Borsa nasıl işliyor? - Oliver Elfenbaum
-
0:07 - 0:081600'lü yıllarda,
-
0:08 - 0:11Hollanda Doğu Hindistan Şirketi,
yüzlerce gemiyle tüm dünyada -
0:11 - 0:16altın, porselen, baharat
ve ipek ticareti yürütüyordu. -
0:16 - 0:19Fakat bu devasa operasyonu
yürütmek masraflıydı. -
0:19 - 0:22Bu maliyetli seferleri finanse etmek için
-
0:22 - 0:24şirket sivil vatandaşlara yöneldi.
-
0:24 - 0:28Yani geminin kârından pay karşılığında
-
0:28 - 0:31seferlere destek için
para yatıracak bireylere. -
0:31 - 0:35Bu yöntem, şirketin daha büyük
seferleri finanse edebilmesini sağladı. -
0:35 - 0:40Hem şirketin hem de onun
akıllı yatırımcılarının kârı arttı. -
0:40 - 0:44Bu hisseleri Avrupa'daki liman
ve kahvehanelerde satarak -
0:44 - 0:50Hollandalı şirket, farkında olmadan
dünyanın ilk borsasını icat etmiş oldu. -
0:50 - 0:54O zamandan beri şirketler,
her türlü işe destek bulmak için -
0:54 - 0:57istekli yatırımcılardan fon sağlıyorlar.
-
0:57 - 1:01Günümüzde ise borsayı anlamaya
kendini adamış okullar, kariyerler, -
1:01 - 1:04hatta televizyon kanalları mevcut.
-
1:04 - 1:10Fakat modern borsalar ilk hallerine
oranla çok daha karmaşık. -
1:10 - 1:14Peki, bugün şirketler ve yatırımcılar
borsayı nasıl kullanıyor? -
1:14 - 1:19Piyasaya girme kararı alan
yeni bir kahve şirketini ele alalım. -
1:19 - 1:22Şirket önce büyük yatırımcılara
kendini tanıtacaktır. -
1:22 - 1:24Bu şirket onlara mantıklı gelirse
-
1:24 - 1:26ilk yatırımı yaparlar.
-
1:26 - 1:31Sonra şirketin ilk halka arzına
mali destek sağlarlar. -
1:31 - 1:35Böylece şirket resmi olarak halka açılır.
-
1:35 - 1:40Bu şirketin kâr getireceğine inanan
şirket veya bireyler hisse satın alabilir. -
1:40 - 1:44Hisse almak, bu yatırımcıları
kısmi patron haline getirir. -
1:44 - 1:47Onların yatırımı
şirketin büyümesini sağlar. -
1:47 - 1:48Şirket başarı kazandıkça
-
1:48 - 1:52artan sayıda alıcı, potansiyeli
görür ve hisse almaya başlar. -
1:52 - 1:54Hisselere talep arttıkça
-
1:54 - 1:58hisse fiyatları da yükselir,
sonraki alıcılar için maliyet artar. -
1:58 - 2:02Halihazırda satılmış olan
şirket hisselerinin değeri yükselir. -
2:02 - 2:03Şirket açısından artan ilgi,
-
2:03 - 2:07ne kadar insanın bu fikre yatırım
yapmaya istekli olduğunu gösterir. -
2:07 - 2:10Yeni girişimlerin fonlanmasını,
-
2:10 - 2:13şirketin piyasa değerinin
artmasını sağlar. -
2:13 - 2:17Ama bir sebeple şirket
daha az kârlı görünmeye başlarsa -
2:17 - 2:19tam tersi de gerçekleşebilir.
-
2:19 - 2:23Yatırımcılar hisselerinin
değer kaybedeceğini düşünürse -
2:23 - 2:25şirket daha fazla değer kaybetmeden
-
2:25 - 2:28kâr etmek ümidiyle
hisselerini satacaklardır. -
2:28 - 2:31Hisseler satıldıkça
ve hisse talebi düştükçe -
2:31 - 2:32hisse fiyatları
-
2:32 - 2:35ve beraberinde şirketin
piyasa değeri düşer. -
2:35 - 2:38Şirket yeniden kârlı görünmeye başlamazsa
-
2:38 - 2:41yatırımcılar büyük zarara girebilir.
