Return to Video

Aktivizm tükenmişliğinden nasıl kurtulunur?

  • 0:01 - 0:04
    2017'nin yazında,
  • 0:04 - 0:08
    Sofia'da bir kadın,
    partneri tarafından öldürüldü.
  • 0:09 - 0:12
    Bu kadın, ismi “V” olsun,
  • 0:12 - 0:13
    ölmeden önce
  • 0:13 - 0:16
    50 dakika boyunca dövüldü.
  • 0:17 - 0:19
    Ertesi sabah,
  • 0:19 - 0:23
    kadının komşuları, basına,
    kadının çığlıklarını duyduklarını,
  • 0:23 - 0:25
    ama müdahale
    etmediklerini söylediler.
  • 0:26 - 0:30
    Gördüğünüz gibi, Bulgaristan'da
    ve başka birçok toplulukta
  • 0:30 - 0:33
    ev içi şiddet genellikle
    aile meselesi olarak görülüyor.
  • 0:34 - 0:39
    Bununla birlikte, komşular başka
    gürültülere çabucak tepki verirler.
  • 0:40 - 0:44
    Bunun anlamsızlığını meydana çıkarmak
    ve değiştirmek istedik.
  • 0:45 - 0:47
    Bunun için bir deney tasarladık.
  • 0:48 - 0:52
    Bir geceliğine V'nin dairesinin
    alt katındaki daireyi kiraladık
  • 0:53 - 0:55
    Saat 22.00'da
  • 0:55 - 0:57
    grubumuzdaki sanatçı Maksim,
  • 0:57 - 1:01
    oturma odasına yerleştirdiğimiz
    davul setinin başına oturdu
  • 1:02 - 1:04
    ve çalmaya başladı.
  • 1:05 - 1:07
    10 saniye.
  • 1:08 - 1:09
    30 saniye.
  • 1:10 - 1:12
    50 saniye.
  • 1:13 - 1:14
    1 dakika.
  • 1:15 - 1:17
    Koridorda bir ışık göründü.
  • 1:18 - 1:20
    1 dakika 20 saniye.
  • 1:21 - 1:25
    Bir adam, zili çalmakta tereddüt ederek
    kapıda dikiliyordu.
  • 1:26 - 1:29
    1 dakika 52 saniye.
  • 1:29 - 1:31
    Zil çaldı.
  • 1:32 - 1:35
    Bir canı kurtarabilecek bir zil sesi.
  • 1:36 - 1:40
    ''Beat.'' bizim, aile içi şiddeti
    çevreleyen uğursuz sessizliği
  • 1:40 - 1:42
    araştırdığımız projemiz.
  • 1:42 - 1:46
    Deneyi kayda aldık
    ve video anında yayıldı.
  • 1:46 - 1:48
    Kampanyamız, internet üzerinde
    benzer hikâyeler paylaşan
  • 1:48 - 1:51
    kazazedelerin seslerini yükseltti.
  • 1:51 - 1:53
    Kampanyamız komşulara
    belli bir tavsiye verdi
  • 1:53 - 1:55
    ve birçoğu harekete geçti.
  • 1:56 - 1:58
    Her iki haftada bir, toprağın,
  • 1:58 - 2:01
    partneri veya yakını tarafından
    öldürülen bir kadının bedenini
  • 2:01 - 2:04
    sessizce bağrına bastığı bir ülkede,
  • 2:04 - 2:06
    bizim sesimiz yüksekti
  • 2:06 - 2:08
    ve duyulduk.
  • 2:11 - 2:13
    Ben, insan haklarının
  • 2:13 - 2:15
    yenilenmesi konusunda
    tutkulu bir aktivistim.
  • 2:16 - 2:20
    Toplumla ilgili yaratıcı çözümler için
    global bir organizasyon yönetiyorum.
  • 2:20 - 2:25
    Çalışmamda insanların nasıl ilgileneceğini
    ve harekete geçeceğini düşünüyorum.
  • 2:26 - 2:31
    Size yaratıcı çözümlerin dünyayı
    kurtarabileceğini söylemek için buradayım,
  • 2:31 - 2:34
    yaratıcı çözümler ve oyun.
  • 2:35 - 2:40
    İnsan hakları ve oyundan aynı cümlede
    bahsetmenin garip olduğunu biliyorum.
  • 2:40 - 2:42
    Ama önemli olmasının nedeni şu,
  • 2:43 - 2:47
    gün geçtikçe
    kazanamayacağımızdan korkuyoruz.
  • 2:47 - 2:49
    Kampanyalar duygusuz geliyor,
  • 2:49 - 2:51
