inaczej, żeby skrócić napis. Lecąc po kolei:
- Czasem za bardzo skracasz czas wyświetlania. Fajnie, że napis znika, kiedy jest cisza, ale tych ciszy też nie może być za dużo, dajmy ludziom przeczytać co tam jest napisane, bo wszystko jest tak na styk, na 21 znaków/sekundę, a do tego te napisy są krótkie, więc człowiek zaczyna się stresować, że napis zniknie, zanim zdąży się na niego spojrzeć.
- Polska interpunkcja jest zupełnie inna niż angielska. W języku angielskim przecinki stawia się bardzo rzadko, dlatego trzeba uważać, żeby nie brakowało ich w tłumaczeniu. Bardzo często łatwiej jest coś przetłumaczyć wstawiając gdzieś zdanie wtrącone, ale ponieważ po angielsku zdanie brzmi inaczej i nie zawiera przecinków, po polsku też się o nich zapomina. Najlepiej jest sprawdzić prelekcję zdanie po zdaniu, a nie napis po napisie. Dzięki temu łatwiej wyłapać błędy, a stawianie kropek i przecinków staje się bardziej naturalne i tekst brzmi bardziej po polsku. Brakowało tez przecinków pomiędzy kilkoma cechami, kiedy wymieniałaś po kolei np. Żółte, gumowe stopy; toporne, metalowe klocki
http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Translation#Spelling_and_punctuation
- Czas wyświetlania żadnego napisu nie może przekraczać 7 sekund. Jeśli tak jest, to trzeba albo podzielić na dwa, albo skrócić czas wyświetlania (jeśli to na przykład brawa). Niestety, jak przekroczy się ten czas, nie wyświetlają się czerwone wykrzykniki, więc trzeba to sprawdzać ręcznie.
http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Translation#How_to_create_good_subtitles
- Nie stawiaj niepotrzebnych myślników na końcu linijki ani po nawiasach. Wiem, że są w transkrypcji, ale w tłumaczeniu są zbędne, pamiętaj, polska interpunkcja jest zupełnie inna.
- Uważaj na długie zdania, kilka razy pomyliłaś się w uzgadnianiu form, pewnie kilka razy coś poprawiałaś i coś zostało niezmienione, dlatego pamiętaj, żeby na koniec wszystko jeszcze raz obejrzeć. Albo dwa. Albo dziesięć.
- Uważaj na powtórzenia! W ferworze tłumaczenia często używa się tych samych słów kilka razy, tym bardziej, że w języku angielskim pewne rodzaje powtórzeń są na porządku dziennym. W tłumaczeniu trzeba zastępować powtarzające się słowa synonimami. Żeby mieć pewność, że wszystko jest ok, najlepiej na koniec jeszcze raz przeczytać i obejrzeć prelekcję. Jedno zdanie przetłumaczyłaś np. jako …młodzieży i młodych osób.. Trochę masło maślane
To be continued..
Weronika Pietrzak
- Niektóre napisy były trochę za krótkie, można połączyć takie, które mają po dwa-trzy wyrazy, a wręcz trzeba, jeśli są częścią dłuższego zdania.
- Poza tym, kilka literówek, pro snowboarder to nie parasnowboardzista, tylko profesjonalny snowboardzista i kilka innych drobnych błędów.
Podsumowując, nie bój się kombinować, składać 2 zdań w jedno, łączyć napisy, rób wszystko, żeby tekst brzmiał bardziej po polsku, naturalnie i prosto. Uważaj na powtórzenia, literówki, kompresuj napisy i będzie ok. I na koniec chciałam jeszcze powiedzieć, że strasznie mi się podobało jak przetłumaczyłaś „went flying down the mountain” jako „poszybowały w dół zbocza” a nie „zleciały z góry” albo coś w tym stylu. Tak ładnie, obrazowo, niemal poetycko brzmi ;)
I może tym optymistycznym akcentem zakończę.
Trzymaj się,
Weronika
Aneta Lasek
Jeszcze jedno pytanko - dlaczego dla języka polskiego pojawia się informacja "needs approval"? Oświeć laika, pls ;-)
Aneta Lasek
Wielkie dzięki za wszystkie wyjaśnienia :-) Było to moje pierwsze tłumaczenie dla TED-a, więc zdaję sobie sprawę, że od strony technicznej nie jestem jeszcze dostatecznie wdrożona. Z czasem, jak już lepiej poznam program i jego właściwości, pewnie uda mi się uniknąć takich błędów jak za krótki czas wyświetlania czy za krótkie napisy. Jeszcze raz dziękuję za Twój komentarz i konstruktywne uwagi. Pozdrawiam serdecznie, Aneta