Return to Video

Angela Belcher: Wykorzystywanie natury do hodowli baterii

  • 0:00 - 0:03
    Opowiem pokrótce jak natura tworzy materiały.
  • 0:03 - 0:05
    Mam ze sobą muszlę ślimaka słuchotka.
  • 0:05 - 0:08
    To materiał biokompozytowy sładający się
  • 0:08 - 0:11
    w 98% z węglanu wapnia
  • 0:11 - 0:13
    oraz w 2% z białka.
  • 0:13 - 0:15
    A jednak jest 3000 razy wytrzymalszy
  • 0:15 - 0:17
    niż jego geologiczny odpowiednik.
  • 0:17 - 0:20
    Wiele ludzi może używać muszli
  • 0:20 - 0:22
    jako kredy.
  • 0:22 - 0:24
    Fascynuje mnie jak natura tworzy materiały
  • 0:24 - 0:26
    jest dużo etapow składających się na
  • 0:26 - 0:28
    tak wyrafinowaną pracę.
  • 0:28 - 0:30
    Te materiały
  • 0:30 - 0:32
    są makroskopowe w strukturze
  • 0:32 - 0:34
    ale uformowane w nanoskali.
  • 0:34 - 0:36
    Stworzone w nanoskali,
  • 0:36 - 0:39
    wykorzystują białka zakodowane w genach
  • 0:39 - 0:42
    pozwalające budować te skomplikowane struktury.
  • 0:42 - 0:44
    Coś co moim zdaniem jest fascynujące -
  • 0:44 - 0:47
    co jeśli można by dać życie
  • 0:47 - 0:49
    takim nieżyjącym strukturom
  • 0:49 - 0:51
    jak baterie i ogniwa słoneczne?
  • 0:51 - 0:53
    Co jeśli miałyby te same zdolności
  • 0:53 - 0:55
    co muszle
  • 0:55 - 0:57
    w kontekście bycia zdolnym
  • 0:57 - 0:59
    do budowy naprawdę wyrafinowanych struktur
  • 0:59 - 1:01
    w temperaturze pokojowej i normalnym ciśnieniu
  • 1:01 - 1:03
    używając nietoksycznych materiałów
  • 1:03 - 1:06
    i nie wydzielając toksycznych materiałów do środowiska?
  • 1:06 - 1:09
    To jest wizja o której myślałam.
  • 1:09 - 1:11
    Co jeśli można wyhodować baterię w szalce petriego?
  • 1:11 - 1:14
    Lub co jeśli można podać informację baterii
  • 1:14 - 1:16
    tak aby stała się lepsza
  • 1:16 - 1:18
    jako funkcję czasu
  • 1:18 - 1:20
    i zrobić to w przyjazny środowisku sposób?
  • 1:20 - 1:23
    Wracając do muszli
  • 1:23 - 1:25
    oprócz tego że jest nanostrukturą
  • 1:25 - 1:27
    fascynujące jest
  • 1:27 - 1:29
    gdy męska i żeńska muszle łączą się
  • 1:29 - 1:31
    przekazują informację genetyczną
  • 1:31 - 1:34
    która mówi "Oto jak wytworzyć wyrafinowany materiał.
  • 1:34 - 1:36
    Jak zrobić to w warunkach normalnych
  • 1:36 - 1:38
    używając nietoksycznych materiałów."
  • 1:38 - 1:41
    Tak samo z glonami jednokomórkowymi mającymi szklaną strukturę.
  • 1:41 - 1:43
    Przy każdej replikacji glonów
  • 1:43 - 1:45
    przekazują geny mówiące
  • 1:45 - 1:47
    "Oto jak wytworzyć szkło w oceanie
  • 1:47 - 1:49
    które ma idealną nanostrukturę.
  • 1:49 - 1:51
    Możesz to robić w kółko."
  • 1:51 - 1:53
    Co jeśli można zrobić to samo
  • 1:53 - 1:55
    z ogniwem słonecznym lub baterią?
  • 1:55 - 1:58
    Mój ulubiony biomateriał to mój czterolatek.
  • 1:58 - 2:01
    Każdy kto ktokolwiek miał lub zna małe dziecko
  • 2:01 - 2:04
    wie, że to niesamowicie złożone organizmy.
  • 2:04 - 2:06
    Jeśli spróbujecie je przekonać
  • 2:06 - 2:08
    do czegoś czego nie chcą, jest to trudne.
  • 2:08 - 2:11
    Gdy myślimy o technologiach przyszłości,
  • 2:11 - 2:13
    myślimy o użyciu bakterii lub wirusa,
  • 2:13 - 2:15
    prostych organizmów.
