Πώς οι ταινίες αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο
-
0:00 - 0:02Είμαι αφηγήτρια,
-
0:03 - 0:05αλλά και ταραξίας.
-
0:05 - 0:06(Γέλια)
-
0:06 - 0:09Και συνηθίζω να θέτω δύσκολα ερωτήματα.
-
0:10 - 0:12Όλα ξεκίνησαν όταν ήμουν 10 χρονών,
-
0:12 - 0:16και η μαμά μου, που μεγάλωνε
έξι παιδιά, δεν είχε χρόνο για αυτά. -
0:17 - 0:22Στα 14, κουρασμένη πια
από τις όλο και ενοχλητικές ερωτήσεις μου, -
0:22 - 0:26μου πρότεινε να ξεκινήσω να γράφω
για την τοπική αγγλόφωνη εφημερίδα -
0:26 - 0:28στο Πακιστάν,
-
0:28 - 0:31ώστε να θέτω τα ερωτήματά μου
σε ολόκληρη τη χώρα, είπε. -
0:31 - 0:34(Γέλια)
-
0:34 - 0:38Στα 17, ήμουν μυστική
ερευνητική δημοσιογράφος. -
0:39 - 0:43Δεν νομίζω πως ο εκδότης μου
είχε ιδέα πόσο μικρή ήμουν -
0:43 - 0:46όταν έστειλα μια ιστορία
που ονομάτιζε και ντρόπιαζε -
0:46 - 0:50κάποιους πολύ ισχυρούς ανθρώπους.
-
0:50 - 0:53Αυτοί για τους οποίους έγραψα θέλησαν
να μου δώσουν ένα μάθημα -
0:54 - 0:58Ήθελαν να ντροπιάσουν
εμένα και την οικογένειά μου. -
1:00 - 1:03Έβαψαν με σπρέι το όνομα μου
και της οικογένειάς μου -
1:03 - 1:07με τρομερές χυδαιότητες
κατά μήκος της εισόδου μας -
1:07 - 1:08και σε ολόκληρη τη γειτονιά μας.
-
1:08 - 1:12Και πίστεψαν ότι ο πατέρας μου,
ως αυστηρός και παραδοσιακός άντρας, -
1:12 - 1:14θα με σταματούσε.
-
1:14 - 1:17Αντιθέτως, ο πατέρας μου στάθηκε
μπροστά μου και είπε, -
1:17 - 1:20«Αν λες την αλήθεια, θα σταθώ δίπλα σου,
-
1:20 - 1:22όπως κι όλος ο κόσμος».
-
1:22 - 1:24Και τότε πήρε --
-
1:24 - 1:28(Χειροκρότημα)
-
1:28 - 1:32Και τότε πήρε κάποιους
και ασβέστωσαν μαζί τους τοίχους. -
1:32 - 1:33(Γέλια)
-
1:33 - 1:37Πάντα ήθελα οι ιστορίες μου
να ταρακουνήσουν τους ανθρώπους, -
1:37 - 1:41να τους ταρακουνήσουν
για να κάνουν δύσκολες συζητήσεις. -
1:41 - 1:45Κι ένιωσα πως θα ήμουν πιο αποδοτική
αν έκανα κάτι οπτικό. -
1:45 - 1:49Και έτσι στα 21, έγινα ντοκιμαντερίστρια,
-
1:49 - 1:52στρέφοντας την κάμερα μου
προς περιθωριοποιημένες κοινότητες -
1:52 - 1:55στην πρώτη γραμμή εμπόλεμων ζωνών,
-
1:55 - 1:58ώσπου τελικά επιστρέφοντας
στην πατρίδα μου, το Πακιστάν, -
1:58 - 2:02όπου ήθελα να καταγράψω
τη βία κατά των γυναικών. -
2:03 - 2:06Το Πακιστάν είναι η πατρίδα
200 εκατομμυρίων ανθρώπων. -
2:06 - 2:08Και λόγω του υψηλού αναλφαβητισμού,
-
2:08 - 2:13οι ταινίες μπορούν να αλλάξουν το πώς
οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται κάποια θέματα. -
2:15 - 2:19Ένας αποτελεσματικός αφηγητής
αγγίζει τα συναισθήματά μας, -
2:19 - 2:22προκαλεί την κατανόηση και τη συμπόνια,
-
2:22 - 2:25και μας ωθεί να δούμε τα πράγματα αλλιώς.
-
2:25 - 2:31Στη χώρα μου, οι ταινίες μπορούσαν
να πάνε πέρα από τον κινηματογράφο. -
2:31 - 2:33Μπορούσαν να αλλάξουν ζωές.
