-
Giơ tay nếu bạn đã từng được hỏi câu này
-
"Lớn lên cháu muôn làm gì?"
-
Bây giờ nếu bạn phải đoán
-
bạn nghĩ là bạn mấy tuổi khi
được hỏi câu đó lần đầu tiên?
-
Các bạn chỉ cần giơ ngón tay
-
Ba. Năm. Ba. Năm. Năm. Được rồi
-
Bây giờ, giơ tay nếu câu hỏi này
-
"Lớn lên cháu muôn làm gì?"
-
đã khiến bạn lo lắng.
-
(cười lớn)
-
Bất cứ lo lắng nào.
-
Tôi là người chưa bao giờ
có thể trả lời câu hỏi
-
"Lớn lên cháu muốn làm gì?"
-
Bạn xem, vấn đề không phải là
tôi chẳng có sở thích nào
-
vấn đề là tôi có nhiều sở thích quá.
-
Lúc học cấp ba, tôi thích tiếng Anh
và toán và nghệ thuật và tôi làm websites
-
và tôi chơi guitar trong một nhóm rock
tên là Tổng đài viên cáu kỉnh
-
Có khi các bạn đã từng nghe tới nhóm này
-
(cười lớn)
-
Điều này tiếp tục sau khi hết phổ thông
-
và tại một thời điểm nào đó, tôi bắt đầu
nhận ra công thức này trong mình
-
nơi tôi sẽ trở nên hứng thú
trong một lĩnh vực
-
và tôi sẽ chìm vào đấy,
dành toàn bộ tâm huyết
-
và tôi sẽ trở nên khá giỏi
trong lĩnh vực này bất kể nó là cái gì
-
và rồi tôi sẽ chạm thời điểm này
nơi tôi bắt đầu cảm thấy chán.
-
Và thường thì tôi sẽ cố gắng
và vẫn duỳ trì dù sao đi nữa,
-
bở vì tôi đã dành rất nhiều thời gian và
năng lượng
-
và đôi khi cả tiền bạc vào lĩnh vực này.
-
Nhưng cuối cùng cảm giác chán chường này
-
cảm giác của, như kiểu, ừ, tôi thấy
cái này không còn gì thách thức nữa
-
nó sẽ trở nên quá nhiều.
-
Và tôi sẽ phải để nó đi.
-
Nhưng sau đấy tôi sẽ trở hứng thú
với cái gì đấy khác
-
một cái hoàn toàn không liên quan,
và tôi sẽ chìm vào đấy,
-
trở nên toàn tâm toàn ý, như thể
"Ha! Mình đã tìm thấy niềm đam mê,"
-
và khi tôi lại tới cái điểm ấy
ngưỡng mà tôi thấy chán.
-
Và cuối cùng, tôi sẽ lại để nó ra đi.
-
Nhưng rồi tôi sẽ lại phát hiện ra
cái gì đó mới và khác hoàn toàn
-
và tôi sẽ chìm vào đấy.
-
Công thức này
khiến tôi băn khoăn rất nhiều,
-
vì hai lý do.
-
Thứ nhất là tôi không chắc
-
làm sao để biến
một trong những sở thích đó thành một nghề
-
Tôi đã nghĩ là tôi sẽ phải chọn một thứ,
-
từ bỏ tất cả những đam mê khác,
-
và đành làm quen với sự chán chường
-
Lý do thứ hai khiến tôi lo lắng rất nhiều
-
nó hơi cá nhân một chút.
-
Tôi lo rằng có gì đó không phải ở đây,
-
và tôi chắc có vấn đề
khi không thể gắn bó với bất cứ thứ gì.
-
Tôi lo là mình sợ cống hiến,
-
hoặc là tôi quá tản mát,
hoặc tôi là người tự phá huỷ,
-
vì sợ sự thành công của chính mình.
-
Nếu bạn có thể liên hệ bản thân với
câu chuyện của tôi và những cảm xúc này
-
Tôi muốn bản tự hỏi mình một câu hỏi
-
câu mà tôi ước
tôi đã tự hỏi mình ngày xưa.