  • 2:15 - 2:17
    Czy można je przekonać do pracy z nowymi narzędziami,
  • 2:17 - 2:19
    tak aby mogły zbudować strukturę
  • 2:19 - 2:21
    o którą mi chodzi?
  • 2:21 - 2:23
    Chodzi tu o nowe technologie.
  • 2:23 - 2:25
    Zacznijmy od początków Ziemii.
  • 2:25 - 2:27
    W zasadzie aż miliard lat minęło
  • 2:27 - 2:29
    zanim powstało na niej życie.
  • 2:29 - 2:31
    Bardzo szybko pojawiły się wielokomórcowce,
  • 2:31 - 2:34
    mogły replikować, prowadzić fotosyntezę
  • 2:34 - 2:36
    aby pozyskiwać energię.
  • 2:36 - 2:38
    Ale dopiero około 500 milionów lat temu
  • 2:38 - 2:40
    podczas epoki kambru,
  • 2:40 - 2:43
    organizmy morskie zaczęły tworzyć twarde materiały.
  • 2:43 - 2:46
    Przedtem były to gładkie, pierzaste struktury.
  • 2:46 - 2:48
    W tym okresie
  • 2:48 - 2:50
    były zwiększone ilości wapna, żelaza
  • 2:50 - 2:52
    oraz krzemu w środowisku.
  • 2:52 - 2:55
    Organizmy nauczyły się tworzenia twardych materiałów.
  • 2:55 - 2:57
    W ten sposób
  • 2:57 - 2:59
    można przekonać biologię
  • 2:59 - 3:01
    do pracy z resztą układu okresowego.
  • 3:01 - 3:03
    Jeśli chodzi o biologię
  • 3:03 - 3:05
    jest wiele struktur jak DNA czy przeciwciał
  • 3:05 - 3:07
    białek i rybosomów o których słyszeliście
  • 3:07 - 3:09
    które są właśnie nanostrukturami.
  • 3:09 - 3:11
    Więc natura już osiągnęła
  • 3:11 - 3:13
    naprawdę imponujące struktury w nanoskali.
  • 3:13 - 3:15
    Co jeśli moglibyśmy zaprząc je
  • 3:15 - 3:17
    i przekonać że nie są antygenem
  • 3:17 - 3:19
    podobnie jak robi to HIV?
  • 3:19 - 3:21
    Co jeśli moglibyśmy je przekonać
  • 3:21 - 3:23
    do budowy ogniwa słonecznego?
  • 3:23 - 3:25
    Oto parę przykładów: to kilka naturalych muszli
  • 3:25 - 3:27
    To naturalne biologicznie materiały.
  • 3:27 - 3:29
    To muszla ślimaka słuchotka - jeśli ją podzielić
  • 3:29 - 3:31
    można zauważyć, że jest nanostrukturą.
  • 3:31 - 3:34
    Te okrzemki zbudowane są z tlenku krzemu
  • 3:34 - 3:36
    i są bakteriami magnetotaksyjnymi
  • 3:36 - 3:39
    które są wykorzystywane w małych magnesach o pojedynczej domenie używanych w nawigacji
  • 3:39 - 3:41
    Ich cechą wspólną jest to,
  • 3:41 - 3:43
    że wszystkie te materiały mają strukturę w nanoskali
  • 3:43 - 3:45
    i posiadają sekwencję DNA
  • 3:45 - 3:47
    która koduje łańcuch białek
  • 3:47 - 3:49
    i tworzy ich kopię
  • 3:49 - 3:51
    aby możliwe było tworzenie tych niesamowitych struktur.
  • 3:51 - 3:53
    Wracając do muszli ślimaka słuchotka
  • 3:53 - 3:56
    - ślimak tworzy muszlę z białek.
  • 3:56 - 3:58
    Białka te są naładowane ujemnie.
  • 3:58 - 4:00
    I są w stanie pobierać wapń z otoczenia
  • 4:00 - 4:03
    tworząc najpierw warstwę wapnia, potem węglanów, znowu wapnia, i znowu węglanów.
  • 4:03 - 4:06
    Jest to sekwencja chemiczna taka jak w aminokwasach
  • 4:06 - 4:08
    i oznacza, "Tak właśnie należy budować tę strukturę.
  • 4:08 - 4:10
    Oto sekwencja DNA, tutaj jest łańcuch białek
  • 4:10 - 4:12
    potrzebna do jej stworzenia."