-
2:34 - 2:37Τα ζητήματα που πάντα ήθελα να εγείρω --
-
2:38 - 2:40πάντα ήθελα να κρατήσω
έναν καθρέφτη στην κοινωνία -- -
2:40 - 2:43τα ζητήματα είχαν οδηγηθεί
από το βαρόμετρο του θυμού μου. -
2:43 - 2:49Και το βαρόμετρο του θυμού μου,
με οδήγησε, το 2014, στα εγκλήματα τιμής. -
2:50 - 2:52Εγκλήματα τιμής συμβαίνουν
σε πολλά μέρη του κόσμου, -
2:52 - 2:57όπου άντρες τιμωρούν γυναίκες
που παραβιάζουν δικούς τους κανόνες: -
2:57 - 3:01γυναίκες που επιλέγουν οι ίδιες
ποιον θα παντρευτούν -
3:01 - 3:04ή γυναίκες που ψάχνουν για διαζύγιο
-
3:04 - 3:08ή γυναίκες ύποπτες για παράνομες σχέσεις.
-
3:08 - 3:13Στον υπόλοιπο κόσμο, τα εγκλήματα τιμής
θα θεωρούνταν φόνοι. -
3:16 - 3:22Ήθελα πάντα να πω την ιστορία
από την οπτική μιας επιζώσας. -
3:22 - 3:25Αλλά οι γυναίκες αυτές δε ζουν
για να πουν την ιστορία τους -
3:25 - 3:29και αντιθέτως, καταλήγουν
σε ανώνυμους τάφους. -
3:29 - 3:32Έτσι, ένα πρωί καθώς διάβαζα την εφημερίδα
-
3:32 - 3:35και είδα πως μια νεαρή γυναίκα
είχε, από θαύμα, επιζήσει -
3:35 - 3:39μετά από πυροβολισμό στο πρόσωπο
από τον πατέρα και τον θείο της -
3:39 - 3:43επειδή επέλεξε να παντρευτεί
έναν άντρα, με δική της θέληση, -
3:43 - 3:46ήξερα πως είχα βρει την αφηγήτριά μου.
-
3:47 - 3:50Η Σάμπα αποφάσισε πως θα έστελνε
τον πατέρα και το θείο της στη φυλακή, -
3:51 - 3:53αλλά τις μέρες μετά το εξιτήριο
από το νοσοκομείο, -
3:53 - 3:56η πίεση να δώσει συγχώρεση ήταν τεράστια.
-
3:56 - 3:59Βλέπετε, υπήρχε ένα παραθυράκι στον νόμο
-
3:59 - 4:02που επέτρεπε στο θύμα
να συγχωρέσει τους δράστες, -
4:02 - 4:06επιτρέποντάς τους να αποφύγουν τη φυλακή.
-
4:06 - 4:09Της είπαν πως θα εξοστρακιστεί
-
4:09 - 4:11μαζί με την οικογένεια
και τους συγγενείς της, -
4:11 - 4:14και πως όλη η κοινότητα θα τους απέφευγε,
-
4:14 - 4:17καθώς πολλοί ένιωσαν
πως ο πατέρας της θα είχε δίκιο, -
4:17 - 4:20δεδομένου του αμαρτήματός της.
-
4:21 - 4:23Πάλεψε --
-
4:23 - 4:25για μήνες.
-
4:25 - 4:28Αλλά την τελευταία μέρα της δίκης,
-
4:28 - 4:31τους συγχώρεσε με την κατάθεσή της.
-
4:32 - 4:35Ως κινηματογραφιστές, μας συνέτριψε,
-
4:35 - 4:38καθώς δεν ήταν η ταινία
που είχαμε ξεκινήσει να κάνουμε. -
4:38 - 4:44Εκ των υστέρων, ασκώντας δίωξη
και νικώντας τη δίκη, -
4:44 - 4:46η υπόθεσή της θα αποτελούσε μια εξαίρεση.
