Politikacıların yerine geçecek cesur bir fikir
-
0:01 - 0:03Sadece ben miyim,
-
0:03 - 0:08yoksa demokrasiden biraz hayal
kırıklığına uğramış başkaları da var mı? -
0:09 - 0:11(Alkış)
-
0:12 - 0:14O zaman bazı rakamlara bir göz atalım.
-
0:15 - 0:17Dünyaya bir bakacak olursak
-
0:17 - 0:23son 30 yıldaki başkanlık
seçimlerinde sandığa gitme oranı -
0:23 - 0:25yalnızca %67.
-
0:26 - 0:28Şimdi, Avrupa'ya gidersek
-
0:28 - 0:33ve AB parlamento seçimlerinde
katılım oranına bakacak olursak -
0:33 - 0:37ortalama oran sadece %42 olmuş.
-
0:38 - 0:40Şimdi, New York'a gidelim
-
0:40 - 0:44ve son belediye başkanı seçimlerinde
kaç kişi oy vermiş bir bakalım. -
0:45 - 0:48Görüyoruz ki seçmenlerin
sadece %24'ü oy vermeye gitmiş. -
0:49 - 0:52Bu demek oluyor ki
"Friends" hala yayınlanıyor olsaydı -
0:52 - 0:56Joey ve belki bir de Phoebe
oy vermeye gitmiş olacaktı. -
0:56 - 0:57(Gülüşmeler)
-
0:57 - 1:02Onları suçlayamazsınız
çünkü insanlar politikacılardan sıkıldı. -
1:02 - 1:06Arkadaşları ve aileleri ile
iletişim kurmak için oluşturdukları veriyi -
1:06 - 1:10siyasi propaganda hedefi yapmak
için kullanan insanlardan sıkıldılar. -
1:10 - 1:13Ancak mesele şu ki
bu yeni bir şey değil. -
1:13 - 1:17Bugünlerde posta kodunu, yaşını
veya cinsiyetini kullanmadan önce -
1:17 - 1:20sizi propaganda hedefi yapmak için
beğenileri kullanıyorlar, -
1:20 - 1:24çünkü siyasi amaçlar için insanları
propaganda ile hedef gösterme düşüncesi -
1:24 - 1:25politika kadar eski.
-
1:26 - 1:28Bu düşüncenin olmasının sebebi ise
-
1:28 - 1:31demokrasinin temel bir zafiyeti olması.
-
1:31 - 1:34Bu, bir temsilcinin olması düşüncesi.
-
1:34 - 1:38Prensip olarak demokrasi, insanların
gücü kullanabilme becerisidir. -
1:38 - 1:42Ancak uygulamada, bu gücü
bizim için kullanacak -
1:42 - 1:44bir temsilciye devretmeliyiz.
-
1:45 - 1:46Bu temsilci ise bir ayak bağı
-
1:46 - 1:48veya bir zayıf nokta.
-
1:48 - 1:52Eğer demokrasiye saldırmak istiyorsanız
hedef almak isteyeceğiniz bu yerdir, -
1:52 - 1:56çünkü ya temsilciyi ya da insanların
onu seçtiği yolu ele geçirerek -
1:56 - 1:57demokrasiyi ele geçirebilirsiniz.
-
1:58 - 1:59Bu yüzden asıl soru şu:
-
2:00 - 2:01Tarihin sonu bu mu?
-
2:02 - 2:05Yapabileceğimiz en iyi şey bu mu,
-
2:06 - 2:09yoksa gerçekten de alternatifler var mı?
-
2:10 - 2:13Bazı insanlar alternatifler
hakkında düşünüyor -
2:13 - 2:16ve düşüncelerinden birisi ise
doğrudan demokrasi fikri. -
2:17 - 2:19Bu, politikacıları
tamamen atlama düşüncesi -
2:19 - 2:24ve insanların direkt olarak
sorunlar, kanunlar hakkında oy vermesi. -
2:24 - 2:26Ancak bu düşünce naif,
-
2:26 - 2:28çünkü seçmemiz gereken birçok şey var.
