Տան Լե. Իմ ներգաղթի պատմությունը

2010թ.-ին տեխնոլոգ Տան Լեն TEDGlobal-ի բեմից ցույց տվեց մի նոր, հզոր ինտերֆեյս: Բայց այժմ TEDxWomen –բեմից նա պատմում է շատ անձնական մի պատմություն. իր ընտանիքի, իր մոր, տատիկի և քրոջ պատմությունը, ովքեր փախել են Վիետնամից և նոր կյանք են սկսել:

Ինչպե՞ս կարող եմ 10 րոպպեում խոսել

սերունդների կանանց սերտ կապերի մասին:

Թե ինչպես այդ զարմանալի ուժը

ազդեց

4 ամյա աղջնակի կյանքի վրա,

ով 5օր ու գիշեր կուչ էր եկել իր քրոջ,

տատիկի ու մոր

կողքին`

մի փոքրիկ նավակի մեջ`Չինական ծովում

ավելի քան 30 տարի առաջ:

Այդ կապը հայտնվեց աղջնակի կյանքում

ու էլ երբեք չլքեց նրան:

Այդ փոքրիկ աղջիկը հիմա Սան Ֆրանցիսկոյում է ապրում

և հիմա ձեզ հետ է խոսում:

Սա ավարտված պատմություն չէ,

սա գլուխկոտրուկ է, որի մասնիկները դեռ պետք է իրար գլուխ հավաքել:

Թույլ տվեք պատմեմ այդ մասնիկներից մի քանիսի մասին:

Ահա առաջին մասը:

Պատկերացրեք մի մարդ, ով կորցրել է իր կյանքի աշխատանքը:

Նա պոետ է` դրամատուրգ,

մի մարդ, ում ամբողջ կյանքի

միակ հույսը

իր երկիրը միացյալ և անկախ տեսնելն է եղել:

Հանկարծ կոմունիստները գրավում են Սայգոնը:

Մարդը բախվում է իրականության հետ:

Նա հասկանում է, որ իր ողջ կյանքը ապարդյուն է անցել:

Հիմա իր ընկերները ծաղրում են իրեն:

Նա փակվեց լռության մեջ:

Պատմությունը կործանեց նրան:

Նա իմ պապիկն էր:

Իրական կյանքում ես նրան երբեք չեմ տեսել:

Բայց մեր կյանքն ավելի ուժեղ է, քան մեր հիշողությունները:

Տատիկս երբեք չթողեց, որ մոռանանք նրան:

Պարտքս է` թույլ չտալ, որ իր կյանքը անիմաստ անցնի:

Նրա կյանքը ինձ դաս է եղել: Այո, պատմությունը փորձել է մեզ ջախջախել, բայց մենք կարողացանք դիմակայել:

Այո, պատմությունը փորձել է մեզ ջախջախել,

բայց մենք կարողացանք դիմակայել:

Գլուխկոտրուկի հաջորդ հատվածը

նավի մասին է, երբ վաղ լուսաբացին

ճողոպրեցինք դեպի ծով:

Մայրս` Մայը, 18 տարեկան էր,

երբ իր հայրը մահացավ:

Նրան արդեն ամուսնացրել էին պայմանագրով:

Նա ուներ երկու փոքր աղջիկներ:

Նա իր կյանքում արդեն միայն մի նպատակ ուներ`

փախուստ իր ընտանիքի հետ միասին

և նոր կյանք Ավստրալիայում:

Նա նույնիսկ չէր էլ մտածում այն մասին,

որ դա նրան կարող էր չհաջողվել:

Այսպիսով, վեպերին բնորոշ չորս տարվա սագայից հետո,

նավակը, ծպտված որպես ձկնորսական առագաստանավ,

դուրս եկավ ծով:

Մեծերը գիտեին սպասվող վտանգի մասին:

Ամենաշատը վախենում էինք ծովահեններից,

բռնաբարությունից և մահից:

Նավում մեծերից շատերրի նման

մայրս նույնպես մի փոքր բաժակ թույն էր իր մոտ պահում:

Եթե հանկարծ գերի ընկնեինք, սկզբում կխմեր քույրս և ես,

ապա` մայրս և տատիկս:

Նավի հետ կապված Իմ առաջին հիշողությունները

շարժիչի կայուն թափքն էր,

յուրաքանչյուր ալիքի մեջ ընկղմվելը,

անսահման և դատարկ հորիզոնը:

Ես չեմ հիշում ծովահեններին, որոնք բազմիցս հարձակվում էին մեզ վրա,

բայց հիշում եմ` մեզ պաշտպանում էին

մեր նավակի խիզախ տղամարդիկ,

հիշում եմ, թէ ինչպես էր փչանում նավի շարժիչը,

որը վեց ժամ չէին կարողանում շարժի գցել:

Բայց շատ լավ եմ հիշում Մալազիայի ափերի

նավթի հորատման աշտարակի լույսերը,

երիտասարդ մարդուն, ով ուժասպառությունից մահացավ:

Նա չդիմացավ ճամփորդության փորձություններին:

Հիշում են առաջին իմ ճաշակած խնձորը,

որն ինձ հորատման աշտարակի վրայի մարդն էր տվել:

Այլևս ոչ մի խնձոր նույն համը չի ունեցել ինձ համար:

Երեք ամիս փախստականների ճամբարում մնալուց հետո,

մենք հայտնվեցինք Մելբուրնում:

Գլուխկոտրուկի հաջորդ մասը

չորս` տարբեր սերունդների կանանց մասին է,

ովքեր միասին նոր կյանք են ստեղծում:

Մենք բնակություն հաստատեցինք Ֆուտսքրեյում,

որը բանվոր դասակարգին պատկանող մի արվարձան է,

որտեղ բնակիչների մեծ մասը ներգաղթյալներ էին:

Ի տարբերություն միջին դասի արվարձանների,

որի գոյության մասին ես մոռացել էի,

այստեղ ոչ մի իրավունք չկար:

Խանութներից եկող հոտը ինձ համար ամբողջ աշխարհի հոտն էր:

Մարդիկ միմյանց հետ շփվում էին

կմկմացող անգլերենով,

որը ցույց էր տալիս որ նրանք միայն մի ընդհանուր բան ունեն.

նրանք նորից են սկսում ապրել:

Մայրս աշխատում էր ֆերմաներում,

հետո տեղափոխվեց ավտոմեքենաների մասերի հավաքման տեղը,

որտեղ աշխատում էր վեց օր` երկու հերթափոխովով:

Ինչ-որ ձևով նա ժամանակ էր գտնում անգլերեն սովորելու համար

և ստացավ IT որակավորում:

Մենք աղքատ էինք:

Յուրաքանչյուր դոլար հաշված էր:

Անկախ նրանից, թէ ինչի կարիք ունեինք,

լրացուցիչ գումարը նախատեսված էր

անգլերենի և մաթեմատիկայի դասերի համար:

Հագուստի կարիք ուենինք,

և այն միշտ օգտործված էր:

Ունեի երկու զույգ գուլպա դպրոցի համար,

որոնցից յուրաքանչյուրը փակում էր մյուսի անցքերը:

Դպրոցական համազգեստը մինչև ծնկներս էր,

քանի որ այն պետք է մեզ վեց տարի յոլա տաներ:

Ինձ երբեմն ձեռք էին առնում`

անվանելով «նեղ աչքանի»:

Երբեմն պատի վրա տեսնում էի պատահական գրաֆիտիներ`

“Ասիացինե ՛ր, փախեք տուն”:

Իսկ որտե՞ղ է իմ տունը:

Հարց, որը ներսից ինձ տանջել է:

Հավաքույթներից մեկում

ես ցածրաձայն ասեցի. - Ես կշրջանցեմ այն:

Քույրս , մայրս և ես

նույն մահճակալին էինք քնում:

Չնայած նրան, որ մայրս սպառված գալիս էր տուն,

մենք պատմում էինք, թե ինչպես ենք անցկացրել մեր օրը

և լսում էինք

տատիկի ոտնաձայները տնով մեկ:

Մայրս ողջ գիշեր նավի մասին

մղձավանջներ էր տեսնում:

Իսկ իմ գործն էր` արթուն մնալ մինչ այն պահը, երբ նրա մղձավանջները կսկսվեին,

որպեսզի արթնացնեի նրան:

Նա բացեց համակարգիչների խանութ,

հետո կոսմետոլոգիա սովորեց,

և մեկ այլ բիզնես սկսեց:

Մեզ մոտ գալիս էին զայրացած և համառ կանայք

տղամարդկանց մասին իրենց պատմություններով,

ովքեր չէին կարողանում ադապտացվել, ինչպես նաև խոսում էին

խնդիրներ ունեցող երեխաների մասին, որոնք երկու տարբեր աշխարհների մեջ էին հայտնվել:

Մենք դրամաշնորհներշ և հովանավորներ էինք փնտրում:

Տարբեր կենտրոններ էին ստեղծվում:

Ես ապրում էի զուգահեռ աշխարհներում:

Նրանցից մեկում ես դասական ասիացի ուսանող էի,

ով անընդհատ իրենցից ավելին էր պահանջում:

Մյուս կողմից կյանքի դժվարություններ էին.