-
4:46 - 4:50Όταν μια τόσο δυνατή γυναίκα φιμώνεται,
-
4:50 - 4:53τι τύχη έχουν όλες οι υπόλοιπες;
-
4:54 - 4:57Σκεφτήκαμε να χρησιμοποιήσουμε
την ταινία μας ως μέσο -
4:57 - 5:00για να αλλάξουμε τον τρόπο
που αντιλαμβάνονται το έγκλημα τιμής, -
5:01 - 5:03για να επηρεάσουμε
το παραθυράκι του νόμου. -
5:03 - 5:07Και τότε η ταινία μας προτάθηκε για Όσκαρ,
-
5:07 - 5:11και τα εγκλήματα τιμής έγιναν πρώτο θέμα,
-
5:11 - 5:14και ο πρωθυπουργός
στέλνοντας συγχαρητήρια, -
5:14 - 5:18πρότεινε να φιλοξενήσει
την πρώτη προβολή στο γραφείο του. -
5:18 - 5:20Φυσικά, αρπάξαμε την ευκαιρία,
-
5:20 - 5:24καθώς κανένας πρωθυπουργός
της χώρας δεν είχε ξανακάνει κάτι τέτοιο. -
5:24 - 5:26Και κατά τη διάρκεια της προβολής,
-
5:26 - 5:29που προβλήθηκε ζωντανά
στην κρατική τηλεόραση, -
5:29 - 5:32είπε κάτι που αντήχησε
σε ολόκληρη τη χώρα: -
5:32 - 5:36«Καμία τιμή, στα έγκλημα τιμής», είπε.
-
5:36 - 5:43(Χειροκρότημα)
-
5:44 - 5:46Στα Βραβεία Όσκαρ στο Λος Άντζελες,
-
5:46 - 5:50πολλοί αναλυτές μας είχαν ξεγράψει,
-
5:50 - 5:53όμως νιώσαμε πως για να συνεχίσουμε
την πίεση προς τη νομοθεσία, -
5:53 - 5:56χρειαζόμασταν αυτή τη νίκη.
-
5:56 - 5:58Και τότε, ανακοίνωσαν το όνομά μου,
-
5:58 - 6:03και έτρεξα στα σκαλιά με σαγιονάρες,
καθώς δεν περίμενα να ανέβω στη σκηνή. -
6:03 - 6:05(Γέλια)
-
6:05 - 6:09Αποδεχόμενη το βραβείο,
είπα σε ένα δισεκατομμύριο τηλεθεατών -
6:09 - 6:13ότι ο πρωθυπουργός του Πακιστάν
δεσμεύτηκε να αλλάξει τον νόμο, -
6:13 - 6:16επειδή, φυσικά, είναι ένας τρόπος
να δεσμεύσεις τον πρωθυπουργό. -
6:16 - 6:18(Γέλια)
-
6:18 - 6:19Και --
-
6:19 - 6:24(Χειροκρότημα)
-
6:24 - 6:28Πίσω στην πατρίδα, το Όσκαρ
κυριάρχησε στα πρωτοσέλιδα, -
6:28 - 6:31και όλο και περισσότεροι
συμμετείχαν στη μάχη -
6:31 - 6:34ζητώντας να κλείσει
αυτό το παραθυράκι του νόμου. -
6:34 - 6:39Τότε, τον Οκτώβριο του 2016,
μετά από μήνες καμπάνιας, -
6:39 - 6:42το παραθυράκι πράγματι έκλεισε.
-
6:42 - 6:45(Χειροκρότημα)
-
6:45 - 6:49Και τώρα οι άντρες που σκοτώνουν
γυναίκες στο όνομα της τιμής -
6:49 - 6:53καταδικάζονται σε ισόβια κάθειρξη.
-
6:53 - 6:57(Χειροκρότημα)
-
6:57 - 7:00Παρόλ' αυτά, μόλις την επόμενη μέρα,
-
7:00 - 7:02μια γυναίκα σκοτώθηκε στο όνομα της τιμής,
-
7:02 - 7:06και τότε άλλη μία και άλλη μία.
-
7:06 - 7:09Είχαμε επηρεάσει τη νομοθεσία,
-
7:09 - 7:11και όμως αυτό δεν ήταν αρκετό.
-
7:11 - 7:16Έπρεπε να πάμε την ταινία
κι όλο το μήνυμα στην ενδοχώρα, -
7:16 - 7:20σε μικρές πόλεις και χωριά σε όλη τη χώρα.
-
7:20 - 7:26Για μένα, ο κινηματογράφος μπορεί
να παίξει έναν πολύ θετικό ρόλο -
7:26 - 7:31στο να αλλάξει και να πλάσει
την κοινωνία προς τη σωστή κατεύθυνση. -
7:31 - 7:36Αλλά πώς θα φτάναμε σε εκείνα τα μέρη,
-
7:36 - 7:39στις μικρές πόλεις και τα χωριά;
-
7:40 - 7:42Κατασκευάσαμε έναν κινητό κινηματογράφο,
-
7:43 - 7:47ένα φορτηγό που θα ταξίδευε
κατά μήκος όλης της χώρας, -
7:48 - 7:51που θα σταματούσε
σε μικρές πόλεις και χωριά. -
7:51 - 7:56Το εξοπλίσαμε με μια μεγάλη οθόνη
που θα φώτιζε στον σκοτεινό ουρανό, -
7:56 - 7:59και το ονομάσαμε «Κοίτα Αλλά Με Αγάπη».
