زانستی ئاڵۆزی ئازار - جۆشوا و. پەیت
-
0:07 - 0:10لە ساڵی ١٩٩٥دا، لە گۆڤارێکی پزیشکی
بەڕیتانیدا -
0:10 - 0:14ڕاپۆرتێکی سەرسوڕهێنەر دەربارەی وەستایەکی
خانووی تەمەن ٢٩ ساڵ بڵاوکرایەوە. -
0:14 - 0:18بەڕێکەوت باز دەداتە سەر بزمارێکی
١٥ سانتیمەتری، -
0:18 - 0:22کە ڕاستەوخۆ دەچێتە ناو پووتە
پۆڵایینیەکەیەوە، -
0:22 - 0:28لە ئازارێکی ئەوەندە سەختدابوو، بەرگەی
بچوکترین جوڵەی نەدەگرت. -
0:28 - 0:32کاتێک دکتۆرەکان پوتەکەیان لەپێیدا داکەند،
ڕووبەڕووی دیمەنێکی چاوەڕواننەکراو بوونەوە -
0:32 - 0:36بزمارەکە بەهیچ شێوەیەک بەر پێی نەکەوتبوو.
-
0:36 - 0:37بۆ سەدەها ساڵ،
-
0:37 - 0:42زاناکان پێیان وابوو ئازار وەڵامدانەوەیەکی
ڕاستەوخۆیە بۆ برینداربوون. -
0:42 - 0:47بەپێی ئەو لۆجیکە، هەتا برینەکە سەختتر بێت،
ئازارەکەی زیادتر دەبێت. -
0:47 - 0:50بەڵام لەگەڵ زانینی زیاترمان دەربارەی
زانستی ئازار، -
0:50 - 0:55زانیمان کە ئازار و برینداربوونی شانەکان
هەمیشە دەست لەناو دەست نارۆن، -
0:55 - 1:00تەنانەت ئەگەر میکانیزمی مەترسییە
گوێزەرەوەکانی جەستەش بە تەواوی کاربکەن. -
1:00 - 1:05دەتوانین هەست بە ئازارێکی زۆر سەخت بکەین
ئەگەر بریندارییەکی ڕاستەوخۆش بوونی نەبێت. -
1:05 - 1:08تەنانەت ئازار بەبێ هیچ برینێک.
-
1:08 - 1:12وەک وەستاکە، یان کەیسی هاوسەری ئافرەتە
-
1:12 - 1:18دووگیانەکان کە هەست بە ئازاری ژنەکانیان
دەکەن لەکاتی دووگیانی و منداڵبوندا. -
1:18 - 1:20چی ڕودەدات لێرە؟
-
1:20 - 1:23لە ڕاستیدا دوو دیاردە هەیە لێرەدا:
-
1:23 - 1:28ئەزمونکردنی ئازار، لەگەڵ پرۆسەیەکی
بایۆلۆجی پێی دەوترێت پەرچەئازار. -
1:28 - 1:32پەرچەئازار کاردانەوەیەکی
پارێزەری کۆئەندامی دەمارە -
1:32 - 1:35بۆ هاندەری زیانبەخش یان نیمچە زیانبەخش.