  • 4:12 - 4:15
    Ciekawe co by się stało gdyby można było wziąć jakikolwiek materiał
  • 4:15 - 4:17
    lub dowolny pierwiastek z układu okresowego
  • 4:17 - 4:20
    i znaleźć odpowiadający mu ciąg DNA
  • 4:20 - 4:22
    a następnie zakodować go według odpowiadającego mu ciągu białek
  • 4:22 - 4:25
    tak, aby powstała struktura, jednak nie taka jak muszla słuchotka
  • 4:25 - 4:27
    zbudować coś co w naturze
  • 4:27 - 4:30
    nigdy przedtem nie wystąpiło.
  • 4:30 - 4:32
    Tak więc mamy tu układ okresowy.
  • 4:32 - 4:34
    Uwielbiam układ okresowy.
  • 4:34 - 4:37
    Co roku pokazuję nowym studentom Instytutu Technologii w Massachusetts
  • 4:37 - 4:39
    układ okresowy z napisem
  • 4:39 - 4:42
    "Witajcie w Instytucie Technologii w Massachusetts. Teraz jesteście w swoim żywiole."
  • 4:42 - 4:45
    Na odwrocie tablicy jest plansza dotycząca aminokwasów
  • 4:45 - 4:47
    i różnych poziomów PH, w których ich ładunek się zmienia.
  • 4:47 - 4:50
    I tak pokazuję to tysiącom osób.
  • 4:50 - 4:52
    Wiem, że napisane jest tam, że to Instytut Technologii w Massachusetts a my jesteśmy w Instytucie Technologii w Kalifornii
  • 4:52 - 4:54
    ale mam zawsze kilka dodatkowych jeśli ktoś chce go mieć.
  • 4:54 - 4:56
    Jestem szczęściarzem
  • 4:56 - 4:58
    bo Prezydent Obama odwiedził w tym roku moje laboratorium
  • 4:58 - 5:00
    w trakcie swojej wizyty w Instytucie Technologii w Massachusetts
  • 5:00 - 5:02
    i bardzo chciałam podarować mu układ okresowy.
  • 5:02 - 5:04
    Nie spałam przez całą noc i rozmawiałam z mężem
  • 5:04 - 5:07
    "W jaki sposób mam dać prezydentowi układ okresowy?
  • 5:07 - 5:09
    Co jeśli powie, "Hm, właściwie mam już jeden,"
  • 5:09 - 5:11
    albo "Znam go już na pamięć"?"
  • 5:11 - 5:13
    W końcu przyszedł do mojego laboratorium
  • 5:13 - 5:15
    i rozejrzał się - to było wspaniałe spotkanie.
  • 5:15 - 5:17
    A potem powiedziałam
  • 5:17 - 5:19
    "Panie prezydencie, chciałabym panu dać układ okresowy
  • 5:19 - 5:23
    na wypadek gdyby nagle potrzebował pan obliczyć masę cząsteczkową."
  • 5:23 - 5:25
    Pomyślałam że 'masa cząsteczkowa' brzmi znacznie mniej naukowo
  • 5:25 - 5:27
    niż masa molowa.
  • 5:27 - 5:29
    A on spojrzał na planszę
  • 5:29 - 5:31
    i powiedział
  • 5:31 - 5:33
    "Dziękuję. Będę patrzył na niego okresowo."
  • 5:33 - 5:35
    (Śmiech)
  • 5:35 - 5:39
    (Brawa)
  • 5:39 - 5:42
    A później podczas swojego wykładu na temat czystej energii
  • 5:42 - 5:44
    wyciągnął go i powiedział
  • 5:44 - 5:46
    "A ludzie z Instytutu Technologii Massachusetts rozdają układy okresowe."
  • 5:46 - 5:49
    Więc właściwie nie powiedziałam wam
  • 5:49 - 5:52
    że 500 milionów lat temu organizmy zaczęły produkować materiały
  • 5:52 - 5:54
    ale zajęło im to około 50 milionów lat by dojść do wprawy.
  • 5:54 - 5:56
    %0 milionów lat zajęło im
  • 5:56 - 5:58
    jak stworzyć doskonałą muszlę ślimaka słuchotka.
  • 5:58 - 6:00
    Ciężko to sprzedać studentowi ostatniego roku.
  • 6:00 - 6:03
    "Mam świetny projekt - trwa 50 milionów lat."
  • 6:03 - 6:05
    Dlatego musieliśmy wykształcić sposób
  • 6:05 - 6:07
    by zrobić to szybciej.
  • 6:07 - 6:09
    Dlatego używamy wirusa ktory nie jest toksyczny
  • 6:09 - 6:11
    i nazywa się bakteriofag M13
  • 6:11 - 6:13
    jego zadaniem jest zainfekować bakterie.
