Μπαρτ Νολς: Σκοτώστε κουνούπια, εξαλείψτε την ελονοσία

Μπορούμε να στρέψουμε τα ένστικτα ενός κουνουπιού ενάντια στο ίδιο το κουνούπι. Στο TEDxMaastricht ο ομιλητής Μπαρτ Νολς παρουσιάζει τις ευφάνταστες λύσεις, τις οποίες αναπτύσσει η ομάδα του στον αγώνα κατά της ελονοσίας -- οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το τυρί Λίμπουργκ και ένα θανατηφόρο χάπι. (Βιντεοσκοπήθηκε στο TEDxMaastricht.)

(Βουίζει κουνούπι)

(Το χτυπάει)

Σε τσάκωσα.

Κουνούπια. Δεν τ' αντέχω.

Εσείς;

Το φρικτό βουητό μέσα στη νύχτα μέσα στ' αυτιά σου

που σε τρελαίνει εντελώς;

Η σκέψη πως θέλει να σου τρυπήσει το δέρμα

και να σου ρουφήξει το αίμα; Είναι απαίσιο, σωστά;

Εδώ που τα λέμε, μόνο ένα θετικό πράγμα μπορώ να σκεφτώ

όταν μιλάμε για τα κουνούπια.

Όταν μπαίνουν στην κρεβατοκάμαρά μας το βράδυ,

προτιμούν να τσιμπήσουν τη γυναίκα μου.

Εκπληκτικό, δεν είναι;

Γιατί να τσιμπούν περισσότερο εκείνη κι όχι εμένα;

Και η απάντηση είναι η μυρωδιά, η μυρωδιά του σώματός της.

Και καθότι όλοι μυρίζουμε διαφορετικά και παράγουμε χημικά

στο δέρμα μας, τα οποία είτε προσελκύουν είτε απωθούν τα κουνούπια,

κάποιοι είμαστε απλώς πιο ελκυστικοί από άλλους.

Επομένως η σύζυγός μου μυρίζει πιο ωραία από μένα

ή εγώ απλώς βρωμάω πιο πολύ απ' ό,τι εκείνη.

Σε κάθε περίπτωση, τα κουνούπια μας βρίσκουν στο σκοτάδι

με την οσμή. Μας μυρίζουν.

Όταν έκανα το διδακτορικό μου ήθελα να μάθω ακριβώς

ποια χημικά στο δέρμα μας χρησιμοποιούν τα κουνούπια,

χρησιμοποιούν τα αφρικανικά κουνούπια-φορείς της ελονοσίας για να μας εντοπίσουν μέσα στη νύχτα.

Χρησιμοποιούν μία ευρεία γκάμα από χημικές ενώσεις.

Δε θα ήταν εύκολο επομένως το εγχείρημα.

Για το λόγο αυτό οργανώσαμε διάφορα πειράματα.

Γιατί τα οργανώσαμε;

Επειδή ο μισός πληθυσμός της Γης κινδυνεύει

να μολυνθεί με μία θανατηφόρα ασθένεια όπως η ελονοσία

με ένα απλό τσίμπημα από κουνούπι.

Ανά 30 δευτερόλεπτα, κάπου στον πλανήτη,

ένα παιδί πεθαίνει από ελονοσία και ο Πωλ Λέβυ σήμερα το πρωί

το παρομοίασε με συντριβή αεροσκάφους 727 στις ΗΠΑ.

Στην Αφρική έχουμε κάτι ανάλογο με επτά συντριβές αεροσκαφών 747

σε καθημερινή βάση.

Όμως, αν μπορούσαμε να παγιδεύσουμε αυτά τα κουνούπια,

να τα δελεάσουμε με τη μυρωδιά μας, ίσως να εμποδίζαμε

τη μετάδοση των ασθενειών.

Η επίλυση αυτού του παζλ δεν ήταν εύκολη υπόθεση,

επειδή το δέρμα μας παράγει εκατοντάδες διαφορετικά χημικά,

αλλά κάναμε διάφορα αξιοσημείωτα πειράματα

τα οποία μας βοήθησαν να επιλύσουμε αυτό το παζλ πολύ γρήγορα.

Πρώτον, παρατηρήσαμε πως δεν τσιμπούν όλα τα είδη κουνουπιών

το ίδιο μέρος του σώματος. Περίεργο.

Κι έτσι οργανώσαμε ένα πείραμα.

Βάλαμε έναν γυμνό εθελοντή σε ένα μεγάλο κλουβί

και στο κλουβί αυτό απελευθερώσαμε κουνούπια

για να δούμε ποια σημεία του σώματος του ατόμου αυτού θα τσιμπούσαν.

Και διαπιστώσαμε κάποιες εκπληκτικές διαφορές.

Στα αριστερά εδώ βλέπετε τα τσιμπήματα

από το ολλανδικό κουνούπι-φορέα της ελονοσίας στο σώμα αυτού του ανθρώπου.

Επέδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στα τσιμπήματα στο πρόσωπο.

