Pandemi yakın geleceği nasıl şekillendirecek
-
0:00 - 0:03Chris Anderson: Hoş geldin, Bill Gates.
-
0:03 - 0:04Bill Gates: Teşekkürler.
-
0:04 - 0:07CA: Pekala. Seni burada
görmek harika, Bill. -
0:07 - 0:09Bildiğin gibi, bu pandemi
hakkında üç ay kadar önce -
0:09 - 0:10bir TED sohbeti yapmıştık
-
0:11 - 0:14ve o sırada -- sanırım Mart'ın sonuydu --
-
0:14 - 0:17ABD'de 1.000'den az,
-
0:17 - 0:20dünya çapında da
20.000'den az kişi ölmüştü. -
0:20 - 0:24Bugünkü durum ise ABD'de
yaklaşık 128.000 can kaybı, -
0:24 - 0:27dünya çapında da yarım milyondan fazla.
-
0:27 - 0:29Bu üç ay içinde oldu,
-
0:29 - 0:30üç ay içinde.
-
0:30 - 0:35Bu yılın geri kalanında neler
olabileceğine ilişkin teşhisin nedir? -
0:35 - 0:37Sen birçok modeli takip ediyorsun.
-
0:37 - 0:41Sence en iyi ve en kötü
ihtimaller neler olabilir? -
0:43 - 0:46BG: İhtimallerin aralığı,
maalesef, epey geniş. -
0:47 - 0:51Örneğin, sonbahara girdiğimizde
-
0:51 - 0:58Nisan dönemindeki en kötü ölüm oranımızla
yarışacak bir ölüm oranımız olabilir. -
0:59 - 1:01Çok fazla genç insan enfekte olursa
-
1:01 - 1:04onlar da er geç, yeniden yaşlı
insanları enfekte edecektir, -
1:04 - 1:08sonra da virüs bakım evlerine,
evsizler barınaklarına, -
1:08 - 1:12ölümün çok fazla olduğu
olduğu yerlere ulaşacaktır. -
1:12 - 1:15Muhtemelen değineceğimiz
yenilik konusunda, -
1:15 - 1:18-- tanı ve tedavi araçları, aşılar --
-
1:18 - 1:20o konuda iyi gelişmeler var
-
1:20 - 1:28ancak hiçbir şey, ABD'de güz döneminin
kötü olabileceği gerçeğini değiştirmiyor. -
1:29 - 1:34Durum, bir ay önce
beklediğimden daha kötü. -
1:34 - 1:38Eski hareketliliğimize geri
döndük, maske takmıyoruz -
1:38 - 1:47ve şimdi virüs, daha önce fazla vaka
görülmeyen şehirlere de ulaşmış durumda. -
1:48 - 1:51Yani, zorlu bir süreç olacak.
-
1:51 - 1:54Şu anki ölüm oranımızın altına
düşmemiz ihtimali söz konusu değil, -
1:54 - 1:58ki bu günde 500 ölüm demek,
-
1:58 - 2:01ancak daha önce yaşadığımız,
-
2:01 - 2:06günde 2.000'e yakın kayıp verdiğimiz
noktaya yeniden gelme riskimiz çok fazla, -
2:06 - 2:11çünkü sosyal mesafeye
ve davranış değişikliklerine -
2:11 - 2:16Nisan ve Mayıs'ta uyduğumuz
kadar uymuyoruz. -
2:16 - 2:19Ayrıca bildiğimiz gibi,
bu virüs bir miktar da mevsimsel, -
2:19 - 2:24yani sıcaklığı, nemi ve evde
geçirilen zamanı göz önüne alırsak -
2:24 - 2:27enfeksiyonun gücü, sonbahara
girdiğimizde daha kötü olacaktır. -
2:28 - 2:30CA: ABD için düşünülen olası senaryolarda,
-
2:30 - 2:34yani, sayılara bakarak bazı tahminler
yapıldığında ulaşılan sonuç, -
2:34 - 2:36eğer dikkatli olmazsak,
bu yıl bitmeden bile -
2:36 - 2:39çeyrek milyondan fazla
ölüm olacağını gösteriyor. -
2:39 - 2:46Dünya çapında da sanırım, yılın sonunda
ölü sayısı milyonlarla ifade edilebilir. -
2:46 - 2:51Yazın artan sıcaklığın bize yardımcı
olduğuna dair kanıt var mı? -
2:53 - 2:55BG: Tamamen emin değiller
-
2:55 - 3:02ancak IHME modeli, Mayıs'ta durumun neden
daha kötü olmadığını açıklayabilmek için -
3:02 - 3:08sıcaklık ve nem gibi mevsimsel
faktörleri kesinlikle kullanmak istedi. -
3:09 - 3:14Modeller, dışarıya çıkmamızın
ve hareketlilik sayılarının artmasının -
3:14 - 3:20daha fazla enfeksiyon ve ölüme
yol açmasını bekliyorlardı, -
3:20 - 3:23bu yüzden şöyle demek istediler:
-
3:23 - 3:27"Mayıs'ta ve Haziran'da durumun neden
olduğundan daha kötü olmadığını -
3:28 - 3:34anlamlandırmak için mevsimselliği
kullanmam gerekiyor." -
3:36 - 3:39Güney Yarım Küre'de bunu görüyoruz.
-
3:40 - 3:44Örneğin, mevsimleri tam
tersi şekilde yaşayan Brezilya -
3:44 - 3:48ve tüm Güney Amerika şimdi
büyük bir salgın yaşıyor, -
3:48 - 3:53Güney Afrika çok hızlı
büyüyen bir salgın yaşıyor. -
3:53 - 3:57Neyse ki Avustralya ve Yeni Zelanda'da,
yani Güney Yarım Küre'nin son ülkelerinde -
3:57 - 4:02vaka sayıları çok az ve çabalamaya
devam etmek zorunda olsalar da -
4:02 - 4:09"On vakamız var, bu büyük bir
sorun. Bunu çözmeliyiz," diyorlar. -
4:09 - 4:14Bunlar, sayıları düşürmeyi
başaran harika ülkelerden bazıları, -
4:14 - 4:18öyle ki testler, karantina ve temas takibi
-
4:18 - 4:23sayıları sıfıra yakın tutma
konusunda işlerine yarıyor. -
4:23 - 4:27CA: Nüfus yoğunluğunun daha düşük olması
-
4:27 - 4:30ve izolasyonun daha kolay
olması da yardımcı olmuştur. -
4:30 - 4:32Bununla beraber, zekice politikaları var.
-
4:32 - 4:37BG: Her şey üstel değerlerle gelişiyor,
yani biraz iyi çalışma çok yol katediyor. -
4:37 - 4:39Bu iş çizgisel değil.
-
4:39 - 4:46Vaka sayınız ABD'deki kadar fazlaysa
temas takibi yapmak çok önemli -
4:46 - 4:48ancak vaka sayısını sıfırlamaz.
-
4:48 - 4:53Düşük sayılarda kalmanıza yardım eder
ancak bu çok zorlayıcı olur. -
4:53 - 4:56CA: Yani Mayıs ve Haziran'da,
-
4:56 - 4:59ABD'deki sayılar bazı modellerin
tahmin ettiğinden daha iyiydi -
4:59 - 5:03ve bunun sebebinin kısmi olarak
hava sıcaklığı olduğu varsayılıyor. -
5:03 - 5:11Şu an ABD'de gördüklerimizi, endişe verici
bir vaka artışı olarak tanımlar mıydın? -
5:12 - 5:13BG: Doğru.