  • 6:13 - 6:15
    Ma on bardzo prostą strukturę DNA
  • 6:15 - 6:17
    do której można wniknąć, skopiować fragment i wkleić
  • 6:17 - 6:19
    w to miejsce dodatkowe DNA.
  • 6:19 - 6:21
    A to pozwala wirusowi
  • 6:21 - 6:24
    odzwierciedlać przypadkowe łańcuchy białkowe.
  • 6:24 - 6:26
    Taka biotechnologia jest całkiem prosta.
  • 6:26 - 6:28
    Można to powtarzać właściwie miliardy razy.
  • 6:28 - 6:30
    I można w ten sposób uzyskać miliardy różnych wirusów
  • 6:30 - 6:32
    które genetycznie są identyczne
  • 6:32 - 6:34
    ale różnią się między sobą
  • 6:34 - 6:36
    tylko jedną sekwencją
  • 6:36 - 6:38
    która koduje jedno białko.
  • 6:38 - 6:40
    A teraz jeśli weźmiecie miliard wirusów
  • 6:40 - 6:42
    i umieścicie je w jednej kropli płynu
  • 6:42 - 6:45
    możecie sprawić że wejdą w reakcję z każdym pierwiastkiem z układu okresowego.
  • 6:45 - 6:47
    Poprzez proces naturalnej selekcji
  • 6:47 - 6:50
    możesz wybrać jeden który robi dokładnie to co chcesz
  • 6:50 - 6:52
    np. tworzy baterię lub baterię słoneczną
  • 6:52 - 6:55
    Wirusy nie mogą się same rozmnażać, potrzebują żywiciela.
  • 6:55 - 6:57
    Jak tylko znajdziesz tego jednego wśród miliarda innych
  • 6:57 - 6:59
    możesz nim zakazić bakterię
  • 6:59 - 7:01
    i w ten sposób stworzyć miliardy lub biliony kopii
  • 7:01 - 7:03
    tej konkretnej sekwencji
  • 7:03 - 7:05
    A więc kolejna piękna rzecz w biologii
  • 7:05 - 7:07
    to to, że daje nam wspaniałe struktury
  • 7:07 - 7:09
    które są ze sobą ściśle połączone.
  • 7:09 - 7:11
    Wirusy są długie i smukłe
  • 7:11 - 7:13
    i możemy sprawić że zaczną wykazywać zdolność
  • 7:13 - 7:15
    do wytwarzania czegoś na kształt półprzewodników
  • 7:15 - 7:17
    lub materiałów do produkcji baterii.
  • 7:17 - 7:20
    Oto bateria o wysokiej mocy którą wyhodowaliśmy w moim laboratorium.
  • 7:20 - 7:23
    Sprawiliśmy że wirusy zaczęły wychwytywać nanorurki węglowe.
  • 7:23 - 7:25
    tak więc jedna część wirusa chwyta nanorurkę węglową.
  • 7:25 - 7:27
    Druga część natomiast ma sekwencję
  • 7:27 - 7:30
    z której można wyhodować materiał elektrodowy na baterię.
  • 7:30 - 7:33
    A później podłącza się to do istniejącego kolektora.
  • 7:33 - 7:35
    Tak więc poprzez proces naturalnej selekcji
  • 7:35 - 7:38
    przeszliśmy od wirusa który wytworzył baterię kiepskiej jakości
  • 7:38 - 7:40
    poprzez wirusa który stał się dobrą baterią
  • 7:40 - 7:43
    aż do wirusa który dał początek baterii o rekordowo wysokiej mocy
  • 7:43 - 7:46
    a to wszystko w temperaturze pokojowej bez użycia specjalistycznej aparatury.
  • 7:46 - 7:49
    Bateria pojechała na konferencję prasową w Białym Domu.
  • 7:49 - 7:51
    Przyniosłam ją również tu.
  • 7:51 - 7:54
    Możecie ją zobaczyć w tej skrzyni - dostarcza energię do lampy LED.
  • 7:54 - 7:56
    Gdyby była możliwość powiększenia tego
  • 7:56 - 7:58
    można by tego używać do
  • 7:58 - 8:00
    napędzania samochodu
  • 8:00 - 8:03
    co jest moim marzeniem - jeździć samochodem napędzanym wirusem.
  • 8:04 - 8:06
    Ale w rzeczywistości
  • 8:06 - 8:09
    jest to szansa jedna na miliard.
  • 8:09 - 8:11
    Można powielać je w nieskończoność.
  • 8:11 - 8:13
    Powielanie następuje w laboratorium.