Αντιθέτως, το αφρικανικό κουνούπι-φορέας της ελονοσίας

προτίμησε σε μεγάλο βαθμό τα τσιμπήματα στους αστραγάλους και στα πόδια

και αυτό δε θα έπρεπε να μας έχει προκαλέσει έκπληξη

καθότι το λέει και η λέξη κουνούπι στα Αγγλικά, mosquitoe (toe = δάχτυλο ποδιού), σωστά;

Ακριβώς. (Χειροκρότημα)

Οπότε αρχίσαμε να εστιάζουμε στη μυρωδιά των ποδιών,

στη μυρωδιά των ανθρώπινων ποδιών,

μέχρις ότου συναντήσαμε μία εκπληκτική δήλωση στη βιβλιογραφία

βάσει της οποίας το τυρί μυρίζει όπως τα πόδια

κι όχι το αvτίθετο. Για σκεφτείτε το.

Και αυτό μας οδήγησε στη διεξαγωγή ενός εκπληκτικού πειράματος.

Προσπαθήσαμε, με ένα μικρό κομμάτι τυρί Λίμπουργκ,

το οποίο μυρίζει έντονα σαν πόδια,

να προσελκύσουμε αφρικανικά κουνούπια-φορείς ελονοσίας.

Και ξέρετε κάτι; Έπιασε.

Συγκεκριμένα, έπιασε τόσο πολύ που τώρα διαθέτουμε ένα συνθετικό μείγμα

με τη μυρωδιά του τυριού Λίμπουργκ, το οποίο χρησιμοποιούμε στην Τανζανία

και το οποίο έχει αποδειχθεί ενίοτε πως είναι

πολύ πιο ελκυστικό για τα κουνούπια απ' ό,τι οι άνθρωποι.

Λίμπουργκ, πρέπει να είσαι περήφανη για το τυρί σου,

καθότι πλέον χρησιμοποιείται στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

(Χειροκρότημα)

Να και το τυρί, για να το δείτε.

Η δεύτερη ιστορία είναι εξίσου αξιοθαύμαστη.

Έχει να κάνει με τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου. Τους σκύλους.

Και θα σας δείξω

πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους σκύλους στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

Ένας από τους καλύτερους τρόπους να σκοτώσεις κουνούπια

είναι να μην περιμένεις να αρχίσουν να πετούν ως ενήλικα

και να τσιμπούν ανθρώπους και να μεταδίδουν ασθένειες.

Αλλά να τα σκοτώνεις ενώ βρίσκονται ακόμη στο νερό ως προνύμφες.

Γιατί; Επειδή είναι ακριβώς όπως η CIA.

Στο νερό, οι προνύμφες είναι συγκεντρωμένες.

Είναι όλες μαζί εκεί. Και είναι ακίνητες.

Δεν μπορούν να ξεφύγουν από το νερό. Δεν μπορούν να πετάξουν.

Και είναι προσβάσιμες. Μπορείς μάλιστα να κατευθυνθείς

προς το νερό και να τις εξουδετερώσεις εκεί, σωστά;

Επομένως, το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε ως προς αυτό είναι

πως παντού, όλες αυτές οι συγκεντρώσεις νερού

με τις προνύμφες, βρίσκονται παντού

και αυτό το καθιστά πολύ δύσκολο για έναν επόπτη όπως αυτός εδώ

να εντοπίσει όλες αυτές τις τοποθεσίες εκκόλαψης και να τις ψεκάσει με παρασιτοκτόνα.

Και πέρυσι σκεφτήκαμε πολύ, πάρα πολύ,

πώς μπορούμε να επιλύσουμε αυτό το πρόβλημα. Μέχρι που συνειδητοποιήσαμε

ότι όπως εμείς έχουμε μία ιδιαίτερη μυρωδιά,

έτσι και οι προνύμφες κουνουπιών έχουν μία μοναδική μυρωδιά.

Και έτσι οργανώσαμε άλλο ένα τρελό πείραμα,

επειδή συλλέξαμε τη μυρωδιά αυτών των προνυμφών

και εμποτίσαμε με αυτή κομμάτια ύφασμα και μετά κάναμε κάτι εκπληκτικό.

Εδώ βλέπετε μία μπάρα με τέσσερεις τρύπες,

και εμείς βάλαμε τη μυρωδιά των προνυμφών στην αριστερή τρύπα.

Τι ταχύτητα!

Και μετά βλέπετε το σκύλο. Ονομάζεται Τουίντ. Είναι κόλεϊ συνόρων.

Εξετάζει τις τρύπες και τώρα το κατάλαβε ήδη.

Πήγαινει να ξαναελέγξει τις τρύπες ελέγχου,

αλλά επιστρέφει στην πρώτη

και τώρα καταγράφει τη μυρωδιά,

το οποίο σημαίνει πως μπορούμε πλέον να χρησιμοποιούμε σκύλους

μαζί με τους επόπτες προκειμένου να εντοπίζουμε πιο εύκολα

τις τοποθεσίες εκκόλαψης των κουνουπιών,

και ως εκ τούτου να καταπολεμήσουμε καλύτερα την ελονοσία.

