İnsanlık yıldızlara nasıl ulaşabilir
-
0:01 - 0:04İnsanlığın hayalinden söz etmek için
-
0:04 - 0:07burada, Santa Barbara'da
California Üniversitesi'ndeyiz. -
0:07 - 0:09Kendi Güneş sistemimizden çıkabilmek
-
0:09 - 0:12ve başka bir güneş sistemine girebilmek.
-
0:12 - 0:15Çözüm tam da gözünüzün önünde.
-
0:16 - 0:18Üzerimde sizin de sahip
olduğunuz iki şey var: -
0:18 - 0:20bir saatim ve bir el fenerim var.
-
0:20 - 0:23Eğer üzerinizde el feneri
yoksa telefonunuzda vardır. -
0:23 - 0:24Saat zamanı gösteriyor
-
0:24 - 0:27ve el fenerim de çevremi aydınlatıyor.
-
0:27 - 0:30Bana göre bilim, tıpkı sanat gibi,
aydınlatan bir şey. -
0:30 - 0:33Gerçeği farklı bir yoldan
görmek istiyorum. -
0:33 - 0:34El fenerini açtığımda
-
0:34 - 0:37karanlık aniden aydınlanıyor
ve görmeye başlıyorum. -
0:37 - 0:39El feneri ve onun ışığı,
-
0:39 - 0:41şu anda çıktığını görebiliyorsunuz,
-
0:41 - 0:43sadece elimi aydınlatmıyor
-
0:43 - 0:45aslında elimi öne çıkarıyor.
-
0:45 - 0:47Işık, enerji ve hız sağlar.
-
0:47 - 0:50Bu yüzden cevap el fenerinden,
-
0:50 - 0:52egzozun bu taraftan çıktığı
-
0:52 - 0:55ve uzay aracının bu tarafa
gittiği bir araç yapmak değil. -
0:55 - 0:57Bugün kimyayla yaptığımız şey bu.
-
0:57 - 0:57Cevap şu:
-
0:57 - 1:00El fenerini alıp dünyada bir yere,
-
1:00 - 1:01yörüngeye ya da Ay'a yerleştirip
-
1:01 - 1:03sonra bir projektörü onunla aydınlatmak.
-
1:03 - 1:07Ki bu da ışık hızına yetişebilen bir
hıza projektörü ulaştırmak demek. -
1:07 - 1:09Peki bu kadar büyük bir
el fenerini nasıl yaparız? -
1:09 - 1:11Bu, işe yaramayacak,
-
1:11 - 1:13elim bir şeye yarayacak gibi görünmüyor
-
1:13 - 1:15ve bu kuvvet oldukça
düşük olduğu için böyle. -
1:15 - 1:17Bu problemi çözmenizin bir yolu,
-
1:17 - 1:20aslında lazer olan birçok el feneri alıp
-
1:20 - 1:22zamanında onları senkronize etmek.
-
1:22 - 1:25Hepsini bizim fazlı dizi
olarak adlandırdığımız -
1:25 - 1:27devasa bir dizide
bir araya getirdiğinizde, -
1:27 - 1:30yaklaşık olarak bir şehir
boyutunda yaparsanız, -
1:30 - 1:33kabaca elinizin boyutunda olan,
-
1:33 - 1:37ışık hızının aşağı yukarı
%25 hızıyla giden -
1:37 - 1:41bir uzay mekiğini itebilen yeterli
ve güçlü bir sisteminiz olur. -
1:41 - 1:45Bu da 20 yıl içinde dört ışık yılından
biraz daha uzak olan -
1:45 - 1:49bize en yakın yıldız Proxima Centauri'ye
ulaşmamıza olanak sağlar. -
1:50 - 1:53Ön sondalar yaklaşık olarak
elinizin boyutunda olacak -
1:53 - 1:56ve kullanacağınız projektörün boyutu da
-
1:56 - 1:58yaklaşık olarak
bir insan boyutunda olacak, -
1:58 - 2:00yani benden daha büyük bir şey olmayacak
-
2:00 - 2:01ama birkaç metre boyunda olacak.