-
Hỏi bản thân bạn học từ đâu mà bạn cho
là sai trái và dị thường
-
khi làm rất nhiều việc.
-
Tôi sẽ nói bạn biết bạn học từ đâu:
-
bạn học nó từ văn hoá.
-
Chúng ta lần đầu được hỏi câu
"Lớn lên cháu muôn làm gì?"
-
khi chúng ta khoảng 5 tuổi.
-
Và sự thật là chẳng ai quan tâm
bạn nói khi bạn ở tuổi ấy.
-
(cười lớn)
-
Nó được coi là một câu hỏi vô hại
-
hỏi bọn trẻ con để nghe
những trả lời ngộ nghĩnh
-
như, "Cháu muốn làm phi hành gia,"
hoặc "Cháu muốn làm nữ vũ công ba-lê"
-
hoặc "Cháu muốn làm cướp biển."
-
Bỏ trang phục hoá trang Halloween vào đây
-
(cười lớn)
-
Nhưng câu được hỏi đi hỏi lại
khi chúng ta lớn lên
-
dưới nhiều dạng, ví dụ
học sinh cấp 3 bị hỏi
-
họ sẽ chọn học nghành nào sau này.
-
Và ở một thời điểm nào đó,
-
"Lớn lên cháu muốn làm gì?"
-
từ một câu hỏi dễ thương
trở thành câu hỏi
-
khiến chúng ta thao thức cả đêm.
-
Tại sao?
-
Đấy, trong khi câu hỏi này kích thích
trẻ mơ ước về thứ chúng có thể trở thành
-
nó không kích thích chúng mơ về
tất cả những gì chúng có thể làm.
-
Thực tế, nó làm điều ngược lại,
-
bởi vì khi ai đó hỏi bạn
bạn muốn làm gì,
-
bạn không thể trả lời với
20 điều khác nhau
-
dù những người lớn thiện chí
sẽ cười và như này,
-
"Ồ dễ thương quá, nhưng cháu không thể
vừa là nghệ sĩ violin và bác sĩ tâm lý.
-
Cháu phải chọn."
-
Đây là Bác sĩ Bob Childs
-
(cười lớn)
-
và ông ấy là thợ sửa đàn và bác sĩ tâm lý
-
Và Amy Ng, nhà biên tập báo trở thành
người vẽ tranh minh hoạ, nhà kinh doanh
-
giáo viên và giám đốc sáng tạo.
-
Nhưng đa số trẻ con không nghe
tới những người như này
-
Tất cả những gì chúng nghe
-
là chúng sẽ phải chọn.
-
Nhưng hơn cả thế.
-
Quan niệm về cuộc sống hạn hẹp tập trung
-
được lãng mạn hoá
trong văn hoá của chúng ta
-
Nó chính là ý tưởng về số phận
hoặc là niềm đam mê
-
cái ý tưởng rằng mỗi chúng ta
có một điều tuyệt vời
-
chúng ta sinh ra để làm điều đó
trong cuộc đời
-
và bạn cần phải tìm ra nó là cái gì
-
và cống hiến cả đời cho nó.
-
Nhưng sẽ ra sao nếu bạn
không như vậy?
-
Sẽ ra sao nếu có rất nhiều thứ
mà bạn tò mò muốn biết,
-
và nhiều thứ bạn muốn làm?
-
À, không có chỗ cho những người như bạn
theo cái khuôn này.
-
Và bạn sẽ cảm thấy cô độc.
-
Bạn có thể cảm thấy
bạn không có một mục đích.
-
Và có thể bạn cảm thấy rằng mình có vấn đề gì đó.
-
Bạn chẳng có vấn đề gì cả.
-
Bạn là người đa tiềm năng.
-
(cười lớn)
-
(vỗ tay)
-
Một người đa tiềm năng là người
có nhiều sở thích và theo đuổi sáng tạo
-
Nó là một từ dài và khó.
-
Có thể dễ hơn nếu bạn ngắt nó
thành 3 phần:
-
đa, tiềm, năng.