Εδώ βλέπετε την Έλεν βαν ντερ Ζβεπ. Από τους καλύτερους εκπαιδευτές σκύλων στον κόσμο

και πιστεύει πως μπορούμε να κάνουμε πολύ περισσότερα.

Καθότι γνωρίζουμε πως οι άνθρωποι που είναι φορείς παράσιτων ελονοσίας

μυρίζουν διαφορετικά από αυτούς που δεν έχουν μολυνθεί,

πιστεύει πως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους σκύλους

να εντοπίζουν τους ανθρώπους που φέρουν το παράσιτο.

Αυτό συνεπάγεται πως σε έναν πληθυσμό όπου η ελονοσία

έχει μειωθεί δραματικά και υπάρχουν λίγοι άνθρωποι μολυσμένοι με παράσιτα,

οι σκύλοι μπορούν να εντοπίσουν αυτούς τους ανθρώπους,

μετά να τους θεραπεύσουμε με φάρμακα κατά της ελονοσίας δίνοντας τη χαριστική βολή στην ασθένεια.

Ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου στον αγώνα κατά της ελονοσίας.

Η τρίτη ιστορία είναι ίσως και η πιο αξιοπρόσεκτη

και μάλιστα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην κοινή γνώμη.

Ακριβώς.

Είναι μια τρελή ιστορία, αλλά θεωρώ πως είναι ίσως η καλύτερη

και οριστικότερη εκδίκηση κατά των κουνουπιών που υπήρξε ποτέ.

Για την ακρίβεια, κάποιοι μου έχουν πει πως πλέον θα απολαμβάνουν

τα τσιμπήματα των κουνουπιών.

Το ερώτημα που τίθεται είναι, βεβαίως, τι θα έκανε κάποιον

να απολαμβάνει τα τσιμπήματα των κουνουπιών;

Και η απάντηση

βρίσκεται στην τσέπη μου,

αν την φτάσω.

Είναι μια παστίλια, μια απλή παστίλια

και όταν την πίνω με νερό,

κάνει θαύματα.

Ευχαριστώ.

(Πίνει)

Να σας δείξω τώρα πώς λειτουργεί.

Μέσα σε αυτό το κουτί έχω ένα κλουβί

με μερικές εκατοντάδες πεινασμένα

θηλυκά κουνούπια,

τα οποία πρόκειται να απελευθερώσω. (Γέλια)

Αστειεύομαι, αστειεύομαι.

Αυτό που θα σας δείξω είναι το εξής: θα βάλω μέσα το χέρι μου

και θα σας δείξω πόσο γρήγορα θα τσιμπήσουν.

Ξεκινάμε.

Μην ανησυχείτε, αυτό το κάνω συνέχεια στο εργαστήριο.

Ορίστε, λοιπόν. Ωραία.

Τώρα, στο βίντεο, σε αυτό το βίντεο,

θα σας δείξω ακριβώς το ίδιο πράγμα,

με τη διαφορά πως αυτό που σας δείχνω στο βίντεο

συνέβη μία ώρα αφού πήρα την παστίλια.

Ρίξτε μια ματιά. Δεν δουλεύει. Εντάξει.
Συγγνώμη γι' αυτό.

Βάζω μέσα το χέρι μου, τους προσφέρω ένα ζουμερό

γεύμα αίματος, τα τινάζω και τα παρακολουθούμε στο χρόνο

και βλέπουμε τα κουνούπια αυτά πολύ γρήγορα να αρρωσταίνουν,

εδώ το βλέπετε σε γρήγορη κίνηση,

και τρεις ώρες αργότερα βλέπουμε στον πάτο

του κλουβιού νεκρά κουνούπια,

πολύ νεκρά κουνούπια, και θα έλεγα, κυρίες και κύριοι

πως έχουμε αντιστρέψει την κατάσταση με τα κουνούπια.

Δεν μας σκοτώνουν εκείνα. Τα σκοτώνουμε εμείς.

(Χειροκρότημα)

Τώρα - (Γέλια) -

Μάαστριχτ, ετοιμάσου.

Σκεφτείτε λοιπόν τι μπορούμε να κάνουμε με αυτό.

Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να περιορίσουμε εξάρσεις

ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια, τις επιδημίες δηλαδή, σωστά;

Και ακόμα καλύτερα, φανταστείτε τι θα συνέβαινε

αν σε μία πολύ μεγάλη περιοχή, όλοι έπαιρναν αυτά τα φάρμακα,

αυτό το φάρμακο, για τρεις βδομάδες.

Αυτό θα μας έδινε την ευκαιρία να εξαλείψουμε

την ελονοσία ως ασθένεια.

Επομένως, ένα τυρί, ένα σκυλί και ένα χάπι αρκούν για να σκοτώσεις κουνούπια.

Αυτού του είδους η ανορθόδοξη επιστημονική προσέγγιση είναι που μ' αρέσει,

για τη βελτίωση της ανθρωπότητας,

αλλά κυρίως για εκείνη, ούτως ώστε να μεγαλώσει

σ' έναν κόσμο απαλλαγμένο από την ελονοσία. Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)