-
5:14 - 5:21Örneğin, New York bölgesinde vakalar
bir miktar azalmaya devam ediyor -
5:21 - 5:26ama ülkenin diğer kısımlarında,
şu an özellikle de Güney'de -
5:26 - 5:29bunu dengeleyen artışlar var.
-
5:29 - 5:32Ayrıca bu bölgelerdeki gençlerde
testlerin pozitif çıkma oranı -
5:32 - 5:39bazı riskli bölgelerde
gördüğümüzden daha fazla. -
5:39 - 5:47Açıkça görülüyor ki gençlerin
hareketliliği yaşlılardan daha çok arttı. -
5:47 - 5:51Yani yaş yapısı şu an çok genç
-
5:51 - 5:57ancak maalesef çok kuşaklı haneler
ve bakımevleri çalışanları yoluyla, -
5:57 - 6:03hem etkinin ortaya çıkışındaki gecikme
hem de bulaşıcılığın artması ile -
6:03 - 6:07yaşlılara geri dönecek
ve ölüm oranı tekrar artacak, -
6:07 - 6:15şimdi 2.000'lerden 500'lere
düşmüş durumda olsa bile. -
6:16 - 6:17CA: Bunun bir sebebi de
-
6:17 - 6:22vaka sayıları ile ölüm sayıları arasında
üç haftalık bir gecikme olması mı? -
6:22 - 6:24Belki de kısmi olarak,
-
6:24 - 6:27bazı etkili müdahalelerin yapılmasından
-
6:27 - 6:29ve artık daha bilgili olduğumuz için
-
6:29 - 6:34genel ölüm oranının biraz düşmesi
olasılığını görebildiğimizden mi? -
6:35 - 6:40BG: Evet, aşırı yüklenme olmadığında
ölüm oranı her zaman daha düşük. -
6:40 - 6:44Hastanelere aşırı yüklenme
olduğunda İtalya, İspanya -
6:44 - 6:48hatta ilk zamanlarda New York
ve kesinlikle Çin -- -
6:49 - 6:56buralarda oksijen gibi çok temel
şeyleri bile sağlamaya imkan yoktu. -
6:57 - 7:00Birleşik Krallık'ta yapılan, vakfımız
tarafından finanse edilen bir çalışma -
7:00 - 7:04iyileştiriciliği kanıtlanmış
olan remdesivir dışında -
7:04 - 7:06işe yarayan bir madde buldu.
-
7:06 - 7:15Bu deksametazon ve ağır hastalarda
ölüm riskini yüzde 20 düşürüyor. -
7:15 - 7:20Bu konularda yapılmış epey plan var.
-
7:20 - 7:26Hidroksiklorokin hiç pozitif veri
oluşturmadı, yani o bitmek üzere. -
7:26 - 7:29Hâlâ devam eden birkaç deneme var
-
7:29 - 7:31ancak şu an denenen
şeylerin listesini düşünürseniz, -
7:31 - 7:36ki bunlara monoklonal
antikorlar da dahil, -
7:36 - 7:39sonbahar için daha çok aracımız olacak.
-
7:39 - 7:43Yani ölüm oranından
konu açılmışken iyi haber şu: -
7:43 - 7:50Bazı yenilikleri çoktan yaptık ve çok
daha fazlası gelecek, sonbaharda bile. -
7:50 - 7:53Monoklonal antikorları
denemeye başlamalıyız, -
7:53 - 7:58beni en çok heyecanlandıran tedavi bu.
-
7:58 - 8:01CA: Aslında birazdan sana
bunun detaylarını soracağım -
8:01 - 8:04ama ölüm oranları konusunu
toparlayacak olursak -- -
8:04 - 8:06İyi işleyen bir sağlık
sistemini ele alalım, -
8:06 - 8:09örneğin hastanelerin aşırı
dolu olmadığı haliyle ABD, -
8:09 - 8:17sence burada şu an tüm vakalar içinde
ölüm yüzdesi yaklaşık olarak nedir? -
8:17 - 8:20Yüzde birin altında olabilir mi?
-
8:20 - 8:23BG: Her vaka tespit edildiyse, evet.
-
8:23 - 8:26Yüzde birin kesinlikle altındadır.
-
8:26 - 8:31İnsanlar yüzde 0,4 veya 0,5
olarak tahmin ediyor. -
8:31 - 8:35Asemptomatik geçirenleri
de hesaba katarsak -
8:35 - 8:39muhtemelen 0,5'in de
altındadır ve bu iyi bir haber. -
8:39 - 8:43Ölüm oranı yüzde beş de olabilirdi.
-
8:44 - 8:47Bu hastalığın bulaşma dinamikleri,
-
8:47 - 8:54uzmanların tahmin
ettiğinden bile daha karışık. -
8:54 - 8:59Asemptomatik ve semptom
öncesi bulaşım miktarı -
8:59 - 9:04ve "Galiba öksürüyorum," diye fark
edilebilen bir tür öksürme olmaması -- -
9:04 - 9:06çoğu solunum hastalığı öksürük yapar.
-
9:06 - 9:09Bunun erken dönemlerde
yaptığı ise öksürük değil, -
9:09 - 9:13şarkı söylemek, gülmek, konuşmak --
-
9:13 - 9:17hatta, özellikle süper yayıcılar, yani
çok yüksek viral yük taşıyan insanlar -
9:17 - 9:19virüsü bu şekilde yayıyor.
-
9:19 - 9:22Bu çok yeni bir şey.
-
9:22 - 9:26Uzmanlar bile
"Bu bizi gafil avladı," diyor. -
9:26 - 9:30Asemptomatik yayılım miktarı
ve öksürük olmaması -
9:30 - 9:34grip ve tüberkülozda pek
görülen şeyler değil. -
9:34 - 9:37CA: Evet, bu virüsün
şeytani bir kurnazlığı. -
9:37 - 9:43Peki, asemptomatik bulaş,
toplam bulaşın yüzde kaçına denk geliyor? -
9:44 - 9:49Tüm bulaşın yarısının semptom öncesi
bulaş olduğuna dair bazı sayılar duydum. -
9:50 - 9:53BG: Evet, eğer semptom
öncesi olanlar sayılırsa -
9:53 - 9:57birçok araştırma bunun
yüzde 40 olduğunu gösteriyor -
9:57 - 10:01ve bir de hiç semptom göstermeyenler var.
-
10:01 - 10:05Üst solunum yoluna geçen
virüs miktarı biraz bağlantısız. -
10:05 - 10:09Bazı insanların buralarında çok virüs
olup akciğerlerinde çok az olabilir -
10:09 - 10:14ve kötü semptomlara yol açan şey
akciğerinize aldığınız virüs -- -
10:14 - 10:17ve diğer organlara
ama çoğunlukla akciğerler -- -
10:17 - 10:19ve bu noktada tedaviye ihtiyacınız oluyor.
-
10:19 - 10:21Yani, bulaş bakımından en kötü senaryo
-
10:21 - 10:27üst solunum yolunda çok fazla virüs olup
akciğerinde neredeyse hiç olmayan kişiler, -
10:27 - 10:29çünkü hastaneye gitmiyorlar.
-
10:30 - 10:31CA: Doğru.
-
10:31 - 10:36Bu durumda asemptomatikleri
semptom öncesi olanlara eklersek -
10:36 - 10:41bulaşın yüzde 50'den fazlası semptom
göstermeyen insanlardan mı kaynaklanıyor? -
10:41 - 10:45BG: Bulaşı ölçmek daha zor.