  • 8:13 - 8:15
    Następnie zaczynają one gromadzić się samodzielnie
  • 8:15 - 8:17
    tworząc struktury podobne do baterii.
  • 8:17 - 8:19
    Jesteśmy w stanie to zrobić również w przypadku katalizy.
  • 8:19 - 8:21
    Oto przykład
  • 8:21 - 8:23
    fotokatalitycznego rozszczepienia wody.
  • 8:23 - 8:25
    I do czego byliśmy zdolni
  • 8:25 - 8:28
    to sprawienie, że wirus zaczął pobierać molekuły absorbujące barwnik
  • 8:28 - 8:30
    i ustawić je na powierzchni wirusa
  • 8:30 - 8:32
    tak by działały jak antena
  • 8:32 - 8:34
    i przekazywały energię przez cały wirus.
  • 8:34 - 8:36
    A później przekazuje ją do kolejnego genu
  • 8:36 - 8:38
    aby wytworzyć materiał nieorganiczny
  • 8:38 - 8:40
    który może być wykorzystany do rozszczepienia wody
  • 8:40 - 8:42
    na tlen i wodór
  • 8:42 - 8:44
    który z kolei ma zastosowanie w paliwach ekologicznych.
  • 8:44 - 8:46
    Przyniosłam przykład tego żeby wam dziś pokazać.
  • 8:46 - 8:48
    Moi studenci obiecali że zadziała.
  • 8:48 - 8:50
    Są to nanoprzewody zgromadzone za pomocą wirusów
  • 8:50 - 8:53
    Kiedy się skieruje na nie strumień światła widać jak puszczają bąbelki.
  • 8:53 - 8:56
    W tym przypadku widzicie bąbelki z tlenu które się wydostają.
  • 8:57 - 9:00
    Poprzez kontrolowanie genów
  • 9:00 - 9:03
    można kontrolować wiele materiałów wspomagających pracę urządzenia.
  • 9:03 - 9:05
    Ostatnim przykładem są ogniwa solarne.
  • 9:05 - 9:07
    Można to zrobić także z ogniwami solarnymi.
  • 9:07 - 9:09
    Sprawiliśmy że wirusy
  • 9:09 - 9:11
    zaczęły wychwytywać nanorurki węglowe
  • 9:11 - 9:15
    a następnie otaczać je dwutlenkiem tytanu -
  • 9:15 - 9:19
    w ten sposób sprawiając że elektrony przechodziły przez urządzenie.
  • 9:19 - 9:21
    Odkryliśmy że poprzez inżynierię genetyczną
  • 9:21 - 9:23
    możemy zwiększyć
  • 9:23 - 9:26
    wydajność ogniw solarnych
  • 9:26 - 9:28
    do rekordowych poziomów
  • 9:28 - 9:31
    jak dla takich systemów syntezujących barwniki.
  • 9:31 - 9:33
    Przyniosłam też jedno
  • 9:33 - 9:36
    żebyście mogli pobawić się tym na zewnątrz później.
  • 9:36 - 9:38
    Tak więc jest to ogniwo solarne oparte na wirusach.
  • 9:38 - 9:40
    Poprzez ewolucję i selekcję
  • 9:40 - 9:43
    sprawiliśmy że efektywność tego ogniwa wzrosła z 8%
  • 9:43 - 9:46
    do 11%.
  • 9:46 - 9:48
    Tak więc mam nadzieję że was przekonałam
  • 9:48 - 9:51
    do tego, że istnieje wiele wspaniałych, ciekawych rzeczy do nauczenia się
  • 9:51 - 9:53
    na temat tego jak natura tworzy materiały
  • 9:53 - 9:55
    i jak popycha je o krok dalej
  • 9:55 - 9:57
    by sprawdzić czy możecie tworzyć
  • 9:57 - 9:59
    lub chociaż korzystać z naturalnych sposobów tworzenia materiałów
  • 9:59 - 10:02
    by tworzyć rzeczy o których natura nawet nie śniła.
  • 10:02 - 10:04
    Dziękuję.
Title:
Angela Belcher: Wykorzystywanie natury do hodowli baterii
Speaker:
Angela Belcher
Description:

Zainspirowana muszlami ślimaków Angela Belcher programuje wirusy do tworzenia nanostruktur użytecznych dla ludzi. Dobierając najlepsze geny wyprodukowała wirusy mogące tworzyć nowe, mocne baterie, czyste paliwa wodorowe oraz niesamowicie wydajne ogniwa słoneczne. Na TEDxCaltech pokazuje nam jak to się robi.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:05
Marta Barszcz added a translation

Polish subtitles

Revisions