ตำนานดวงตาที่หายไป - นาธาน ดี. โฮโรวิตซ์

รับชมบทเรียนเต็มได้ที่: https://ed.ted.com/lessons/the-amazonian-myth-of-the-goblins-revenge-nathan-d-horowitz

ลึกเข้าไปในป่าแอมะซอน ในแม่น้ำเนียโอโคยา เป็นที่อยู่อาศัยของฝูงปลาที่ทั้งตัวใหญ่และอร่อยเป็นพิเศษ ครั้นฝนตกลงมาและน้ำเอ่อขึ้นสูง ฝูงปลาปรากฏตัว ก่อนจะว่ายหายไปเมื่อน้ำลดอีกครั้ง ชาวบ้านริมฝั่งแม่น้ำตามฝูงปลาไปถึงบ่อน้ำและตั้งค่ายที่นั่น แต่ร่างทรงหนุ่มสัมผัสได้ว่าพวกเขาอาจไม่ได้อยู่เพียงลำพัง นาธาน ดี. โฮโรวิตซ์ บอกเล่าเรื่องราวตำนานภูตลมของชาวเซโคไพ

บทเรียนโดย นาธาน ดี. โฮโรวิตซ์
กำกับโดย อีเจีย เชา และ โมฮัมหมัด บาบากูฮี
บรรยายโดย แจ็ก คัตมอร์-สก๊อตต์