-
2:29 - 2:32114. ABD Kongresi'ne bakarsanız
-
2:32 - 2:36Temsilciler Meclisinin
6 binden fazla kanunu, -
2:36 - 2:39Senatonun ise 3 binden fazla kanunu
göz önünde bulundurduğunu -
2:39 - 2:43ve 300'den fazla kanunu
onayladıklarını görüceksiniz. -
2:43 - 2:46Bunlar, çok az bildikleri konular üzerine
-
2:46 - 2:49her insanın bir haftasını
ayıracağı birçok karar olurdu. -
2:49 - 2:53Doğrudan demokrasiyi uygulanabilir
bir alternatif olarak düşünecek olursak -
2:53 - 2:55bant aralığı geniş,
büyük bilişsel bir problem var. -
2:56 - 3:01Bazı insanlar delege
demokrasisini düşünüyorlar, -
3:01 - 3:05onun da başkasına devredeceği
birine siyasi gücünüzü devrettiğiniz -
3:05 - 3:10ve en sonunda tüm destekçilerin adına
karar veren birkaç insanın olduğu -
3:10 - 3:15daha geniş bir destekçi ağı
yarattığınız bir düşünce. -
3:16 - 3:20Ancak bu düşünce bilişsel
bant genişliği problemini çözmüyor -
3:20 - 3:24ve dürüst olmak gerekirse bir temsilcinin
olması fikrine de oldukça benziyor. -
3:25 - 3:28Bu yüzden bugün yapacağım şey
biraz provokatif olmak olacak -
3:28 - 3:31ve size şu soruyu soracağım:
-
3:31 - 3:35Politikacıları es geçmek yerine
-
3:35 - 3:39onları makineleştirsek ne olurdu?
-
3:46 - 3:49Makineleştirme düşüncesi yeni değil.
-
3:49 - 3:51Fransız dokumacılar 300 yıl kadar önce
-
3:51 - 3:54dokuma tezgâhını makineleştirmeye
karar verdiklerinde başlamıştı. -
3:55 - 3:59Sanayi savaşının kazananı
Joseph-Marie Jacquard'tı. -
3:59 - 4:03Otonom dokuma tezgâhları yaratmak için
buhar makineli dokuma tezgâhı ile evlenen -
4:03 - 4:06Fransız bir dokumacı ve tüccardı.
-
4:06 - 4:08Otonom dokuma tezgâhlarıyla
kontrolü eline aldı. -
4:08 - 4:14Böylece elle yaptıklarından daha kompleks
ve çok yönlü kumaşlar yapabiliyordu. -
4:15 - 4:18Ancak aynı zamanda
sanayi savaşını kazanarak -
4:18 - 4:21makineleşmenin şablonunu çıkardı.
-
4:22 - 4:25Son 300 yıldır nesneleri
makineştirme şeklimiz -
4:25 - 4:26hep aynı oldu:
-
4:27 - 4:30İlk önce bir ihtiyacı tanımlıyoruz,
-
4:30 - 4:33daha sonrasında bu ihtiyacı
giderecek bir alet yaratıyoruz, -
4:33 - 4:34bu durumda bir dokuma tezgâhı gibi,
-
4:34 - 4:37daha sonra makineleştirmek için
-
4:37 - 4:39insanların bu aleti
nasıl kullandıklarını inceliyoruz. -
4:39 - 4:42İşte bu şekilde mekanik dokuma tezgâhından
-
4:42 - 4:44otonom dokuma tezgâhına geçtik
-
4:44 - 4:46ve bu, bin yılımızı aldı.
-
4:46 - 4:49Şimdi ise arabayı otomatikleştirmek için
-
4:49 - 4:51aynı senaryoyu kullanmak
sadece yüz yılımızı aldı. -
4:53 - 4:58Ancak mesele şu ki bu sefer
makineleşme adeta gerçek. -
4:58 - 5:01Bu, Toshiba'da çalışan
iş arkadaşımın benimle paylaştığı -
5:01 - 5:04katı hal sürücüleri üreten
fabrikayı gösteren bir video. -
5:04 - 5:07Tüm fabrika bir robot.
-
5:07 - 5:09Bu fabrikada insan yok.
-
5:09 - 5:11Robotlar yakında
fabrikaları terk edecekler -
5:11 - 5:13ve dünyamızın bir parçası olucaklar,
-
5:13 - 5:15iş gücümüzün bir parçası olacaklar.
-
5:15 - 5:17Günlük olarak işimde yaptığım şey aslında
-
5:17 - 5:21bu makineleri aynı zamanda idare
etmemiz gereken bir gelecek için -
5:21 - 5:25nihayetinde ihtiyacımız olan
temellere sahip olabilelim diye -
5:25 - 5:28tüm ülkeler için verileri
birleştirecek aletler yaratmak. -
5:29 - 5:32Ancak bugün size ülkeler için
verileri birleştiren bu aletlerden -
5:32 - 5:34bahsetmek için burada değilim.