-
Bạn cũng có thể dùng một trong
những từ khác bao hàm nghĩa tương tự
-
ví dụ bác học, người Phục Hưng(một người am hiểu rất nhiều thứ).
-
Thực ra, trong thời Phục Hưng,
-
nó được xem là lý tưởng
nếu được phát triển trong nhiều lĩnh vực
-
Barbara Sher gọi chúng ta là
"những người thăm dò"
-
Dùng bất cứ từ nào bạn thích,
hoặc nghĩ ra từ của riêng bạn.
-
Tôi phải nói là tôi thấy khá thoả đáng
rằng là một cộng đồng
-
chúng ta không thể đồng ý với nhau
về một cái tên
-
(cười lớn)
-
Nó bị dễ cảm thấy
đa tiềm năng của bạn
-
như là một giới hạn hoặc đau đớn
mà bạn phải vượt qua.
-
Nhưng cái mà tôi đã học qua việc
nói chuyện với mọi người
-
và viết về những ý tưởng này trên website
của tôi
-
là, có những sức mạnh phi thường
để theo cách này.
-
Đây là ba
-
sức mạnh vô song của đa tiềm năng
-
Một: tổng hợp ý tưởng
-
Nó là kết hợp hai hoặc nhiều lĩnh vực
-
và tạo ra cái gì đó mới
ở nơi giao thoa.
-
Sha Hwang và Rachel Binx đã vẽ
từ những sở thích chung
-
trong vẽ bản đồ, mô phỏng số liệu
du lịch, toán học và thiết kế,
-
khi họ sáng lập Meshu.
-
Meshu là một công ty làm đồ trang sức
lấy cảm hứng là phong tục từ các nơi
-
Sha và Rachel nghĩ ra ý tưởng độc đáo này
-
không phải mặc dù, mà là vì sự kết hợp
phong phú những kỹ năng và kinh nghiệm
-
Sự đổi mới diễn ra ở những nơi giao nhau.
-
Đó là nơi những ý tưởng mới sinh ra.
-
Và những người đa tiềm năng
với tất cả những nền tảng của họ
-
có thể tiếp cận được rất nhiều
điểm giao nhau này.
-
Quyền lực vô song thứ hai
của đa tiềm năng
-
là khả năng học cấp tốc.
-
Khi những người đa tiềm năng
trở nên hứng thú với điều gì
-
chúng tôi sẽ làm hết sức mình.
-
Chúng tôi quan sát mọi thứ
chúng tôi có thể bắt tay vào làm
-
Chúng tôi cũng
quen với việc là kẻ bắt đầu
-
vì chúng tôi là những kẻ bắt đầu
rất nhiều lần trong quá khứ rồi
-
và nó có nghĩa là chúng tôi ít sợ hãi
trong việc thử những cái mới
-
và bước khỏi vùng an toàn.
-
Hơn nữa, rất nhiều kỹ năng có thể
chuyển hoá qua lại trong các lĩnh vực
-
và chúng tôi mang mọi thứ đã học tới
mọi lĩnh vực mới mà chúng tôi theo đuổi
-
nên chúng tôi hiếm khi bắt đầu từ số 0.
-
Nora Dunn là một người đi du lịch
và viết sách tự do.
-
Là một người chơi piano từ bé
cô ấy đã mài dũa một khả năng tuyệt vời
-
để phát triển trí nhớ.
-
Bây giờ, cô ấy là người đánh máy
nhanh nhất mà cô ấy biết.
-
(cười lớn)
-
Trước khi trở thành nhà văn
Nora là nhà kế hoạch tài chính.
-
Cô ấy phải học những kỹ thuật
trong bán hàng
-
khi cô ấy bắt đầu công việc
-
và giờ nó giúp cô ấy viết những bài
thuyết trình hấp dẫn tới nhà biên tập
-
Hiếm khi lãng phí thời gian
để theo đuổi điều bạn muốn
-
thậm chí nếu cuối cùng bạn bỏ cuộc.
-
Bạn có thể áp dụng kiến thức đó vào
một lĩnh vực khác hoàn toàn
-
bằng một cách mà bạn không thể
đoán trước được.