կյանքի անկայունությունը, բռնությունը,

թմրանյութերի չարաշահումը և մեկուսացումը, որոնք հոգումս ողբերգական հետքեր են թողել:

Տարիների ընթացքում դրանց մեծ մասը հաղթահարել եմ:

Երբ ես իրավաբանական ֆակուլտետի շրջանավարտ էի,

“տարվա երիտասարդ ավստրալիացի” մրցույթում առաջին տեղը զբաղեցրեցի :

ինձ ասես

մեկը մյուսից ավելի խրթին գլուխկոտրուկներ էին տալիս,

իսկ ես չէի կարողանում դրանք լուծել:

Տան Լեն , ով անանուն Ֆուտսքրեյի բնակիչ էր

հիմա հայտնի է որպես մեկ այլ Տան Լե, ով փախստական և սոցիալական ակտիվիստ է:

Ինձ հրավիրել են ելույթ ունենալ ինձ անհայտ վայրերում,

խոսելու այնպիսի օջախների մասին,

որոնց մասին ես նունիսկ չէի կարող ենթադրել:

Ես էթիկետի մասին տեղյակ էլ չէի:

Ես չգիտեի, թէ ինչպես են օգտագործում դանակ-պատառաքաղը:

Ես չգիտեի, թէ ինչ խոսել գինու մասին:

Ես ոչ մի բանի մասին խոսել չգիտեի:

Ինչպե՞ս կարող է առօրիայի և կյանքի հարմարավետության մասին

խոսել մի մարդ, ում

տատիկի, մոր և երկու աղջինկերի օրը

քսան տարի շարունակ անցել է իրենց օրվա մասին

մեկը մյուսին պատմելով

և քնելով,

մի մարդ, ով դեռ շարունակում է երեք հոգու հետ նույն անկողնում քնել:

Մայրիկիս ասացի, որ էլ չեմ կարող դիմանալ:

Նա ինձ հիշեցրեց, որ, երբ նստեցինք այն նավը,

նա իմ տարիքին էր:

Վերադարձի ճանապարհ չկար:

-Հանդուրժիր.- ասաց նա,

-և պարզապես եղի ՛ր այնպիսին , ինչպիսին, որ կաս:

Այսպիսով, ես բարձրաձայնեցի երիտասարդների գործազրկության և կրթության,

ինչպես նաև թույլերի ու տկարների անտեսման մասին:

Եվ, որքան անկեղծ էի խոսում,

այնքան ավելի շատ էին խնդրում ինձ խոսել:

Ես շատ տարբեր մարդկանց եմ հանդիպել,

նրանցից շատերը զբաղվում էին իրենց սիրած աշխատանքով,

շատերն էլ հազիվ ծերը ծերին էին հասցնում:

Եվ, չնայած նրան, որ ավարտել էի համալսարանը`

գիտակցում էի, որ իմ կարիերան իրավաբանության ոլորտում չէր լինի:

գլուխկոտրուկի մեկ այլ մասնիկ պետք լինի:

Հենց այդ ժամանակ հասկացա,

որ օտար լինելը այդքան էլ վատ բան չէ:

Նորից

նոր բեմի վրա կանգնելը

ոչ միայն լավ է ,

այլ դրա համար պետք է շնորհակալ լինել:

Դա յուրահատուկ նվեր է նավից:

Հասարակության մեջ քո “ես”- ի պահպանւմը

նշանակում է քանդել հորիզոնները,

նշանակում է

ընդունել գյուղական ծագումդ:

Ես բավականաչափ դուրս եմ եկել հարմատավետության սահմաններից,

որպեսզի հասկանամ, որ, այո՛, աշխարհը կործանվում է,

սակայն ոչ այնպես, ինչպես դուք եք պատկերացնում:

Մոլեգին ձևով խրախուսվում էր այն,

ինչ անթույլատրելի էր:

Ես ունեի էներգիա,

հակասական լավատեսություն,

միարժամանակ համեստ էի և քաջ:

Ես վստահեցի իմ ինտուիցիային:

Իմ շուրջ հավաքեցի մարդկանց մի փոքր խումբ,

որոնց համար “դա հնարավոր չէ անել” պիտակը

անհաղթահարելի մարտահրավեր է, որի դեմը պետք է առնել:

Մի տարի շարունակ մենք ոչ մի միջոց չունեինք:

Յուրաքանչյուր օրվա վերջում ես մի մեծ աման ապուր էի պատրաստում,

որը մենք բոլորս կիսում էինք:

Մենք երեկոններն էինք աշխատում:

Մեր գաղափարներից շատերը գժոտ էին,

սակայն կային նաև այնպիսի փայլուն մտքեր,

որոնք մենք կյանքի կոչեցինք:

Առագին անգամ Ա.Մ.Ն գնալուց հետո,

ես որոշեցի այնտեղ տեղափոխվել:

Միայն մի ուղևորություն, և կրկին ես տեղի տվեցի իմ ինտուիցիային:

Երեք ամիս հետո մտքերս հավաքեցի

և շարունակեցի արկածը:

Վերջաբանում

թույլ տվե ՛ք ձեզ իմ տատիկի մասին պատմել:

Նա մեծացել է այն ժամանակաշրջանում,

երբ կոնֆուցիոնիզմը հասարակական նորմ էր,

և միայն նշանակություն ունեին տեղական չինական պաշտոնյաները:

Դարերի ընթացքում կյանքը չի փոխվել:

Նրա ծնվելուց շատ չանցած մահացավ նրա հայրը:

Նրա մայրը նրան մենակ է մեծացրել:

17 տարեկանում տատիկս դարձավ չինական պաշտոնիայի երկրորդ կինը,

ում մայրը ծեծում էր նրան:

Քանի որ ամուսինը չէր պաշտպանում նրան,

նա սենսացիա դարձավ, երբ ամուսնուն դատարան տարավ

և իր մեղադրանքը ներկայացրեց:

Պակերացրե՛ք նրա զարմանքը, երբ տատիկս շահեց դատը:

(ծիծաղ)

(ծափահարություններ)

“Դա հնարավոր չէ անել” արտահայտությունը սխալ դուրս եկավ:

Ես Սիդնեյի հյուրանոցային համարում լոգանք էի ընդունում,

երբ տատիկս մահացավ

600 մղոն հեռավորության վրա` Մելբոռնում:

Ես լոգարանի ապակու միջից տեսա

իմ տատիկին` մյուս կողմում կանգնած:

Ես հասկացա, որ նա եկել է ինձ հրաժեշտ տալու:

Մայրս րոպպեներ անց զանգեց:

Մի քանի օր անց

մենք գնացինք Ֆութսքրեյում գտնվող մի բուդդայական տաճար

և նստեցինք նրա դագաղի շուրջ:

Մենք նրան պատմություններ պատմեցինք

և վստահեցրինք նրան, որ դեռ նրա կողքին ենք:

Կեսգիշերին վանականը եկավ

և մեզ ասաց, որ ստիպված է փակել դագաղը:

Մայրս ասաց մեզ, որ բռնենք նրա ձեռքը:

Եվ հարցրեց վանականին,

թէ ինչու են տատիկի ձեռքերը տաք,

բայց մարմնի մնացած մասերը` սառը:

Պատասխանը հետևյալն էր. -Քանի որ դուք դա առավոտից բռնել եք.

Դուք այն բաց չեք թողել: Թույլ չեք տվել, որ նա գնա:

Մեր ընտանիքում մի ուժ կա,

որ կանանց է փոխանցվում:

Հաշվի առնելով, թէ ով ենք մենք եղել և ով ենք մենք հիմա,

գիտակցում ենք,

որ այն տղամարդիկ,, ովքեր հնարավոր է, որ ներխուժեն մեր կյանք

կխափանեն մեր կյանքը:

Նրանք կստիպեին մեզ նահանջել:

Հիմա ես երազում եմ իմ սեփական երեխաները ունենալ

և ինձ հետաքրքիր է, թէ ինչ պատահեց նավի հետ:

Ո՞վ կցանկանա որ իր հետ նման բան պատահի:

Սակայն ես հիմա վախենում եմ արտոնությունից,

հեշտությունից,

իրավունքից:

Կվստահեմ արդյոք երեխաներիս կյանքը մի նավակի,

որը համարձակորեն ճեղքում անցնում է ալիքների միջով,

սակայն որից լսվում է միաձայն ու անվերջանալի շարժիչի ձայնը

և որը սլանում է դեպի անհայտ հորիզոններ,

որը ոչ մի բան չի երաշխավորում:

Նույնիսկ չգիտեմ էլ,

սակայն եթե համոզված լինեմ,

որ նրանք կհաղթահարեն այդ ամենը,

կվստահեի:

(ծափահարություններ)

Թրևոր Նեյլսոնը , նաև Թենի մայրը այսօր,

հիմա չորորդ կամ հինգերորդ շարքերում է:

(ծափահարություններ)