-
10:45 - 10:52Bazı noktaları tespit edebiliyoruz
ancak aşıyla ilgili büyük bir soru bu: -
10:52 - 10:56Aşı, hastalığı önlemesinin yanında,
-
10:56 - 10:58ki bunu denemeler gösterecek,
-
10:58 - 11:01kişinin hastalığı başkasına
bulaştırmasını da engelliyor mu? -
11:01 - 11:05CA: Bu aşıyla ilgili önemli
bir soru, bunu konuşalım -
11:05 - 11:06ama oraya gelmeden,
-
11:06 - 11:10son birkaç ayda virüsle ilgili, onunla
savaşma yollarımızı etkileyecek olan -
11:10 - 11:14başka sürpriz bilgilerle karşılaştık mı?
-
11:15 - 11:20BG: Hâlâ süper yayıcıların
ayırt edici özelliklerini, -
11:20 - 11:22genel profillerini tanımlayamadık
-
11:22 - 11:23ve belki de hiç yapamayacağız.
-
11:23 - 11:25Belki de rastgele olan bir şeydir.
-
11:25 - 11:28Eğer onları saptayabilseydik --
-
11:28 - 11:34bulaşın çoğundan, virüs yükü çok
fazla olan bu birkaç insan sorumlu -
11:34 - 11:39ama maalesef, bunu henüz çözemedik.
-
11:39 - 11:40Bu bulaşma yoluna göre,
-
11:40 - 11:46eğer hiç kimsenin konuşmadığı bir
odadaysanız çok daha az bulaş olur. -
11:46 - 11:49Bu yüzden uçaklarda bulaş olsa bile,
-
11:49 - 11:54sadece yakınlık ölçümüne bakarak
bekleyeceğinizden çok daha az -
11:54 - 11:59çünkü uçakta, koro veya restoran benzeri
kapalı bir ortamda olacağından -
11:59 - 12:06çok daha az yüksek sesli konuşma olur
ve böyle bir ortamda solumazsınız. -
12:06 - 12:12CA: Uçağa binip maske takmayı reddeden
birinin etiği hakkında ne düşünüyorsun? -
12:12 - 12:15BG: Eğer uçağın sahibi onlarsa sorun yok
-
12:15 - 12:21ama uçakta başkaları da varsa
o insanları tehlikeye atmak demek. -
12:21 - 12:28CA: Salgının başlarında, DSÖ insanlara
maske takmaları önerisinde bulunmadı -
12:28 - 12:33çünkü ön saflardaki sağlık çalışanlarına
yetmeyeceğinden endişeleniyorlardı. -
12:33 - 12:38Şimdi bakıldığında bu yaptıkları
çok büyük bir hata mıydı? -
12:38 - 12:40BG: Evet.
-
12:40 - 12:46Tüm uzmanlar maskenin
önemi konusunda pişman -- -
12:46 - 12:49burada konu yine asemptomatiklere geliyor.
-
12:49 - 12:55Eğer insanlar Ebola'daki gibi
çok semptomatik olsalardı, -
12:55 - 13:00o zaman farkında olurdunuz
ve kendinizi izole ederdiniz, -
13:00 - 13:03yani maske gibi bir şeye
ihtiyacınız olmazdı. -
13:03 - 13:06Maskenin önemi düşünülünce
-
13:06 - 13:12tıbbi maskelerin normal maskelerden
ayrı bir tedarik zincirinin olması, -
13:12 - 13:15normal maskelerin üretiminin
kolayca yükseltilebilecek olması, -
13:15 - 13:21maske ile semptom öncesi ve asemptomatik
bulaşın önlenebilecek olması -- -
13:21 - 13:26yani bu bir hataydı
ama komplo değildi. -
13:26 - 13:29Şimdi daha çok bilgi sahibiyiz.
-
13:29 - 13:32Şu an bile, maskelerin faydası
konusundaki hata çubuklarımız -
13:32 - 13:34kabul etmek istediğimizden fazla
-
13:34 - 13:36ama yine de kayda
değer bir faydaları var. -
13:37 - 13:41CA: Pekala, topluluğumuzdan
gelen bazı soruları alacağım. -
13:43 - 13:44Ekrana koyalım.
-
13:45 - 13:51Jim Pitofsky soruyor: "Sizce normalleşme
çalışmaları ABD için çok mu erken, -
13:51 - 13:54eğer öyleyse, pandemi konusunda
sorumlu davranmak kaydıyla -
13:54 - 13:56ne kadar ileri gidilmeli?"
-
13:58 - 14:02BG: Bu soru, örneğin okula
gitmenin yararları ile -
14:02 - 14:10gidenlerin hastalanma riski arasında
nasıl ödünleşim yaptığınız sorusu -- -
14:10 - 14:13bunlar gerçekten zor sorular.
-
14:13 - 14:19Hiçbir insanın çıkıp
-
14:19 - 14:24"Bu ödünleşimi nasıl yapacağımızı
biliyorum," diyebileceğini sanmıyorum. -
14:24 - 14:28Bulaşın nerelerde sık
olduğunu anlayabildiğimizi, -
14:28 - 14:31gençlerin de enfekte olabildiğini
-
14:31 - 14:36ve çok kuşaklı bulaş zincirinin
bir parçası olduklarını düşününce -
14:36 - 14:38bu ihtimali çıkarmalıyız.
-
14:38 - 14:43Eğer yalnızca sağlık açısından düşünürsek
gereğinden fazla normalleştik. -
14:43 - 14:47Akıl sağlığı bakımından
-
14:47 - 14:54veya aşılara ulaşım gibi normal sağlık
hizmetleri bakımından düşünüldüğünde -
14:54 - 14:56normalleşmenin faydaları var
-
14:56 - 15:02ancak bence normalleşmenin bir
kısmı faydadan çok risk yarattı. -
15:02 - 15:05Örneğin barları bu kadar erken açmak,
-
15:05 - 15:08bu gerçekten akıl sağlığı için
çok mu önemliydi? -
15:08 - 15:09Belki de değildi.
-
15:09 - 15:13Bence normalleşme
konusunda pek başarılı olamadık -
15:14 - 15:19ve eminim ki araştırmalar yaptıkça
-
15:19 - 15:25bu kadar hızlı normalleşmememiz
gerektiğini fark edeceğiz. -
15:25 - 15:27Bir yandan da okul durumu var,
-
15:27 - 15:30bugün burada otururken bile
-
15:30 - 15:35şehir içindeki okulların
sonbahar planı ile ilgili, -
15:35 - 15:43bu konudaki ödünleşimlerle ilgili net bir
siyah ya da beyaz görüşe sahip olamam. -
15:44 - 15:50Çocukların okula gitmesine izin
vermenin çok büyük yararları var -
15:50 - 15:54ama risk nasıl ölçülebilir ki?
-
15:54 - 15:57Fazla vakası olmayan bir şehirdeyseniz
-
15:57 - 16:01ben yararın muhtemelen
orada olduğunu söylerdim -
16:01 - 16:03ama bu şaşırabileceğiniz
anlamına da gelir. -
16:04 - 16:07Vakalar artabilir ve bu sefer
bunu değiştirmeniz gerekir -
16:07 - 16:08ki kolay bir şey değil.