-
7:59 - 8:02Θα έδινε την ευκαιρία
στην κοινότητα να έρθει μαζί -
8:02 - 8:04και να δει ταινίες το σούρουπο.
-
8:04 - 8:08Ξέραμε πως θα προσελκύσουμε άντρες
και παιδιά στον κινητό κινηματογράφο. -
8:08 - 8:11Θα έβγαιναν και θα παρακολουθούσαν.
-
8:11 - 8:12Τι θα γινόταν όμως με τις γυναίκες;
-
8:12 - 8:16Σε τέτοιες μικρές, αγροτικές
και απομονωμένες κοινότητες -
8:16 - 8:18πώς κάνεις τις γυναίκες να βγουν έξω;
-
8:18 - 8:21Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε κυρίαρχες
νόρμες για να το πετύχουμε -
8:21 - 8:24Και έτσι χτίσαμε έναν ακόμη κινηματογράφο
μέσα στον κινηματογράφο, -
8:24 - 8:29εξοπλισμένο με καθίσματα και οθόνη
ώστε να παρακολουθήσουν οι γυναίκες -
8:29 - 8:30χωρίς φόβο
-
8:30 - 8:32ή ντροπή
-
8:32 - 8:34ή παρενόχληση.
-
8:34 - 8:38Αρχίσαμε να τους φέρνουμε όλους σε επαφή
-
8:38 - 8:42με ταινίες που διεύρυναν την σκέψη τους
σε κυρίαρχες οπτικές, -
8:43 - 8:45ενθαρρύνοντας παιδιά
να αναπτύξουν κριτική σκέψη -
8:45 - 8:48ώστε να αρχίσουν να θέτουν ερωτήσεις.
-
8:48 - 8:52Και επεκταθήκαμε
πέραν των εγκλημάτων τιμής, -
8:52 - 8:54μιλώντας για την ανισότητα
του εισοδήματος, -
8:54 - 8:56το περιβάλλον,
-
8:56 - 9:00τις εθνικές σχέσεις, τη θρησκευτική
ανοχή και τη συμπόνια. -
9:00 - 9:02Και εσωτερικά, για τις γυναίκες,
-
9:02 - 9:05προβάλαμε ταινίες όπου ήταν
ηρωίδες, όχι θύματα, -
9:05 - 9:07και τους είπαμε πώς μπορούσαν
-
9:07 - 9:10να καθοδηγήσουν το δικαστικό
και αστυνομικό σύστημα, -
9:10 - 9:12μαθαίνοντάς τους για τα δικαιώματα τους,
-
9:12 - 9:14λέγοντάς τους που μπορούν
να αναζητήσουν καταφύγιο -
9:14 - 9:17αν ήταν θύματα ενδοοικογενειακής βίας,
-
9:17 - 9:21πού θα μπορούσαν να πάνε
και να λάβουν βοήθεια. -
9:21 - 9:25Ξαφνιαστήκαμε που μας
υποδέχτηκαν τόσα από τα μέρη -
9:25 - 9:27που επισκεφτήκαμε.
-
9:28 - 9:33Πολλές από τις πόλεις δεν είχαν ξαναδεί
τηλεόραση ή μέσα κοινωνική δικτύωσης -
9:33 - 9:35και ήταν πρόθυμοι
για να μάθουν τα παιδιά τους. -
9:35 - 9:38Υπήρχε όμως απώθηση και αντεπίθεση
-
9:38 - 9:40για τις ιδέες που φέρναμε.
-
9:41 - 9:46Δύο μέλη του κινητού
κινηματογράφου παραιτήθηκαν -
9:46 - 9:48λόγω απειλών από τα χωριά.
-
9:48 - 9:51Και σε μια προβολή σε ένα από τα χωριά,
-
9:51 - 9:52τη σταμάτησαν,
-
9:52 - 9:55και είπαν πως δεν ήθελαν οι γυναίκες
να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους. -
9:55 - 9:59Απ' την άλλη, σε ένα χωριό
όπου σταμάτησαν την προβολή, -
9:59 - 10:03ένας αστυνόμος με πολιτικά
σηκώθηκε και διέταξε να την ξαναβάλουν -
10:03 - 10:06και στάθηκε δίπλα μας,
προστατεύοντας την ομάδα μας, -
10:06 - 10:09λέγοντας σε όλους ότι ήταν καθήκον του
να εκθέσει νεαρά μυαλά -
10:09 - 10:13σε μια εναλλακτική οπτική
και σε ένα τέτοιο περιεχόμενο. -
10:13 - 10:15Ήταν ένας συνηθισμένος ήρωας.