-
2:01 - 2:08Bu büyük lazer dizisinden
uzay mekiğini itmek için -
2:08 - 2:10sadece ışığın yansımasını
kullanıyor olacak. -
2:10 - 2:11Hadi bunun hakkında konuşalım.
-
2:11 - 2:15Bu daha çok okyanusta
yelkenliyle açılmak gibi. -
2:15 - 2:18Yelkenliyle açıldığınızda
rüzgar tarafından itilirsiniz. -
2:18 - 2:21Rüzgar daha sonra yelkenliyi
okyanus boyunca sürer. -
2:21 - 2:24Bizim durumumuzda bu lazer dizisinden
-
2:24 - 2:26yapay bir rüzgar yaratıyoruz.
-
2:26 - 2:29Aslında rüzgar lazerin
kendisinden gelen fotonlar, -
2:29 - 2:32lazerden gelen ışıklar da
üzerine yelken açtığımız -
2:32 - 2:34rüzgar haline geliyor.
-
2:34 - 2:35Bu, oldukça doğrudan gelen bir ışık,
-
2:35 - 2:38sıklıkla yönlendirilmiş
enerji olarak adlandırılır. -
2:38 - 2:39Peki bu neden bugün mümkün?
-
2:39 - 2:41Neden 60 yıl önce,
-
2:41 - 2:43uzay programının ciddiyetle
başladığı zamanda, -
2:43 - 2:46insanlar "Bu mümkün değil" derken
-
2:46 - 2:48bugün yıldızlara gidebilmek
hakkında konuşuyoruz? -
2:48 - 2:52Bugün mümkün olmasının
sebebinin tüketiciyle -
2:52 - 2:55ve beni izliyor olduğunuz
gerçeğiyle çok alakası var. -
2:55 - 2:57Fiber optikler üzerinden veri gönderen
-
2:57 - 3:02fotoniklerin hakim olduğu çok hızlı bir
internet aracılığıyla beni izliyorsunuz. -
3:03 - 3:07Fotonikler, internetin
günümüzde olduğu şekilde -
3:07 - 3:08var olmasına temelde olanak sağlar.
-
3:08 - 3:12Büyük miktarda veriyi çok hızlı
bir şekilde gönderebilme kabiliyeti, -
3:12 - 3:15uzay mekiğini çok hızlı bir
şekilde yıldızlara göndermek için -
3:15 - 3:17kullanacağımız teknolojiyle aynı şey.
-
3:17 - 3:20Gerektiğinde açıp
kapatabileceğiniz etkin bir şekilde -
3:20 - 3:22tükenmeyen itici bir tedariğiniz olacak.
-
3:22 - 3:27Bütün bir yolculuk boyunca ışığı sağlayan
-
3:27 - 3:29lazer dizisinden ayrılmayacaksınız.
-
3:29 - 3:31Küçük bir uzay mekiği için
yalnızca birkaç dakika alacak, -
3:31 - 3:34daha sonrası bir silahı ateşlemek gibi.
-
3:34 - 3:38Balistik olarak hareket eden
bir roketiniz olacak. -
3:38 - 3:42Biz insanlar uzay mekiğinin
içinde olmasak bile -
3:42 - 3:45en azından böyle bir uzay mekiğini
gönderme kabiliyetine sahibiz. -
3:45 - 3:47Bir nesneyi uzaktan incelemek
-
3:47 - 3:52ya da uzaktan hayal etmek
ve uzaktan algılamak istersiniz. -
3:52 - 3:57Örneğin Jüpiter'e bir yakın geçiş
aracı gönderdiğimizde -
3:57 - 3:59Jüpiter'in fotoğraflarını çekeriz,
-
3:59 - 4:02manyetik alanını,
parçacık yoğunluğunu ölçeriz -
4:02 - 4:04ve aslında uzaktan keşfederiz.
-
4:04 - 4:05Tıpkı bana baktığınız şekilde.