-
16:08 - 16:11Benim düşünceme göre, ABD genelinde
-
16:11 - 16:16okulları açmanın iyi bir ödünleşim
olmayacağı çok yer olacaktır. -
16:16 - 16:23Bu hastalık, adaletsizliğin her
boyutunu daha da kötüleştirdi: -
16:23 - 16:31iş türü, internet bağlantısı, okulun
çevrimiçi eğitim yapabilme gücü. -
16:31 - 16:34Beyaz yakalı çalışanlar --
-
16:34 - 16:36insanlar itiraf etmekten utansa da
-
16:36 - 16:43bazıları şimdi daha üretken, evde
çalışmanın yarattığı esnekliği seviyorlar -
16:43 - 16:47ve diğer insanların birçok yönden zor
durumda olduğunu bildiğinizde, -
16:47 - 16:50ki çocuklarının okula
gitmemesi buna dahil, -
16:50 - 16:53bu çok kötü bir his.
-
16:53 - 16:55CA: Kesinlikle. Sıradaki soruyu alalım.
-
16:55 - 16:57[Nathalie Munyampenda] "Rwanda'da,
-
16:57 - 17:00bizim için fark yaratan şey erken
müdahale politikaları oldu. -
17:00 - 17:03Bu noktada, ABD için ne tür
politika müdahaleleri önerirsiniz?" -
17:03 - 17:06Bill, senin koronavirüs
lideri olarak atanıp -
17:06 - 17:10halka konuşma yapma yetkisi
alacağın günün hayalini kuruyorum. -
17:10 - 17:12Sen ne yapardın?
-
17:14 - 17:22BG: Benim ve vakfın temel
uzmanlık alanı yenilik araçları. -
17:23 - 17:27Açıkça görülüyor ki, bazı normalleşme
politikaları gereğinden fazla cömert -
17:27 - 17:35ancak bu sonuca herkesin
varabileceğini düşünüyorum. -
17:36 - 17:37Liderliğe ihtiyaç var,
-
17:37 - 17:43hâlâ büyük bir sorunumuz
olduğunu kabul etmek -
17:43 - 17:47ve bunu siyasi bir şeye çevirip
-
17:47 - 17:52"Bu yaptığımız şey harika
olmadı mı?" dememek gerek. -
17:52 - 17:53Hayır, harika değil
-
17:53 - 17:58ancak pek çok insan bu
durumda, uzmanlar da dahil -- -
17:58 - 18:00anlamadıkları birçok şey var
-
18:00 - 18:05ve herkes, nasıl bir adım
atmış olursa olsun -
18:05 - 18:07bunu bir hafta önce
yapmış olmayı diliyor. -
18:08 - 18:19Yenilik araçları, vakfın antikorlar
ve aşılarla ilgili çalışmaları, -
18:19 - 18:21bizim uzman olduğumuz konu bu.
-
18:21 - 18:24Özel sektör alanının dışındayız,
-
18:24 - 18:28bu yüzden seçtiğimiz tüm
hükûmetlerle ve şirketlerle -
18:28 - 18:30tarafsız olarak çalışma olanağımız var.
-
18:30 - 18:33Özellikle başabaş noktası ürünlerinde,
-
18:33 - 18:35kaynaklar hangisi için kullanılmalı?
-
18:35 - 18:39Bunun için bir piyasa sinyali yok.
-
18:39 - 18:45Uzmanlar "Tamam, bu antikor üretimi hak
ediyor, şu aşı üretime layık," demeli, -
18:45 - 18:50çünkü ikisi için de sınırlı imalatımız var
-
18:50 - 18:54ve bu şirketlerarası olacak, ki
normalde bu asla olmaz. -
18:54 - 18:56Normalde bir şirket icat eder
-
18:56 - 19:00ve sen de, en iyi seçimden en
yüksek hacmi elde etmek için -
19:00 - 19:03birçok şirketin üretim
tesisini kullanırsın. -
19:04 - 19:07Yani ben böyle şeyleri koordine ederim
-
19:07 - 19:12ancak yenilik tarafını
motive etmenin yanında -
19:12 - 19:14bizi gelişmelerden haberdar edebilecek,
-
19:14 - 19:19gerçekçi olacak ve bize doğru davranışı
gösterecek bir lidere ihtiyacımız var. -
19:20 - 19:23CA: Gerçekten bu konudaki
konuşmalarına bakınca -
19:23 - 19:24sen de uzman diplomat olmalıymışsın.
-
19:24 - 19:27Buradaki sıkıntıyı da takdir ediyorum.
-
19:27 - 19:30Anthony Fauci'yle düzenli
olarak görüşüyorsun, -
19:30 - 19:35o da çoğu insanın görüşüne
göre bu konuda bilge bir ses -
19:35 - 19:37ama onun da bir noktada
eli kolu bağlı değil mi? -
19:37 - 19:42Bu koşullarda normalde oynayabileceği
rolün tamamını oynamaya izni yok. -
19:43 - 19:49BG: Doktor Fauci, konuşma yetkisinin
olduğu bir zamanda ortaya çıktı -
19:49 - 19:53ve ifadeleri gayet gerçekçi
olmasına rağmen -- -
19:53 - 19:57alanında saygın biri olarak,
o şekilde açıkça konuşmaya hakkı vardı. -
19:57 - 20:02Genelde böyle durumlarda
temel sözcü CDC olur. -
20:03 - 20:05Böyle bir zorunluluk yok
-
20:05 - 20:12ancak önceki sağlık krizlerinde CDC'deki
uzmanların sözcü olmasına izin verilmişti. -
20:12 - 20:14Onlar bu işler için eğitim aldı,
-
20:14 - 20:20bu yüzden bu olayda CDC yerine
Fauci'ye güvenmek zorunda olmamız -
20:20 - 20:22alışılagelmiş bir durum değil.
-
20:22 - 20:26Fauci dinlenmeli, o harika bir araştırmacı
-
20:26 - 20:29ve özellikle aşılar
konusunda çok tecrübeli. -
20:29 - 20:37Bazı yönlerden, kapsamlı tavsiyeler verme,
yani epidemiyoloji tavsiyeleri verme -
20:37 - 20:39ve bunları doğru şekilde
açıklama pozisyonuna geçti. -
20:39 - 20:44Gerektiğinde "Burada bir
ikinci dalga olabilir, -
20:44 - 20:47o yüzden bu şekilde
davranmalıyız," diyebildi. -
20:47 - 20:53Sesinin duyulmasına izin
verilmesi şahane oldu. -
20:54 - 20:55CA: Bazen.
-
20:55 - 20:57Sıradaki soruyu alalım.
-
21:01 - 21:04Nina Gregory, "Aşının
bulunduğunu varsayarsak -
21:04 - 21:08siz ve vakfınız, hangi ülkede
ilk aşılamanın yapılacağıyla ilgili -
21:08 - 21:10etik soruları nasıl değerlendiriyorsunuz?"
-
21:10 - 21:15Bill, belki bu fırsatı,
aşı arayışının nerede olduğundan -
21:15 - 21:20ve bu konudaki haberleri değerlendirirken
düşünmemiz gereken anahtar noktalardan -
21:20 - 21:22bahsetmek için kullanabilirsin.
-
21:22 - 21:28BG: Eğer işe yararlarsa
şimdilik üç aşı var: -
21:28 - 21:34İlki Moderna, maalesef
üretimi kolay olmayacak, -
21:34 - 21:38o yüzden işe yararsa
çoğunlukla ABD odaklı olacak. -
21:39 - 21:43Diğer ikisi de Oxford'dan gelen
AstraZeneca ve Johnson and Johnson. -
21:43 - 21:45Bunlar en erken bulunan üç tanesi.