-
2:41 - 2:45Bu arz talep gelgiti
birçok faktörden etkilenir. -
2:45 - 2:49Şirketler piyasa güçlerinin
kaçınılmaz etkisi altındadır. -
2:49 - 2:52Dalgalanan ham madde fiyatları,
-
2:52 - 2:54üretim teknolojisindeki değişimler
-
2:54 - 2:56ve değişen iş gücü maliyetleri gibi.
-
2:56 - 2:59Yönetim değişiklikleri, olumsuz reklam,
-
2:59 - 3:03yeni yasalar ve ticaret politikaları
yatırımcıları endişelendirebilir. -
3:03 - 3:04Elbette ki
-
3:04 - 3:08birçok yatırımcı
değerli hisseleri satmaya -
3:08 - 3:10ve kişisel çıkarını gözetmeye hazırdır.
-
3:10 - 3:13Piyasanın her günkü gürültüsünü
yaratan tüm bu değişkenler -
3:13 - 3:16şirketlerin başarılı ya da başarısız
görünmesini sağlar. -
3:16 - 3:19Şirketin borsada değer
kaybediyor görünmesi, -
3:19 - 3:21genellikle yatırımcı kaybına
-
3:21 - 3:24ve böylece gerçek değerin
düşüşüne yol açar. -
3:24 - 3:28Piyasaya güven düzeyinin ekonomik
patlamalardan mali krizlere kadar -
3:28 - 3:30her şeyi tetikleme gücü vardır.
-
3:30 - 3:33İzlemesi güç olan bu değişken nedeniyle
-
3:33 - 3:36çoğu profesyonel, hızlıca
para kazanmaya çalışmaktansa -
3:36 - 3:38uzun vadeli, güvenilir yatırımı yeğler.
-
3:38 - 3:41Ancak bu ziyadesiyle öngörülemez sistemde
-
3:41 - 3:44başarı şansını arttırma
çabasındaki uzmanlar, -
3:44 - 3:46sürekli yeni araçlar geliştiriyorlar.
-
3:46 - 3:49Ama borsa yalnızca zenginlere
ve güçlülere mahsus bir yer değil. -
3:49 - 3:51İnternetin yükselişiyle
-
3:51 - 3:53küçük yatırımcılar da
-
3:53 - 3:56büyük yatırımcıların yaptıklarını
aynen yapıp hisse satın alabiliyor. -
3:56 - 4:00Bu karmaşık sistemle ilgili
kendini eğitenlerin sayısı artıyor. -
4:00 - 4:01Onlar da hisse alıp satıyor,
-
4:01 - 4:03inandıkları işlere para yatırıyor,
-
4:03 - 4:05finansal hedeflerinin peşinden gidiyor.
-
4:05 - 4:09İlk adım, kendine yatırım yapmak.
- Title:
- Borsa nasıl işliyor? - Oliver Elfenbaum
- Speaker:
- Oliver Elfenbaum
- Description:
-
Dersin tamamı için: https://ed.ted.com/lessons/how-does-the-stock-market-work-oliver-elfenbaum
1600'lü yıllarda Hollanda Doğu Hindistan Şirketi, yüzlerce gemiyle dünya çapında ticari faaliyet yürütüyordu. Gemilerin yaptığı seferleri finanse etmek amacıyla şirket, kârdan pay karşılığında bu seferlere yatırım yapmaları için sivil vatandaşlara yöneldi. Böylelikle farkında olmadan dünyanın ilk borsasını yaratmış oldu. Peki, günümüzde şirketler ve yatırımcılar borsayı nasıl kullanıyor? Oliver Elfenbaum bu soruya cevap veriyor.
Oliver Elfenbaum tarafından verilen dersi Tom Gran ve Madeleine Grossi yönetti.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:09
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Gözde Alpçetin accepted Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Ozan Uludağ edited Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Ozan Uludağ edited Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Ozan Uludağ edited Turkish subtitles for How does the stock market work? | ||
Ozan Uludağ edited Turkish subtitles for How does the stock market work? |