-
1:35 - 1:37هەستەوەرەکان لەکۆتاییە
دەمارە تایبەتمەندەکاندا -
1:37 - 1:41هەڕەشە کیمیاییەکان، میکانیکییەکان و
گەرمییەکان دەناسنەوە. -
1:41 - 1:43ئەگەر بڕی تەواو لە هەستەوەرەکان چالاک
ببن. -
1:43 - 1:48ئاماژە کارەباییەکان بە دەماردا دەڕۆن بۆ
دڕکە پەتک و پاشان بۆ دەماخ. -
1:48 - 1:51دەماخ گرنگی ئەم ئاماژانە دەپێوێت
-
1:51 - 1:55و ئازار دروست دەکات ئەگەر بڕیار بدات
کە جەستە پێویستی بە پاراستن هەیە. -
1:55 - 1:59ئاسایی، ئازار یارمەتی جەستە دەدات لە
دوورکەوتنەوە لە زیان و برینداربوونی زیاتر. -
1:59 - 2:03بەڵام شان بە شانی پەرچەئازار چەندین
فاکتەری دیکە هەن -
2:03 - 2:09کە دەتوانن ببنە هۆی دروست بوونی ئازار-
و کەمکردنەوەی سوودی ئازار -
2:09 - 2:14یەکەم، فاکتەری بایۆلۆجی هەن کە ئاماژەی
پەرچە ئازار بۆ دەماخ زیاد دەکەن. -
2:14 - 2:17ئەگەر دەمارە خانەکان بە بەردەوامی
چالاک ببنەوە، -
2:17 - 2:20ڕەنگە دەماخ بڕیاری زیاتر
هەستیار بوونیان بدات -
2:20 - 2:23بۆ پاراستنی باشی جەستە لە هەڕەشەکان.
-
2:23 - 2:26دەکرێت هەستەوەری هەستیارتر زیاد بکرێت بۆ
دەمارە خانەکان -
2:26 - 2:30هەتا ئەوەندە هەستیار دەبن کە بچوکترین
دەست لێدان لەپێست -
2:30 - 2:33ئاماژەی کارەبایی بەهێز دروست بکەن.
-
2:33 - 2:34لە دۆخی دیکەدا،
-
2:34 - 2:40دەمارەکان ڕادێن بە باشتر ناردنی ئاماژەکان،
بە گەورەکردنی پەیامەکە. -
2:40 - 2:41ئەم جۆرە گەورەکردنە
-
2:41 - 2:45زیاتر لەو کەسانەدا باوە کە ئازاری
درێژخایەنیان هەیە -
2:45 - 2:49بەو ئازارانە دەگوترێت کە
٣ مانگ زیاتر دەخایەنن. -
2:49 - 2:53کاتێک کۆئەندامی دەمار لە دۆخێکی
چالاکی زۆردا دەبێت -
2:53 - 2:56دەکرێت ئازار کەمتر بێت بەراورد بە
زیانی فیزیکی. -
2:56 - 3:00ئەمەش سوڕێکی دزێو دروست دەکات لەگەڵ
درێژتر بوونی کاتی ئازارەکە -
3:00 - 3:03چارەسەرکردنی سەختتر دەبێت
-
3:03 - 3:07ڕوونە کە هۆکاری دەروونیش
ڕۆڵی هەیە لە ئازاردا. -
3:07 - 3:12بە هاندانی پەرچەئازار و
هاندانی ڕاستەوخۆی دەماخ. -
3:12 - 3:15دۆخی دەروونی کەسێک، یادەوەری،
-
3:15 - 3:18بڕوای بە ئازار و پێشبینی بۆ چارەسەر
-
3:18 - 3:22دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر
ئەوەی چەند هەست بە ئازار دەکەن -
3:22 - 3:23لە لێکۆڵینەوەیەکدا،
-
3:23 - 3:27ئەو منداڵانەی پێیان وابوو هیچ دەسەڵاتێکیان
لە کۆنتڕۆڵکردنی ئازاردا نییە -
3:27 - 3:30لە ڕاستیدا زیاتر هەستیان
بە ئازاری سەخت دەکرد -
3:30 - 3:33بەراورد بەوانەی پێیان وابوو
بە شێوەیەک دەتوانن کۆنتڕۆڵی بکەن. -
3:33 - 3:35هۆکارە ژینگەییەکانیش گرنگن
-
3:35 - 3:36لە تاقیکردنەوەیەکدا،
-
3:36 - 3:41خۆبەخشەکان توڵێکی سارد دەخرایە
سەر دەستیان -
3:41 - 3:45ئەوانەی ڕوناکی سوریان نیشان دەدرا زیاتر
هەستیان بە ئازار دەکرد لەچاو ڕووناکی شین -
3:45 - 3:49لەگەڵ ئەوەشدا کە تووڵەکە لە هەردوو