    mesajlar boğuluyor,
  • 2:51 - 2:53
    insanlar bozuluyor.
  • 2:54 - 2:58
    Columbia Üniversitesi tarafından
    yayınlanan son araştırmalar da
  • 2:58 - 3:01
    dahil olmak üzere çok sayıda çalışma,
    aktivistler arasında
  • 3:01 - 3:04
    tükenmişlik ve depresyonun
    yaygın olduğunu göstermektedir.
  • 3:04 - 3:05
    Yıllar önce ben de tükenmiştim.
  • 3:05 - 3:10
    İleriye doğru bitmeyen yollar dünyasında,
    kendimi son durakta hissettim.
  • 3:11 - 3:15
    Korkuyu, duygusuzluğu
    veya karamsarlığı ne eritir?
  • 3:16 - 3:17
    Oyun.
  • 3:17 - 3:22
    Tam da bu sahnede, psikiyatrist
    ve oyun araştırmacısı Dr. Stuart Brown,
  • 3:22 - 3:25
    beyni oyun gibi hiçbir şeyin
    aydınlatamayacağını
  • 3:25 - 3:29
    ve oyunun zıttının çalışmak değil,
    depresyon olduğunu söylemişti.
  • 3:30 - 3:33
    Böylece kendi tükenmişliğimden
    kurtulmak için, aktivizmimi bugün benim
  • 3:33 - 3:38
    bugün "oyun-tivizm" olarak adlandırdığım
    şeye dönüştürmeye karar verdim.
  • 3:38 - 3:39
    (Gülüşler)
  • 3:40 - 3:44
    Biz oynadığımızda,
    diğerleri de bize katılmak ister.
  • 3:44 - 3:46
    Bugün benim oyun alanım sanatçılarla,
  • 3:46 - 3:48
    teknisyenlerle ve bilim insanlarıyla dolu.
  • 3:49 - 3:52
    Biz, disiplinleri radikal
    işbirliğiyle birleştiriyoruz.
  • 3:52 - 3:56
    Birlikte, aktivizmi güçlendirmenin
    yeni yollarını arıyoruz.
  • 3:56 - 3:59
    Alacağımız neticeler
    bizi eğlendirmek zorunda değil
  • 3:59 - 4:01
    ama sürecimiz eğlenceli olmalı.
  • 4:02 - 4:05
    Bizce oyun bir direniş hareketidir.
  • 4:06 - 4:10
    Örneğin az önce
    bahsettiğim proje,"Beat.",
  • 4:11 - 4:14
    birbirini bu fikri ortaya koymadan
    iki gün öncesine kadar hiç tanımamış
  • 4:14 - 4:18
    bir davulcu ve bir yazılım mühendisi
    tarafından geliştirilen bir konsepttir.
  • 4:19 - 4:22
    İnsan hakları çalışmaları için
    sanatçıları ve teknoloji uzmanlarını
  • 4:22 - 4:26
    eşleştirdiğimiz laboratuvar serilerimizde
    "Beat." ilk kazanan oldu.
  • 4:26 - 4:30
    Kazanan diğer kavramlar arasında
    güzel görünen ama tadı berbat olan
  • 4:30 - 4:34
    çörekleri kullanarak sahte haberle ilgili
    bilgi veren bir pastahane de mevcut.
  • 4:34 - 4:37
    (Gülüşler)
  • 4:37 - 4:41
    Ya da zulmün taktik ve araçlarını
    kavrayın diye
  • 4:41 - 4:46
    sizi bir diktatörün yerine koyan
    bir masa oyunu.
  • 4:47 - 4:51
    İlk laboratuvarımızı fikri test etmek,
    bir problemi olup olmadığını
  • 4:51 - 4:54
    ve nasıl geliştirebileceğimizi
    görmek için yaptık.
  • 4:54 - 4:56
    Bugün, herkesin uygulayabilmesi için
  • 4:56 - 4:59
    çevrim içi hâle getirdiğimiz
    formatı çok seviyoruz.
  • 4:59 - 5:03
    Aktivizmde deney yapmanın değerini
    abartamam.
  • 5:03 - 5:07
    Ancak kaybetmekten korkmadığımız
    zaman kazanabiliriz.
  • 5:08 - 5:11
    Oynadığımız zaman öğreniriz.
  • 5:12 - 5:15
    Yakın zamanda Stanford Üniversitesi'nde
  • 5:15 - 5:17
    insanların önem vermesi ile
    ilgili yapılan bir çalışma,
  • 5:17 - 5:20