-
21:45 - 21:48Hayvanlardan gelen verilerimiz var,
-
21:48 - 21:54potansiyel olarak iyi
görünse de kesin değil, -
21:54 - 21:57özellikle de yaşlılarda işe yarayıp
yaramayacağı kesin değil. -
21:57 - 22:00Önümüzdeki birkaç ayda
da insan verilerimiz olacak. -
22:00 - 22:06Bu üçü güvenlik ve etkinlik
denemeleriyle sınırlandırılacak, -
22:06 - 22:10yani istediğimiz sayıda olmasa
da, bunları imal edebileceğiz. -
22:10 - 22:13Bunları bu yıl bitmeden imal edebileceğiz.
-
22:13 - 22:15Üçüncü aşamanın başarılı olup olmayacağı
-
22:15 - 22:19ve bunun yıl bitiminden önce tamamlanıp
tamamlanmayacağı konusunda -
22:19 - 22:22pek iyimser olamam.
-
22:22 - 22:28Üçüncü aşama, aşının güvenlik ve etkinlik
profilinin iyice değerlendirildiği aşama. -
22:28 - 22:29İşte bunlara başlanacak.
-
22:29 - 22:34Başka yaklaşımlar kullanan
dört veya beş aşı daha var, -
22:34 - 22:36bunların süreci de üç
dört ay geriden geliyor: -
22:36 - 22:41Novavax, Sanofi, Merck.
-
22:41 - 22:47Bunların çoğu için fabrika
kapasitelerini finanse ediyoruz, -
22:47 - 22:53bu konuda karmaşık müzakereler sürüyor --
-
22:53 - 22:57Düşük ve orta gelirli denen,
-
22:57 - 23:01daha yoksul ülkelere ayrılmış
fabrikalar açma amacı var. -
23:01 - 23:10AstraZeneca ve Johnson and Johnson gibi
ölçeklenebilir ürünlere odaklanacağız, -
23:10 - 23:11bunların maliyeti daha az
-
23:11 - 23:15ve kuracağınız tek bir fabrika
600 milyon doz üretebiliyor. -
23:15 - 23:21Yani birçok aşı yapısı
potansiyel aşamada. -
23:21 - 23:25Bu yıl bitmeden önce
tamamlanmasını beklemiyorum. -
23:25 - 23:27Bu gerçekten en iyi ihtimal.
-
23:27 - 23:31Şimdi seçenekler birkaç aşı yapısına indi
-
23:31 - 23:35ve genelde yüksek hata oranı beklenir.
-
23:36 - 23:40CA: Bill, eğer sen ve vakfın
bu resimde olmasaydınız -
23:41 - 23:44piyasa dinamikleri, iyi bir
aşı adayı ortaya çıktığı anda -
23:44 - 23:53zengin ülkelerin tüm mevcut arzı havada
kapıştığı bir duruma yol açar mıydı? -
23:53 - 23:55Bunları üretmek zaman alıyor
-
23:55 - 23:59ve yoksul ülkelere pek bir şey kalmazdı --
-
23:59 - 24:02ancak senin, etkili bir
şekilde yaptığın şey, -
24:02 - 24:07bu adaylardan bazılarına üretim
garantisi ve imkanı vererek -
24:07 - 24:13en azından ilk aşı
ünitelerinin bir kısmının -
24:13 - 24:16yoksul ülkelere gitmesini
mümkün kılmak mı? -
24:16 - 24:17Bu doğru mu?
-
24:17 - 24:19BG: Bunu tek yapan biz değiliz ama doğru,
-
24:19 - 24:21merkezi rolü biz oynuyoruz,
-
24:22 - 24:28CEPI, yani Epidemik Hazırlık Koalisyonu
adını verdiğimiz grubumuz da bizimle. -
24:28 - 24:32Avrupa liderleri de bunu onaylıyor.
-
24:32 - 24:36Bizim, bir yapıya bakıp şu soruları
sorabilecek uzmanlığımız var: -
24:36 - 24:39"Dünyanın neresinde bunu
yapabilecek kapasitede bir fabrika var? -
24:39 - 24:42İlk parayı hangisine yatırmalıyız?
-
24:42 - 24:47Sermayeyi birinden diğerine aktarma
kararımız için gereken ölçüt ne olmalı?" -
24:47 - 24:56Bu işlerden anlayan bazı özel sektör
çalışanlarını bünyemizde barındırdığımız -
24:56 - 25:00ve bu konularda güvenilen
bir taraf olduğumuz için -
25:00 - 25:05işin çoğunu, özellikle de üretim
kısmını koordine edebiliyoruz. -
25:05 - 25:10Genelde, ABD'den beklenen bunu
küresel bir sorun olarak kabul etmesi -
25:11 - 25:12ve müdahale etmesi.
-
25:12 - 25:18Şimdiye kadar, bu yönde bir eylem olmadı.
-
25:18 - 25:22Kongre'deki ve yönetimdeki insanlarla
-
25:22 - 25:25bir sonraki yardım fonunun
ne zaman geleceğini, -
25:25 - 25:28belki bu paranın yüzde birini
-
25:28 - 25:32tüm dünyaya yardım edebilecek araçlar için
harcayabileceğimizi konuşuyorum. -
25:32 - 25:37Yani bu mümkün ama pek şansı yok.
-
25:37 - 25:42Buradaki boşluk, dünyanın
buna pek alışık olmaması. -
25:42 - 25:46Birçok insan, bizim vakfımız
da dahil, devreye giriyor, -
25:46 - 25:52yüksek ölüm yüzdeleri, olumsuz etkiler
ve sağlık sistemlerinin çökmesi gibi -
25:52 - 26:00sorunlardan muzdarip olacak yoksul ülkeler
için de bir strateji bulmaya çalışıyorlar. -
26:00 - 26:03Avrupa ve ABD'de yüksek ölüm
sayıları görmemize rağmen -
26:03 - 26:07ölümlerin çoğu gelişmekte
olan ülkelerde olacak. -
26:07 - 26:09CA: Keşke bir casus olup
-
26:09 - 26:12Melinda ve seni bu konuda
konuşurken dinleyebilseydim -
26:12 - 26:21Ne yaptığını bilmesi gereken liderler
tarafından işlenen tüm ahlaki "suçlar" -- -
26:21 - 26:25Demek istediğim, maske takma
konusunda örnek olmamak başka, -
26:25 - 26:32ortak bir düşman varken ve tüm insanlık
olarak cevap vermemiz gerekirken -
26:32 - 26:36dünyaya yardım etmeye yanaşmamak
-
26:36 - 26:37ve hatta bunun yerine,
-
26:38 - 26:45uluslar arasında, aşı için savaşmak gibi,
yakışıksız çekişmeler başlatmak başka. -
26:45 - 26:51Bu çok -- elbette, tarih bunu
acımasızca yargılayacaktır. -
26:51 - 26:54Bu çok mide bulandırıcı.
-
26:55 - 26:57Öyle değil mi? Bir şey mi kaçırıyorum?
-
26:57 - 27:02BG: İşler bu kadar siyah beyaz değil.
-
27:02 - 27:07Şu ana kadar ABD, temel aşı
araştırmalarını fonlamak için -
27:07 - 27:10tüm ülkelerden fazla para harcadı
-
27:11 - 27:14ve bu araştırmalar kısıtlanmış değil.
-
27:14 - 27:19"Eğer paramızı alıyorsan ABD'ye kâr
payı vermelisin," diyen bir imtiyaz yok. -
27:19 - 27:22Aslında, araştırmanın finanse
edildiği derecede veriyorlar, -
27:22 - 27:24bu herkes için geçerli.