-
5:34 - 5:39Aksine, yapay zekanın demokraside nasıl
kullanılacağını düşünmemize yardım edecek -
5:39 - 5:42başka bir fikirden
bahsetmek için buradayım. -
5:42 - 5:47Çünkü yaptığım aletler
idari kararlar için tasarlandı. -
5:47 - 5:51Bunlar, bir çeşit tarafsızlık
terimini paylaşabilen kararlar: -
5:51 - 5:53kamu yatırımı kararları.
-
5:53 - 5:55Ancak yasama kararları da var
-
5:55 - 5:59ve kanun koyucu bu kararlar farklı
bakış açılara sahip insanlar arasında -
5:59 - 6:03iletişimi, katılımı, tartışmayı,
kafa yormayı -
6:03 - 6:05gerektiriyor.
-
6:05 - 6:09Uzun bir zamandır şunu düşünüyorduk;
-
6:09 - 6:12demokrasiyi geliştirmek için gereken şey
aslında daha fazla iletişim. -
6:12 - 6:16Bu yüzden demokrasi bağlamı içinde
geliştirdiğimiz tüm teknolojiler, -
6:16 - 6:19ister gazete
ister sosyal medya olsun, -
6:19 - 6:21bize daha fazla iletişim
sağlamaya çalıştılar. -
6:22 - 6:23Ancak tavşan deliğine düştük
-
6:23 - 6:26ve problemi çözecek şeyin
o olmadığını biliyoruz. -
6:26 - 6:28Çünkü bir iletişim problemi değil,
-
6:28 - 6:30bilişsel bant genişliği problemi.
-
6:30 - 6:33O halde problem
bilişsel bant genişliği ise -
6:33 - 6:36insanlara daha fazla iletişim sağlamak
-
6:36 - 6:38problemi çözecek şey olmayacaktır.
-
6:38 - 6:40İhtiyacımız olan şey,
-
6:40 - 6:44aşırı yüklendiğimiz bazı iletişimlerle
baş etmemize yardımcı olacak -
6:44 - 6:47başka teknolojiler elde etmek.
-
6:47 - 6:49Küçük bir avatar gibi düşünün,
-
6:49 - 6:50bir yazılım aracısı,
-
6:50 - 6:51dijital bir Jiminy Cricket,
-
6:51 - 6:53(Gülüşmeler)
-
6:53 - 6:57temelde sizin adınıza
cevaplayabilen bir şey. -
6:58 - 7:00Eğer bu teknolojimiz olsaydı
-
7:00 - 7:02bazı iletişimlerin yüklerini boşaltabilir
-
7:02 - 7:06ve belki de daha geniş kapsamda
daha iyi kararlar verebilirdik. -
7:07 - 7:11Durum şu ki yazılım aracısı
düşüncesi yeni bile değil. -
7:11 - 7:13Zaten onları her zaman kullanıyoruz.
-
7:13 - 7:19Yazılım araçlarını belli bir konuma
gideceğimiz yolu seçmek, -
7:19 - 7:22dinleyeceğimiz müziği seçmek
-
7:22 - 7:25veya okumamız gereken sonraki kitap için
öneri almak için kullanıyoruz. -
7:26 - 7:32Jacquard zamanında bir dokuma tezgâhıyla
bir buhar makinesini birleştirmek kadar -
7:32 - 7:38bariz bir düşünce 21. yüzyılda da var.
-
7:38 - 7:42Bu düşünce ise doğrudan demokrasiyi
yazılım araçlarıyla birleştirmek. -
7:43 - 7:45Bir saniyeliğine düşünün,
-
7:45 - 7:49sizi ve diğer milyonlarca insanı
temsil eden bir temsilci yerine -
7:49 - 7:53sadece sizi temsil eden bir temsilcinin
olduğu bir dünyayı düşünün; -
7:53 - 7:56incelikli siyasi görüşlerinizle birlikte,
-
7:56 - 7:59liberteryenizm ve liberalizmin
garip birleşimi -
7:59 - 8:02ve belki de bazı sorunlara
biraz muhafazakar -
8:02 - 8:04ve belki de diğerlerine
oldukça ilerici tutum. -
8:04 - 8:07Politikacılar bugünlerde paketler
ve uzlaşmalarla dolular. -
8:07 - 8:11Ancak o temsilcinin insan olduğu
düşüncesinden vazgeçmeye hazırsanız -
8:11 - 8:15sadece sizi temsil eden
birine sahip olabilirsiniz. -
8:15 - 8:17Eğer o temsilci bir yazılım aracısıysa
-
8:17 - 8:21vatandaş sayımız kadar
senatörleri olan bir senatomuz olabilir. -
8:22 - 8:24Bu senatörler her kanunu okuyabilecek
-
8:24 - 8:27ve her biri için oy kullanabilecekler.