-
Quyền lực vô song thứ ba
-
là khả năng thích nghi
-
nó là khả năng thay đổi dễ dàng
thành bất cứ cái gì bạn muốn
-
trong một hoàn cảnh đã cho
-
Abe Cajudo lúc thì là đạo viễn video
lúc thì là người thiết kế web
-
lúc là nhà tư vấn cho người khởi nghiệp
lúc là một giáo viên
-
và đôi lúc, như bạn thấy đấy,
là James Bond
-
(cười lớn)
-
Anh ấy có giá trị vì anh ấy làm việc tốt
-
Anh ấy thậm chí còn giá trị hơn
vì có thể làm được nhiều việc
-
tuỳ vào nhu cầu của khách hàng.
-
Tạp chí Fast Company
coi thích nghi
-
như là một kỹ năng quan trọng nhất
cần phát triển để phát triển
-
trong thế kỷ 21.
-
Thế giới kinh tế đang thay đổi rất nhanh
và không dự đoán được
-
chính là những cá nhân và
các tổ chức là nhân tố có thể xoay chuyển
-
để bắt kịp những nhu cầu của thị trường
những cái chắc chắn sẽ phát triển.
-
Tổ hợp ý tưởng, học nhanh, và thích nghi:
-
ba kỹ năng mà nhưng người đa tiềm năng
rất giỏi
-
và ba kỹ năng mà họ có thể mất nếu
ép mình vào sự tập trung hạn hẹp
-
Là một xã hội chúng ta có một ảnh hưởng
trong việc khuyến khích đa tiềm năng
-
trở thành chính họ.
-
Chúng ta có rất nhiều vấn đề phức tạp và
đa chiều trong thế giới hiện nay
-
và chúng ta cần sự sáng tạo,
suy nghĩ mới mẻ để giải quyết chúng.
-
Bây giờ, giả dụ trong thâm tâm
bạn là một chuyên gia
-
Bạn ra khỏi bụng mẹ biết rằng bạn muốn
trở thành bác sĩ nhi ngoại khoa thần kinh
-
Đừng lo
cũng không có gì sai với bạn cả
-
(cười lớn)
-
Thực tế, một số đội xuất sắc
bao gồm một chuyên gia
-
và đa tiềm năng hợp đôi với nhau
-
Chuyên gia có thể đào sâu và
thi hành các ý tưởng
-
trong khi đa tiềm năng mang lại
một bề dày kiến thức cho dự án
-
Nó là một sự kết hợp tuyệt vời
-
Nhưng chúng ta nên thiết kế
cuộc sống và nghề nghiệp
-
thứ mà được điều chỉnh với mức độ mà
chúng ta được kích thích
-
Và thật buồn, đa tiềm năng
đang được khuyến khích một cách rộng rãi
-
đơn giản trở thành giống những chuyên gia.
-
Sau khi đã nói như vậy
-
nếu có một điều bạn mang đi
từ bài nói này
-
tôi hi vọng nó sẽ là:
-
giữ lấy niềm đam mê trong bạn
dù nó là gì đi nữa
-
Nếu bạn là chuyên gia trung tâm,
-
vậy thì hãy chuyên môn hoá bằng mọi cách.
-
Đó là nơi bạn sẽ bộc lộ mình tốt nhât.
-
Nhưng với những đa tiềm năng
trong phòng này
-
bao gồm cả những người
mới vừa phát hiện ra
-
trong 12 phút vừa qua rằng
bạn là đa tiềm năng
-
(cười lớn)
-
với các bạn tôi muốn nói:
-
siết chặt những đam mê của bạn.
-
Đi theo sự tò mò của bạn
xuống tới tận những hang thỏ.
-
Khám phá những điểm giao thoa của bạn.
-
Giữ lấy dây bên trong dẫn đến
một cuộc sống hạnh phúc, đáng sống hơn.
-
và có thể là quan trọng hơn
-
đa tiềm năng, thế giới cần chúng ta.
-
Cảm ơn.
-
(Vỗ tay)