-
10:15 - 10:19Αλλά συναντήσαμε πολλούς
τέτοιους ήρωες στο ταξίδι μας. -
10:19 - 10:23Σε μια άλλη πόλη, όπου μόνο οι άντρες
μπορούσαν να παρακολουθήσουν -
10:23 - 10:25και οι γυναίκες έπρεπε να μείνουν σπίτι,
-
10:25 - 10:27ένας ηλικιωμένος σηκώθηκε,
-
10:27 - 10:30συγκέντρωσε κάποιους ανθρώπους, συζήτησαν,
-
10:30 - 10:36και τότε άντρες και γυναίκες
κάθισαν για να δουν μαζί. -
10:36 - 10:39Καταγράφουμε αυτό που κάνουμε.
-
10:39 - 10:41Μιλάμε στους ανθρώπους.
-
10:41 - 10:42Προσαρμοζόμαστε.
-
10:42 - 10:45Αλλάζουμε το πρόγραμμα προβολών.
-
10:45 - 10:47Όταν προβάλουμε ταινίες σε άντρες
-
10:47 - 10:51που δείχνουν δράστες βίας στη φυλακή,
-
10:51 - 10:54θέλουμε να πετύχουμε το αν είναι βίαιοι,
-
10:54 - 10:56θα υπάρξουν συνέπειες.
-
10:56 - 11:02Δείχνουμε όμως και ταινίες,
όπου οι άντρες προασπίζονται τις γυναίκες, -
11:02 - 11:06επειδή θέλουμε να ενθαρρύνουμε
την υιοθέτηση τέτοιων ρόλων. -
11:07 - 11:10Όταν δείχνουμε στις γυναίκες ταινίες
που έχουν θέσεις εξουσίας, -
11:10 - 11:15ή δικηγόροι και γιατροί,
και σε ηγετικές θέσεις, -
11:15 - 11:18τις μιλάμε και τις ενθαρρύνουμε
να διεκδικήσουν τέτοιους ρόλους. -
11:18 - 11:24Αλλάζουμε τον τρόπο που οι άνθρωποι
αλληλεπιδρούν σε αυτά τα χωριά, -
11:24 - 11:27και μεταφέρουμε τις γνώσεις μας
και σε άλλα μέρη. -
11:27 - 11:31Πρόσφατα, κάποιοι επικοινώνησαν ζητώντας
να πάμε τον κινητό κινηματογράφο μας -
11:31 - 11:33στο Μπαγκλαντές και τη Συρία,
-
11:33 - 11:36και τώρα μοιραζόμαστε
τις γνώσεις μας μαζί τους. -
11:36 - 11:39Νιώθουμε πως είναι πολύ σημαντικό
-
11:39 - 11:44να πάρουμε αυτό που κάνουμε
και να το μοιραστούμε σε όλο τον κόσμο. -
11:44 - 11:46Σε μικρές πόλεις και χωριά
σε όλο το Πακιστάν, -
11:46 - 11:49οι άντρες αλλάζουν τον τρόπο
που αλληλεπιδρούν με τις γυναίκες, -
11:49 - 11:52τα παιδιά αλλάζουν τον τρόπο
που βλέπουν τον κόσμο. -
11:52 - 11:55ένα χωριό τη φορά,
μέσω του κινηματογράφου. -
11:55 - 11:57Σας ευχαριστώ.
-
11:57 - 12:06(Χειροκρότημα)
- Title:
- Πώς οι ταινίες αλλάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο
- Speaker:
- Σαρμίν Ομπέιντ-Τσινόι
- Description:
-
Οι ταινίες έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουμε τους εαυτούς μας και τον πολιτισμό μας. Η ντοκιμαντερίστρια και υπότροφος του TED, Σαρμίν Ομπέιντ-Τσινόι χρησιμοποιεί τις ταινίες για την μάχη ενάντια στις γυναίκες, στρέφοντας την κάμερά της προς την παράδοση των εγκλημάτων τιμής στο Πακιστάν. Σε μια εμψυχωτική ομιλία, μοιράζεται πώς ταξίδεψε τη βραβευμένη με Όσκαρ ταινία της με έναν κινητό κινηματογράφο, επισκεπτόμενη μικρές πόλεις και χωριά σε όλο το Πακιστάν -- και αλλάζοντας τη δυναμική μεταξύ γυναικών, αντρών και κοινωνίας, με μία προβολή τη φορά.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:19
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani accepted Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world | ||
Vasiliki Soultani edited Greek subtitles for How film transforms the way we see the world |