-
8:27 - 8:31Ayrıca göz önünde bulundurmak
isteyeceğimiz bariz bir düşünce daha var. -
8:31 - 8:36Ancak bu günde ve çağda bu düşüncenin
oldukça korkutucu olabileceğini anlıyorum. -
8:36 - 8:40Aslında hükûmetlerimizi
yönetmemize yardımcı olacak -
8:40 - 8:43gelecekten gelen bir robotun
düşüncesi kulağa korkutucu geliyor. -
8:44 - 8:46Ancak biz de bu yollardan geçtik.
-
8:46 - 8:47(Gülüşmeler)
-
8:47 - 8:49Gerçekten de oldukça iyi bir adamdı.
-
8:52 - 8:58Bu düşüncenin Jacquard dokuma
tezgâhı versiyonu nasıl olurdu? -
8:58 - 9:00Çok basit bir sistem olurdu.
-
9:00 - 9:03Giriş yaptığınız
ve avatarınızı yarattığınız -
9:03 - 9:06ve sonra avatarınızı eğitmeye
başladığınız bir sistem düşünün. -
9:06 - 9:09Böylece avatarınıza okuma
alışkanlıklarınızı sağlayabilir -
9:09 - 9:11veya sosyal medyanıza bağlayabilir
-
9:11 - 9:13veya başka bir veriye bağlayabilirsiniz,
-
9:13 - 9:15örneğin psikolojik testler yapmaya.
-
9:15 - 9:18Bunda güzel olan şey şu ki aldatmaca yok.
-
9:18 - 9:22Arkadaşlarınızla ve ailenizle
iletişim kurmak için verdiğiniz veri -
9:22 - 9:25daha sonrasında siyasi
bir sistemde kullanılmıyor. -
9:25 - 9:31Sizin adınıza siyasi kararlar vermek için
tasarlanan bir sisteme veri sağlıyorsunuz. -
9:31 - 9:35Daha sonra o veriyi alıyor
ve bir eğitim algoritması seçiyorsunuz -
9:35 - 9:39çünkü bu, farklı insanların
verdiğiniz veriler bazında -
9:39 - 9:44nasıl oy vereceğinizi tahmin eden farkı
algoritmalara yüklediği açık bir pazar. -
9:44 - 9:47Sistem açık, böylelikle de kimse
algoritmaları kontrol etmiyor; -
9:47 - 9:49daha popüler olan algoritmalar da
-
9:49 - 9:51daha az popüler olanlar da var.
-
9:51 - 9:53En sonunda sistemi denetleyebilirsiniz.
-
9:53 - 9:54Avatarınızın nasıl çalıştığını görebilir,
-
9:54 - 9:57beğenirseniz otomatik
pilotta bırakabilirsiniz. -
9:57 - 9:59Biraz daha fazla
denetleyici olmak istiyorsanız -
9:59 - 10:02bir karar verecekleri her seferinde
size sormalarını seçebilirsiniz -
10:02 - 10:04veya arada bir yerde olabilirsiniz.
-
10:04 - 10:08Demokrasiyi bu kadar az
kullanmamızın nedenlerinden biri de -
10:08 - 10:11demokrasinin çok kötü
bir kullanıcı arayüzü olması olabilir. -
10:11 - 10:14Eğer demokrasinin
kullanıcı arayüzünü geliştirebilirsek -
10:14 - 10:16daha fazla kullanabiliriz.
-
10:16 - 10:20Tabii ki, çok sorunuz olabilir.
-
10:20 - 10:23Bu avatarları nasıl eğitirsiniz?
-
10:23 - 10:25Verileri nasıl güvenli tutarsınız?
-
10:25 - 10:28Sistemleri nasıl yayılmış
ve denetlenebilir tutarsınız? -
10:28 - 10:32Peki ya internetin nasıl kullanıldığını
bilmeyen 80 yaşındaki büyükannem? -
10:32 - 10:35Bana güvenin, hepsini duydum.