-
4:06 - 4:09Ay haricindeki şu anki görevler
-
4:09 - 4:11uzaktan algılama görevleri.
-
4:11 - 4:14Eğer bir öte gezegeni ziyaret
etseydik ne bulmayı beklerdik? -
4:14 - 4:16Muhtemelen bir öte gezegende yaşam vardır
-
4:16 - 4:19ve yaşam kanıtlarını
ya atmosferik biyolojik imzalar -
4:19 - 4:23ya da dramatik bir resim
aracılığıyla görebilirdik, -
4:23 - 4:26aslında yüzeyde bir şey görebilirdik.
-
4:26 - 4:29Evrende bir yerde yaşam var mı bilmiyoruz.
-
4:29 - 4:32Belki gönderdiğimiz görevlerde
yaşam kanıtını bulacağız, -
4:32 - 4:34belki de bulamayacağız.
-
4:34 - 4:37Ekonomi, yıldızlararası
imkanı konuşmak için -
4:37 - 4:41uygunsuz bir şey gibi görünürken
-
4:41 - 4:46aslında yıldızlararası imkana ulaşmada
etkili olan konulardan bir tanesi. -
4:46 - 4:49Yapmak istediğimiz şeyi yapabilmemiz için
-
4:49 - 4:52işleri ekonomik olarak
uygun bir noktaya getirmelisiniz. -
4:52 - 4:55Şu anda laboratuvarda büyük ölçekleri
-
4:55 - 5:00yaklaşık olarak 10 kilometreye
ya da altı mil uzaklığa -
5:00 - 5:04senkronize edebilme kabiliyeti
olan sistemlerimiz var. -
5:04 - 5:07Lazer sistemlerini eş zamanlı
yapmayı başardık -
5:07 - 5:09ve güzel bir şekilde çalıştı.
-
5:09 - 5:13Onlarca yıldır lazerler
inşa etmeyi biliyoruz -
5:13 - 5:17ama sadece şimdi teknoloji,
-
5:17 - 5:19büyük diziler,
güneş tarlasına benzeyen -
5:19 - 5:24kilometre ölçeği diziler sahibi olmayı
hayal edebileceğimiz kadar -
5:24 - 5:27ucuz ve olgun hale geldi.
-
5:27 - 5:32Ama ışığı almak yerine onu iletiyorlar.
-
5:32 - 5:38Bu tür bir teknolojinin güzelliği
birçok uygulamaya olanak sağlaması. -
5:38 - 5:41Sadece küçük bir uzay mekiği
için göreceli bir uçuş sağlamıyor -
5:41 - 5:43ama çok hızlı bir uzay mekiğine,
-
5:43 - 5:46Güneş sistemimizde çok hızlı
bir uçuşa olanak sağlıyor. -
5:46 - 5:47Gezegenleri savunmaya,
-
5:47 - 5:50uzay çöplerinin temizlenmesine,
Ay'da ya da diğer yerlerdeki -
5:50 - 5:56uzay mekiği veya üsler gibi
güç göndermek istediğimiz -
5:56 - 5:59uzak olan araçların
güçlendirilmesine olanak sağlıyor. -
5:59 - 6:02Bu, aşırı derecede
çok yönlü bir teknoloji. -
6:02 - 6:04Yıldızlara uzay mekiği
göndermek istemeseler bile -
6:04 - 6:07insanlığın geliştirmek isteyeceği bir şey.
-
6:07 - 6:10Çünkü bu teknoloji şu anda makul olmayan
-
6:10 - 6:13birçok uygulamaya olanak veriyor.
-
6:13 - 6:16Bu nedenle bunun kaçınılmaz
bir teknoloji olduğunu düşünüyorum -
6:16 - 6:17çünkü kabiliyetimiz var.