ลึกเข้าไปในป่าแอมะซอน
ในแม่น้ำเนียโอโคยา

ตามตำนานของชาวเซียโคไพ

เป็นที่อยู่อาศัยของฝูงปลา
ที่ทั้งตัวใหญ่และอร่อยเป็นพิเศษ

ครั้นฝนตกและน้ำเอ่อขึ้นสูง
ฝูงปลาปรากฏตัว

ก่อนจะว่ายหายไปเมื่อน้ำลดอีกครั้ง

ชาวบ้านริมฝั่งน้ำอิ่มหนำสำราญ
กับอาหารอันโอชะนาน ๆ ครั้ง

และนึกอยากได้อีก

พวกเขาเลาะแม่น้ำตามฝูงปลาลึกเข้าไปในป่า

กระทั่งถึงบึงน้ำ
ซึ่งมีเสียงปลาแหวกว่ายดังสนั่น

ชาวบ้านตั้งค่ายข้างบึงน้ำ

นำบาร์บาสโก
ยาพิษสำหรับจับปลามาด้วย

ขณะร่างทรงหนุ่มประจำหมู่บ้าน
กำลังออกเดินสำรวจ

เขาสัมผัสได้ว่า
เขาอาจไม่ได้อยู่เพียงลำพัง

เมื่อเจอกับต้นมอนเซ
เขาได้ยินเสียงฮึมฮัมดังลั่นออกมา

ดังเหนือเสียงกระหึ่มของปลา

เขาจึงมั่นใจว่าเหล่าภูตอาศัยอยู่ที่นี่

ร่างทรงกลับไปเตือนชาวบ้านที่ค่าย
ว่าปลาเหล่านี้มีเจ้าของ

เขาจะตามหาเจ้าของปลา

จนกว่าเขาจะกลับมา ห้ามไม่ให้ใครจับปลา

เขาไปยังต้นไม้ส่งเสียงต้นนั้น

ภายในต้นมีโพรงขนาดใหญ่เท่าบ้าน
เต็มไปด้วยภูตกำลังจักสาน

หัวหน้าของเหล่าภูตเชื้อเชิญเขาเข้าไป

เล่าว่าผลซีรีเปียลูกฉ่ำ ๆ กำลังสุกงอม

และพวกมันกำลังสานตะกร้า
สำหรับเตรียมเก็บผลไม้

แม้พวกมันจะมีหน้าตาและท่าทางเหมือนมนุษย์

ร่างทรงก็รู้ดีว่าพวกมันคือฮูรี หรือภูตลม

ที่สามารถบินและควบคุมลมได้

เหล่าภูตสอนวิธีจักสานให้เขา

ก่อนร่างทรงจะไป

หัวหน้าภูตกระซิบบอกคำสั่งแปลก ๆ
ข้างหู

สุดท้ายจึงบอกร่างทรงว่าคืนนี้
ให้ผูกหน่อสับปะรดไว้นอกขอนไม้กลวง

และนอนหลับข้างในนั้น

เมื่อกลับถึงค่ายชาวบ้านได้ใช้บาร์บาสโก
จับปลาและนำไปทำอาหารกินไปแล้ว

มีเพียงน้องสาวของร่างทรงเท่านั้น
ที่ไม่เอาด้วย

และแล้วทุกคนก็หลับสนิท

ร่างทรงกับน้องสาวตะโกนปลุก
และเขย่าให้พวกเขาตื่น

แต่พวกเขาก็ไม่ตื่น

เวลาค่ำใกล้เข้ามา ร่างทรงกับน้องสาว

จึงผูกหน่อสับปะรดนอกขอนไม้กลวง
และคลานเข้าไปข้างใน

ลมแรงโหมเป็นสัญญาณของเหล่าภูตลม

กิ่งไม้หักและต้นไม้โค่น

จระเข้เคแมน งูเหลือม
และเสือจากัวร์คำราม

น้ำเริ่มขึ้นสูง

ปลาดิ้นหนีออกจากที่ตากปลา
และว่ายหายไป

หน่อสับปะรดกลายร่างเป็นสุนัข

เห่าไล่สัตว์ป่าให้ห่างจากขอนไม้ตลอดทั้งคืน

เมื่อรุ่งสาง น้ำจึงลด

พวกปลาหายไปหมด เช่นเดียวกับชาวบ้านส่วนมาก

พวกเขาถูกสัตว์ป่ากิน

เหลือเพียงญาติ ๆ ของร่างทรงเท่านั้น
ที่รอดชีวิต

เมื่อญาติ ๆ หันหน้ากลับมาเจอเขา

ร่างทรงก็เข้าใจความหมายของภูตลมที่ว่า
ผลซีรีเปียกำลังสุกงอม

จริง ๆ แล้วพวกมันไม่ได้ตั้งใจ
จะเก็บผลซีรีเปียเลย

แต่ดวงตาของมนุษย์ต่างหาก

พี่สาวของร่างทรงเรียกเขาให้มาหา

พยายามจะจับหน้าของเขาด้วยเล็บยาวแหลม

เขาร่นถอยกลับ
แล้วโยนเมล็ดปาล์มใส่หน้าพี่สาว

ตามคำสั่งของหัวหน้าภูต

เมล็ดพันธุ์กลายเป็นดวงตา

แต่แล้วเธอก็กลายร่างเป็นหมูเพกคารีปากขาว
แล้ววิ่งหนีหายไป

ยังมีชีวิตอยู่ แต่ไม่ใช่มนุษย์อีกต่อไป

หมู่บ้านของร่างทรงกับน้องสาวไม่เหลือใครเลย

ทั้งสองไปอาศัยอยู่กับหมู่บ้านอื่น

และสอนชาวบ้านสานตะกร้า
อย่างที่ภูตลมได้สอนเขามา

แต่เขาไม่อาจลืมคำของหัวหน้าภูต

ที่บอกเขาถึงวิธีการล้างแค้น

ร่างทรงกลับไปยังบ้านของภูตลม
นำพริกขี้หนูห่อใบไม้ไปด้วย

ขณะที่เหล่าภูตแอบมอง
ออกมาทางรูส่อง

ร่างทรงจุดไฟและโยนพริกขี้หนูตามลงไป

เปลวไฟค่อย ๆ แผดเผาต้นไม้

ภูตที่กินดวงตามนุษย์เข้าไปตาย

ส่วนภูตที่ไม่ได้กินนั้นตัวเบาพอจะบินหนี

เหล่าภูตก็ต้องจ่ายบทเรียนราคาแพง
ไม่ต่างจากชาวบ้าน

แต่ก็ยังมีภูตส่วนหนึ่งรอดชีวิต
บอกเล่าเรื่องราวต่อไปเหมือนกับร่างทรง

ตามตำนานของชาวเซียโคไพ

ที่ซึ่งโลกของภูติและโลกมนุษย์มาพบกัน
ย่อมไม่มีผู้ชนะที่แท้จริง

และแม้กระทั่งความตาย
ยังเป็นโอกาสสำหรับการเริ่มต้นใหม่