    yıllardır duyduğumuz bir şeyi doğruladı:
  • 5:20 - 5:23
    Fikirler, daha fazla bilgi sayesinde değil
  • 5:23 - 5:25
    empati uyandıran deneyimler
    sayesinde değişir.
  • 5:26 - 5:29
    Yani bilim ve sanattan öğrendik ki
  • 5:29 - 5:34
    ampuller üzerinden küresel silahlanma
    çatışmasını konuşabilir
  • 5:34 - 5:39
    veya kartpostallar üzerinden
    ABD'deki ırksal eşitsizliğine değinebilir
  • 5:39 - 5:44
    veya Sofya'da bir tane bile kadın anıtı
    olmamasını tartışabilir,
  • 5:44 - 5:46
    şehri onlarla doldurabiliriz
  • 5:47 - 5:50
    ve tüm bu çalışmalarla diyaloğu,
  • 5:50 - 5:53
    diyaloğu, anlayışı ve doğrudan eylemi
    tetikleyebiliriz.
  • 5:55 - 5:58
    Bazen insan hakları bağlamında
    risk almak,denemek
  • 5:58 - 6:00
    ve başarısız olmak hakkında konuşurken
  • 6:00 - 6:03
    yukarı kalkmış kaşlarla karşılaşıyorum.
  • 6:03 - 6:05
    "Ne kadar sorumsuz"
  • 6:05 - 6:07
    veya "Ne kadar duyarsız"
  • 6:07 - 6:09
    diyen kaşlarla.
  • 6:09 - 6:13
    İnsanlar genellikle oyunu
    ihmalkarlıkla karıştırır.
  • 6:13 - 6:15
    Ama öyle değildir.
  • 6:16 - 6:18
    Oyun sadece ordularımızı güçlendirmez
  • 6:18 - 6:21
    veya daha iyi fikirleri tetiklemez.
  • 6:22 - 6:24
    Sancılı adaletsizlik zamanlarında oyun,
  • 6:24 - 6:27
    nefes alabilmemiz için
    gereken hafifliği getirir.
  • 6:28 - 6:30
    Oynadığımız zaman yaşarız.
  • 6:34 - 6:38
    Ben bütün oyunların yasak
    olduğu bir zamanda büyüdüm.
  • 6:39 - 6:43
    Ailemin hayatı komünist bir diktatörlük
    tarafından ezildi.
  • 6:44 - 6:47
    Teyzem, büyükbabam, babam için
  • 6:47 - 6:50
    her zaman iki cenaze töreni düzenledik:
  • 6:50 - 6:51
    biri bedenleri için
  • 6:52 - 6:53
    ve bundan yıllar önce de
  • 6:53 - 6:55
    öteki, rüyaları için.
  • 6:55 - 6:59
    En büyük rüyalarımdan bazıları kabustur.
  • 7:01 - 7:04
    Bir gün tüm geçmişin unutulacağı
    ve geçmiş hataların
  • 7:04 - 7:08
    kanının aktığı yeni kıyafetlerin
    olacağı bir kabusum var.
  • 7:09 - 7:12
    Bir gün insanlığımızın fenerinin
    parçalanacağı,
  • 7:12 - 7:14
    nefretin asit dalgaları tarafından
  • 7:14 - 7:17
    çürüyeceği bir kabusum var.
  • 7:18 - 7:20
    Ama bundan çok
  • 7:21 - 7:23
    umudum var.
  • 7:23 - 7:26
    Adalet ve özgürlük mücadelemizde umarım
  • 7:26 - 7:29
    oynarız ve birlikte oynarkenki
  • 7:29 - 7:33
    neşemizi ve güzelliğimizi görürüz.
  • 7:34 - 7:36
    Böyle kazanırız.
  • 7:36 - 7:37
    Teşekkürler.
  • 7:37 - 7:43
    (Alkış)
Title:
Aktivizm tükenmişliğinden nasıl kurtulunur?
Speaker:
Yana Buhrer Tavanier
Description:

Bir aktivist olarak tükenmiş hissettiğinde kendini toparlamanın en iyi yolu nedir? TED Fellow Yana Buhrer Tavanier, oyun ve yaratıcılığın toplumsal değişim hareketlerine dâhil edilmesi anlamına gelen “oyun-ivism”in gücünü araştırıyor. Bu çok yönlü yaklaşımın yeni fikirleri nasıl ateşleyebileceğini, harekete geçebileceğini ve korkuyu nasıl eritebileceğini öğrenin.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:56

Turkish subtitles

Revisions