کاتەکەدا هەمان پلەی گەرمی هەبوو. -
3:49 - 3:54لە کۆتاییدا، هۆکاری کۆمەڵایەتیش وەک
هەبوونی پاڵپشتی خێزان -
3:54 - 3:56دەتوانێت کاریگەری لەسەر
تێگەیشتنی ئازار هەبێت. -
3:56 - 3:59ئەمانە مانای ئەوەن ڕێگەیەکی درێژی
چەند لایەن بۆ چارەسەرکردنی ئازار هەن -
3:59 - 4:05،کە پزیشک، شارەزای چارەسەری سروشتی
پزیشکی دەروونی، پەرستار -
4:05 - 4:09و شارەزایانی تەندروستی دیکەی تێدا
زۆرترین کەریگەرییان دەبێت. -
4:09 - 4:14تازە دەست دەکەین بە دەرخستنی میکانیزمەکانی
پشت ئەزمونکردنی ئازار، -
4:14 - 4:17بەڵام چەند جێیەکی دڵخۆشکەر
هەن لە لێکۆڵینەوەکاندا. -
4:17 - 4:18هەتا لەم دواییانەدا،
-
4:18 - 4:23پێمانوابوو خانەکانی گلیال کە چواردەوری
دەمارە خانەکان دەدەن تەنها خانەی پاڵپشتن، -
4:23 - 4:27بەڵام ئێستە دەزانین کە ڕۆڵێکی زۆر گەورەیان
هەیە لە هاندانی پارچەئازاردا. -
4:27 - 4:32لێکۆڵینەوەکان دەریان خستووە؛ لەکارخستنی
هەندێک سوڕی مێشک لە ئەمیگدالا -
4:32 - 4:34لە جرجدا دەتوانێت ئازار لەناوببات.
-
4:34 - 4:37هەروەها پشکنینی جینات لەو کەسانەدا
کە نەخۆشی دەگمەنیان هەیە -
4:37 - 4:39و ناهێڵێت هەست بە ئازار بکەن
-
4:39 - 4:43چەندین نیشانەی دیکەی بۆ دەرمان
دیاریکردووە -
4:43 - 4:46و بەهۆی ئەمەشەوە بەرەو چارەسەری جینات.
- Title:
- زانستی ئاڵۆزی ئازار - جۆشوا و. پەیت
- Speaker:
- جۆشوا و. پەیت
- Description:
-
more » « less
تەواوی وانەکە ببینە: https://ed.ted.com/lessons/the-mysterious-science-of-pain-joshua-w-pate
ساڵی ١٩٩٥، گۆڤارێکی پزیشکی بەریتانی، ڕاپۆرتێکی دەربارەی وەستایەکی خانووبەرە بڵاوکردەوە، کە بەڕێکەوت باز دەداتە سەر بزمارێک و ڕاستەوخۆ دەچیتە ناو پووتە پۆڵایینیەکەیەوە. ئازارەکەی هێندە سەخت بوو، بەرگەی بچووکترین جوڵەی نەدەگرت. بەڵام کاتێک پزیشکەکان پوتەکەیان لەپێیدا داکەند، بینیان بزمارەکە بە هیچ شێوەیەک بەر پێی نەکەتووە. چی ڕوودەدات لێرە؟ جۆشوا و. پەیت لێکۆڵینەوە لە ئەزموونکردنی ئازاردا دەکات.
وانە لە لایەن جۆشوا و. پەیت، دەرهێنانی ستۆیدیۆی ئارتڕەیک
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:47
|
halo fariq approved Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
halo fariq accepted Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
halo fariq edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
halo fariq edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
halo fariq edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
halo fariq edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
Lona Hamasalih edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain | |
|
|
Lona Hamasalih edited Kurdish subtitles for The mysterious science of pain |