-
6:17 - 6:20Sadece teknolojiye ince bir ayar yapmalı
-
6:20 - 6:23ve bir anlamda ekonominin
bize yetişmesini beklemeliyiz. -
6:23 - 6:27Böylece büyük sistemler kurmamız
için yeteri kadar ucuz hale gelebilir. -
6:27 - 6:29Şu anda daha küçük sistemler
bütçeye uygun durumda. -
6:29 - 6:33Laboratuvarımızda prototip sistemler
kurmaya çoktan başladık. -
6:33 - 6:35Bu, yarın gerçekleşmeyecek
-
6:35 - 6:37ama süreci çoktan başlattık.
-
6:37 - 6:39Şimdiye kadar iyi görünüyor.
-
6:39 - 6:43Bu, dönüşebilir bir
teknoloji olması açısından -
6:43 - 6:46devrim niteliğinde bir program.
-
6:46 - 6:49Ama aynı zamanda evrimsel bir program.
-
6:49 - 6:53Kendi adıma konuşursam
ilk göreceli uçuş gerçekleştiğinde -
6:53 - 6:57buralarda olmayı beklemiyorum.
-
6:57 - 7:00Bence bu noktaya ulaşmadan önce
30 yıldan daha fazla bir süre gerekecek, -
7:00 - 7:02belki de daha fazla.
-
7:02 - 7:03Ama bana ilham veren şey
-
7:03 - 7:06son hedefimize ulaşma
kabiliyetimizi görmek. -
7:06 - 7:09Benim yaşadığım sürede
bu gerçekleşmese bile -
7:09 - 7:12yeni neslin ya da ondan sonraki neslin
-
7:12 - 7:13yaşam süresinde gerçekleşebilir.
-
7:13 - 7:16Sonuçlar o kadar dönüştücü olablir ki
-
7:16 - 7:20bence bu yoldan geçmeli,
-
7:20 - 7:22sınırların ne olduğunu
ve bu sınırların üstesinden -
7:22 - 7:24nasıl geleceğimizi keşfetmeliyiz.
-
7:24 - 7:26Diğer gezegenlerdeki yaşam arayışı
-
7:26 - 7:30insanlığın önde gelen
keşiflerinden biri olabilir. -
7:30 - 7:32Eğer bunu yapabiliyorsak
-
7:32 - 7:35ve gerçekten başka bir
gezegende yaşam bulursak -
7:35 - 7:37bu, insanlığı sonsuza
kadar değiştirebilir. -
7:37 - 7:38Hayattaki her şey çok anlamlı.
-
7:38 - 7:40Eğer yeterince derine bakarsanız
-
7:40 - 7:44hayatta inanılmaz derecede karmaşık,
ilgi çekici ve güzel bir şey bulacaksınız. -
7:45 - 7:48Aynı şey her gün görmeye alışık olduğumuz
-
7:48 - 7:51boynu bükük foton için de geçerli.
-
7:51 - 7:56Ama dışarıya baktığımızda
ve çok büyük bir şey hayal ettiğimizde, -
7:56 - 7:59eş zamanlı lazer dizisi gibi,
-
7:59 - 8:03hayatta olağanüstü olan
şeyleri hayal edebiliriz. -
8:03 - 8:06Başka bir yıldıza gidebilme kabiliyeti de
-
8:06 - 8:08bu olağanüstü kabiliyetlerden bir tanesi.
-
8:09 - 8:14(Kuş cıvıltısı)
- Title:
- İnsanlık yıldızlara nasıl ulaşabilir
- Speaker:
- Philip Lubin
- Description:
-
Kendi Güneş sistemimizden çıkıp başka bir sisteme girebilir miyiz? Astrofizikçi Philip Lubin, insanlığın ilk yıldızlararası görevine olanak sağlayan küçük bir uzay aracını itmek için lazer kullanmak gibi müthiş bir olanağı ele alıyor. Bu dönüşebilir teknolojinin, kendi yıldızımıza en yakın olan Proxima Centauri'ye ulaşmamıza nasıl yardım edeceğini ve evren anlayışımızı temelde nasıl değiştireceğini öğrenin.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:31
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Cihan Ekmekçi accepted Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars | ||
Sara Ozturk edited Turkish subtitles for How humanity can reach the stars |