-
10:35 - 10:39Bunun gibi bir fikri düşündüğünüzde
karamsarlara dikkat etmek zorundasınız, -
10:39 - 10:43çünkü her çözümle
bir problemi olmalarıyla bilinirler. -
10:43 - 10:45(Gülüşmeler)
-
10:45 - 10:48Bu yüzden daha büyük fikirleri
düşünmeye sizi davet etmek istiyorum. -
10:48 - 10:52Size gösterdiğim sorular küçük fikirler,
-
10:52 - 10:55çünkü onlar bunun nasıl işe
yaramayacağı hakkında sorular. -
10:55 - 10:57Büyük fikirler şunlardır:
-
10:58 - 11:01Eğer bu işe yaramazsa
bununla başka ne yapabilirsin? -
11:02 - 11:04Bu fikirlerden biri ise şu:
-
11:04 - 11:06Kanunları kim yazıyor?
-
11:06 - 11:11Başlangıçta çoktan var olan senatörler
veya politikacılar tarafından yazılmış -
11:11 - 11:16kanunlara oy veren avatarlarımız olabilir.
-
11:16 - 11:18Ancak bunun işe yaraması için
-
11:18 - 11:25belli bir oranda onay alacak bir kanunu
yazmaya çalışan bir algoritma yazabilir -
11:25 - 11:27ve süreci değiştirebilirsiniz.
-
11:27 - 11:30Bu düşüncenin saçma olduğunu
ve yapmamamız gerektiğini düşünebilirsiniz -
11:30 - 11:33ancak doğrudan demokrasinin
ve yazılım araçlarının -
11:33 - 11:35katılımın uygulanabilir
bir formu olduğu bir dünyada -
11:35 - 11:38bu düşüncenin mümkün
olduğunu inkar edemezsiniz. -
11:41 - 11:44Peki, devrimi nasıl başlatıyoruz?
-
11:44 - 11:49Protestolarla veya şu anki politikacıların
robotlara dönüşmesini talep ederek -
11:49 - 11:52bu devrimi başlatmıyoruz.
-
11:52 - 11:53Bu, işe yaramaz.
-
11:53 - 11:55Bu, çok daha basit,
-
11:55 - 11:56daha yavaş
-
11:56 - 11:58ve çok daha alçakgönüllü.
-
11:58 - 12:01Bu devrimi; yüksekokullar, kar amacı
gütmeyen yerler, kütüphaneler gibi -
12:01 - 12:04yerlerde basit sistemler
yaratarak başlatıyoruz. -
12:04 - 12:09Bu düşünceyi uygulanabilir
ve güvenilir yapmak için -
12:09 - 12:14bu küçük problemleri çözmeye çalışıyoruz.
-
12:14 - 12:19Yüzlerce, binlerce, yüz binlerce insanı
siyasi olarak zorlamayan bir şekilde -
12:19 - 12:22oy verdikleri bu sistemleri yarattıkça
-
12:22 - 12:24bu düşünceye karşı güven oluşturacağız,
-
12:24 - 12:25dünya değişecek
-
12:25 - 12:30ve şu anda kızım kadar
küçük olanlar büyüyecek. -
12:31 - 12:33Kızım benim yaşıma gelene kadar
-
12:33 - 12:37belki de bugün oldukça çılgın
olduğunu bildiğim bu düşünce -
12:37 - 12:42ona ve arkadaşlarına
hiç de çılgınca gelmeyebilir. -
12:42 - 12:44Bu noktada
-
12:44 - 12:46tarihimizin sonunda olacağız
-
12:46 - 12:50ancak onlar, onlarınkinin
başlangıcında olacaklar. -
12:50 - 12:51Teşekkür ederim.
-
12:51 - 12:54(Alkış)
- Title:
- Politikacıların yerine geçecek cesur bir fikir
- Speaker:
- César Hidalgo
- Description:
-
César Hidalgo'nun bozuk siyasi sistemimizi düzeltmek için radikal bir önerisi var: Sistemi makineleştirmek! Bu provokatif konuşmada, vatandaşları güçlendirip demokratik kararlarda doğrudan katılım gösteren kişileştirilmiş yapay zeka temsilcileri yaratarak politikacıları es geçmeye ilişkin cesur düşüncesini aktarıyor. Toplu kararları almanın yeni yolunu keşfedin ve demokrasi anlayışınızı genişletin.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:08
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Merve Kılıç accepted Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Merve Kılıç edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians | ||
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for A bold idea to replace politicians |