-
27:24 - 27:26Fabrikaların finanse edildiği
derecede ise, sadece ABD için. -
27:26 - 27:31Bu işi zorlaştıran şey ise,
tüm küresel sağlık sorunlarında -- -
27:31 - 27:34çiçek hastalığı eradikasyonuna
ABD öncülük etti, -
27:34 - 27:39çocuk felci eradikasyonu
konusunda ABD liderdi, -
27:39 - 27:45elbette CDC, DSÖ, Rotary, UNICEF
ve vakfımız gibi partnerlerle birlikte. -
27:45 - 27:48Yani dünya -- HIV konusunda da,
-
27:48 - 27:53Başkan Bush'un liderliğinde --
ancak bu çift taraflı bir şeydi, -
27:53 - 27:56PEPFAR denilen şey de inanılmazdı.
-
27:56 - 27:59Bu on milyonlarca hayat kurtardı.
-
27:59 - 28:03Durum şu ki, dünya her zaman ABD'den,
-
28:03 - 28:05en azından masanın
başında oturmasını bekledi, -
28:05 - 28:11finansal ve stratejik olarak ne yapılacak,
fabrikalar dünyaya nasıl yayılacak -- -
28:11 - 28:15bunlar sadece enfeksiyonun
ABD'ye geri dönmesini önlemek -
28:15 - 28:17veya küresel ekonomiyi
canlı tutmak için olsa bile, -
28:17 - 28:22ki ABD'deki işlerin ABD dışında
talep görmesi de iyi bir şey. -
28:22 - 28:24Yani dünyanın tavrı biraz --
-
28:24 - 28:27neyin işe yarayıp yaramayacağı
hakkında belirsizlikler var -
28:27 - 28:31ve dünya "Peki, burada
yetkili kim?" diye soruyor. -
28:31 - 28:35Şu ana kadar en kötü
şey DSÖ'den çekilmekti. -
28:36 - 28:43Umarım bir noktada bu
zorluğa bir çözüm bulunur, -
28:44 - 28:48çünkü DSÖ'nün sağlayacağı
koordinasyona ihtiyacımız var. -
28:49 - 28:52CA: Başka bir soru alalım.
-
28:56 - 28:59Ali Kashani, "Dünya çapında,
pandemiyle başa çıkma konusunda -
28:59 - 29:02özellikle başarılı bulduğunuz
bir model var mı?" -
29:04 - 29:08BG: Erken önlem almak dışında,
bazı etkileyici uygulamalar da var. -
29:08 - 29:14Örneğin testi pozitif çıkanları alıp
nabız oksimetrelerini takip ediyorsunuz. -
29:15 - 29:18Bu, kandaki oksijen doygunluğu
seviyesini gösteriyor -
29:18 - 29:20ve gerçekten çok ucuz bir detektör.
-
29:20 - 29:23Böylece onları hastaneye erken
yatırmanız gerektiğini anlıyorsunuz. -
29:23 - 29:30Tuhaf bir şekilde, hastalar durumlarının
ağırlaşmak üzere olduğunu hissetmiyor. -
29:30 - 29:35İlginç bir fizyolojik sebebi var
ama detayına girmeyeceğim. -
29:35 - 29:42Almanya hastalarını bu şekilde takip
ederek vaka ölüm oranlarını düşük tuttu. -
29:43 - 29:46Elbette, tıbbi tesisler
konusuna gelecek olursak -
29:46 - 29:51ilk günlerde, kesinlikle
iyi niyetle de olsa -
29:51 - 29:56solunum cihazlarının gereğinden fazla
ve yanlış modda kullanıldığını öğrendik. -
29:56 - 30:03Yani doktorlar tedavi konusunda
şimdi daha akıllıca davranıyor. -
30:03 - 30:05Bence bunların çoğu küresel.
-
30:05 - 30:10Nabız oksimetresi erken bir indikatör
olarak daha yaygın kullanılacak -
30:10 - 30:12ama bunun öncüsü Almanya.
-
30:12 - 30:18Şimdi de tabii, deksametazon --
neyse ki ucuz bir şey, oral -
30:18 - 30:20ve üretimini artırmak mümkün.
-
30:20 - 30:23Bu da küresel olacak.
-
30:25 - 30:32CA: Bill, senin için kişisel olarak tüm bu
sürecin nasıl geçtiğini sormak istiyorum, -
30:32 - 30:38çünkü tuhaf bir şekilde, bu
konudaki tutkun ve iyi niyetin -
30:38 - 30:44seninle bir an bile geçirmiş
biri için çok açık olsa da -
30:44 - 30:48dışarıda senin hakkında
çılgın komplo teorileri var. -
30:48 - 30:53Zignal adında, sosyal medya alanını
takip eden bir şirketten kontrol ettim. -
30:53 - 30:57Diyorlar ki, şu ana kadar,
sadece Facebook üzerinde -
30:57 - 31:01seni virüsle ilgili bir tür
komplo teorisiyle bağdaştıran -
31:02 - 31:07dört milyondan fazla gönderi paylaşılmış.
-
31:07 - 31:13Okuduklarıma göre, bir ankete katılan
Cumhuriyetçilerin yüzde 40'ından fazlası -
31:13 - 31:19senin halka sunacağın aşının her nasılsa
insanların içine bir mikroçip yerleştirip -
31:19 - 31:22konumlarını takip edeceğine inanıyormuş.
-
31:22 - 31:26Bu sayılara inanamıyorum.
-
31:27 - 31:30Bazı insanlar bunu
gayet ciddiye de alıyor -
31:30 - 31:35ve hatta bazıları Fox News'te de çıktı.
-
31:35 - 31:42Bazı insanlar bunu, gerçekten korkunç
tehditler yağdıracak kadar ciddiye alıyor. -
31:42 - 31:46Bunu kafana takmamak
konusunda iyi iş çıkarıyorsun -
31:46 - 31:49ama gerçekten, kaç kişi böyle
bir pozisyona düşmüştür ki? -
31:49 - 31:51Bununla nasıl baş ediyorsun?
-
31:51 - 31:56Nasıl bir dünyada yaşıyoruz ki böyle
yanlış bilgiler ortalıkta dolaşabiliyor? -
31:57 - 31:58Bunu düzeltmek için ne yapabiliriz?
-
32:00 - 32:03Emin değilim.
-
32:05 - 32:11Komplo teorilerinin
olması da çok yeni bir şey. -
32:11 - 32:14Microsoft hakkında da münakaşalar oldu
-
32:14 - 32:17ama onlar en azından
gerçek dünyayla bağlantılıydı. -
32:17 - 32:20Microsoft gereğinden fazla mı çöktü?
-
32:20 - 32:22Kesinlikle antitröst problemlerimiz oldu
-
32:22 - 32:25ama en azından bunların
ne olduğunu biliyordum. -
32:25 - 32:31Bu çıktığında ise, söylemeliyim ki
ilk tepkim dalga geçmek oldu. -
32:31 - 32:37İnsanlar bunun uygunsuz olduğunu
çünkü durumun ciddi olduğunu söylediler, -
32:37 - 32:42insanların aşı olma isteğini
kırabileceğini söylediler. -
32:42 - 32:47Elbette, aşı üretildiği zaman,
bir yönden maskeler gibi olacak: -
32:47 - 32:50özellikle de bulaşı
önleyen bir aşı olursa, -
32:50 - 32:56olabildiğince çok insana ulaşmak, aşının
geniş çapta sahiplenilmesini sağlamak -
32:56 - 33:01toplum için çok büyük yarar sağlayacak.
-
33:01 - 33:04Yani buna biraz hazırlıksız yakalandım.
