-
Title:
เข็มทิศ กุญแจสู่โลกใหม่
-
Description:
"ทุกอย่างที่เรารู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์โลกในวันนี้จะไม่มีทางเกิดขึ้นถ้าไม่มีเข็มทิศ" ผู้ดูแลเนื้อหาด้านวิทยาศาสตร์ของ TED เดวิด บีเอลโล อธิบายว่าทำไมสิ่งประดิษฐ์ชิ้นหนึ่งถึงเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างเรากับโลกไปตลอดกาล
-
Speaker:
เดวิด บีเอลโล
-
ผมเติบโตขึ้นที่เมืองมิสซูรี
-
ผู้ใหญ่มักจะพาพวกเรา
เข้าไปในป่า
-
พวกเขาจะให้แผนที่หนึ่งแผ่น
กับเข็มทิศหนึ่งอันกับเรา
-
ให้พวกเราลองหาทางกลับบ้านเอง
-
และถ้าไม่มีเข็มทิศ
-
เราอ่านแผนที่ไม่ได้ด้วยซ้ำ
-
นั่นเป็นสิ่งที่ผมมาเพื่อบอกคุณ
-
เข็มทิศคือกุญแจ
-
-
-
เข็มทิศเป็นเพียงชิ้นส่วนโลหะ
ที่ถูกทำให้เป็นแม่เหล็ก
¶
-
ทำให้มันหันหน้าไปสู่
ขั้วสนามแม่เหล็กโลก
-
สิ่งหนึ่งเราทุกคนคิดเมื่อนึกถึง
เข็มทิศสำรวจ
-
คือมันดูเหมือนนาฬิกา ใช่ไหมล่ะ?
-
คุณสามารถถือมันได้ด้วยมือ
-
และมองเข็มเล็กๆ เด้งไปมา
-
จนกระทั่งคุณเจอทิศเหนือ
-
พลังแม่เหล็กยังคงค่อนข้าง
เป็นแรงที่ลึกลับสำหรับนักฟิสิกส์
¶
-
แต่สิ่งที่เรารู้แน่ชัด
คือเข็มทิศทำงาน
-
เพราะว่าโลกคือก้อนแม่เหล็กขนาดใหญ่
-
และเมื่อคุณใช้เข็มทิศ
-
คุณกำลังเชื่อมต่อกับ
ศูนย์กลางของดาวเคราะดวงนี้
-
ขณะที่ลูกบอล
เหล็กหลอมนี้กลิ้ง
-
มันกำลังหมุนไปรอบๆ
และสร้างสนามแม่เหล็ก
-
เหมือนกับแม่เหล็ก
ที่คุณสามารถเล่นได้บนโต๊ะ
-
มันมีขั้วเหนือและขั้วใต้
-
และเราใช้เข็มทิศในการหาเส้นทาง
ไปยังทิศเหนือ
-
เข็มทิศแรกที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยค้นพบ
มาจากประเทศจีน 200 ปีก่อนคริสตศักราช
¶
-
พวกเขาคิดออกว่าโลหะบางอย่าง
ที่ออกมาจากพื้นดิน
-
เป็นแม่เหล็กตามธรรมชาติ
-
และพวกเขาได้ออกแบบ
โลหะที่เป็นแม่เหล็กนี้
-
ให้มีรูปร่างคล้ายกับทัพพี
-
วางมันบนแผ่นทองเหลือง
-
และมันจะหันหน้าไปทางทิศเหนือ
-
ดูเหมือนว่าจุดประสงค์หลักของมัน
คือการใช้พัฒนาฮวงจุ้ย
-
ทำให้พวกเขาคิดออก
ว่าทางหนคือทางที่เหมาะในการให้พลังงานวิ่ง
-
วิ่งผ่านพื้นที่อยู่อาศัย
-
นักเดินเรือน่าจะเป็นพวกแรกๆ
¶
-
ที่ใช้เข็มทิศในรูปแบบที่พกพาสะดวกขึ้น
-
เพราะไม่ว่าดวงอาทิตย์จะอยู่ตรงไหน
-
ไม่ว่าสภาพการณ์ของ
ดวงดาวจะเป็นอย่างไร
-
พวกเขาจะรู้เสมอ
ว่าทิศเหนืออยู่ทางไหน
-
หลังจากนั้นช่วงระยะหนึ่ง
ชาวยุโรปเป็นผู้ที่ประดิษฐ์
¶
-
และค้นพบวงกลมแสดงทิศ
-
มันเผยให้เห็นว่า
-
ทิศไหนคือเหนือ ใต้ ออก ตก
-
และมันยังทำให้คุณ
สามารถสร้างทิศทางใหม่ ๆ
-
เช่น ตะวันตกเฉียงเหนือ ตะวันออกเฉียงใต้
และอื่น ๆ
-
เป็นครั้งแรกที่
พวกเขารู้ว่าตัวเองกำลังไปที่ไหน
-
ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ
-
และอีกอย่างหนึ่ง ผมคิดว่ามันเป็นส่วนหนึ่ง
ของการปลุกวิทยาศาสตร์ในยุโรป
¶
-
ให้มีชีวิตชีวาขึ้นอีกครั้ง
-
คุณอาจรู้จักมันในชื่อ
ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา
-
เครื่องมือใหม่ๆ ถูกประดิษฐ์ขึ้นจำนวนมาก
-
จากกล้องส่องทางไกล สู่กล้องจุลทรรศน์
-
แผนที่ก็แม่นยำมากขึ้น
เพราะว่าเข็มทิศ ใช่ไหมล่ะ?
¶
-
เพราะเมื่อคุณเริ่มจะเข้าใจว่า
คุณกำลังไปในทิศทางไหน
-
คุณได้รายละเอียดมากขึ้น
-
และนั่นคือการเปลี่ยนแปลง
-
ของความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับโลกนี้
-
เข็มทิศกับแผนที่
เป็นเหมือนพลังอำนาจ
-
ทุกอย่างที่เราพอจะนึกถึง
ในประวัติศาสตร์โลก
-
จะไม่มีทางเกิดขึ้น
ถ้าไม่มีเข็มทิศ
-
ยุคแห่งการค้นพบ มาเจลลัน
เดินทางไปรอบโลก
-
แม้แต่ความจริงที่เรารู้ว่าโลกกลม
-
เข็มทิศถูกนำไปประกอบ
กับอุปกรณ์อื่นๆ มากมาย
¶
-
เพราะมันเป็นวัตถุที่มีประโยชน์
-
คุณอาจมีมัน
อยู่ในชุดอุปกรณ์ของคุณ
-
คุณอาจมีมัน
อยู่ในมือถือของคุณ
-
เข็มทิศมีอยู่ทุกที่
-
เพราะว่ามันช่วยให้เราค้นพบเส้นทาง
ของเราบนพื้นโลก
-
ทำให้เราสามารถออกไปสำรวจ
-
และค้นพบว่าอะไรอยู่หลังเนินเขาลูกถัดไป
หรือหลังเส้นขอบฟ้า
-
และคุณยังสามารถเชื่อมั่นได้
ว่าคุณจะกลับบ้านถูก