-
33:04 - 33:10Ne söyleyeceğimi ve yapacağımı bilmiyorum,
çünkü bu komplo olayları benim için yeni -
33:12 - 33:19ve dedikodulara prim vermeden
söyleyebileceğim ne var ki? -
33:19 - 33:24Fox News sunucusu Laura Ingraham'ın,
-
33:24 - 33:27insanları mikroçiplediğimden
bahsettiğini düşününce -
33:27 - 33:29o anketin sonuçları
hiç de şaşırtıcı gelmiyor -
33:29 - 33:33çünkü televizyonda duydukları şey bu.
-
33:33 - 33:35Çok çılgınca.
-
33:35 - 33:39Açıkça görülüyor ki insanlar
gidip virüsbilim çalışmaktansa -
33:39 - 33:42daha basit açıklamalar arıyorlar.
-
33:43 - 33:49CA: TED apolitik bir oluşum
ama gerçeğe inanıyoruz. -
33:49 - 33:52O yüzden diyorum ki,
-
33:52 - 33:56Laura Ingraham, Bill Gates'e
bir özür ve tekzip borçlusun. -
33:56 - 33:57Kesinlikle öyle.
-
33:57 - 34:00Şu an bunu izliyorsanız
ve bir dakika bile olsa -
34:00 - 34:04bu adamın bir komployla ilgisi
olduğunu düşündüyseniz -
34:04 - 34:05beyninizi kontrol ettirmelisiniz.
-
34:05 - 34:06Çıldırmış olabilirsiniz.
-
34:06 - 34:09Çoğumuz Bill'i uzun yıllardır tanıyoruz,
-
34:09 - 34:13bu konudaki tutkusunu ve bağlılığını
gördüğüm için söylüyorum: -
34:13 - 34:14Siz çıldırmışsınız.
-
34:14 - 34:16O yüzden artık aşın bunu
-
34:16 - 34:19ve pandemiyle mücadele gibi
gerçek konulara geri dönelim. -
34:19 - 34:21Cidden söylüyorum.
-
34:21 - 34:23Eğer şu an sohbette olan
birilerinin önerisi varsa -
34:23 - 34:26bu komplo teorilerinden nasıl
kurtulacağımızla ilgili -
34:26 - 34:27olumlu bir öneri --
-
34:27 - 34:29çünkü bunlar birbirini besliyor --
-
34:29 - 34:34"Bunu biliyorum çünkü ben de komplonun
bir parçasıyım," falan diyorsanız yazın. -
34:34 - 34:41Bilginin güvenilir olduğu bir
dünyaya nasıl geri döneceğiz? -
34:41 - 34:43Bu konuda iyileşmek zorundayız.
-
34:43 - 34:45Topluluğumuzdan başka soru var mı?
-
34:51 - 34:52New York'tan Aria Bendix:
-
34:52 - 34:57"Vaka artışının ortasındayken enfekte
olma riskini düşürmek isteyen biri için -
34:57 - 34:59kişisel olarak ne önerirsiniz?"
-
35:00 - 35:10BG: Eğer evde kalıp dijital görüşmelerle
sürdürebileceğin bir işin varsa bu güzel. -
35:10 - 35:14Bazı sosyal aktiviteler bile
böyle yürütülebilir, -
35:15 - 35:18mesela ben arkadaşlarımla
hep görüntülü konuşuyorum. -
35:18 - 35:22Avrupa'da arkadaşlarım var,
kim bilir onları ne zaman görebileceğim -
35:22 - 35:26ama konuşmak için düzenli
görüşmeler ayarlıyoruz. -
35:27 - 35:35Eğer kendini izole edebiliyorsan
fazla risk almıyorsundur. -
35:37 - 35:42Riski arttıran şey, iş için
veya sosyal ortamlarda -
35:42 - 35:45diğer insanlarla bir araya gelmek.
-
35:46 - 35:54Özellikle de vaka sayısı artan yerlerde,
zorunlu tutulmayacak olmasına rağmen -
35:54 - 35:59umuyorum ki, hareketlilik oranı
insanların sorumlu davrandığını -
35:59 - 36:05ve ev dışı teması en
aza indirdiğini gösterir. -
36:05 - 36:09CA: Bill, sana hayırseverlik
hakkında soru sormak istiyorum. -
36:09 - 36:16Vakfının burada büyük rol oynadığı açık
ama genel olarak hayırseverlik hakkında -- -
36:16 - 36:19Verme Sözü adında bir hareket başlattın,
-
36:19 - 36:22ölümlerinden önce veya sonra
-
36:22 - 36:28net varlıklarının yarısını bağışlamaya
yemin eden milyarderleri birleştirdin -
36:29 - 36:31ancak bunu yapmak çok zor.
-
36:31 - 36:33O kadar parayı bağışlamak gerçekten zor.
-
36:33 - 36:37Sanırım sen kendin de, Verme
Sözü başladığından beri -- kaç yıl? -
36:37 - 36:40On yıl önce olmalı, zamanını
tam hatırlamıyorum -- -
36:40 - 36:43ama o zamandan beri, dünyanın en
önde gelen hayırseveri olmana rağmen -
36:43 - 36:47net varlığın yaklaşık iki katına çıktı.
-
36:47 - 36:52Bu kadar parayı, dünyayı
daha iyi bir yer yapmak adına -
36:52 - 36:55etkili bir şekilde kullanmak zor mu
-
36:55 - 37:01yoksa dünyanın bağışçıları, özellikle de
gerçekten zengin olan bağışçıları, -
37:01 - 37:03bunun için bir program hazırlamalı mı?
-
37:03 - 37:07Mesela, "İşte her yıl için
net varlığımın bir yüzdesi. -
37:07 - 37:10Belki ben yaşlandıkça bu da artar.
-
37:10 - 37:13Eğer bu işi ciddiye alacaksam
-
37:13 - 37:17bu parayı vermeliyim -- bunu etkili
bir şekilde yapmanın yolunu bulmalıyım." -
37:17 - 37:19Bu adaletsizce ve çılgınca bir soru mu?
-
37:19 - 37:23BG: Yüzdeyi arttırmak harika olur.
-
37:23 - 37:28Bizim hem Gates Vakfı hem
Verme Sözü olarak temel hedefimiz -
37:28 - 37:32insanlara, kendilerini bağlı hissettikleri
amaçlar bulmalarında yardımcı olmak. -
37:32 - 37:34İnsanlar tutkuları sayesinde verir.
-
37:34 - 37:36Evet, sayılar biraz önemli
-
37:36 - 37:39ama dışarıda çözülecek çok sorun var.
-
37:39 - 37:43Seçimi şöyle yapacaksınız:
Hasta birini göreceksiniz, -
37:43 - 37:46sosyal hizmetlerden yararlanamayan
birini göreceksiniz, -
37:46 - 37:48ırkçılığı azaltmaya yarayan
bir şey göreceksiniz -
37:48 - 37:52ve bu konuda tutkulu olacaksınız,
onun için para vereceksiniz. -
37:52 - 37:55Ayrıca, elbette bazı hayırseverlik
eylemleri düzgün işlemeyecek. -
37:55 - 38:01Hayırseverlerin heveslerini
arttırmaya hala ihtiyacımız var. -
38:01 - 38:06Senin de Audacious Project ile
desteklediğin iş birlikçi hayırseverlik -- -
38:06 - 38:10hayırseverleri bir araya getiren
dört beş grup daha var. -
38:10 - 38:14Bu harika, çünkü bu şekilde
birbirlerinden öğreniyorlar, -
38:14 - 38:16birbirlerine güven veriyorlar,
-
38:16 - 38:21"Ben x kadar para koydum,
dört kişi daha buna para koydu, -
38:21 - 38:24bu daha çok etki yaratacak,"
diye düşünüyorlar. -
38:24 - 38:29Umarım, belli bir iyiliklerinin iyi
gitmediğini öğrendiklerinde bile -
38:29 - 38:34bu onlar için zevkli
olabilir ve devam ederler. -
38:34 - 38:39Yani hayırseverlik oranının
yükseldiğini görmek isterim. -
38:39 - 38:45Devam eden insanlar için de
eğlenceli, tatmin edici bir deneyim -
38:45 - 38:50ve hangi aile bireyinin ortak
olacağını seçebiliyorsunuz. -
38:50 - 38:51Kendim için konuşacak olursam
-
38:51 - 38:54ben ve Melinda bunu birlikte yapmayı,
birlikte öğrenmeyi seviyoruz. -
38:54 - 38:59Bazı ailelerde, çocuklar bile
aktivitelerde yer alıyor. -
38:59 - 39:01Bazen ittirici güç çocuklar oluyor.
-
39:01 - 39:03Gerçekten çok paranız olduğunda
-
39:03 - 39:07hâlâ milyon dolarların çok
para olduğunu düşünürsünüz -
39:07 - 39:11ama milyarlarınız varsa yüzlerce
milyonunu vermeniz gerekir. -
39:11 - 39:17Kişisel harcamalarınızın aynı
seviyede kalması çok büyüleyici. -
39:17 - 39:20Bu toplumun kabul edebileceği bir şey
-
39:20 - 39:27ancak verdiğiniz miktarı arttırmak
zorundasınız, yoksa bu vasiyetiniz olur -
39:29 - 39:32ve bu durumda yardımlarınızı
istediğiniz gibi şekillendiremezsiniz -
39:32 - 39:34ve bundan o kadar da zevk almazsınız.
-
39:34 - 39:36Bunu zorunlu tutmak istemiyoruz
-
39:36 - 39:41ama evet, sen de ben de hayırseverlere
ilham vermek istiyoruz ki -
39:41 - 39:48tutkularını ve fırsatları geçmiştekinden
çok daha hızlı görebilsinler, -
39:48 - 39:53çünkü ırkçılık, hastalık veya başka bir
toplumsal sorun olması fark etmeksizin -
39:53 - 39:57hayırseverliğin hızlıca gidip
yapabileceği yenilikler -- -
39:57 - 40:01işe yaraması durumunda hükümet de
peşinden gidip bunu yaygınlaştırabilir. -
40:01 - 40:03Tanrı biliyor ki çözüme ihtiyacımız var,
-
40:03 - 40:07beklentilerimizi yüksek tutmaya,
-
40:07 - 40:14zor sorunları çözmemize yarayacak
umuda ve ilerlemeye ihtiyacımız var. -
40:14 - 40:18CA: Çoğu hayırsever hatta en iyileri bile
-
40:18 - 40:22her yıl net varlıklarının yüzde birinden
fazlasını vermekte zorlanıyor -
40:22 - 40:28ancak dünyanın en zenginlerinin, genelde
büyük yatırım fırsatlarına erişimi var. -
40:28 - 40:31Çoğunun varlığı, her geçen yıl
yüzde yedi ile on arasında artıyor. -
40:31 - 40:35Gerçekten varlığının yarısını
verme şansın olması için, her yıl -
40:36 - 40:42varlığının yüzde beş, altı, yedi, sekiz
veya onunu vermeyi planlaman gerekmez mi? -
40:42 - 40:47Olması gereken şeyin mantığı bu değil mi?
-
40:47 - 40:49BG: Evet, Chuck Feeney gibi
-
40:49 - 40:56parasının tümünü bağışlayıp iyi
örnek teşkil eden insanlar var. -
40:56 - 41:02Hatta Melinda ve ben de bağış oranımızı
artırmalı mıyız diye düşünüyoruz. -
41:02 - 41:07Dediğin gibi, yatırım konusunda
işler birçok yönden iyi gidiyor. -
41:07 - 41:12Genel olarak teknoloji
servetlerinin durumu iyi, -
41:12 - 41:21hatta bu yıl bile, ki bu dünyada
yaşananlara tezatlık oluşturuyor. -
41:21 - 41:26Ben de hızlanmamız gerektiğine dair
bir beklenti olduğunu düşünüyorum -
41:26 - 41:29ve hızlanmak için gerekçe de var,
-
41:29 - 41:33hükûmet birçok ihtiyacı gözden kaçıracak.
-
41:33 - 41:37Evet, hükûmetin çok parası var ama paranın
iyi bir şekilde harcanmasına yardım etmek, -
41:37 - 41:41ulaşmadığı yerlere ulaşmasını sağlamak --
-
41:41 - 41:46ve eğer insanlar gelişmekte olan
ülkelere yardım etmeye isteklilerse -
41:46 - 41:52o insanların, GSYİH'nin yüzde 15'i kadar
çek yazabilecek hükûmetleri de yok, -
41:52 - 41:56yani oradaki geniş çaplı sorunlar,
pandemiyi bir kenara bırakın, -
41:56 - 42:00yalnız ekonominin yarattığı
sorunlar bile çok üzücü. -
42:00 - 42:05Normalde ileriye giden bu ülkeler için
bu durum beş yıl geriye gitmek demek, -
42:05 - 42:11hatta bazıları için o kadar sıkıntılı ki
ülkenin istikrarı bile tehlikede. -
42:12 - 42:19CA: Bill, Melinda ile yaptıklarınıza
çok büyük saygı duyuyorum. -
42:19 - 42:27Dar bir yolda yürüyorsunuz ve birçok
şeyi dengelemeye çabalıyorsunuz -
42:27 - 42:34ve dünyayı bütünüyle iyileştirmeye
adadığınız zaman ve elbette para -
42:34 - 42:37ve tüm bunlara duyduğunuz tutku --
-
42:37 - 42:38bunlar harika şeyler
-
42:38 - 42:42ve bize zamanını ayırdığın için
sana çok minnettarım. -
42:42 - 42:46Çok teşekkürler ve gerçekten,
bu yılın geri kalanında da -
42:46 - 42:49senin becerilerin ve kaynaklarına her
zamankinden çok ihtiyaç duyulacak, -
42:49 - 42:50o yüzden iyi şanslar.
-
42:51 - 42:52BG: Teşekkürler.
-
42:52 - 42:55Bu eğlenceli bir iş ve ben
iyimserim, teşekkürler Chris.
- Title:
- Pandemi yakın geleceği nasıl şekillendirecek
- Speaker:
- Bill Gates
- Description:
-
Bill Gates gelecek aylarda koronavirüs pandemisi için yaşanabilecek en iyi (ve en kötü) senaryoları anlatıyor, virüs bulaşını azaltmanın zorluklarını açıklıyor, gelecek vaat eden aşı adayları hakkında haberler veriyor, normalleşmeye dair görüşlerini aktarıyor ve hatta kendisi hakkında dolaşan komplo teorilerine yanıt veriyor. Kendisi gibi hayırseverlere yönelik yaptığı, eylemleri, kararlılığı ve farkındalığı güçlendirme çağrısı için takipte kalın. (TED başkanı Chris Anderson tarafından sunulan bu sanal sohbet, 29 Haziran 2020'de kaydedildi.)
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 43:07
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Cihan Ekmekçi accepted Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Helin Erden edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Helin Erden edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Helin Erden edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Helin Erden edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future | ||
Helin Erden edited Turkish subtitles for How the pandemic will shape the near future |